Morgunblaðið - 13.11.1960, Side 10

10
MORCUNRLAÐIÐ
Sunnudaeur 13. nóv. 1960
iárgreiðslur fyrr og nú
EFTIR 1714 er hárgreiðslan
mjög fyrirferðarlítil og hárið
klesst umhverfis höfuðið og
hulið með smá knipplingshúf
um. Þegar krinól.íntízkan reis
sem haest var hárgreiðslan
mjög kollhúfuleg. En er krinó
línið varð minna (á 6. og 7.
tug aldarinnar) kemur háa
hárgreiðslan aftur fram í dags
ljósið, hárið er sett upp,
„túberað“ yfir ennið og aft-
ur fyrir eyrun og hangir í
löngum lokkum, sem falla
fram yfir axlirnar. Hárupp-
setningin vex gríðarlega og
komu fram í henni allskonar
tilbrigði, t.d. var hárið skreytt
með sveitabæjum, kúm, fé og
hjarðmönnum, baendum við
plóg og sáningu, o. s. frv. Og
það er sagt, að glaesilegasta
skip franska fLotans hafi verið
það, sem Marie Antoniette bar
í hárinu. Svo há var uppsetn-
ingin, að haka var miðpunkt
urinn milli kollsins og skónna.
Árið 1776 varð að hækka inn
ganginn í St. Pauls dómkirkj
unni í London, svo að hirð-
meyjarnar gætu sótt guðsþjón
ustu þangað. Á dansleikjum
urðu konurnar að gæta þess
að festa ekki hárið í ljósa-
krónunum — fleiri en ein
hárgreiðsla leystist upp af
þessum sökum og fyllti dans
salinn ló.
Uppistaða hárgreiðslunnar
var grind úr stáli og þæfa, og
það tók margar klukkustund
ir að leggja hárið. Jafnvel hin
Það tók margar klukkustundir aS leggja há’-’ð á hefðar-
konum rokoko-tímabilsins, enda mikið verk og erfitt, eins
og sjá má á meðfylgjandi mynd.
ar tignustu dömur fengu að-
eins lagningu einu sinni í víku
eða hálfsmánaðarlega, milli-
stéttarkonur einu sinni í mán
uði eða sjaldnar. Milli þess
var hárið ekki greitt. Þá voru
full not fyrir klórur úr silfri,
gulli eða fílabeini, sem náðu
inn að hárssverðinum.
Um 1775 var hætt að flétta
hárgreiðsluna með hári við-
komandi konu, grindin með
gervihárinu var sett á höfuðið
eins og húfa og eðlilega hárið
fékk leyfi til að hanga laust
á hrygginn.
★
Þannig lýsir R. Broby-Jo-
hansen hárgreiðslu 18. aldar
(Rokoko-tímans) í bók sinni
„Krop og klær“. Til þessarar
frásagnar mættu þær hugsa,
sem standa kófsveittar fyrir
framan spegilinn nú og berj-
ast við að halda hárinu nógu
loftmiklu og háu, eins og tízka
hefur verið undanfarið ár. Það
gengur að vísu nógu erfiðlega
hjá sumum, sérstaklega þeg
ar hárið er orðið feitt og ó-
hreint. Þá er næsta ómögu-
legt að halda því í þeim skorð
um sem tizkan krefst, þrátt
fyrir hárlakk, „túberingu“ o.
fl. En hvað er það á móti þeim
ósköpum sem kynsystur
þeirra á 18. öld máttu leggja
á sig til að uppfyl.la kröfum
tízkunnar? Ýmsar hafa þó far
ið að þeirra ráðum og fengið
sér hárkollu.
Það er rétt, hárgreiðslan
hækkaði ískyggilega mikið á
seinasta ári. Svo mikið að
menn voru farnir að velta því
fyrir sér, hvort sagan frá
rokokotímabilinu myndi end-
urtaka sig. Þeim létti því stór
um, þegar hárskerum kom
saman um haustið 1960 að
hárgreiðslan ætti að lækka.
— Nú eru það skærin, sem eru
nauðsynlegustu áhöldin, sögðu
hárskerarnir. Stutt hár er
klæðilegra en sítt, þó ekki
drengjakollur.
Sú hárgreiðsla, sem mestra
vinsælda nýtur um þessar
mundir, er svonefnd kommu-
greiðsla, þ. e. a. s. harið ligg
ur ekki eins og þungur hjálm
Ur yfir höfðinu heidur er
hárið greitt slétt, því lyft létti
lega að ofan en fellur þétt að
hnakkanum.
Hárið reis mjög hátt fyrri
hluta ársins 1960 og lá eins og
þungur hjálmur yfir höfðinu.
Kommuhárgreiðslan nýtur
mestra vinsælda nú.
★
Margir telja, að hin thai-
lenzka drottning Sirikit hafi
haft áhrif á hárgreiðslutízk-
una að þessu sinni. Hún hefur
vakið óskipta athygli allra á
hnattferðalagi sínu í sumar,
konur um víða veröld dást að
henni og apa eftir henni, bæðú
föt og annað, og greiða þá að'
sjálfsögðu hárið á eins lát-
lausan hátt og drottning Thai
lands.
Athugasemd
LÖGREGLUSTJÓRINN á Ke^.a-
víkurflugvelli gerir í gær at-
hugasemd við grein mína I
Morgunblaðinu um árekstrana á
Keflavíkurflugvelli.
Telur hann þar að orðrómur
sá er ég minntist á, um af-
greiðslur mála hjá íslenzkum
yfirvöldum, væri ekki á rökum
reistur og upplýsir að 90% af
þeim kærum sem embætti hans
hafa borizt hafi verið afgreidd-
ar þaðan frá embættinu, en upp
lýsir því miður ekki hve mikl-
um hluta þeirra hafi verið vísað
til annara embættismanna.
Lögreglustjórinn upplýsir einn
ig að nú standi til að taka upp
á ný sameiginlegt umferðar-
eftirlit á flugvallarsvæðinu, og
eru það góð tíðindi fyrir alla þá
er haft hafa áhyggjur af þróun
þessara mála undanfarið, væri
þá ekki úr vegi að taka einnig
upp strangara bifreiðaeftirlit,
því margar bifreiðar hafa verið
þar í notkun sem ekki hafa upp-
fyllt lágmarkskrófur um öryggi.
Lýsir hann og yfir því að allir
séu jafnir fyrir lögunum hjá
embætti hans og er það gleðilegt
að vita, en betra væri að hann
gæti þaggað algerlega niður
þann þráláta orðróm um að svo
sé ekki. Því orðrómur, þótt ó-
sannur 'sé, er jafn skaðlegur ef
honum er ekki eytt, eins og eí
hann væri á rökum reistur.
Þennan orðróm get ég ekki
þaggað niður, þótt feginn vildi,
til þess hef ég ekki jafn greiðan
aðgang að embættisskjölum lög-
reglustjórans á Keflavíkurflug-
velli og Þjóðviljamenn og sendi-
sveinar þeirra virðast hafa haft
til þessa.
Eg vil svo að lokum þakka
lögreglustjóranum fyrir upplýs-
ingar hans og þótt að okkur
kunni ef til vill að greina á um
leiðir til að bæta sambúðina við
varnarliðið vona ég að hann sé
mér sammála um að leggja
verði áherzlu á að koma í veg
fyrir árekstra og eyða hverjum
þeim orðrómi er upp kemur um
slælega afgreiðslu mála þar
syðra.
Ef að þessi skrif mín hafa
orðið til að varpa einhverju
ljósi á gang mála á Keflavíkur-
flugvelli, og stuðla að því að
raunhæfar aðgerðir verði þar
gerðar í umferðarmálum, þá er
tilgangi mínum náð.
Hafnarfirði, 12. nóv. 1960
Þorgrímur Halldórsson.
Athugosemd um iðnuðaihallir
Réttur verzlunarmanna
er skýlaus
— segja Egg^rf Þorsteinsson og Oskar
Hallgrímsson
„LANDSSAMBAND ísl.
verzlunarmanna á skýlausan
rétt til inngöngn í Alþýðu-
samband íslands“, sögðu þeir
Eggert Þorsteinsson og Ósk-
ar Hallgrímsson, miðstjórn-
armenn ASÍ, er Mbl. hafði
tal af þeim í gær.
Kommúnistar á móti
í september var inntökubeiðni
LÍV visað til milliþinganefndar
ASÍ í skipulagsmálum. Þann 10.
þ.m. tók nefndin málið fyrir og
klofnaði í afstöðunni til þess.
Þeir Óskar Hallgrímsson, Jón
Sigurðsson og Eggert Þorsteins-
on vildu mæla með inntöku LV,
en Eðvarð Sigurðsson, Snorri
Jónsson og Tryggvi Helgason
voru á móti. Báru þeir fyrir sig,
að ekki væri hægt að taka svona
stór samtök inn í ASÍ meðan
skipulagsmálin væru óútkljáð.
Samkvæmt lögunum
Um þetta sögðu þeir Eggert og
Óskar: „Þetta eru rakaleysur
kommúnista, því fyrir eru í At-
þýðusambandinu margs konar
hliðstæð samtök, t. d. Sjómanna-
sambandið. Þetta er því engin
forsenda fyrir jafnábyrgðar-
mikilli neitun og raun bert vitni,
því um er að ræða þúsundir
manna, sem hafa einna lökustu
launin“.
— „Við teljum því, að sam-
bandsþinginu beri að samþykkja
inntökubeiðni LÍV, sem á ský-
lausan rétt til aðiidar. Samkvæmt
logum sambandsins á það að
vera opið öllum launþegum".
Álit milliþinganefndarinnar i
var svo lagt fyrir miðstjórn Al-
þýðusambands Islands í gær. Þar 1
samþykktu kommúnistar í krafti
síns meirihluta afstöðuna, sem
þeir höfðu tekið í nefndinni.
Miðstjórnarmenn kommúnista
eru: Hannibal Valdimarsson, Eð-
varð Sigurðsson, Snorri Jónsson,
Benedikt Davíðsson og Einar Ög
mundsson.
Meðmæltir upptöku LÍV voru:
Óskar Hallgrímsson, Jóhanna
Egilsdóttir, Sigurrós Sveinsdóttir
og Eggert Þorsteinsson.
Börðust gegn sjómanna-
sambandinu
— ,,Nú reynir á sambandsþing-
ið sjálft“, héldu þeir Eggert og
Óskar áfram. „Það verður að
vænta þess, að meirihluti sam-
bandsþings láti sjónmarmið al-
þýðusamtakanna og lagalegar
skyldur sitja í fyrirrúmi fyrir
pólitískum stunddrhagsmunum.
Verzlunarmenn eiga tvímælalaus
an rétt til inngöngu og minna
má á það, að þessir sömu aðilar,
börðust gegn upptöku Sjómanna-
sambandsins á síðasta þingi ASÍ.
„Enda þótt kommúnistar næðu
þá meirihluta í ýmsum öðrum
| málum á síðasta þingi, þá gátu
þeir, ekki hindrað upptöku Sjó-
1 mannasambandsins".
FORM. L.Í.Ú., Sverrir Júlíusson,
ræðir um, að byggðar hafi verið
„iðnaðarhallir, þótt talað sé um
gjaldeyrissparandi iðnað, sem þó
kallar alltaf á erlendan gjaldeyri
sér til framdráttar", í erindi sínu
til aðalfundar L.Í.Ú., sem birtist
í Morgunblaðinu í dag. Mun þó
mörgum erfitt reynast að koma
auga á allar þær „hallir", sem
iðnaðurinn hefur byggt á undan
förnum árum. Samkvæmt tölum
Framkvæmdabankans var hlut-
deild iðnaðarins í fjármunamynd
uninni árin 1954—57, alls 277,6
m. kr. eða 5,5% á móti sjávar-
útvegi og fiskiðnaði með 446,2 m.
kr. eða 8,9% og landbúnaði 842,1
m. kr. eða 16,8%. Á sama tíma
fer 35,8% fjármunamyndunarinni
ar fram í íbúðarhúsum. Þótt hér
sé um fjármunamyndun að ræða
á aðeins fjögurra ára tímabili,
liggur í augum uppi, að „hallir“
iðnaðarins og innbú hljóti að
skorta eitthvað af þeirri reisn,
sem prýðir íverustaði flestra ann
arra atvinnuvega, ef miðað er
við fjölda starfandi fólks. Á síð-
asta áratug hefur iðnaðurinn oxð
ið að berjast við skilningsleysi
yfirvalda í fjárfestingar-, inn-
flutnings- og lánamálum með
þeim árangri, að mikill fjöldi
jafnvel gamalla og gróinna iðn-
fyrirtækja starfar í dag í ófull-
komnu húsnæði með ófullkomn-
um vélakosti og takmörkuðu
starfsfé. Síðan er iðnaðinum bór-
ið á brýn, að hann eigi enga fram
tíð fyrir sér í samkeppni við er-
lendan iðnað. Mundi ekki öðrum
bregða við sömu aðstæður?
Ég býst samt við, að engin i
iðnrekandi óski sjávarútvegi og
fiskiðnaði þeirrar aðstöðu og
þess skilningsskorts, sem þeir
sjálfir hafa átt við að stríða und
anfarin ár.
Hvað viðvíkur gjaldeyrisþörf
iðnaðarins, liggur í augum uppi,
að hráefnasnautt land þarf að
flytja inn þau hráefni, sem iðn-
aðurinn notar við framleiðslu
sína og er ástæðulaust að fyrir-
verða sig fyrir það, enda gera öll
önnur lönd þetta i ríkum mæli,
ekki sízt t.d. Danmörk og Hol-
land, sem bæði eru mikil iðnað-
arlönd. Aðalatriðið er, að at-
vinnuvegir fái tækifæri til að
starfa á jafnréttisgrundvelli og
að gott samstarf ríki á milli
þeirra. Því betra sem samstarfið
er, því örari verður efnahagsþró-
unin og sterkara þjóðarbúið.
Reykjavík, 11. nóv. 1960
Helgi Ólafsson.