Morgunblaðið - 02.04.1960, Qupperneq 3
Laugardagur 2. apríl 1960
MORCIJTS m AfílÐ
3
A móti „stikkprufum"'.
— Það er ágætt, þá verður
hann ekki notaður'í annað en
gúanó. Ég er viss um að sjó-
menn eru á móti því að „stikk
prufur“ séu teknar á nokkr-
um fiskum af heilum bílförm-
um og allur aflinn dæmdur
eftir því.
— Hvað um að flokka fisk-
inn um borð, setja nýblóðgað-
Siómenn-
irnir eru
fylgjandi
ferskfiskmati
I GÆR átti blaðið tal við an, iifandi fisk í stíur sér, en
tvo skipstjóra, sem nú dauða fiskinn annars staðar?
stunda fiskveiðar með — Það er mjög erfitt og
þorskanetum og lagði fyrir ekki hægt þegar mikill er
þá spurninguna: — Hvað afli. Til þess er skiprúm á
vilt þú segja um umræður °kkar litlu bátum ekki nógu
, , mikið. Þetta væri hægt að
’ leysa með þvi að fiskur ur
hinn skemmda netafisk, hverjum báti væri settur í sér
sem borizt hefur á land að stíur í frystihúsunum og hann
undanförnu, og hverra úr- metinn jafnóðum og gert er
bóta telur þú þörf á mati að honum En Þá má heldur
ekki leggja fiskinn í ís og
fleyma hann dægrum sam-
an áður en aðgerð fer fram,
eins og fyrir kemur, þegar
mikill afli berst á land í einu.
Það verður að meta fiskinn
strax.
Netafiskur ekki eins góð vara
Garðar Finnsson .skipstjóri
á Akranesi, sem oft hefir ver-
ið aílakóngur á vertíð þar,
sagði í viðtali við Morgun-
7
fersks Éisks?
Helgi Bergvinsson, skip-
stjóri i Vestmannaeyjum, sem
stjórnar Stíganda, sem er afla-
hæstur báta þar, segir:
Þarf lagaboð til
— Hér í Eyjum hafa ekki
skapazt teljandi vandræði
vegna lélegs fisks. Hins vegar
eru þess dæmi að of gamall
fiskur hefir komið upp úr bát-
um, eftir landlegur og einnig blaðið, að hann teldi áð neta
hefir hann skemmzt eftir fiskur væri aldrei eins góður
miklar aflahrotur. Ég álít að og línufiskur. Hann taldi að
eitthvað þurfi að
gera til þess að
vanda betur vör-
una og að t. d.
þurfi að stöðva
það, að bátar hafi
meira af veiðar-
færum meðferðis,
en þeir komast yf
ir að draga í
hverri veiðiferð.
Til þess að þetta
megi verða, þarf
lagaboð að koma
til. Það er síður
en svo að ég hafi
á móti eftirliti
með ferskfiski, ef
það er látið ganga
jafnt yfir alla, en
hættan er mest
þar sem fiskverk
unarhúsin eiga
bátana sjálf.
— En hvað um
að sprauta lit yf-
ir gúanófiskinn?
spyrjum við.
Helgi Bergvinsson skipstjóri
í Vestmannaeyjum
Sfarfsfrœðsludagur
á Akureyri á morgun
fullkomlega væri
réttmætt að selja
hann eftir mati.
Erfitt væri að
framkvæma sort-
eringu á fiskinum
um borð í bátun-
um, einkum ef
mikill afli væri.
Hins vegar mundi
vönum mönnum
unnt að gera þetta
í landi, því glöggt
mætti þekkja í
sundur þann fisk
er blóðgaður væri
lifandi um borð,
frá hinum er dauð
ur kæmi úr netun
um. Blóðgun á
dauða fiskinum
hefði tiltölulega
lítið að segja. Þá
taldi Garðar nauð
synlegt að fiskur-
inn væri ekki lát
inn liggja með
slógi. Hann væri
tíma mjög feitur og meyr og
því enn viðkvæmari fyrir
skemmdum.
Hart mat.
Að síðustu sagði Garðar, að
mat á fiski væri mjög hart
STAKSl tl\AU
Garðar Finnsson skipstjóri
á Akranesi
á þessum
hjá frystihúsunum á Akranesi
og því hefði komið fram meiri
athugasemdir um fiskinn þar
en i öðrum verstöðvum. —
Reynslan hefði þó sýnt að
þaðan hefði komið sízt verri
vara en frá öðrum verstöðv-
um.
Vilji menn kynnast jbví
nýjasta verða þeir líka
að þekkja undirstöðuna
segir hókmenntafrœðingurinn próf. Cowie
AKUREYRI, 1. apríl. — Fyrir
nokkrum árum var haldinn hér
svokallaður starfsfræðsludagur
fyrir unglinga, þar sem stjórnend
ur fyrirtækja og stofnana svör-
uðu fyrirspurnum þeirra iim
starfstilhögun í hinum ýmsu at_
vinnugreinum. Verður þessi
starfsfræðsla endurtekin í Barna
skóla Akureyrar nk. sunnudag,
kl. 14—16. í Reykjavík var starfs
fræðsludagur sl. sunnudag, og
var aðsókn gífurleg. Fram-
kvæmdastjóri þessarar fræðslu
er Ólafur Gunnarsson
Fulltrúar starfsgreinanna hér
mæta í Barnaskólanum kl. 13 30
á sunnudaginn, 3. apríl, í stofu
nr. 14. Þar flytur Magnús Guð-
jónsson bæjarstjóri ávarp og Ól-
afur Gunnarsson gefur fulltrúum
starfsgreina nauðsynlegar upp-
lýsingar og leiðbeiningar um
þeirra þátt í fræðslunni. Kl. 14
hefst svo starfsfræðslan á 1. og
2. hæð kólans og stendur yfir til
kl. 16. Leiðbeint verður í 80
starfsgreinum.
sambandi við starfsfræðsl-
una á sunnudaginn verða a. m. k.
6 vinnustaðir hér í bæ opnir til
skoðunar, en þeir eru: Gefjun,
Iðunn, Atli, Valbjörk, Þórsham-
ar og Hraðfrystihús ÚA. Þeir
unglingar, sem heimsækja vilja
vinnustaðina verða að fá aðgöngu
miða í skólanum hjá fulltrúa við-
komandi starfsgreinar. Strætis-
vagn mun væntanlega eftir kl.
3 flytja fólk frá Barnaskólanum
út á vinnustaðina.
Þá verða þennan dag sýndar
kvikmyndir úr atvinnulífinu
bæði í Barnaskólanum og víðar í
bænum. Upplýsingar og aðgöngu
miðar fást endurgjaldslaust í
skólanum.
Æskulýðsheimili templara sem
gegnst fyrir starfsfræðslunni,
býður kennurum og nemendum
allra unglingaskóla í bæ og ná-
grenni að heimsækja starfsfræðsl
una á sunnudaginn, og þangað
eru jafnt velkomnir ungir sem
gamlir. Þó er rétt að taka fram,
að börn innan 12 ára aildurs
munu ekki hafa gagn af að sækja
þessa fræðslu. — mag.
BANDARÍSKI prófessorinn Alex
ander Cowie flutti í vikunni tvo
fyrirlestra í Háskólanum um
bandaríska skáldsagnagerð, en
Bandaríkjamenn hafa staðið
mjög framarlega í þeirri grein
bókmennta síðustu áratugina,
eins og kunnugt er.
Prófessorinn hafði hér viðdvöi
á leið sinni heim úr fyrirlestra-
ferð í Evrópu, þar sem hann
kenndi m. a. á námskeiði um
bandarískar bókmenntir í Salz-
burg, sem fólk frá 14 Evrópu-
löndum tók þátt í, auk þess sem
hann flutti fyrirlestra í Uppsöi-
um, Kaupmannahöfn og Oslo.
Undirstöðuna þarf líka að þekkja
Fréttamaður blaðsins hitti prof.
Cowie snöggvast að máli í gær,
áður en hann hélt af landi burt,
og spurði m. a. hvaða ráð hann
mundi gefa íslenzkum unglingi,
sem vildi komast í kynni við
skáldsagnagerð, eins og hún er
nú í Bandaríkjunum. Hvar hann
ætti að byrja lesturinn?
Prófessorinn sagði að þessaii
spurningu væri ekki gott að gera
skil í stuttu máli. Þeir sem vildu
kynnast því nýjasta, yrðu líka
að þekkja það sem á bak við
stendur og það nýja er vaxið upp
af. — T. d. mætti byrja á Faulkn-
er, sem er einn okkar mesti rithöf
undur, sagði hann,.og Steinbeck
og Hemingway. Sem fulltrúa
Suðurríkjahöfundanna er ágætt
að kynnast Robert Penn Warren,
en margir af Suðurríkjahöfund-
unum eru mjög góðir.
Nýtt skeið
Annars er nú upp runnið nýtt
skeið í sögu skáldsögunnar, sagði
hann. Eldri rithöfundarnir eru
látnir eða búnir að lifa sitt feg-
ursta. Upp úr stríðinu komu
fram margar mjög góðar sögur,
eins og „The naked and the dead“
eftir Norman Mailer og „From
here to eternity" eftir James
Jones.
En sá sem vill kynnast banda-
rískum bókmenntum í dag, ætti
t. d. að lesa „The Catcher in the
Rye‘ö eftir J. D. Salinger. E. t. v.
er það frumlegasta sagan sem
fram hefur komið, og hún hefur
orðið vinsæl meðal vandlátra
jafnt sem annarra. í sambandi
við Salinger minntist próf. Cowie
á tilhneigingu hinna nýjustu rit-
höfunda til að fjalla um vanda-
mál sálfræðilegs eðlis, sem þeir
kryfðu af mikilli varfærni og
sannri tilfinningu.
Vandamál unglinganna væru
nú mjög ofarlega á baugi hjá rit-
höfundum. Stríð, atómsprengjur
o. fl. þess háttar hefði haft mikii
áhrif á unga fóikið, sem stæði
slíkt umrót ver af sér en þeir
sem eldri eru. Hann minntist
einnig á uppreisnarhug ungu rit-
höfundanna, sem ekki vissu al-
mennilega gegn hverjum upp-
reisn þeirra ætti að beinast eða
Próf. A. Cowie
hvert þeir ættu að snúa sér.
Fjölmargir frumlegir
Kvaðst prófessorinn geta talið
upp fjölmarga rithöfunda af
yngri kynslóðinni, sem væru
frumlegir og vert að kynnast, en
ekki þýddi að halda áfram slikri
upptalningu. Nefndi hann t. d.
Johan Marquand sem fulltrúa
„conservativra" rithöfunda, ung-
an mann að nafni Saul Bellow,
sem vakið hefur mikla athygli,
einkum fyrir bók sína „The ad-
venture of Oggi March“ og Will-
ar Styran ungan rithöfund, sem
liti út fyrir að eiga mikla framtíð
fyrir sér, en hann hefur skrifað
söguna „Lie down in darkness.“
Lækkun tekj iskattsins
Lækkun tekjuskattsins og nið-
urfelling hans af almennum
launatekjum eru vissulega merki
legt spor til umbóta í skattamál-
um okkar. Undanfarin ár má
segja að hverskonar skattar og
tollar hafi stöðugt verið að
hækka. Undir forystu Eysteins
Jónssonar þyngdust álögurnar á
þjóðinni með ári hverju.
Allir muna að flokkar vinstri
stjórnarinnar höfðu heitið því, að
létta skattabyrðar almennings.
Þeir sögðust ætla að leysa öll
vandamál efnahagslífsins á kostn
að „hinna ríku“.
Niðurstaðan varð, eins og öll-
um er í fersku minni sú, að
vinstri stjórnin lagði 1200 millj.
kr. í nýjum sköttum á almenn-
ing á ári og 70 millj. kr. í striðs-
gróðaskatt í eitt skipti fyrir öll á
„hina ríku.“
Þannig var þá skattamálastefna
vinstri stjórnarinnar í fram-
kvæmd.
Núverandi ríkisstjórn hefur
horfið af þessari óheillabraut.
Niðurfelling tekjuskattsins af al-
mennum launatekjum mun létta
byrði opinberra gjalda stórkost-
Iega á þúsundum fjölskyldna í
landinu.
„Marxistiskur þroski“
í stjórnmálaályktun flokks-
þings Sósíalistaflokksins fyrir
skömmu, Var megin áherzla á
það lögð að frumskilyrði alls vel-
farnaðar kommúnistaflokksins
hér á landi, væri að hann tileink-
aði ' sér sannan „marxistiskan
þroska“.
í hverju skyldi nú þessi þroski
vera fólginn?
Hann birtist í hreinu einræði,
í því að banna mönnum að skrifa
bækur, yrkja kvæði, mála mál-
verk, höggva í stein eða semja
tónverk, sem ekki er í „anda“
flokksins. Ef menn ekki tileinka
sér þann anda, geta þeir átt á
hættu að vera kastað út í yztu
myrkur. Boris Pasternak, sem
sænska akademían veitti Nobels-
verðlaun yrir tveimur árum var
t.d. stimplaður glæpamaður, sem
stefndi öryggi Sovétþjóðanna í
hættu vegna þess að hann hafði
ekki tileinkað sér hinn „eina
rétta anda“. Hann skorti hinn
„marxistiska þroska“. Þess vegna
var hann neyddur til þess að af-
sala sér Nóbelsverðlaunum fyrir
bókmenntaafrek sín.
Aðeins c«rfá dæmi
Hér hafa aðeins verið nefnd
örfá dæmi um hinn „marxistiska
þroska," sem kommúnistar á ís-
landi telja frumskilyrði þess að
flokki þeirra farnist vel meðal
hinnar lýðræðissinnuðu íslenzku
þjóðar. Mörg fleiri mætti nefna.
En hvað finnst íslendingum um
hinn „marxistiska þroska og við-
sýni,“ sem flokksþing Sósíalista-
flokksins telur að flokkur þeirra
þurfi fyrst og fremst að tiieinka
sér?
Það er ótrúlegt að þessari lýð-
ræðissinnuðu þjóð finnist mikið
til um þann þroska og viðsýni,
sem ræður gerðum rússneska
kommúnistaflokksins. Það er
líka ótrúlegt að íslendingar telji
það almennt þroskavænlegt fyr-
ir þjóðfélag þeirra og þá sjálfa
að hinn „marxistiski þroski" setji
svip sinn á íslenzkt þjóðlíf,
menningu og sögu í ríkara mæli
Framhald á bls. 17. t en hann þegar hefur gert.