Morgunblaðið - 30.04.1960, Blaðsíða 20

20
MORCUNBT/AÐIÐ
Laugardagur 30. apríl 1960
enda orðinn mjög gamall. Hann
lá þarna í hálmfleti í umsjá elda-
buskunnar Ludivine, sem
gleymdi aldrei að færa honum.
Jeanne tók hann í fangið, kyssti
hann og bar hann síðan inn í hús
ið. Hann var orðinn svo feitur
og þungur, að stirðir fæturnir
gátu ekki borið hann og gelt
hans minnti á leikfangahunda,
sem börnum eru gefnir.
Brottfarardagurinn rann upp.
Jeanne hafði sofið í herbergi
Juliens síðustu nóttina, þar sem
búið var að tæma herbergi henn
ar. Hún reis úr rekkju, dauð-
þreytt og móð, eins og hún væri
nýkomin af hlaupum. Flutnings-
vagninn með ferðatöskunum og
síðustu húsgögnunum stóð fyrir
utan, búinn til brottfarar. Þeim
Hosalie og Jeanne var ætlað að
aka í öðrum vagni, sem beið einn
ig fyrir utan. Þau Símon gamli
og Ludivine áttu að bíða komu
hins nýja eiganda og síðan ætl-
uðu þau til ættingja sinna. Je-
anne hafði séð þeim fyrir nokkr-
um lífeyri, og þau höfðu einnig
lagt dálítið fyrir. Þau voru orðin
of gömul og þreytt til þess að
vinna fyrir sér. Maríus var
löngu kvæntur og fluttur burt.
Um átta leytið fór að rigna,
örsmáum, köldum úða, samfara
hægum kalda. Á eldhúsborðinu
stóðu bollar með rjúkandi heitu
mjólkurkaffi. Jeanne fékk sér
sæti og dreypti á bollanum, unz
hún stóð upp og sagði: „Við skul
um koma okkur af stað“.
Hún lét á sig hatt og herðasjal
og meðan Rosalie var að klæða
sig í skóhlífarnar, sagði hún með
grátstafinn í kverkunum: —
„Manstu, hvað það rigndi mik-
ið, þegar við komum hingað frá
Rouen?“
Um leið og hún sleppti orðinu,
bar hún báðar hendurnar upp
að brjóstinu og féll í ómegin. —
Þannig lá hún í um það bil eina
klukkustund, en að henni liðinni
raknaði hún við og fékk ákaft
grátkast.
Þegar hún var orðin róleg aft-
ur, var hún svo þrotin að kröft-
um, að hún gat ekki staðið upp.
Rosalie, sem óttaðist, að hún
kynni að fá annað kast, ef brott-
förin yrði dregin á langinn, sendi
eftir syni sínum. Þau tóku hana
upp og báru á milli sín út í vagn
inn. Síðan lögðu þau hana á leð-
urklæddan trébekk, og hin
trygga þjónustustúlka hennar
vafði um hana ábreiðu, settist við
hlið hennar, spennti upp regn-
hlífina og hrópaði: „Flýttu þér,
Denis, við skulum koma okkur
af stað“. Ungi maðurinn klifraði
upp í ekilsætið við hlið móður
sinnar og sló í hestinn, sem
brokkaði af stað, hastur í spori.
Vagninn skókst til og hossaði
konunum tveim óþyrmilega í sæt
inu.
Þegar þau sveigðu fyrir horn-
ið inn í þorpið, sáu þau einhvern
á vakki hjá veginum. Það var
faðir Tolbiac, sem virtist bíða
þess, að þau færu fram hjá. Hann
nam staðar, þegar vagninn fór
fram hjá. Hann hélt kufli sínum
uppi með annari hendi, til þess að
hann drægist ekki í forinni, og
beinaberir fætur hans blöstu við,
klæddir svörtum sokkum og
gríðarstórum forugum skóm.
Jeanne leit niður fyrir sig, til
þess að þurfa ekki að mæta
augnaráði hans, en Rosalie, sem
þekkti alla málavöxtu, fylltist
heiftarlegri reiði. „Óþokki! —
Óþokki", tautaði hún og tók síð-
an um hendi sonar síns: „Lumbr
aðu á honum með svipunni".
En ungi maðurinn lét af ásettu
ráði vagnhjólið fara ofan í djúp-
an pytt rétt um leið og þau fóru
fram hjá prestinum, á fullri ferð,
og hann varð ataður for frá
hvirfli til ilja.
Rosalie var himinlifandi og
sneri sér við í sætinu til þess að
steyta hnefann framan í hann,
en presturinn var önnum kafinn
við að þurrka af sér forarleðj-
una með stórum, hvítum vasa-
klút.
Allt í einu hrópaði Jeanne.
„Við gleymdum Massacré!" Þau
námu staðar og Denis hljóp af
stað til þess að sækja hundinn,
en Rosalie hélt um tauminn á
meðan.
Hann kom að vörmu spori aft
ur með afmyndaðan og fatlaðan
hundinn í fanginu og lagði hann
við fætur kvennanna tveggja.
13. kafli.
Jeanne í París.
Tveim stundum síðar nam
vagninn staðar fyrir framan lít-
ið múrsteinshús, rétt við veginn.
Það stóð í miðjum garði, umgirt
perutrjám, og í garðinum voru
einnig reitir með blómum og
grænmeti.
Hátt limgerði var umhverfis
landareignina, og akurlendi að-
skildi hana frá næsta bóndabýli.
Um það bil hundrað fetum neðar
við veginn var smiðja. Engin önn
ur hús voru þar á mílu svæði.
Úr gluggunum sá yfir slétt ak-
urlendi, bændabýli og eplagarða
hinnar þéttbýlu sveitar, Caux.
Um leið og þau komu inn, vildi
Jeanne hvíla sig, en Rosalie
kom í veg fyrir það, þar sem hún
óttaðist að hugsanir um fortíðina
kynnu að sækja að henni.
Þær höfðu trésmið frá Goder-
ville sér til aðstoðar, og tóku nú
þegar til óspilltra málanna að
koma fyrir því, sem þegar hafði
verið flutt, meðan þau biðu eft-
ir síðasta flutningsvagninum. —
Það krafðist talsverðrar umhugs
unar og fyrirhyggju.
Um það bil klukkustundu síð-
ar nam vagninn staðar við hliðið,
og það varð að flytja inn úr hon-
um í rigningunni. Þegar dagur
var að kvöldi kominn, var húsið
enn í megnustu óreiðu, húsmun-
ir og farangur í hrúgum hér og
þar. Jeanne var dauðuppgefin og
sofnaði um leið og hún lagðist
upp í rúmið.
Hún hafði engan tíma til að
sökkva sér niður í sorgina, þar
sem svo margt þurfti að gera.
Hún hafði jafnvel talsverða
ánægju af að fegra hin nýju hí-
býli sín, þar sem vonin um end-
urkomu sonarins vék aldrei frá
henni. Hún lét hengja veggábreið
urnar úr gamla herberginu sínu
í borðstofuna, sem varð einnig
að gegna hlutverki setustofu. Þó
lagði hún mesta alúð við annað
tveggja herbergja á annari hæð
— herbergið, sem hún hugsaði
jafnan um sem „herbergi Pou-
let’s“.
Hitt herbergið hafði hún sjálf.
Rosalie svaf einni hæð ofar, í
risinu. Litla húsið var bæði snot-
urt og vistlegt, þegar búið var
að koma öllu í lag, og Jeanne
var ánægð þar, til að byrja með,
þótt henni fyndist óljóst, að eitt-
hvað vantaði. Hún gerði sér í
fyrstu ekki grein fyrir, hvað það
var.
Dag nokkurn færði sendimað-
ur frá lögfræðingnum í Fécamp,
henni þrjú þúsund og sex hundr-
uð franka, sem var hagnaður af
sölu húsgagnanna, er hún hafði
skilið eftir að Espilundi. Pening-
ar þessir glöddu hana mjög, og
um leið og maðurinn var farinn,
flýtti hún sér að setja á sig hatt-
inn, og hugðist hraða sér til
Goderville til þess að senda Paul
þessa óvæntu fjárupphæð.
Þegar hún flýtti sér eftir þjóð-
veginum, mætti hún Rosalie. —
Þjónustustúlkan renndi sam-
stundis grun í, að eitthvað væri
á seyði, og þegar hún hafði feng-
ið vitneskju um hvað það væri
— Jeanne gat aldrei leynt hana
neinu — lagði hún frá sér körf-
una, til þess að gefa reiði sinni
lausan tauminn.
Hún studdi höndum á mjaðmir
og ávítaði Jeanne harðlega. Síð-
an tók hún undir handlegg hús-
móður sinnar með hægri hendi
en körfuna í þá vinstri og leiddi
haná heim að húsinu, rausandi
án afláts alla leiðina.
Um leið og þær voru komnar
inn, fór þjónustustúlkan fram á,
að hún fengi sér peningana. Je-
anne fékk henni þá alla, að imd-
anteknum sex hundruð frönkum,
sem hún hugðist halda eftir, en
Rosalie sá samstundis við henni,
og hún neyddist til að fá henni
þá líka. Á hinn bóginn féllst
Rosalie á, að hún sendi Paul þá
upphæð.
Nokkrum dögum síðar skrifaði
hann: Þú gerðir mér mjög mik-
inn greiða, kæra mamma, þar
sem við vorum í miklum nauðum
stödd“.
Þegar til lengdar lét, átti Je-
anne erfitt með að sætta sig við
Batterville. Henni fannst hún
eiga erfiðara með að draga and-
ann en áður, og jafnframt fann
hún sárar til einstæðingsskapar
síns en nokkru sinni fyrr. Hún
fór oft út að ganga og komst
vanalega að Verneuil kastalar.-
um, en sneri þar við. Um leið og
hún kom heim, greip hana löng-
un til að halda aftur af stað í
sömu átt, eins og hún hefði aldrei
komizt á leiðarenda.
Þetta endurtók sig dag eftir
dag, án þess að hún skynjaði,
hvernig í því lægi. En svo var
það kvöld eitt, að hugsun lædd-
ist að henni, sem ljóstaði upp
orsök eirðarleysis hennar. Hún
sagði um leið og þær settust að
miðdegisverði: „Ó, hvað ég þrái
að sjá hafið!“
Það var hafið, sem hana hafði
vantað. Hún hafði saknað hins
volduga nágranna, sem hún hafði
verið samvistum við síðastliðin
tuttugu og fimm ár, saknað sjáv
arloftsins, hafgolunnar, brim-
gnýsis og ölduniðsins. Hún hafði
tengzt hafinu nánum böndum,
elskaði það, eins og það væri
lifandi vera.
Veturinn nálgaðist, og djúp
vonleysiskennd heltók Jeanne.
Það var ekki sú sára sorg, sem
nístir menn að innstu hjartarót-
um, heldur þungur tregabland-
inn dapurleiki. Henni stóð á
sama um allt, og enginn skipti
sér af henni. Dagarnir liðu í al-
geru tilbreytingarleysi og sára-
lítil umferð var um þjóðveginn.
Jeanne dreymdi á hverri nóttu,
að hún væri enn í Espilundi. —
Henni fannst hún vera þar hjá
föður sínum og móður og stund-
um líka Lison frænku. Hún lifði
upp í svefninum löngu liðnar
stundir, hún leiddi móður sína,
madame Adelaide, á göngu henn.
ar eftir stígnum. Hún vaknaði
ávallt grátandi upp úr draumum
þessum.
Hún hugsaði sífellt um Paul,
braut heilann um, hvað hann
hefðist að, og hvernig honum liði
og hvort honum yrði nokkurn
tímann hugsað til hennar. Á göng
unum beindist hugur hennar
jafnan að þessu, þótt tilhugsunin
um það kveldi hana, sérstaklega
fann hún sárt til afbrýðisemi
gagnvart konunni, sem hafði
svipt hana syninum. Það var ein-
göngu hatur hennar og heift í
garð þessarar konu, sem aftraði
henni frá því að reyna að hafa
upp á syni sínum og fara á fund
hans. Hún gat séð fyrir sér kon-
una, er hún kæmi til dyra Dg
segði: „Hvert er erindi yðar hing
að, frú mín?“ Stolt móðureðli
■hennar gerði henni ókleift að
hætta á slíkar viðtökur. Flekk=
laust líferni hennar sjálfrar gerðí
hana enn dómharðari gagnvart
veiklyndi karlmanns, sem var
þræll ástar sinnar á óverðugri
kvenpersónu.
Þegar haustaði að með langvar
andi regni, gráum himni og dökk
um skýjum, varð hún gagntekin
af þeirri lífsþreytu, að hún ákvað
að gera úrslitatilraun til að fá
Poulet heim aftur. Hann hlyti
að fara að sjá að sér úr þessu.
Hún skrifaði honum eftirfar-
andi bréf:
„Kæri sonur minn: Ég sárbið
þig að koma heim til mín aftur.
Minnztu þess, að ég er gömul og
heilsutæp og alltaf ein, að und-
antekinni einni þjónustustúlku.
Ég bý nú í litlu húsi, skammt
frá þjóðveginum. Það er mjög
einmanalegt þar, en ef þú værir
hjá mér, myndi það gerbreyta
öllu. Ég á engan að í heiminum
nema þig, og ég hef ekki séð þig
í sjö ár! Þú varst mér lífið sjálft,
allar vonir mínar og draumar
voru tengdir þér. Þú varst það
eina, sem ég elskaði í þessum
heimi, en þú brást mér, fórst
burt frá mér!
Ó, komdu aftur til mín, Poulet
minn litli — komdu og vefðu
mig örmum. Komdu heim til
þinnar öldruðu móður, sem bíð-
ur þín með útbreiddan faðminn.
JEANNE“.
Hann svaraði nokkrum dögum
síðar.
SHÍItvarpiö
8.00—10.20 Morgunútvarp (Bæn — 8.05
Morgunleikfimi — 8.15 Tónleikar
— 8.30 Fréttir — 8.40 Tónleikar —
10.10 Veðurfregnir).
12.00 Hádegisútvarp.
12.50 Oskalög sjúklinga (Bryndís Sig-
urjónsdóttir).
14.00 Laugardagslögin. (16.00 Fréttir og
veðurfregnir).
17.20 Skákþáttur (Baldur Möller).
18.00 Tómstundaþáttur barna og ung-
linga (Jón Pálsson).
18.30 Mannkynssaga barnanna: ,,Bræð-
urnir“ eftir Karen Plovgárd; XII.
— sögulok. (Sigurður Þorsteins-
son bankamaður þýðir og flytur).
19.00 Frægir söngvarar: Irmgard See-
fried syngur. — (19.25 Veðurfr.),
19.40 Tilkynningar.
20.00 Fréttir.
20.30 Leikrit: „Djúpt liggja rætur“ eft-
ir Arnaud d’Usseau og James
Gow. Þýðandi: Tómas Guðmunds
son. —- Leikstjóri: Þorsteinn O.
Stephensen.
22.00 Fréttir og veðurfregnir.
22.10 Danslög. — 24.00 Dagskrárlok.
Skrúðgarða-
grasfræ
— Ef þú elskaðir mig eitthvað, tækirðu ekki eftir
rigningunni. —
í
li
á
Ég er feginn því að fá þetta
tækifæri til að tala við þig eins-
lega, þingmaður.
Hálftíma seinna
Þú getur kallað þetta fjárkúg-
un og svik ef þér sýnist, Watson
þingmaður. Ég kalla það vel-
heppnuð viðskipti. Ég mun ekki
hika við að skýra frá gjörðum
þínum ef þú ekki sérð um að fá
Háu Skóga frumvarpið sam-
þykkt í þinginu, svo ég fái svæð-
ið keypt.
Stór elgur kemur t”3> i <U^tfæri
við skytturnar.
Trjáplöntur
Gróðrastöðin við Miklatorg.
Símar 19775 og 23598.