Morgunblaðið - 18.04.1961, Qupperneq 6

9
W MORGVNBLAÐIÐ
T>riðjuclagur 18. april 1961
-J
Noregsbréf
frá Gísla Brynfólfssyni
Prestur í Noregi
SEM stendur er laust kallskap-
ellan-embættið hér í Fjala-
prestakalli. Þar sem þetta eru
heimahagar sjálfs Ingólfs Arn-
arsonar fannst mér vaent run
að fá tækifæri til að þjóna þessu
embætti um tíma. Hér eru um
4 þús. manns í þrem sóknum:
Dalasókn með - 2000 manns,
Hólmadalssókn með 1600 manns
og Guddalssókn með 300 manns.
Sú síðasta er sveitahérað. Þar
hefur fólkinu fækkað um næst-
um helging síðan um stríð. —
Þessu brauði er þjónað af 2
prestum. Er messað hvern helg-
an dag í tveim kirkjum eða
samkomur haldnar í skólum og
samkomuhúsum, sem eru fjöl-
mörg í þessu víðlenda presta-
kalli. Þetta „pláss“ tilheyrir
Sogn og Fjordane, sem er eitt
af 20 fylkjum Noregs. Suður-
hluti þess er Sognsær, en norð-
urhlutinn firðimir, og er Dals-
fjörður hluti af Seumfjord. —
vinna sumir bændur í verk-
smiðjum jafnframt búskapnum.
Öll verksmiðjuvinna er í „akk-
orði“ og kaupið því misjafnt
eftir æfingu og afköstum. Al-
gengt tímakaup kvenna mun
vera kr. 3,75—4,00 og karla kr.
5,25—5,50 — og svo má marg-
falda með 5 til að fá saman-
burð á íslenzku kaupgjaldi.
Messuferð á páskauar
Það var full kirkja — um 300
manns — við messuna í Holme-
dal á páskunum. Annars er
kirkjusókn um þessar hátíðir
ekki eins góð og heima. Fólkið
hópast úr bæjunum og upp á
fjöllin til að nota snjóinn og
sólskinið. T.d. fóru um 17 þús.
manns bara úr Bergen, en þar
eru íbúar um 115 þús. Hefur
kirkjan reynt að ná til þessa
útilegufólks með því að fluttar
eru guðsþjónustur í fjallahótel-
unum, bæði um bænadaga og
páska.
Holmedalskirkjan
Fjalaprestakall liggur beggja
megin Dalsfjarðar. Um það er
mikið ferðazt á bátum og ferj-
um. Fá prestarnir greiddan
ferðakostnað til embættisverka
eftir reikningi.
Landslagið er hér æði hrika-
legt. Skiptast á himingnæfandi
fjöll og regindjúpir firðir, en
undirlendið lítið. Þó lifir um
helmingur fólksins hér á land-
búnaði, en yfirleitt eru búin
smá, eins og víðast hvar hér
Vestanfjalls, 3—5 kýr, auk ufig-
viðis, og 10—20 kindur, eitt
hross. Mjög fáir eiga dráttarvél,
enda víða ekki hægt að koma
henni við sökum brattlendis. —
Iðnaður fer hér vaxandi og
Við fengum leigðan lítinn bát
og lögðum af stað kl. 9, því héð
an frá Dale og út í Holmedal
er um 1% tíma ferð. Messan
átti að byrja kl. 11. Það er
norð-austan gola, skýjað loft,
kalt í veðri, svo að við setjumst
strax niður í hlýja káetuna. Við
höfum farið þetta svo oft áður
að okkur er ekkert nýnæmi að
horfa á bergþilin, sem vísa lóð-
rétt upp beggja megin fjarðar-
ins. Við komum við á Leiti í
Þursadal. Þar bætist við svo
margt kirkjufólk, að báturinn
ber naumast fleiri. Nú stöndum
við mörg uppi á dekki og ræð-
um saman. Bændurnir þurfa
margs að spyrja úr íslenzku
lHÍ
FERD
V\\\
7í.
,?aöf<r\r
wm
Séð yfir Dalsfjörðinn
sveitalífi, en krakkarnir horfa
hálfundrandi upp á þennan út-
lenda prest, sem segist eiga 50
fjár.
Nú streymir fólkið inn í
kirkjuna og messan hafst með
bæn meðhjálparans og sálmi
Gruntvigs: Páskemorgen slukk-
er sorgen. Hér er enginn sér-
stakur kirkjukór, en hver
kirkjugestur hefur sína sálma-
bók og syngur. Messan fer fram
með líkum hætti og heima. Það
er indæl stemming og gott að
prédika yfir vorum norsku
frændum, en það er sérstaklega
hinn ógæti, almenni söngur, sem
setur svip sinn á þessa páska-
guðsþjónustu.
Fjársöfnun til sjómanna-
trúboðsins
Eftir prédikunina rísa flestir
kirkjugestir úr sætum og koma
upp í kórinn. Fólkið gengur
kringum altarið, sem stendur
nokkuð frá kórgólfi, og allir
leggja fram einhverja peninga-
gjöf. Það er verið að safna fé
til sjómannatrúboðsins með
þessum hætti. 1 öllum kirkjum
Noregs fóma kirkjugestir til
þessarar starfsemi á páskadag.
Sjómannatrúboðið er frjálst
framtak og fær víst engan
stuðning frá því opinbera. Um
allan heim fylgir það flota Norð
manna, bæði kaupskipum og
fiskiskipum. Það hefur sínar
bækistöðvar, sjómannastofur,
kirkjur og gistihús og vinnur ó-
metanlegt og fórnfúst starf
fyrir sjómennina. Árlega bætast
um 7000 unglingar milli ferm-
ingar og tvítugs í norsku sjó-
mannastéttina. Geta allir ímynd-
að sér hverjar hættur bíða þess-
ara ungu manna í hafnarhverf-
um stórborganna og hvert at-
hvarf sjómannastofurnar eru
þeim, hver á sínum stað. Sjó-
mannatrúboðið á heimili sitt í
Bergen og heyrir það undir
Bj örgvin j arbiskupinn, Indrebö.
Hann er nú á ferð vestanhafs
í erindum þess, ætlar að vígja
sjómannakirkju í Santos í
Brasilíu 23. apríl og heimsækja
norskar kirkjur í stórborgum
Ameríku.
Frá Hrífdælingum
Svo heldur messan áfram
með sálmasöng, tóni og bæna*
gerð. Það eru skírð tvö börn.
Öll böm hér í landi eru skírð f
kirkju. í hinum fjölmennari
söfnuðum er sjaldan messað án
þess að skírð séu börn, eitt eða
fleiri. Bömin, sem skírð voru i
Holmedalskirkju þennan páska-
dag, heita Birgit og Ketill. Þau
eru bæði frá Divedal. Það er
sveit nokkuð innan við Holme-
dal. Hún er sérstaklega tengd
okkur íslendingiun, því að talið
er að þar hafi Ingólfur Amar-
son búið. Þama eru um 30 hýli
— flest smá — og nokkur tómt-
hús. íbúarnir stunda margir
verksmiðjuvinnu í Holmedal,
jafnframt búskapnum. „En það
er nú enginn fyrirmyndarbú-
skapur“, bætti einn vinur okkar
í Rivedal við, þegar hann sagði
okkur frá þessu. Hrífdælingar
em mjög umgengilegt fólk (eina
og raunar allir hér). Nokkru
fyrir páska var þar samkoma J
skólahúsinu. Mætti fjöldi manns,
sem fylgdist af miklum áhuga
Framh. á bls. 11.
Þekktur maður hér í bæ orti
þetta ljóð um lóuna um daginn
undir höfundarnafninu Giov-
anni Efrey:
• Lóan
Fannhvítt
frítt, strítt
alltaf nýtt
bjartasta bros.
Komandi,
bíðandi,
líðandi
veðra los.
Lifum enn
og menn,
sumrar senn.
Hlý hönd.
Giovannl Efrey.
• Með tækni
Vetrar sig vor,
vorfuglum þor,
snjóspor
fleygum fótum.
Þegar hlýnar,
jarðirnar sínar,
engjarnar þínar
litauðug lönd.
Lóa mín ljúf,
skýjakljúf,
strákstúf
öllum gjótum.
Sjáum til,
sjónskil
í byl,
yrkjum yl.
og næmri túlkun
„Aðdáandi skrifar:
Björn Ólafsson fiðluleikarl
lék sólósónötu eftir Baoh í út
varpið í gærkvöldi (11. 4.) með
yfirburða tækni og næi>'” +”1k
un.
Á meðan ég naut þessa fagra
verks datt mér í hug hve oft
við íslendingar höfum hreikn
ir sagt frá því að prestar okk
ar og lærðir menn hér áður
fyrr mæltu á latínu sem móð
urmáli sínu.
Nú eigum við í Birni Ólafs
syni einn slíkan lærdómsmann
sem mælir á „alheims-
máli fiðluleikara" „sólósónötu
Bachs“ með slíkri leikni að
hann mundi hvar í heimi sem
er vera tekinn í meistara tölu.
Hefir Björn nú leikið 5 af
6 sólósónötum Bachs í vetur f
útvarpið og hefir með túlkun
sinni á þessum erfiðu einleiks
verkum enn á ný sannað okkur
hvílíkur afburða fiðluleikari
hann er. Aðdáandi".