Morgunblaðið - 23.03.1961, Blaðsíða 12

12
MORGVNBLAÐ1Ð
Fimmtudagur 23. marz 1961
Utg.: H.f Arvakur. Reykjavík.
Franikvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjóreir: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Lesbók: Arni Óla, sími 33045.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgieiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askriftargjald kr. 45.00 á mánuði innanlands.
I lausasölu kr. 3.00 eintakið.
VEXTIR HVARVETNA HAIR
í Morgunblaðinu voru ný-**
lega birtar upplýsingar
um vaxtakjör víða um heim.
Kom þá í ljós, að almennir
útlánsvextir eru víða svipað-
ir og nú er hérlendis og
sumsstaðar meira að segja
mun hærri. En algengustu
útlánsvextir eru milli 6 og
10%.
Upplýsingar þessar birti
blaðið m.a. vegna þess að sá
misskilningur er almennur
hér á landi, að vextir séu
miklu lægri erlendis en raun
ber vitni. Stafar þessi mis-
skilningur sjálfsagt að mestu
leyti af því að upplýsingar
hafa verið birtar um for-
vexti erlendra þjóðbanka,
sem yfirleitt eru allmiklu
lægri. Hinsvegar taka þeir
vextir nær því einungis til
viðskipta milli banka, en
allt aðrir vextir eru ríkjandi
í viðskiptalífinu.
Ástæðurnar til hinna háu
vaxta erlendis eru nokkuð
mismunandi. Þar sem þeir
eru hæstir, allt upp í 15%,
eru þeir ef til vfil liður í
ráðst.öfunum til að ná jafn-
vægi á peningamarkaði og
til að auka sparnað, en meg-
inástæðan til þess að vextir
eru yfirleitt allsstaðar með
hæsta móti er auðvitað sú,
að mikil þörf er fyrir láns-
fjármagn og eftirspurn eftir
því til uppbyggingar, eink-
um í hinum vanþróuðu lönd-
um.
Allsstaðar er keppzt
við að byggja upp ný at-
vinnufyrirtæki og blómlegra
þjóðlíf. Hinar fátækari þjóð-
ir leita til þeirra, sem meira
fjármagn hafa, bæði um
lánsfé og eins að þau beini
einkafjármagni til vanþró-
aðra landa. Eykur þetta að
sjálfsögðu mjög eftirspurn-
ina eftir fjármagni, og hef-
ur leitt til þess, að vextir
hafa hækkað.
Með hliðsjón af því að
vextir hér á íslandi eru
mjög svipaðir og í öðrum
löndum, er vart hægt að
gera ráð fyrir að hægt verði
að lækka þá í náinni fram-
tíð, því að íslenzku þjóðinni
er brýn nauðsyn á að auka
sparnað og tryggja verð-
gildi krónunnar svo að ekki
sé verra að eiga íslenzka
mynt en erlenda. Á þann
hátt er hægt að búast við
því að fjármagn leiti
landsins en ekki frá því.
til
OFSTÆKI EÐA
ÍÞRÓTTAANDI
¥jjóðviljinn skýrir frá því í
* gær, að nemendur í ein-
um gagnfræðaskóla bæjarins
hafi ætlað sér að „heim-
sækja bandaríska jafnaldra
sína á Keflavíkurflugvelli og
keppa við þá í körfuknatt-
leik“. Segist blaðið af þessu
tilefni hafa snúið sér til
skólastjórans og spurt, hvort
þessi frétt væri rétt. Hefði
þá upplýstst, að bandarískir
unglingar hefðu heimsótt
þennan skóla og keppt við
nemendur hans áður og hefði
því staðið til að endurgjalda
þá heimsókn. Slíkt finnst
Þjóðviljanum sýnilega nálg-
ast landráð.
Kommúnistablaðið lætur
að því liggja að skólastjóri
eða kennarafundur ætti að
banna íslenzkum æskumönn-
um að taka þátt í íþróttum
með útlendum unglingum,
sem hérlendis dveljast með
foreldrum sínum, vegna
samnings þess, sem íslend-
ingar hafa gert um varnir
landsins.
Auðvitað geta menn deilt
um það, hvort varnarsamn-
ingurinn eigi að vera í gildi
eða ekki. En það er fullkom-
ið siðleysi að ætla að láta
slíkan skoðanamun bitna á
þeim æskumönnum, sem hér
dvelja í framandi landi.
íslenzkur æskulýður mundi
heldur ekkx spillast, þótt
hann keppti í íþróttum við
útlendinga, sem hér dvelja,
fremur en hann mundi gera
það af því að fara til þeirra
lands og taka þar þátt í
íþróttaleikum. Verður a.m.k.
að vona að kennarar lands-
ins láti ekki erindreka
Moskvuvaldsins ógna sér' til
að ala upp skrílmennsku
meðal æskulýðsins né hatur
eða óvild til eins eða annars.
Slíkt gæti aldrei samrýmzt
sönnum íþróttaanda.
FRAMKVÆMDIR
HÁSKÓLANS OG
HAPPDRÆTTIÐ
TVylega var skýrt frá hverj-
x ’ ar hafa verið helztu verk
UfZ YMMM
Sígarettureykingar
og hjartasjúkdómar
Niðurstöður rannsóknar norsks læknis
VIÐ höfum á undanförn-
um árum fengið mikið um
legar framkvæmdir á vegum
Háskólans sl. þrjú ár. Byggt
hefur verið fyrir kennslu í
eðlis- og efnafræði, komið
hefur verið upp rannsóknar-
stofum í lyfjafræði og líf-
efnafræði, Náttúrugripasafn-
ið hefur fengið rúmgott
vinnuhúsnæði og mjög hef-
ur verið rýmkað um þá, sem
vinna að hinni stónx, ís-
lenzku orðabók. í kjallara
aðalbyggingarinnar hefur
verið innréttað fyrir kaffi-
stofu stúdenta, bóksölu
þeirra og tvö lítil herbergi
fyrir deildarfélög.
Allar þessar framkvæmdir
hafa verið kostaðar af fé
Happdrættis Háskólans. Þó
greiðir það happdrætti hlut-
fallslega meira í vinninga en
nokkurt annað happdrætti.
Og það er eina happdrættið,
sem gert er að greiða einka-
leyfisgjald, en það nemur
20% af nettótekjum.
í umræðum manna um
happdrættin og framtíð
þeirra hefur einstaka sinn-
um komið fram það sjónar-
mið, að Happdrætti Háskól-
ans hafi lokið hlutverki sínu
og einhverjir aðrir að'ilar
ættu að fá að njóta góðs af
tekjum þess.
Það er mikill misskilning-
ur að hlutverkinu sé lokið.
Hitt væri sanni nær að
segja, að svo lengi sem
menningarþjóð býr í þessu
landi, hafi Háskólinn þörf
fyrir þennan tekjustofn og
reyndar enn meiri tekjur.
Háskóli er miklu meira en
skóli í venjulegri merkingu
þess orðs, það er vísinda- og
kennslustofnun, sem nær eða
á að ná yfir flest svið hug-
og raunvísinda. — Framtíð
íslenzku þjóðarinnar er ekki
að óverulegu leyti undir því
komin hvort háskóli hennar
getur rækt hlutverk sitt sem
skyldi.
Háskóli Islands verður
hálfrar aldar gamall á þessu
ári. Nú er því tímabært að
leggja grundvöllinn að mikl-
um vexti hans næsta aldar-
helminginn.
það að heyra og úr mörg-
um áttum, að sígarettu-
reykingar lei&i til lungna-
krabba — og séu jafnvel
ein aðalskaðvaldurinn á
því sviði. En ekki nóg
með það, því að upp á
síðkastið hafa ýmsir lækn
ar og sérfræðingar leitt
líkur að því, að sígarettan
hafi fleiri glæpi á sam-
vizkunni — m.a., að sígar-
ettureykingar leiði til eða
auki a.m.k. hættuna á
hj artasj úkdómum.
Rannsóknir í Bretlandi
og Noregi
Hið nýjasta í þessum efn-
um er athyglisverð rannsókn,
sem dr. Hans Jacob Ustvedt,
læknir við Ullevál-sjúkrahúsið
í Osló, hefir unnið að undan-
farið. — Hinn norski læknir
kemst að svipuðum niðurstöð-
um og brezkir læknar, sem
gerðu svipaðar athuganir eigi
alls fyrir löngu. Sú rannsókn
fór eingöngu fram í hópi
lækna — og niðurstaðan varð
sú, að þeir, sem reyktu 25 síga-
Sígarettan — skaðvaldur
á margan hátt . . .
rettur á dag, eða þaðan af
meira, ættu á hættu að deyja
úr hjartasjúkdómi. Var talið,
að hættan væri allt að tvisvar
sinnum meiri fyrir þessa
menn en þá, sem ekki reyktu.
í 1,4 sinnum meiri hættu
Dr. Ustvedt skýrir frá rann-
sóknum sínum í læknaritinu
Framh. á bls. 23.
STÓRVERZLUN ein i borg-
inni Bremen í Vestur-Þýzka-
landi býður viðskiptavinum
sínum mjög fjölbreytta þjón-
ustu og í auglýsingum verzl-
unarinnar segir að þar sé ailt
fáanlegt.
Meðal varnings sem kawp-
endum stendur til boða er
fiugvélin, sem sést á meðfylgj
andi mynd. Vélin er smiðuð í
Belgíu og nefnist Tipsy Nipp-
er. Flughraði hennar er 145
km á klukkustund, en aðeins
er rúm fyrir einn mann í vél-
inni. Þótt flestir áhugaflug-
menn vilji helzt geta tekið
kunningja með í flugferðir,
hefur töluvert selzt af þess-
um vélum.