Morgunblaðið - 22.02.1961, Side 10
MORGVNBLAÐID
Miðvikudagur 22. febr. 1961
m
Utg.: H.f. Arvakur, Reykjavxk.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Lesbók: Arni Óla, sími 33045.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgxeiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askriftargjald kr. 45.00 á mánuði innanlands.
1 lausasölu kr. 3.00 eintakið.
URELT BARATTUTÆKI
H
ið mikla tjón sem hin^
pólitísku verkföll í Vest-
mannaeyjum hafa valdið á
þessu ári eru enn ný og
greinileg sönnun þess, að
verkföll eru orðin úrelt bar-
áttutæki í nútímaþjóðfélagi.
Fyrr á tímum, þegar kjör
verkamanna og sjómanna
voru hin bágbornustu og
margskonar misrétti við-
gekkst í þjóðfélaginu, var
verkfallsrétturinn dýrmætt
og mikilvægt tæki í höndum
launþegana. Þá mátti segja
að kauphækkanir væru eina
leiðin fyrir launþegana til
þess að bæta kjör sín.
Á þessu hefur orðið gjör-
breyting. Nú er svo komið,
eftir félagsmálaþróun síðustu
áratuga, að kauphækkanir
eru fjarri því að fela alltaf í
sér raunverulega kjarabót.
Þvert á móti geta þær leitt
til kjaraskerðingar og haft í
för með sér háskaleg áhrif
á framtíðarafkomu launþeg-
anna.
Þetta hefur sannazt greini-
lega hér á landi. Efnahags-
málaráðunautar og hagfræð-
ingar sjálfra verkalýðssam-
takanna hafa komizt að
þeirri niðurstöðu, að kaup-
hækkanir síðastliðin 10—15
ár hafi ekki fært launþegum
raunverulega aukinn kaup-
mátt launa og kjarabætur.
Þetta sprettur af því að
verðlagið hefur svo til alltaf
hækkað í kjölfar kauphækk-
ananna. Hinn aukni krónu-
fjöldi, sem komið hefur í
vasa launþeganna, hefur jafn
harðan verið étinn upp - af
hækkuðu verðlagi. Kapp-
hlaupið milli kaupgjalds og
verðlags hefur þannig haft í
för með sér dýrtíð og verð-
bólgu, sem smám saman
hefur grafið undan efnahags-
grundvelli þjóðfélagsins.
Það var vegna þess að
vinstri stjórnin gat ekki
stöðvað þessa óheillaþróun,
sem hún hrökklaðist frá
völdum eftir 2'/2 ár. Enginn
þarf að halda að kommúnist-
ar, Framsóknarmenn og Al-
þýðuflokksmenn hafi að
gamni sínu slitið því sam-
starfi, sem þeir tengdu svo
miklar vonir við, er það var
sett á laggirnar sumarið
1956. Nei, það var úrræða-
leysi þessara flokka gagnvart
verðbólguvandamálinu, kapp
hlaupinu milli kaupgjalds
og verðlags, sem skolaði
vinstri stjórninni burtu á
miðju kjörtímabili.
Núverandi ríkisstjórn hef-
ur hinsvegar reynt að horf-
ast í augu við raunveruleik-
ann og freistaS- að hindra
áframhaldandi verðbólgu. —
Það er gegn þessari viðreisn-
arstefnu, sem kommúnistar
og Framsóknarmenn beita nú
pólitískum verkföllum.
KARTÖFLUR OG
GRÆNMETI
f Tpplýsingar frú Rögnu Sig-
^ urðardóttur, húsfreyju
að Þórustöðum í Ölfusi hér
í blaðinu í gær um kartöflu-
og grænmetisrækt hér á
landi, eru vissulega hinar at-
hyglisverðustu. Hún lýsir
þeirri skoðun sinni, að við
ræktum nú ekki nema helm-
inginn af þeim kartöflum,
sem við þurfum að nota, en
telur líklegt að rækta mætti
nægilegar kartöflur handa
landsmönnum án þess að
auka það landrými, sem not-
að er til kartöfluræktar. Að-
eins þyrfti betri ræktunar-
aðferðir, meiri áburð, notkun
skjólbelta og aukna þekkingu
á notkun réttra varnarlyfja
gegn sjúkdómum, sem herja
á kartöfluræktunina.
En frú Ragna bendir jafn-
framt á það, að auk þess að
rækta rófur og kartöflur,
þá þurfum við að rækta hvít-
kál, blómkál, lauk, gulrætur,
steinselju og margar fleiri
grænmetistegundir.
Reynslan hefur sannað, að
það er auðvelt að rækta all-
ar þessar grænmetistegundir
hér á landi. Og það er ekki
vanzalaust að áratugur eftir
áratugur skuli líða svo, að
þjóðin láti þetta undir höfuð
leggjast. Grænmetið er ein-
hver hollasta fæðutegundin,
sem þjóðin þarfnast til dag-
legrar neyzlu.
Undir niðurlag greinar
sinnar kemst frú Ragna Sig-
urðardóttir m. a. að orði á
þessa leið:
„Við ættum að geta fram-
leitt í landinu nægilegt græn
meti handa okkur. Og þegar
þar við bætist framleiðsla
gróðurhúsa: Gúrkur, tómat-
ar, bananar og vínber, ætt-
um við ekki að þurfa að
flytja inn annað grænmeti
eða ávexti en epli og appel-
sínur á jólum og öðrum stór-
hátíðum. Nú mun árlega
flutt inn í landið grænmeti
fyrir 4 milljónir króna og lík
lega annað eins af ávöxtum“.
Fyllsta ástæða er til þess
að taka ummæli hinnar
merku húsfreyju, að öðru
leyti en því, að eðlilegt er að
ávextir, eins og epli og
appelsínur, séu jafnan á
markaðnum. Ástæða er
Hin tvíhöfða ófreskja
MBL. birti fyrir nokkrum
dögum grein eftir Russlands-
einnig til þess að taka undir
þá ábendingu hennar, að
brýna nauðsyn ber til þess
að hefjast handa um ræktun
skjólbelta í vaxandi mæli.
Að þeim gæti orðið mikið
gagn, ekki aðeins fyrir garð-
yrkjuna heldur fyrir skóg-
ræktina í landinu.
FUNDUR NORÐ-
URLANDARÁDS
TVTíundi fundur Norðurlanda-
ráðs stendur um þessar
mundir yfir í Kaupmanna-
höfn. Ræðir fundurinn að
vanda mörg mál. Á honum
eiga sæti um 40 ráðherrar og
69 þingmenn frá öllum þing-
um Norðurlanda.
Ólafur Thors, forsætisráð-
herra íslands, hélt ræðu á
fundinum sl. sunnudag. —
Hann minntist m. a. á það að
oft væri um það talað, að
mörgum málum, sem snertu
norræna samvinnu þokaði
hægt áfram. En Róm hefði
ekki verið byggð á einum
degi. Norðurlandaráð gæti
ekki, frekar en aðrar alþjóð-
legar stofnanir, komið öllum
sínum hugsjónum og áhuga-
málum í framkvæmd í einu
vetfangi. Aðalatriðið væri
að sameina kraftana og
vinna sem ötullegast að
framkvæmd sameiginlegra
hagsmunamála Norðurlanda-
þjóðanna.
Þetta er vissulega rétt. —
Hvert sem litið er í alþjóð-
legri samvinnu verður það
Ijóst, að þar Ijúkast mál yf-
irleitt ekki á örskömmum
tíma. Það tekur oft langan
tíma að samræma sjónar-
miðin og komast að sameig-
inlegri niðurstöðu fulltrúa
þjóða, sem eiga hinna ólík-
ustu hagsmuna að gæta.
Enda þótt Norðurlanda-
þjóðirnar eigi fleira sameig-
inlegt en flestar aðrar þjóð-
ir, er það þó svo, að einnig
þær hafa mismunandi af-
stöðu til hinna ýmsu mála.
En óhætt er að fullyrða að
Norðurlandaráð hafi þau 9
ár, sem það hefur starfað,
komið fjölmörgum sameigin-
legum hagsmunamálum Norð
urlanda verulega áleiðis og
skilað sumum þeirra í höfn.
íslendingar líta fyrst og
fremst á sig sem norræna
þjóð. Þeir vilja eiga sem
mest og bezt skipti við frænd
þjóðir sínar á Norðurlöndum.
Þess vegna hafa þeir frá upp
hafi stutt Norðurlandaráð,
tekið þátt í störfum þess og
reynt að leggja sinn litla
skerf til þess að treysta og
efla þessi samtök norrænna
þjóða.
sérfræðinginn Edward Crank
shaw um deilur Rússa og
Kínverja á undanförnum
mánuðum, en þar byggði
hann á nýjum gögnum, sem
hann hafði komizt yfir og
báru það með sér, að deilur
þessar hafa verið miklum
mun hatrammari en menn
höfðu almennt talið áður. —
Grein Crankshaws birtist
hinn 12. þ. m. í hinu virta,
brezka blaði, „Observer“. —
Hinn 15. febrúar fjallaði svo
Joseph Alsop um málið í hin-
,um fasta þætti sínum í
bandaríska stórblaðinu „New
York Herald Tribune“, og
gerði þar grein fyrir þeim
nýju vandamálum, sem hann
telur geta leitt af þessari
^DeiIa Rússa og Kín-|
(verja hefir dregið I
j m jög úr völdum Krú-J
J sjeffs — og markars
Iþannig nýtt, alvarlegti
ivandamál fyrir vest- J
í ræna leiðtoga \
__________*
deilu tveggja mestu ríkja
hins kommúníska heims. —
Grein Alsops, sem ber fram-
anskráða fyrirsögn („The
Two-Headed Monster“), fer
hér á eftir í lauslegri þýð-
ingu og örlítið stytt:
• MIKILVÆGASTA
NIÐURSTAÐAN
Þegar Kennedy hittir Ni-
kita Krúsjeff — sem að öllum
líkindum gerist um mánaðamót-
in april—maí nk. — mun ein
af mörgum hindrunum á vegi
samkomulags þeirra í milli verða
það, hve ófullkomið vald Krús-
jeffs raunverulega er, svo uncj-
arlegt sem það kann nú að virð-
ast. — Kennedy getur nú taiað
fyrir munn vestrænna ríkja með
nokkurri vissu um það, að sjón-
armið hans verði samþykkt í
meginatriðum af bandamönnun-
um. Slík er aftur á móti alls
ekki aðstaða Krúsjeffs, einvalda
Sovétríkjanna. Sannleikurinn er
sá, að Krúsjeff hefir fengið ó-
itvíræða aðvöru* um það, að
þótt hann kjósi að mæla fyrir
— takmörkun valdsins
K E N N E D Y
• nýtt vandamál fyrir hann
og aðra vestræna leiðloga
munn hins kommúniska heims-
hluta, sé alls engin trygging fyr-
ir því, að skoðanir hans og sjón
armið hljóti samþykki í öllum
kommúnistaríkj um.
Þetta er mikilvaegasta niður-
staðan, sem bandarískir leiðtog-
ar og aðrir þeir, er móta stefr.u
vestrænna landa, hljóta að di-aga
af þeim furðulegu skjölum, sem
nýlega hafa komiS fram um ó-
samlyndi sovézkra og kínverskra
kommúnista.
Hinn brezki Sovét-sérfræðing
ur, Edward Crankshaw, var
fyrstur með fréttina um, að þessi
ótrúlegu skjöl væru komin fram,
og skrifaði merka grein byggða
á þeim. Þessi sömu skjöl eru nú
að sjálfsögðu komin í hendur
Bandaríkjastjórnar — og skoðun
M A O
— annað höfuð á ófreskjuna
bandarískra sérfræðinga stað-
festir það mat Crankshaws, að
umrædd skjöl skýri frá „mesta
hættuástandi, sem (heims)-
kommúnistaflokkurinn hafi átt
við að etja allt frá rússnesku
byltiníuxmi“.
• MARGFALT
DJÚPSTÆÐARA
Hér í þessum dálkum og
víða annars staðar hefir oft ver-
ið bent á, að ósamkomulag ríkti
með Kína og Sovétríkjunum —
og lýst hefir verið þeim atrið-
um, sena helzt skilja þessa tvo
risa kommúnista-blokkarinnar.
En hin ný-framkomnu skjöl hafa
leitt í ljós, að deilan er marg-
falt djúpstæðari, bitrari og hat-
rammari en rnenn höfðu áður
getað ímyndað sér. — Á Moskvu-
ráðstefnunni dengdi Krúsjeff I
rauninni öllum þeim verstu
skammarheitum, sem fyrirfinn-
ast í orðabók kommúinista, á
Framh. á bls. 13.