Morgunblaðið - 08.02.1961, Blaðsíða 14

14
MORCVNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 8. febrúar 1961)
Gísli Helgason Skógargerbi:
Nokkur ord oð austan, um ölid
búð og í svo smáum skömmtum,
sem hver óskaði eftir.
Síðan laust eftir aldamót hefir
hver vitleysan rekið aðra í áfeng-
ismálunum. Fyrst fengu templ-
arar því framgengt, að engum
mátti selja minna en þriggjapela-
ílösku í einu. Við, sem vorum
þá í lestaferðum, og vorum van-
ir að fá okkur einn pela eða
hálfflösku, urðum nú að taka
heilflösku, svo við gætum orðið
dálítið fullir á leiðinni yfir fjall-
ið. Síðan rak hver vitleysan aðra
þar til þeim tókst að kóróna allt
með banninu, sem aldrei skyldi
verið hafa.
Frarn að þeim tíma voru starf-
andi bindindisfélög í fjölmörg-
um sveitum hér. Einkum voru í
þeim unglingar, fram undir
tvítugsaldur, og ýmsir æfilangt.
Nú var ekki þörf á siiku lengur,
nú var landið lokað fyrir bakk-
usi, allar hans lindir þurrar, full-
kominn sigur unninn og bindind-
’ isfélögin lognuðust öll út af. Þau
hafa víst fá risið á legg aftur.
Hinsvegar Iærðu menn fljótt
að brugga, og lauma inn í land-
ið vini. Margir voru banninu and-
stæðir og sumir höfðu nautn af
að brjóta það.
Líklega hefir „landabrugg“
mikið lagzt niður, þegar vínsala
var leyfð aftur, en ölgerð mun
allmikið stunduð enn og sum-
staðar í sterkara lagi.
Það er áreiðanlega spor í rétta
átt að leyfa sölu á ölinu. Við það
munu minnka brennivínskaupin
til muna og ofdrykkjan um leið,
einkum ef ölið verður víða fáan-
legt. Þá mun líka minnka ölgerð
einstaklinga, en nú er sennilegt,
að hún færist í aukana vegna
þess, hve brennivínið er orðið
dýrt. Þá á líka að hefja sölu
brennivíns á hálfflöskum.
Gísli Helgason
Skógargerði
Menderes og Bayar;
Enn krafizf dauðadóms
NU HEFIR komið til orða að
leyfa sölu á léttu öli. Ætla ég að
það sé mjög hyggilegt, og hefði
átt að gera strax, þegar bannið
var úr sögunni.
Nei, það var nú ekki meining-
in. Þið getið bara fengið fokdýra
sterka drykki, svo þið getið orð-
ið ærlega fullir. Svo eru þeir
ekki seldir nema á örfáum stöð-
um á landinu. Af því leiðir, að
æfinlega er pantað mikið í einu
úr hinum dreifðu byggðum, en
dropinn geymist illa, og vínnautn
verður meiri og verri en í gamla
daga, þegar vínið fékkst í hverri
— Úr ýmsum áttum
Framh. af bls. 12.
ir safnast um vindlaglóð
en um vindlinga og enn
færri um pípuglóð.
2. Aðsetur krabbameinsins
í lungunum. Sú tegund
krabbameins sem kennd er
tóbaksreykingum finnst
fyrst neðst í lungnapípun-
um. Sennilegra er að far-
eindirnar, sem dreifast
mjög ört, taki aðsetur þar
heldur en önnur krabba-
meinsvekjandi efni, sem
hreyfast hægar.
3. Ekki hefur reynzt unnt
að skapa krabbamein í
lungum músa með tóbaks-
reyk, sem leiddur hefur
verið þangað úr reyking-
arvélum. Þetta gæti verið
vegna þess að sá reykur,
sem vélarnar flytja í tungu
músanna er svo til laus við
rafmagnaðar fareindir.
Dr. Kingdon tekur það fram
að enn sem komið er liggi eng
ar sannanir fyrir því að þess-
ar rafmögnuðu smáeindir hafi
skaðleg áhrif á lungun. En
áhrif þau, sem langvinn rönt-
gengeislun hefur á myndun
krabbameins, eru varla mikið
frábrugðin áhrifunum, sem
fareindirnar geta valdið.
(Ur Berlingske Aftenavis)
YASSIADA, Tyrklandi, 2.
febr. (Reuter) — I dag
lagði saksóknari í máli
Menderes, fyrrum forsætis-
ráðherra, Celal Bayar,
fyrrum forseta, og ýmissa
ráðherra og embættis-
manna Menderes-stjórnar-
innar fram nýja ákæru,
þar sem enn er krafizt
dauðadóms yfir þeim
Menderes, Bayar og Ethe,
Menderes, fyrrum land-
varnaráðherra. Áður hefur
verið krafizt dauðadóms
yfir tveim hinum fyrr-
nefndu fyrir ýmsar aðrar
sakir.
I hinni nýju ákæru eru
samtals 117 manns sakaðir
um að hafa valdið mann-
vígum í sambandi við upp-
þot og andróður stúdenta
gegn Menderes-stjórninni
fyrir tæpu ári.
.t. .^.
▼^v v^v v^v
^
LÖNGUM hefur byrjunarkunn-
átta íslenzkra skákmanna orðið
þeim að fótakefli á skákmótum
erlendis, og enginn vafi leikur á
því, að okkur hefur vanhagað
um staðgóða þekkingu á þessu
sviði skáklistarinnar ef við mið
um við „kollega“ okkar á hin-
um Norðurlöndunum. Á þessu
hefur þó orðið breyting tiil batn-
aðar á síðustu árum, því nú er
ekki lengur litið niður á þá eem
afla sér fróðleiks af bók, enda
yrði engurn stætt á slíku,*því þá
yrði sá sami að skipa stórmeist-
aranum o>kkar í þann hóp. Vita-
skuld ber þó að varast að taka
við byrjanalærdómnum eins og
páfagaukur. Nauðsynlegt er að
skilja þá hernaðaráætlun sem
felst að baki h.vers leiks, og gera
sér grein fyrir hvaða reitir á
skákborðinu eru mikilvægastir í
það og það skiptið. Eins ber
mönnum að gagnrýna eftir
mætti það sem í bókunum stend
ur, og fyrir aila muni reynið þið
eitthvað nýtt, þó ber að stilla
hugmyndafluginu í hóf!
Hér kemur svo dálítill skamrnt
ur af Sikileyjarvörn til þess að
renna niður með formálanum:
1. e4, c5. 2. Rf3, d6. 3. d4, cxd4.
4. Rxd4, Rf6. 5. Rc3, a6. Ég býst
við að vel flestir kannist við
þessa stöðu, og því ekki ástæða
tiil nánari útskýringa. 6. Bg5,
Rb-d7. Ég hef tínt saman það
helzta sem fram hefur komið í
þessu afbrigði tvö síðustu árin
og fylgir það að mestu hér á
eftir. Ég miða þennan þátt við
þá sem eru nokkuð á veg komn-
ir, en þó ættu flestir að hafa.
verulegt gagn af. Síðasti leikur
svarts hefur sína galla og sína
kosti. Kostirnir eru aðallega í
því fólgnir að eftir 7. Bc4, Da5;
þá á hvítur ekki völ á að leika
8. f4 og Df3 sem er mjög hvöss
leið og hættuleg svörtum, auk
þess er svartur fljótur að ná
gagnsókn með b7-b5, og því hafa
skákmeistarar valið að hrók-
færa stutt í stað langrar hrók-
færslu áður. Gallinn er aðallega j
Húsmœður
Um leið og við sendum vörur úr kjötbúð vorri, þá
sendum við einnig fisk, mjólk og brauð.
Reynið viðskiptin — Pantið tímalega
Grensaskjotbúðin
Sími 32947
ÚtboS
Tilboð óskast í smíði og samsetningu á færiböndum
fyrir Grjótnám Reykjavíkurbæjar.
Útboðslýsing og uppdrættir verða afhentir í skrif-
stofu vorri, Tjarnargötu 12, III. hæð gegn 500 króna
skilatryggingu.
Innkaupastofnnn Reykjavíkurbæjar
Þessi 6 tonna bátur, er
sölu
1 bátnum er dýptarmælir.
Bátur og vél í fyrsta flokks
ásigkomulagi.
Mjög hagkvæmir greiðslu-
skilmálar.
Upplýsingar í símum 141
og 74, Sauðárkróki.

fólginn í því, hve Bfl verður
frjáls á c4, og oft á tíðum er
mögulegt fyrir hvítan að fórna
honum fyrir tvö peð á e6. 7. Bc4,
Da5. 8. Dd2 Valdar Bg5 og e4
óbeint. 8. — e6. 9. 0-0 Fórn á e6
er ekkj tímabær, eins og les-
endur geta sjálfir gengið úr
skugga um. Svartur hefur nú
u>m tvo aðalmöguleika að velja.
9. — Be7 og ljúka sem fyrst út-
komu léttu mannanna. Og
9. — h6 ásamt g5 og Rh5 til
þess að skipta á Bg5 fyrir Rf6.
9. — h6. 10. Bh4, g5. 11. Bg3,
Rh5.
ABCDEFGH
NÚ ERU aðeins eftir tvær sýn-
ingar á óperunni „Don Pasgu-
ale“, sem Þjóðleikhúsið sýnir
um þessar mundir og verður
næsta sýning í kvöld og sú síð-
asta n.k. sunnudag. Myndin er
af Kristni Hallsyni í titilhlut-
verkinu.
ABCDEFGH
Staðan eftir 11. — Rh5.
skákinni Tal-Petrosjan Kandi-
datamótinu 1959 lék Tal hér í
stíl. 12. Bxe6.r? fxe6. 13. Rxe6,
Rxg3 annars verður biskupinn
mjög hættulegur hinni opnu
kóngsstöðu. 14. fxg3, Re5. 15.
Hxf8+! Ekkj 15. Rxf8 vegna
Dc5+! 15. — Hxf8, 16. Dxd6,
Hf6f Eftir 16. — Bxe6. 17. Dxe6+
Kd8. 18. Hdl+ vinnur hvítur.
17. Rc7+, Kf7. 18. Hfl, Hxfl+.
19. Kxfl Rc4f Eftir 19. — Hb8.
20. Rc3-d5 vinnur hvítur á kóngs
sókn eins og þið getið séð.
20. Dxh6, Dc5f Petrosjan er eng
inn aukvisi í vörn. Hann hefur
sjálfur náð sókn! 21. Rxa8, Rd2f
22. Ke2, Bg4+. 23. Kd3 Eftir 23.
Kxd2 heldur svartur jafnþefli
með Dd4+ 23. — Dc4f Jafntefli.
þessu afbrigði er margt að at-
huga og erfitt að slá nokkru
föstu um hvort svartur geti not-
fært sér betur mannsfórn hvíts,
eða hvítur sótt betur á. Ekki er
nauðsynlegt fyrir hvítan að
fórna í 12. leik, því hann getur
einfaldlega leikið 12. Hadl, t. d.
Re5. 13. Be2, Rxg3, 14. hxg3,
Bd7 og 15. f4 með flóknu og
skemmtilegu tafli.
Snúum ókkur að leik nr.
9. — Be7 í staðinn fyrir h6.
10. Hadl Á stúdenta mótinu í
Leningrad 1960 reyndi Spassky
gegn Lombardy 10. a3 en án ár-
angurs. Þessi skák hefur verið
mörgum skákblöðum undan-
farið, og því ekki ástæða til þess
að rifja
10. — h6.
hana
11. Bh4,
upp
Re5
frekar.
ABCDEFGH
- v///'///.-//////// - ■///////. '.
MM £ |||| pp ^ |pp
f*'wnwi m
ABCDEFGH
Staðan eftir 11. — Re5.
Þessi staða er þekkt úr skákinni
Tal-Larsen í Portoros 1958. I
skákinni F. Ólafsson-L. Evans í
Buenos Aires 1960 lék Friðrife
12. Be2, sem er bezt. Framhaldið
varð 12. — b5. 13. a3, g5. 14. Bg3,
Bb7. 15. f4, sem er peðsfórn,
15.— >gxf4. 16. Hxf4, Rg6. 17.
Hf-fl, Db6. 18. Khl, Rxe4.
19. Rxe4, Bxe4. 20. Bh5, d5.
en með mjög góðri vörn tókst
Evans að ná jafntefli í 40. leik.
Aftur á móti eftir 9. 0-0-0 þá'-
leikur svartur 9. — b5. 10. Bb3,
Bb7. 11. Hh-el Betra en leikur
Matanowich gegn Tal í Portoros
1958, sem var 11. f3. Þessi leikur
gerir hvítum kleift að leika síð-
ar f4. 11. — Hc8. Þessi leikur er
þekktur úr skákinni Gipslis-
Gurgenidse 1958. Eftir 12. f4
kemur til greina 12. — Hxc3.
13. Dxc3, Dxb3. 14. bxc3, Rxe4
með góðum horfum fyrir svart.
Þó er 11. — Be7 öruggari leikur
en Hc8 eins og eftirfarandi á-
framhald sýnir. 12. Bxf6.f, Rxf6.
Eftir 12. — gxf6 kemur 13.
Bxe6!? til greina kemur t. d.
fxe6. 14. Rxe6 með flókinnii
stöðu. 13. e5!, dxe5. 14. Hxe5,
með miklum erfiðleikum fyrir
srvart vegna hótunar á e6. Glig-
oric-Sofrevski á meistaramóti
Júgóslaviu 1959.
★
Úrslit í Stokkhólmi: 1. Tal
9%; 2. Uhlmann 9; 3. Kotov 8;
4. Eero Böök 6%; 5. W. Unz-
ioher 6>; 6. Joihannessen 5%.
★
I. R. Jóh.
U. S. A. — B. Fischer skák-
meistari í 4. sinn í röð!