Morgunblaðið - 02.04.1960, Síða 14

14
MOKCrnvnr 4fílÐ
Laugardagur 2. apríl 1960
Bílaskipti
Vil skipta á vel uppgerðum FORD TAXA 1958 og
óuppgerðum CHEVROLET TAXA 1959. Möguleikar
á láni til að losa bílinn úr tolli ef með þarf. Uppl.
í síma 35786 milli kl. 6—8 e.h.
Til sölu
einbýlishús (100 ferm.) 4 bezta stað við Miðtún til
sölu. Á hæðinni eru 3 skemmtilegar stofur og eld-
hús og 4 herbergi, þvottahús og bað í kjallara. Hita-
veita. Nýr vandaður bílskúr. Nánari uppl. gefur
SKIPA OG FASTEIGNASALAN
(Jóhannes Lárusson,hdl)
Kirkjuhvoli Símar 13842 og 24893.
FrœSslunamskeið
Oryggiseftirlit ríkisins hefur í samráði við Verka-
mannafélagið Dagsbrún ákveðið að gangast fyrir
3ja daga fræðslunámskeiði fyrir þá menn sem hafa
með höndum stjórn lyftikrana, vélskóflna og skurð-
grafna. Námskeiðið verður haldið í félagsheimili
múrara og rafvirkja Freyjugötu 27 og hefst þriðju-
daginn 5. apríl kl. 20,30 stundvíslega. Athygli manna
skal vakin á því að í undirbúningi er reglugerð um
réttindi til að stjórna tækjum þeim sem sér um
ræðir og er námskeiðinu ætlað að veita þeim mönn-
um sem nú vinna slík störf nauðsynlega fræðslu til
að geta öðlast viðurkenningu til starfsins.
Reykjavík, 31. marz 1960
ÖRYGGISMÁLASTJÖRI.
Hækkun sjúkradagpeninga
og iðgjalda
Samlagsstjórn hefir ákveðið og ráðherra staðfest, að
frá 1. apríl skuli sjúkradagpeningar hækka þannig,
að einstaklingsdagpeningar, utan sjúkrahúss, verði
kr. 50.00 4 dag í stað kr. 30.00 áður. Viðbót vegna
maka og bama verður svipuð og verið hefir þannig
að meðaltalshækkun verður um 54%.
Frá sama tíma hækka iðgjöld til samlagsins í kr.
42.00 á mánuði, vegna hækkarfa á flestum liðum
sjúkrakostnaðar.
Sjúkrcisamlag Reykjavíkur
Nr. 9/1960
Tilkynning
Innflutningsskrifstofan hefir ákveðið hámarksverð á
eftirtöldum vörum sem hér segir:
Kaffi, brent og malað frá
innlendum kaffibrennslum:
í heildsölu ................. kr. 38,85 pr. kg.
í smásölu með söluskatti .... — 46,00 — —
Kaffibætir:
í heildsölu ................. kr. 18,85 pr. kg.
í smásölu með söluskatti ____ — 23,00 — —
Reykjavík, 31. marz 1960
VERÐLAGSSTJÓRINN.
— Mikill vilji
Framh. af bls. 13
Arthur Dean sló hnefanum l
borðið.
En hvað gerið þið Bandaríkja-
menn, ef ekkert samkomulag
næst á ráðstefnunni?
Þá hverfum við aftur til okkar
þriggja mílna landhelgi og mun-
um krefjast þess, að þrjár milur
verði viðurkenndar hvar sem það
skiptir máli fyrir siglingar.
Rætt við Drew
Daginn eftir gengum við aftur
inn í þennan sama sal og nú
settist í forsetasætið George
Drew, aðalfulltrúi Kanada. Hann
virtist yngri maður en Dean og
rösklegur í útliti og tilsvörum.
Drew var um langt skeið helzti
stjórnmálamaður Kanada, foringi
Ihaldsflokksins áður en Diefen-
baker tók við stjórnmálaforyst-
unni. Eu svo virðist, sem Drew
hafi ekki haft nægilega lýðhylli
eins og Diefenbaker til að vinna
flokki sínum meirihlutafylgi.
Nú situr Drew hér hjá okkur,
virðist vera maður um sextugt,
en þráðbeinn í baki og höfðing-
legur í framkomu og skjótur og
skarpur og sjálfstæður í svörum.
Aðeins 1,1 milljón dollara.
Hann hóf fundinn með því, að
brýna fyrir okkur blaðamönnun-
um að gæta þess vel, að tölur og
upplýsingar, sem við byggðum
fréttir okkar á, væru réttar. Kom
hann með sem dæmi forystugrein
úr Washington Post, þar sem
sagt var að aflaverðmæti banda
ríska fiskimanna á lúðu og laxi
við Kanadastrendur væri nokkur
hundruð milljón dollara. I>etta
kvað hann vera rangt, hið rétta
væri, að lúðu og laxafli Banda-
ríkjamanna á svæðinu 3—12 míl-
ur frá kanadísku ströndinni væri
1,1 milljón dollara. Sagði hann
að hér væri mikill munur á og
slík fréttamennska væri til þess
fallin að stofna til æsinga.
Drew sagði, að Kanadamenn
vildu að landhelgin sjálf yrði
sem þrengst. Þeir kærðu sig ekk-
ert um að takast á hendur skyldu
að gæta breiðrar landhelgi. Hún
ógnaði líka siglingafrelsinu.Taldi
hann það mjög miður farið, að
Bretar skyldu stinga upp á því á
síðustu ráðstefnu, að landhelgin
yrði 6 mílur og Bandaríkin síð-
an fylgt þeim á eftir. Kanada
hefði viljað 3 mílna landhelgi, en
úr því að hin ríkin hefðu farið
út í sex hefði heldur ekki verið
um annað að gera fyrir Kanada
en að fylgja þeim eftir.
Magnús Thorlacius
hæstaréttarlögmaður.
Málflutningsskrifstofa.
Aðalstræti 9. — Sími 1-1875.
MANAFOSS
vefnaðarvöruverzlun
Dalbraut 1 — síml 34151.
Greint á milli Iandhelgi og fiski-
svæðis.
En það var annað, sem var
merkilegt við kanadisku tillög-
una á ráðstefnunni 1958. Þar
var í fyrsta skipti gerður grein-
armunur á landhelgi og fiski-
svæði. Okkur finnst því ánægju
legt, að þetta sjónarmið hefur
núna sigrað. í öllum þeim fjór-
um tillögum sem fram hafa kom-
ið, er greint á milli landhelgi
og fiskisvæðis.
Drew var fyrst spurður, hvort
Kanada yrði ekki fáanlegt til
að viðurkenna söguleg réttindi.
Ég held, sagði hann, að okkar
tillaga um 6 plús 6 sé réttlát-
asta tillagan og sú sem er í mestu
jafnvægi milli hinna tillagnannp.
Tillaga Bandaríkjamanna um 6
plús 6 mínus 6, er ekkert rétt-
lát, vegna þess að hún gerir upp
á milli ríkja. Ef við ætlum hér
á ráðstefnunni, að setja þau al-
þjóðalög, að strandríki megi hafa
6 mílna landhelgi og 6 mílna fiski
svæði, þá er það algerlega óað-
gengilegt að nokkur strandríki
verði að sætta sig við það um
aldur og ævi, að fiskiskip frá
fjarlægum ríkjum fiski í ytra sex
mílna svæðið. Slíkf er algert
brot á jafnréttislögmáli Samein-
uðu þjóðanna.
Auðvelt að finna ný fiskimið.
Einhver spurði: En finnst yður
þá ekki líka óréttlátt. að þjóðir
sem stundað hafa veiðar á um-
ræddu svæði frá aldaöðli, verði
nú skyndilega að hafa sig á
braut.
Við Kanadamenn erum fylgj-
endur hægfara breytinga á þessu
sviði. Hér myndu koma til samn
ingar við strandríkið um áfram-
haldandi réttindi til veiða eða
stigminnkandi veiði fjarlægs rík-
is. Við Kanadamenn höfum gert
slíka samninga við Frakka,
Bandaríkjamenn og Japani. T.
d. dæmis féllu Jpanir á það í gagn
kvæmum samningum við okkur
að veiða ekki lax í minni fjar-
lægð en 200 mílur frá strönd
okkar.
Auk þess vil ég benda á, sagði
Drew, að það er ekkert óbætan-
legt tjón fyrir fjarlæg ríki, þó
það hætti veiðum á umræddum
svæðum. Það er auðvelt að finna
ný mið á fjarlægum slóðum og
fjarri ströndum. Það sýnir
reynsla Japana, sem voru í lok
heimsstyrjaldarinnar sviptir
beztu fiskimiðum sínum við
Kúrileyjar norður af Japan. En
Japanir leituðu nýrra fiskimiða
úti á Kyrrahafi og með slíkum
árangri að þeir eru núna lang-
samlega mesta fiskiþjóð í heimi.
Mynduð þið Kanadamenn fall-
ast á það í sáttaskyni, að hin
sögulegu réttindi yrðu bundin við
ákveðinn tíma, þau skyldu t. d.
falla niður eftir 10 ár.
Um þetta vil ég ekkert úttala
mig. Ef til þess kæmi, er það
verkefni néfnda og lokaðra
funda, að ræða þennan mögu-
leika.
Lúðvík Jósefsson og Dav-
íð Ólafsson ræða við full-
trúa brezkra togaraeigenda,
Boyd (t.v.) og Cobley (t.h.)
Myndin er tekin í kokkteil
boði hjá bandarísku sendi-
nefndinni.
Eftirlit óframkvæmanlegt.
Ég spurði Drw enú, hvort hann
teldi hægt að framkvæma við-
bótartillögu Bandaríkjanna um
takmörkun á veiðimagni fjarlægs
ríkis við meðlafla áranna 1953
•—58.
Ég tel mjög erfitt ef ekki ó-
mögulegt að framkvæma það. —
Vegna þess að fiskirannsóknir
hafa staðið yfir í áratugi við
strendur Kanada, vitum við nokk
urnveginn, hve mikinn afla
Bandaríkjamenn hafa tekið á
svæðinu milli 3 og 12 sjómílna.
En nú breytist svæðið, þannig að
um er að ræða afla milli 6 og
12 sjómílna. Við höfum ekki
hugmynd um og engar tölur um,
hvað hann hefur verið mikill á
þessu svæði.
Ennþá erfiðara yrði að fylgjast
með framkvæmd takmörkunar-
innar, því að fiskiskipin fara um
stórt svæði og eru ýmist nálægt
eða fjarri ströndinni, stundum
draga þau botnvörpuna út frá
ströndinni, þvert yfir allar tak-
markalínur og ómögulegt er að
vita, hvar hvaða fiskur kemur
í netið. Ég held því, að þessar
viðbótartillögur Bandaríkjanna
séu alveg fráleitar.
Ný tækni ógnar fiskistofninum
Teljið þér, að fiskistofninum
stafi hætta af nýtízkuelgri tækni
í fiskveiðum?
Það er staðreynd, að fiski-
skipum, einkum stórum togur-
um og verksmiðjuskipum fer
mjög fjölgandi. Til dæmis hafa
Rúr.sar látið smíða sér fjölda
10 þúsund tonna verksmiðju-
skipa, sem haft hafa um sig stór-
an flota veiðiskipa.
Þessar veiðiaðferðir, þegar
fisknum er mokað upp í svona
verksmiðjuskip geta auðveldlega
ógnað veiðum strandríkis, sem
oftast er stunduð á minni bátum.
Og við verðum að gera okkur
grein fyrir því, hve strandveið-
arnar eru oft þýðingarmikill
þáttur í lífi fólksins. Ég skal að
eins nefna sem dæmi, að alls
staðar á strönd Nýfundnalands,
Labrador og Nýja Skotlands eru
hundruð fiskiþorpa, þar sem
menn lifa nær eingöngu á fisk-
veiðum. Bak við þorpin er ekk-
ert verulegt ræktarland. Allir
peningarnir, sem þetta fólk fær
til að lifa af kemur fyrir fiskinn
úr sjónum. Sama gildir um fjölda
þorpa á Kyrrahafsströnd Kan-
ada. Það er ekki hægt fyrir okk-
ur að horfa upp á það, að lífs-
afkomumöguleikar þessa fólks
séu eyðilagðir af fiskiskipum frá
fjarlægum löndum, sem eru búin
nýtízku tækni til veiða.