Morgunblaðið - 10.02.1961, Qupperneq 3

Föstudagur 10. febrúar 1961
MORGVNBLAÐIÐ
3
Verða
myndirnar
„JOHANNES S. Kjarval opn-
ar málverkaeýningu kl. 3 í
Listamannaskálanum. Sýning-
in verður opin kl. 10—10“.
Þannig fengu þeir sem hlust
uðu á auglýsingarnar í útvarp
inu í gær að vita að Kjarval-
sýningin, sem lengi hefur ver-
ið beðið eftir, væri að hefj-
ast. Kjarval hefur ekki sýnt
verk sín síðan á sjötugsafmæl-
issýningunni 1955, en öðru
hverju hefur gengið orðrómur
um að nú væri hann að undir-
búa nýja sýningu. í fyrravet-
ur hafði hann t. d. Listamanna
skálann á leigu á annan mán-
uð — en aldrei voru hengdar
upp neinar sýningarmyndir,
listamaðurinn smíðaði bara
lága stalla meðfram veggjum,
til að tylla myndum á.
Svo lengi hefur verið beð-
ið eftir þessari sýningu, að
tilkynningin í útvarpinu í
gær, kom eiginlega á óvart.
Ekki hafði verið kallað á
seldar eða ekki seldar
neina blaðamenn, til að koma
því á framfæri að þarna væri
málverkasýning á ferðinni,
þeir sem hjálpuðu til að
hengja upp myndirnar höfðu
verið beðnir um að vera ekk-
ert að tala um það og engir
boðsmiðar voru sendir út.
Það voru því tiltölulega fá-
ir gestir þar fyrst eftir þrjú
í gær, ekki önnur eins læti
og við opnun Kjarvalsýningar
innar 1942, þegar allar mynd-
irnar seldust upp á 20 mín-
útum. Listamaðurinn var
þarna sjálfur. Ymsir þekktir
borgarar, sem vitað er að
hafa áhuga á málverkum,
tóku hann á eintal út í horn
eða gengu með honum um
gólfið, ákafir á svip. En þeir
hafa líklega fengið álíka loð-
in svör og blaðamaður Mbl.
— Nei, það verður ekkert
verð á þeim fyrst um sinn.
Þær eru alltof dýrar til að
vera til sölu.
— Eg ætla að stríða því á
að verðleggja enga mynd. Það
getur eins vel verið að ég gefi
þær. Omögulegt að segjá. Eg
skulda 100 þúsund krónur eft-
ir að hafa komið upp sýning-
unni. Eg get alveg eins látið
myndirnar og átt hjá fólki,
eins og fólk á njá mér. Það er
aldrei að vita!
Myndirnar á sýningunni
eru 44 talsins, flestar mjög
stórar og nær allar nýjar. Að-
eins nokkrar voru á sýning-
unni í Noregi. Fáeinar eru í
einkaeign, hinar á listamað-
urinn sjálfur.
— Þessar fimm þarna mál-
aði ég í fyrrasumar, segir
Kjarval og leiðir blaðamann-
inn að innri enda salarins, —
þessar á græna kjólnum, eins
og hann Matthías segir, hann
Matthías cand. mag. Þú þekk-
ir hann.
— Hvar eru þær málaðar
þessar?
— Það er leyndarmál . . .
þær eru eiginlega málaðar
milli hrauns og hlíða . .. hérna
' K
Andstæðingur Ben-
Gurions biðst lausnar
Tél Aviv, lsraél, 9. fébr.
— (Reuter) —
PINHAS Lavon, aðalkeppi-
nautur Ben-Gurions um for-
ustu Mapai-flokksins, sagði
í dag af sér aðalritara-
starfi Histadruth-verkalýðs-
sambandsins. Verkalýðssam-
bandið samþykkti lausnar-
beiðnina og er nú talið að
leiðin sé opin fyrir Ben-
Gurion að mynda nýja sam-
steypustjórn í landinu.
Ben-Gurinon sagði af sér sem
forsætisráðherra fyrir átta dög-
um vegna ágreinings innan rík-
isstjórnarinnar úr af málaferl-.
um gegn Lavon, sem fram fóru
árið 1954. Lavon var þá varn-
armálaráðherra, og var sakaður
um að bera ábyrgð á misheppn-
uðum öryggisráðstöfunum. Ríkis
stjómin hreinsaði síðar Lavon
Ýmsir sýningagesta tóku Kjar
Val tali. Þarna ræðir Hörður
Þórðarson, sparisjóðsstjóri, við
listamanninn. Kona Harðar,
frú Ingibjörg Oddsdóttir kem
ur þar að.
upp undir Þrengslunum. Þar
málaði ég þær. Einn daginn
voru þrumur og eldingar.
— Þá hefurðu ekki staðið
úti við að mála.
— Jú, jú. Komdu hérna
Storr og talaðu við þessa
stúlku. Eg kann ekki að koma
fram við íslenzkar stúlkur.
Þær eru allar eins og álfa-
meyjar.
Það voru. sýnilega mistök ft
hjá ritstjóranum að senda
kvenmann á opnunina og því
varð ekkert úr samtalinu við
listamanninn. Hann sneri sér
bara að blaðaljósmyndurun-
um, sem fylgdu honum hvert
fótmál, og spurði hvort nokk-
ur þyrði að trúa sér fyrir
ljósmyndavél, svo hann gæti
tekið mynd af þeim líka. Olaf-
ur á Morgunblaðinu fékk hon-
um myndavélina sína og út-
skýrði hvar ætti að horfa í
hana og hvar að smella. 1
fyrstu átti listamaðurinn í svo-
litlum erfiðleikum. Hann sá
það er
spurningin
bara tvo menn í ljósmynda-
glerinu. Það hefðu ekki verið
nein vandræði með að bæta
þeim þriðja á með pensli,
hefði verið um málverk að
ræða. — Jseja, nú eru þeir
þrír. Hókus, pókus. Einn, tveir
og . . . Þetta verður sjálfsagt
sögufræg mynd.
Og svo hvarf listamaðurinn
út í Sjálfstæðishús í miðdags-
kaffi. — E. Pá.
i---------------------------
Ein af myndunum, sem Kjar-
val málaði í fyrrasumar
„milli hrauns og hlíða". Þessi
heitir ekki „á grænum kjól“
þó hún sé býsna græn, held-
ur „Á marglitum kjól“.
af allri ábyrgð, þvert ofan í
óskir Ben-Gurions.
Ben-Gurion kvað lausnar-
beiðni sína ekki standa beint í
sambandi við Lavonmálið sjálft,
heldur væri hún fram komin
vegna ágreinings við ríkisstjórn-
ina um málsmeðferð.
Flokksmenn Mapai-flokksins
hafa nú lagt til við Ben Zvi for-
seta að hann feli Ben-Gurion
að mynda nýja ríkisstjórn.
STAK8TEIHAR
Óvenjuleg rö1d úr
Framsóknarherbúðum
Það vakti töluverða athygli á
Alþingí um daginn, þegar eina
af þingmönnum Framsóknar-
flokksins, Björn Pálsson úr Húna
vatnssýslu, átaldi flokksforustu
sína fyrir óábyrga afstöðu gagn
vart viðreisnarráðstöfunum ríkia
stjórnarinnar. Þessi sami Fram-
sóknarþingmaður skrifaði í fyrra
dag grein í Timann, þar sem hann
m.a. minnist á verkfall það, sem
kommúnistar efndu til og for-
ystumenn Framsóknarflokksins
studdu árið 1955. Kemst Fram-
sóknanþingmaðurinn þar m.a.
að orði á þessa leið:
„Árið 1955 var gert verkfaU.
Þjóðin skuldaði þá lítið og verð
lagið var tiltölulega stöðugt. Verk
fallið var stjómmálalegs eðlis.
Kaupið var hækkað í krónutölu
og verðbólgan óx, þannig að
kjarabæturnar urðu fljótlega að
engu. Ef forráðamenn þessa verk
falls hefðu haft þann eina tH-
gang að bæta kjör verkalýðsins,
þá hefðu þeir átt að vinna að
þvi í samráði við ríkisstjórnina
að tryggt væri, að verðgildi hverr
ar krónu héldi ekki áfram að
minnka. Það var ekki gert“.
Þetta er vissulega réttilega
mætl. En eins og alþjóð er kunn
ugt, þá studdi Hermann Jónas-
son hin pólitísku verkföll kormn
únista árið 1955 af alefli.
Að nota réttar leikreglur
í lok þessarar greinar sinnar
í Tímanum s.l. þriðjudag, kemst
Björn Pálsson síðan að orði á
þessa leið:
„Ég er sannfærður um, að við
höfum skilyrði til að lifa í þessu
landi sem efnalega sjálfstæð
menningarþjóð, nema eitthvað
óvænt komi fyrir. En til þess að
svo megi verða þurfa hinir póli-
tísku flokkar að nota réttar leik-
reglur, taka þjóðarhagsmuni
fram fyrir flokkshagsmuni, gera
ekki kröfur um efni fram og
leysa deilumálin á skynsamlegan
hátt, án þess að þau valdi þjóð-
inni stórtjóni. Fólkinu má alltaf
treysta, ef forystuliðið misnotar
ekki sína afstöðu“.
Forystumenn Framsóknar
hefðu áreiðanlega gott af því að
leggja sér þessar ráðleggingar
eins þingmanns síns á minni.
Ef þeir gerðu það, myndu þeir
trauðla skipa sér í sveit með
kommúnistum í baráttu þeirri,
i sem þeir nú hafa hafið fyrir
niðurrifi og upplausn í þjóð-
félaginu.
Eru þeir sjálfum sér
samkvæmir?
Síðan kommúnistar fóru úr
ríkisstjórn á fslandi eru aðeins
liðin tæplega tvö og hálft ár. AU
an þann tíma, sem þeir áttu sæti
í vinstri stjórninni, voru þeir að
leggja skatta á fólkið til þess að
borga með hallarekstur útflutn-
ingsframleiðslunnar. Allur al-
menningur, fátækir jafnt sem
ríkir, voru látnir borga skattana
sem síðan voru notaðir til þess
að borga með herkostnað verð-
bólgustefnu vinstri stjórnarinnar.
Eigendum framleiðslutækjanna,
útgerðarmönnum, frystihúsaeig-
endum og öðrum atvinnurekend
um, sem fyrst og fremst fengust
við útflutningsframleiðslu var
borgaður úr ríkisjóði hallinn á
rekstri sínum.
Nú segja kommúnistar, að út-
gerðarmenn og frystihúsaeigend-
ur hafi grætt offjár á undanförn
um árum og að þeim sé vanda-
laust að borga verulegar kaup-
hækkanir.
Af þessu tilefni mætti spyrja,
hvers vegna kommúnistar og
vinstri stjórn þeirra hafi þá ver
ið að ausa hundruðum milljóna
| króna í útflutningsframleiðsluna
meðan þeir sátu í stjórn, ef út-
gerðin og fiskiðnaðurinn var
I þrátt fyrir allt að safna ofsa-
• gróða? Vilja kommúnistar ekki
j gjöra svo vel að svara þessari
fyrirspurn?