Morgunblaðið - 01.02.1961, Blaðsíða 10
10
MORGVNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 1. febr. 1961
Rússneskir kafbátar viö ísland
ÞAÐ vakti mikla athygli á sín-
um tíma, þegar kanadiska þing-
ið tók til meðferðar varnir Ný-
fundnalands og herstöðvar Banda
ríkjamanna þar.
Eins og kunnugt er birtist sú
fregn í stórblaðinu New York
Times, að senda ætti bandaríska
varnarliðið á Nýfundnalandi til
íslands í sambandi við þá ákvörð
un, að flotinn tæki við yfirstjórn
NATO-varnanna á fslandi. —
Kvaðst New York Times hafa
þessar uppl. eftir trúverðug-
um heimildum, og þar sem blað-
ið er yfirleitt mjög áreiðanlegt,
vakti fréttin mikla athygli
vestra, ekki síður en hér á landi.
f tilefni af þessari frétt var mál-
ið tekið upp í kanadiska þinginu
og þar gaf Diefenbaker forsætis-
ráðherra út yfirlýsingu þess efn-
is, að ekki væri í rálði að slaka á
vörnum Nýfundnalands með því
að senda varnarliðið þaðan til
íslands. Létti þá mörgum Kan-
adamanninum.
Þetta sýnir, að Kanadamenn,
sem sjálfir ráða yfir öflugum her,
líta það mjög alvarlegtum augum,
ef Bandaríkjamenn hyggjast á
einhvern hátt draga úr vömum
Iands þeirra. Bandarikjamenn og
Kanadamenn eiga eins og kunn-
ugt er, báðir aðild að Atlantshafs
bandalaginu, og er varnarsam-
starf þeirra m.a. fólgið í þvi, að
Bandaríkjamenn hafa herbæki-
stöðvar á Nýfundnalandi, þ.e.a.s.
á kanadiskri grund. Þó að Kan-
adamenn, sem stundum eru tald-
ir með stórveldunum hafi sjálfir
mjög öflugar vamir, hika þeir
ekki við að hafa bandarískt varn
arlið í sínu landi. Þeim dettur
ekki í hug að það skerði sjálf-
stæði þeirra á nokkum hátt.
Þvert á móti telja þeir, að varn-
arsamstarfið við Bandaríkja-
menn og önnur NATO-ríki sé
mjög mikilvægiur þá'ttur í bar-
átín þeirra sjálfra fyrir frelsi
sínu. Hvað mætti þá segja um
litla þjóð eins og íslendinga, sem
hvorki er stórveldi hvað auð og
mannfjölda við kemur, né neins
megnugt i hernaðarlegu tilliti?
Ef Kanadamenn telja sér nauð-
synlega að treysta á varnarsam-
starf NATO-ríkjanna og aðstoð
Bandaríkjanna, er slík aðstoð ís-
ekki síður nauðsynleg.
Kanadamenn vita að Rússar
eru mjög öflugir á norðanverðu
Atlantshafi, öflugri en margur
hyggur. Myndirnar hér á síðflmni
eru lítið dæmi um þennan styrk-
leika Rússa. Þær eru allar af
rússneskum kafbátum og em
teknar á nerðanverðu Atlants-
hafi, sumar í grennd við ísland.
Það eru könnunarvélar frá banda
riska flotanum og flughernum,
sem hafa náð þessum athyglis-
verðu myndum. Lesendur sjálf-
ir geta svarað þeirri spurningu,
hvað þessi kafbátafloti er að
gera á norðanverðu Atlantshafi.
Kafbáltur nr. 99 getur haft
mjög langt úthald og er tegund
þessi talin mjög skeinuhætt.
Kafbátur nr. 19 þykir mjög
rennilegur á að líta og er sér-
staklega smíðaður með tilliti til
þess að ná sem mestum hraða í
kafi.
Kafbátur nr. 660 er af nýjustu
gerð. Þessir kafbátar eru mjög
flullkomnir að öllum útbúnaði, og
eru bæði hraðskreiðir og geta
langar vegalengdir. Að
öðru leyti þurfa myndirnar ekki
skýringa við.
Þessi rússneski floti er á stöð-
ugu varðbergi við fsland. At-
lantshafsbandalagið hefur tekið
að sér að fylgjast með honum og
er það liður þe»s í þeirri við-
leitni að standa öflugan og
traustan vörð um frelsi lýðræð-
isríkjanna.