Morgunblaðið - 18.04.1961, Qupperneq 8

8
MORGVTSBLAÐ1Ð
Þriðjudagur 18. april 1961
Ford 60
Viljum selja Ford 500 6
manna, lítið ekinn, til mála
gæti komið skipti á góðum
rússneskum jeppa eða eldri 6
manna bíl.
Bílasala Guðmundar
Bergþórugötu 3.
Símar 19032 og 36870.
Bílamiðstöðin VAGI\I
Amtmannstíg 2C.
Suni 16289 og 23757.
Höfum daglega til
sýnis og sölu
fjöldan allan af 4ra, 5 og 6
manna sendi- og Stationbif-
reiðum. Margs konar skipti
koma til greina.
Hjá okkur er úrvalið mest.
Bílamiðstöðin VAGN
Amtmannsstíg 2C.
Pími 16289 og 23757.
Bifrei&asalan
Ingólfssíræti 9
Sími 18966
og 19092
Wolkswagen ’54 ’55 ’56 ’58
’59 og ’60.
Opel Karavan ’56 nýkominn
til landsins.
Opel Record í mjög góðu
standi.
Dodge ’51, — hagkvæmir
greiðsluskilmálar.
Warbburg ’58 fæst fyrir
skuldabréf.
Volvo ’55, 5 tonna í mjög góðu
standi. Til greina kemur að
taka eldri bíl uppí.
eiFREIÐASALAIU
Ingólfsstræti 9
Sími 13966 og 19092.
Volkswagen
Moskwitch ’57. Verð kr. 50
þús. Staðgreiðsla.
Wolkswagen ’59. Verð kr. 100
bús.
Fiat 1100, ’55 Station. Skipti
möguleg á yngri Sta.ion bíl
Ohevrolet ’55 vörubíll í mjög
góðu lagi.
Bílar t»l sýnis daglega.
Gamla bílasalan
Rauðará Skúlagötu 55.
Sími 15812.
Piltur eða stúlka
óskast til afgreiðslustarfa og
stúlka í pylsugerð.
KJÖT OG ÁVEXTIR
Hólmgarðj 34. — Sími 34995.
JarBýta
og ámokstursskófla til leigu.
Vélsmiðjan Bjarg h.f.
Höfðatúni 8 — Símil7184.
A blaðamannafundi
hjá Kennedy
EFTIR HARALD J HAMAR.
WASHINGTON, miðviku-
dag: — Það var mikið
um að vera við einn aðal-
innganginn í stórhýsi ut-
anríkisráðuneytisins um
hálf fjögur leytið í dag. —
Kennedy forseti hafði boð
að til blaðamannafundar
kl. 4 og fréttamenn blaða,
útvarps- og sjónvarps-
stöðva drifu að. Slíkir dag
ar eru alltaf stórir hjá
fréttamönnum hér í borg,
sérstaklega upp á síðkast-
ið, eftir að Kennedy tók
við forsetaembættinu. Það
orð fór af Eisenhower, að
fundir hans með blaða-
mönnum hefðu stundum
verið leiðinlegir. Kennedy
hefur hins vegar haft lag
á því að gera fundina
mjög spennandi, ef svo
mætti segja. Hann á það
til að koma með stórar
fréttir við slík tækifæri og
slíkt kunna fréttamenn
miklu betur að meta en
hinn almenni blaðales-
andi.
Áður hélt Bandaríkjaforsoti
blaðamannafundi sína jafnan
í Hvíta húsinu, en bæði
vegna vaxandi þrengsla í for
setasetrinu — og vegna þess
að stórhýsi utanríkisráðuneyt
isins er nú fullbúið, hafa
fundimir verið fluttir þang-
að í mjög vistleg húsakynni,
stóran og nýtízkulegan sal,
sem rúmar um þúsund
manns í sæti.
Undirbúningur ,
Lífvörðurinn um Banda-
ríkjaforseta er margfaldur
hvar sem hann fer og blaða-
mannafundimir eru síður en
sVo undantekning frá þeirri
reglu. Þar verða allir að
hafa sérstök skilríki og fram
vísa þeim við innganginn þar
sem fjölmennur öryggisvörð-
ur gætir þess, að þangað
komist ekki aðrir en þeir,
sem leyfi hafa.
Islenzkum blaðamönnum,
sem nú eru hér á ferð, gafst
kostur á að sitja fundinn í
dag og þegar við gengum í
salinn, hálftíma áður en
fundur skyldi hefjast, voru
þá þegar fyrir 100—200
fréttamenn og ljósmyndarar.
Allt virtist á tjá og tundri.
Rafmagnsmenn voru að
ganga úr skugga um að allir
hljóðnemar væru í lagi og
20—30 ljósmyndarar voru í
kös umhverfis ræðustólinn,
mældu ljósstyrkleikann,
stilltu vélar sínar og bjuggu
sig undir „átökin“. Allt um-
hverfis voru sjónvarpsmenn
með sínar myndatökuvélar,
bæði á sviðinu, við ræðustól-
inn, á palli aftan við sætin í
salnum og á innbyggðum
svölum uppi á miðjum vegg
allt umhverfis salinn. Það
var mikill kliður þarna inni,
flestir voru með síðdegisblöð-
in undir hendinni og allir
virtust ræða af kappi nýjustu
fréttina, rússnesku geimferð-
ina.
Það var greinilegt, að menn
voru ekki í neinum vanda
með það hvaða spurningar
skyldu lagðar fyrir forset-
ann.
Kunnir fréttamenn
Tíminn styttist óðum og
stöðugt streymdu fréttamenn
í salinn. Það var athyglisvert
hve margir rosknir menn —
og hve margt kvenfólk var
í þessum stóra hópi, flestir
sjálfsagt með skrifaða spurn-
ingu í vasanum — vongóðir
um að fara út með svarið.
Erlendir fréttamenn frá öll-
um heimsálfum voru þarna
líka margir, því stórblöðin
um allan heim hafa einn eða
fleiri fréttaritara í Washing-
ton. Ef þaðan er ekki frétta-
von, ja — þá hvaðan?
Þegar klukkuna vantaði
fimm mínútur í fjögur komu
allmargir dökkklæddir menn
fram á sviðið, dreifðu sér
afarlega í salnum og við út-
göngudyr. Þetta voru ekki
fréttamenn. Nei, það var
greinilegt. Aðallífvörðurinn
var kominn á vettvang.
Að minnsta kosti fimm
hundruð manns vonx nú
komin í salinn, flestir höfðu
tekið sér sæti. Það færðist
þögn og eftirvænting yfir
hópinn. Þarna voru margir
frægustu fréttamenn heims,
fitluðu við skrifblokkir sín-
ar rétt eins og hinir óþekktu,
virtust íhugulir, sennilega að
reyna að setja saman ein-
hverjar nýjar og gáfulegar
spurningar, því það er ekki
síður mikilvægt að vekja
athygli í hópi starfsbræðr-
anna en forsetans.
Fundurinn hefst
Klukkan var á slaginu
fjögur er hliðardyr fremst í
salnum lukust upp og for-
setinn gekk hröðum skrefum
inn. Hann var kominn hálfa
leið að ræðustólnum, þegar
fundarmenn áttuðu sig og
spruttu úr sætum. Salinger,
blaðafulltrúi, og þeldökkur
aðstoðarmaður hans fylgdu
fast á eftir í salinn, báðir
klyfjaðir papírum og skjöl-
um.
Um leið og forsetinn steig
í ræðustólinn leit hann upp:
„Þakka ykkur fyrir“. —
Fundarmenn settust. „1 dag
eru liðin 16 ár síðan Frank-
lin D. Roosevelt lézt. Lengst
af þjáðist hann af lömun.
Milljónir manna í þessu landi
hafa vanrækt að láta bólu-
setja sig gegn lömunarveiki.
Ég vona að sem flestir láti
verða af því hið skjótasta“.
Þannig byrjaði Kennedy
fundinn, umsvifalaust. Vart
höfðu liðið meira en 10—12
sekúndur frá því hann birt-
ist í dyrunum þar til fund-
urinn var hafinn.
Næst tilkynnti hann stofn-
un nokkurra rágjafanefnda,
nefndi nöfn og verkefni
væntanlegra ráðgjafa. Hann
talaði fremur lágt, var geysi
fljótmæltur, virtist vera að
flýta sér. — Allir kannast
við það hve Kennedy forseti
Kennedy
er unglegur á myndum. En
augliti til auglits er hann
jafnvel enn unglegri, kominn
á fimmtugsaldur. Það er
mj ög skiljanlegt hversu hann
óttaðist mjög, að hið æsku-
lega yfirbragð spillti fyrir sér
í kosningabaráttunni. Þetta
er fremur hávaxinn maður,
grannur, en með svipmikið
andlit, sólbrenndur eftir
páskadvöl suður á Flórida.
Kúbumenn ráði sér sjálfir
Þegar hann hafði lokið því,
sem hann hafði að segja í ó-
spurðum fréttum, þagnaði
hann andartak, leit yfir sal-
inn — og ekki stóð á frétta-
mönnunum. Tíu til tuttugu
spruttu upp úr sætum sínum
nær samstundis: „Herra for-
seti“ sögðu þeir í kór. En
ekki gátu allir borið sam-
tímis upp það sem þeim lá á
hjarta. Forsetinn benti á
einn, þann sem var einna
næstur. Hinir settust niður
— og sá „heppni" bar upp
spurningu sína. Hann spurði
um Kúbu, hvort Bandaríkja-
stjórn ætlaði að veita and-
stæðingum Castros stuðning.
Kennedy svaraði umsvifa-
laust, jafnfljótmæltur og
ákveðinn og fyrr. Nei, stjórn-
in ætlaði ekki að veita stuðn-
ing. Hún ætlaði meira að
segja að reyna að sjá til þess,
að enginn bandarískur borg-
ari tæki þátt í þessum átÖk-
um. Hins vegar bæri því
ekki að leyna, að andstæð-
ingar Castros fengju stuðning
frá ýmsum öflum í Banda-
ríkjunum. Þannig hefði það
reyndar líka verið, þegar
Castro barðist gegn Batista.
Þá átti Castro hauka í horni
víða í Bandaríkjunum. —
Kennedy sagðist samt sem áð
ur vera þeirrar skoðunar, að
þetta væri mál, sem Kúbu-
menn ættu sjálfir að gera út
um. Á hinn bóginn sagðist
hann gjarnan vilja líta þann
dag, er Kúbustjórn skæri á
tengslin við Kreml.
Lýðræðisríkin „endingarbetri"
Þá var komið að rússneska
geimfaranum. Einn spurði
að því, hvort forsetinn ótt-
aðist, að þetta tækniafrek
Rússa sýndi fram á raun-
verulega yfirburði kommún-
ismans. — Kennedy svaraði
afdráttarlaust neitandi. Ein-
stakir atburðir sem þessir
högguðu í engu þeirri skoð
un sinni, að lýðræðið væri
lífseigara kommúnismanum.
Einræðið gæti náð langt í
stuttu kapphlaupL Þetta
kapphlaup, þessi barátta
stæði e.t.v. út þessa öld, en
það væri bjargföst skoðun
sín, að grundvallarlega hefði
lýðræðið svo margt fram yf
ir einræðið, að það fyrr-
nefnda yrði „endingarbetra",
úthaldsmeira.
Samkeppnin hörð.
Kennedy hafði vart sleppt
orðinu, þegar 20—30 frétta-
menn spruttu upp og ávörp
uðu hann í kór: „Herra for
seti“. Forsetinn benti að því
er virtist af handahófi á ein
hvexm einn. Hinir urðu að
setjast niður. Hvað eftir ann
að kom það fyrir, að frétta
mennirnir ruku þannig upp
úr sætum sínum, þegar for
setinn var að ljúka við setn
ingu. Héldu, að hann ætlaði
ekki að hafa svarið lengra.
En hann hélt þá stundum
áfram án minnstu svipbrigða
— og menn urðu að gjöra
svo vel að setjast aftur og
bíða færis. Samkeppnin var
hörð. Þetta var líkast því,
þegar hlauparar í keppni
rjúka allir af stað áður en
skotið ríður af.
Spurningamar, sem frétta
menn lögðu fyrir Kennedy
voru um allt milli himins
og jarðar, um innanríkismál
jafnt sem utanríkismál —
um atvinnuleysið, fylkisstjóra
kosningar í Texas, kínverska
kommúnsta og Sameinuðu
þjóðirnar, Laos, sambúðina
við Rússa. Einn spurði hvort
forsetinn teldi Castro komm-
únista — og svarið var: —
Castro hefur a.m.k. tekið upp
mjög nána samvinnu við
Moskvu og allar helztu valda
stöður hefur hann fengið
kommúnistum.
Hikaði aldrel.
Það var furðulegt að sjá
og heyra hversu fljótt og vel
forsetinn svaraði oft spum-
ingunum. Hann hikaði aldrei,
allan tímann. Hann var mjög
fljótmæltur, sagði margt með
fáum orðum. Og jafnvel
þegar spurt var um atburði,
sem gerzt höfðu fyrir fá-
einum klukkustxmdum — þá
svaraði hann eins og hann
hefði æft sig á svarinu í hálf
an mánuð.
Kennedy var alvarlegur á
svip allan tímann, honum
stökk ekki bros á vör enda
þótt sum svara hans vektu
kátínu og hlátur meðal á-
heyrenda. Hann fitlaði stökú
sinnum við jakkahnappana,
stóð annars hreyfingarlaus
þær 30 mínútur, sem fund-
urinn sttóð.
Salinger sat við ræðustól
inn og tvisvar sinnum meðan
á fundinum stóð kom sendi-
boði inn með orðsendingu
og færði honum. Blaðafull-
trúinn og hinn þeldökki að-
stoðarmaður hans hvísluðust
á — og smellir í Ijósmynda-
vélum voru viðstöðulaxisir
allan tímann.
Kapphlaup.
Kennedy var að svara
spurningu, lauk því, en án
þess að gera nokkurt hlé
sagði hann: „Fundinum er
slitið“ —. og var kominn
hálfa leið að dyrunum, þegar
fundarmenn áttuðu sig og
risu úr sætum. Fundurinn
hafði staðið í 30 mínútur,
hvorki mínútu skemur né
leengur. — Fréttastofumenn
biðu ekki boðanna, það var
kapphlaup. Allir vildu verða
fyrstur í símann. Sjálfsagt
hefur enginn orðið síðastur.
„Tókstu eftir því, að
Kennedy gekk“, sagði Wash-
Framh. á bls. 23.