Morgunblaðið - 28.05.1961, Blaðsíða 3

/ Simnu’dagur 28. mal 1961
MORGUNBLAÐ1Ð
3
tMl

Ef verkfall skellur á:
Vörubirgöir þrjúta
umlerð stöðvast smám saman
bátaflotinn leggst við festar
E I N S og frá er skýrt í
frétt blaðsins á forsíðu,
getur verkfall, ef á skell-
ur í nótt, haft mjög alvar-
legar afleiðingar í för með
sér. Blaðið hefur aflað sér
upplýsinga ýmissa aðila
um ástand það, er ríkja
mun, ef þessi alvarlegi at-
burður skeður. Enn er þó
óvíst um ýms atriði, sem
eru á viðræðustigi.
Mjólkursamsalan mun fyrst
um sinn halda óbreyttri
starfsemi. Mjólk mun fást
flutt óhindrað, vinna í mjólk
urstöðvum mun ekki verða
stöðvuð. Hefur verið veitt
heimild verkfallsboðenda til
þessa. Gegn þessum heimild-
um hefur verið fallizt á að
vinnustöðvun geti komið til
með aðeins tveggja daga fyr-
irvara.
Nú þegar er einnig samið
um að sorphreinsun geti
haldið áfram óhindrað fyrst
um sinn, þótt verkfall komi
til.
Matvörur í 2—3 vikur
Matvöruskortur mun ekki
verða fyrstu 2—3 vikurnar,
eða svo lengi sem birgðir
endast í matvöruverzlunum.
Allir flutningar frá heild-
verzlunum, birgðaskemmum,
frystigeymslum og verk-
smiðjum stöðvast um leið og
verkfall skellur á. Undan-
farið hafa kaupmenn reynt
að birgja sig upp eftir
beztu getu af nauðsynjavarn-
ingi, en birgðir smásöluverzl-
ana fara að sjálfsögðu eftir
Hugsanlegt verkfall mun tefja framkvæmdir hitaveitunnar.
Myndin sýnir nýja hitaveituskurði í Hlíðununi.
geymsluskilyrðum og fjár-
hagsgetu til að taka mikið í
einu. Nýlenduvöruverzlanir
munu yfirleitt hafa birgðir
til einnar til tveggja vikna og
stærri verzlanir nokkru leng-
ur. —i
Kjötverzlanir hafa nú orðið
yifirleitt allstórar frystigeymsl
ur fyrir nýmeti, en birgðir
þeirra munu þó þrjóta á fáum
vikum. Undanfarið hefur ver-
ið óvenjumikil svínaslátrun,
því framleiðendur hafa óttazit
afleiðingar verkfallsins. Vél-
stjórar í frystihúsum munu
ekki fara í verkfall fyrst um
sinn og eru samningar þar um.
Færi hins vegar svo að til
verkfalls þeirra kæmi, liggja
gífurleg verðmæti undir
skemmdum.
Fiskverzlanir hafa í undan
förnum verkföllum fengið
undanþágu með benzín og ís,
Framh. á bls. 23.
Sr. Jón Auðuns, dömprófastur:
Tæknin og
mannssálin
LANDKONNUÐUR, sem um
Amazónbyggðir fór, segir þessa
sögu:
Frumstæður þjóðflokkur, sem
þar bjó, hafði þann sið að taka
sig upp frá þeim stað, sem
hann hafði dvalið á um skeið
og arðrænt, og flytjast langa
leið til annars staðar. Leiðin
varð þeim torsótt og löng. Ekki
aðeins vegna fararbálma og lé-
legra, frumstæðra tækja, heldur
fremur vegna þess, að þeir
námu öðru hvoru staðár og
héldu alllengi kyrru fyrir. I>eir
trúðu því, að sálin hefði dregizt
aftur úr og þeir yrðu að bíða
þess, að hún næði þeim aftur.
Barniaskapur, — segja menn og
hrista höifuðið. Já, en bafnið get-
ur oft kennt hinum fullorðnu, og
í þjóðtrú og þjóðsiðum felast tíð-
um mikilvæg lífssannindi.
Frumstæða fólkið í Amazón-
dalnum getur kennit oss. í hinum
■ háþroskaða vísindaheimi vorum
hetfir sálin dregizt aftur úr. Vís-
indatframfarirnar hafa farið lang
ar leiðir fram úr siðgæðinu og
sálarþroskanum, og þessvegna
eru hinar risavöxnu framfarir í
höndum vonum eins og eggjám
í óvita hendi. Vér fáum ekki
barninu í hendur hárbeittan hníf
fyrr en vér teljum það hafa feng-
ið þroska til að fara með hníf-
inn.
Brezka Visindafélagið byrjar
ársfund sinn ævinlega með guðs
þjónustu. Fyrir nokkrum árum
drógu blöðin klerkinn, sem pre-
dikaði við fundarsetninguna,
sundur Og saman í háði fyrir það,
að hann hafði skorað á vísinda-
mennina að hafast ekki frekar að
í tíu ár um stórfelldar uppfinn-
ingar, því að siðgæðið hefði dreg-
izt aftur úr og höfuðnauðsyn
væri að etfla það, áður en lengra
yrði haldið. Sjálfsagt hefðu tíu
ár hrokkið skammt til þess, en
óþarft var að ausa klerkinn háði
fyrir að minna á þessa hluti.
Uppfinningar hafa allar vakið

ÖU afgreiðsla viS höfnina mun stöðvast ef til verkfalls kemurfÞessníiyndsýni^Iiðmikl^iStaalínJanLjósm^l^Mr
fögnuð. Þær hefðu allar getað
orðið til blessunar, ef sálin hefði
ekki dregizt aítur úr á þeirri
flughröðu ferð. Óvíst er að nokk
urt aírek vísindanna hafi vakið
meiri fögnuð en atfrek Wright-
bræðranna, þegar þeim tókst að
hefja flugvél sína á loft í Pyren-
eafjöllunum. Þegar sá djarfi
dnaumur hafði rætzt, skrifaði
annar bræðranna þetta: ,,Ég
gæti enga ánægju haft af að fcafa
fundið upp tflugvélina, ef ég væri
ekki sannfærður um, að flugvél-
in verður til þess að afstýra
styrjöldum"! Ef sálin hefði ekki
dregizt aftur úr og siðgæðisþrosk
inn haldizt í hendur við vísinda-
atfrekin, hefði ekkert annað en
blessun hlotizt af flugvélum.
Þær hafa orðið til stórkostlegs
menningarauka, en þær hatfa
ekki orðið til þess að afstýra
styrjöldum, eins og annar bróð-
irinn, sem fyrstur flaug, vænti.
Þær hafa gert styrjaldir ægilegri
en nokkru sinni fyrr. ,
------------- 4
A atómöld stöndum vér and-
spænis því tfremur en fyrr, hvað
það kann að kosta, að vér hölf-
um ©kki hirt um sálina, gefið
sáralítinn gaum siðgæðisþrosk-
anum ,en bundið von, nærfellt
alla, við það, að framfarir vís-
inda yrðu sem stórstígasitac.
Kapphlaup Rússa og Bandaríkja-
manna um geimtflug er nú á allra
vörum. Beiðni Bandaríkjaforseta
um svimandi fjárframlög til þess
að geta flogið til tunglsins innan
fárrn ára fyllir heimsblöðin og
hugi manna um allan heim. Til
hvers yrði fcægt að nota slikt vís
indaafrek, ef svo fer fram, sem
farið hefir, og ebki um það hirt
þótt sálin dragist atftur úr og lít-
ið sem ekkert í alvoru um það
skeytt, að þroska manninn jafn-
hliða því, sem honum eru fengin
völdugri tæki í hendur, — tæki
sem geta leitt til stórfelldra
menningarframfara en einnig tii
ægilegri eyðingar en vér höfum
hugrek'ki til að horfast í augu
við?
En höfum vér tíma til að setj-
ast niður og bíða, eins og frum-
stæða fólkið í Amazónbyggðum,
bíða eftir því að sálin komi og
sláist í för með oss? Framfarirn-
ar verða ekki stöðvaðar. Ég held,
að engum komi það í hug. En
fyrir hinu geta hugsandi menn
ekki lokað augum, að þeim mun
voldugri sem tækin verða, þeim.
mun me' a knýjandi, brennandi,
verður nauðsyn þess, að siðgæð-
isþrc; i aukist þeirra ínanna,
seni með tækin fara. Það var ó-
að fela börnum* heyflutn-
J, meðan heyið var reitt heim
á hestum. En það þarf meira en
'börn til að tfara með vélarnar,
sem nú eru notaðar við landbún-
að. Vér höÆum rekið oss átakan-
lega á það.
Eg myndí ekki minnasit á þetta
í þætti, sem á að vera kirkju-
legur, kristilegur, ef ég væri
ekki sannfærður um, að kristin-
dómurinn ber í sér möguleika
þess að geta verið máttugasta
lyftistöng mannkynsins til þeirr-
ar sálræktar, mannræktar, sem
hér er brennandi nauðsyn að
sinna. Hvað í kristindóminum?
Kenning hans um Guð og mann
og eilífa ábyrgð mannsins. Kenn-
ing Krists um það, að svo sé
mannssálin dýrmæt, að ebkentf
gjald verði gefið fyrir hana, —
og svo dýrmæt sjálfum Guði, að
þjóðir himnanna gráti, þegar
hún er vanrækt.