Morgunblaðið - 22.07.1961, Page 11

Laugardagur 22. júlí 1961
MORGVNBLAÐIÐ
11
„Við eigum milli Siðvæðingarinnar
og kommúnismans að velja'
Staríaöi i 24 ár fyrir kommúnista,
fyrir Siövædingu
en nu
Rœtt við Þjóðverjann
— Við beinum ekki baráttu
í&kkar gegn kommúnistum sem
einstaklingum, heldur gegn
kommúnismanum sem hugsjón.
En við berum að vissu leyti virð-
ingu fyrir kommúnistum, því að
jþeir vita, hvað þeir vilja, og
gera allt, sem í þeirra valdi
stendur til þess að koma vilja
sínum fram. Ástæðan til þess að
ég starfa í þágu Siðvæðingar-
innar er sú, að ég tel, að hún
ein geri sér fyllilega Ijóst, að
Vesturlandabúar, og raunar heim
urinn allur, þarfnast hugsjónar,
sem sé kommúnismanum æðri.
Og hún telur sig eiga erindi til
allra manna, allra þjóða og allra
kynflokka.
Þannig komst Þjóðverjinn Max
Bladeck að máli við blaðamann
Morgunblaðsins, þegar þeir hitt-
ust að máli fyrir skömmu, en
Bladeck er einn meðlima sendi-
nefndar Siðvæðingarinnar (Moral
Œte-Armament), sem hér dvelst
um þessar mundir.
Max Bladeck hefur starfað á
vegum Siðvæðingarhreyfingar-
innar undanfarin 10 ár, en áður
íhafði hann starfað í 24 ár í þýzka
Kommúnistaflokknum, og var
m. a. forseti námuverkamanna-
sambandsins í einum hluta Ruhr-
héraðsins, sem hafði innan vé-
ibanda sinn u. þ. b. 18.000 námu-
verkamenn, og var eitt af höfuð-
vígjum kommúnista á þeim slóð-
um. Kvaðst Bladeck á þessum
érum hafa stjórnað áróðursstarf-
semi kommúnista innan verka-
mannaráðanna í þessum hluta
Buhr og þjálfað aðra kommún-
ista til forystu í verkalýðsfélög-
um. Starfsemi kommúnista í
verkalýðsfélögunum, aðdragand-
anum að kynnum sínum af Sið-
væðingunni, hugsjónum hennar
og úrræðum, lýsti Bladeck svo:
★ BREYTA f SAMRÆMI
VH) BOÐSKAPINN
— Allt fram til 1948 réðu
kommúnistar 72% atkvæða í
verkamannaráðum Ruhr-héraðs-
ins, svo að það er ekki ofsögum
sagt, að Moskva hafi getað ráðið
öllum gangi framleiðslunnar í
þessu auðuga námahéraði. Á
þessu tímabili var eftirspurn eftir
Fiskmerkinga-
leiðangur
á Maríu Júlía
í dag leggur María Júlía af
Btað í fiskmerkingarleiðangur
ikringum land, en slíkir leiðangr
ér hafa verið farnir á þessum
tíma ára síðan 1955. Aðalsteinn
Sigurðsson fiskifræðingur ann-
ast merkinguarnar, en skipstjóri
é Maríu Júlín er Þröstur Sig-
Itryggsson.
Leiðangurinn er einkum farinn
Itil að merkja þorsk, ýsu og skar-
Ikola i þeim tilgangi að athuga
Igöngur fiskanna og gera sér hug
imynd um hve mikið eyðist af
etofninum. Tekur leiðangurinn
ivæntardega þrjár vikur.
Ingvar Hallgrímsson, fiskifræð
Ingur, er nú fyrir norðan land við
rækj urannsóknir á bátnum Ás-
Ibirni frá ísafirði. Mun hann hafa
fengið heldur óheppilegt veður
eem af er.
Max Bladeck
kolum feikileg í Vestur-Evrópu
Kommúnistar gerðu allt, sem
þeir gátu til þess að magna stétta
baráttuna, og það var m. a. eitt
af verkefnum mínum að kynna
verkamönnum eðli þessarar bar-
áttu. Við komum af stað minni
háttar verkföllum, sem síðan
breyddust út, en lokatakmark
okkar var að koma á allsherjar-
verkfalli. Sífelldur ófriður ríkti,
Og þannig var umhorfs, þegar
Frank Buchman kom til Ruhr
árið 1948 ásamt stórum hópi
manna af hinum ýmsu þjóðern-
um á vegum Siðvæðingarirtnar,
þ. á. m. var leikflokkur.
Forstjóri námunnar, sem ég
vann í, og jafnframt var yfir
allri kolaframleiðslunni í V-
Þýzkalandi, hitti Buchman og
spurði, hvað hann gæti gert til
þess að ráða bót á ástandinu.
„Það get ég ekki sagt þér, það
getur Guð einn“, svaraði Buch-
man. Næsta dag hringir svo for-
stjórinn til hans og segir: „Ég
held, að ég hafi fengið góða
hugmynd. Ég ætla að gefa verka-
mönnum og yfirmönnunum kost
á að sjá leiksýninguna ykkar“.
Þannig atvikuðust fyrstu kynni
mín af Siðvæðingunni. Og það,
sem mest hreif mig í fari þessa
fólks, þegar ég kynntist því nán-
ar, var, að það breytti í samræmi
við boðskap sinn.
* „HEIÐARLEIKI, HREIN-
LEIKI, ÓSÍNGIRNI,
KÆRLEIKUR“
— Meðal þeirra, sem ég hitti,
var Norðmaður einn. Við rædd-
um mikið saman og nótt eftir
nótt deildum við lengi fram eftir
um kapítalisma Og kommúnisma.
Eftir 4 daga hafði hvorugum
tekizt að snúa hinum, en þá hugs
aði þessi nýi vinur minn með
sér: „Segðu honum heldur frá
því, hvernig hinar 4 grundvallar-
reglur Siðvæðingarinnar, heiðar-
leiki, hreinleiki, ósíngirni og kær
leikur, hafa breytt lífi þinu“.
Gegn þessum nýju rökum hafði
ég engin svör, og þau komu mér
til að huga að eigin lífi.
Mér varð ljóst, að fram að
iþessu hafði ég ekki breytt í sam-
ræmi við mínar eigin kenningar.
Á fundum var ég vanur að tala
um jafnrétti, frið og frelsi, en á
sama tíma lét ég ekki konu mína
njóta jafnréttis á heimili okkar,
friður ríkti ekki milli mín og
nágrannanna, og frjáls var ég
ekki, heldur þræll tóbaks og
áfengis.
Að viku liðinni fór ég svo
ásamt fjölmörgum öðrum full-
trúum verkamanna á fund, sem
Siðvæðingin boðaði til. í lok hans
lýsti ég yfir þeirri skoðun minni,
að Siðvæðingin gæti orðið eins
konar samstæða Austurs og Vest-
urs og sameinað þessi tvö and-
stæðu öfl á æðra grundvelli.
Þessi heimsókn Siðvæðingarinn-
ar hafði gífurleg áhrif meðal
verkamanna.
REKINN ÚR KOMMÚN-
ISTAFLOKKNUM
— Næsta sumar var mér svo
boðið til Caux í Svisslandi, þar
sem eru aðalstöðvar hreyfingar-
innar. Ásamt mér fóru þangað
fjölmargir aðrir kommúnistar, en
á meðan við dvöldumst í Caux
vorum við reknir úr Kommún-
istaflokknum og yfirlýstir svik-
arar við verkalýðshreyfinguna.
Ég fylltist beizkju vegna þessara
kuldalegu viðbragða hinna fyrri
vina minna, þar sem mér fannst
ég ekki hafa gert neitt, sem rétt-
lætti slíka meðferð.
★ ÚR 72% NIÐUR í 8%
— En það fór fyrir mörgum
eins Og mér. Verkamenn yfir-
gáfu Kommúnistaflokkinn í stór-
um stíl. Á 4 árum féll atkvæða-
tala kommúnista í verkamanna-
ráðunum úr 72% niður í 8%.
Hubert Stein meðlimur fram-
kvæmdanefndar þýzka námu-
verkamannasambandsins hefur
sagt, að þetta stórkostlega fylgis-
hrun kommúnista sé tvímæla-
laust að þakka heimsókn Sið-
væðingarinnar til Ruhr-héraðs-
ins, verkamennirnir hafi tileink-
að sér sér hugsjónir hreyfingar-
innar. Á næstu 3—4 árum fóru
360 verkamenn til Caux ásamt
fjölmörgum vinnuveitendum. Ár-
angurinn var gjörbreytt andrúms
loft í öllum samskiptum verka-
manna og vinnuveitenda, sem
m. a. komu fram í því, að verkföll
urðu svo til óþekkt fyrirbæri.
Hinar miklu breytingar í fari
manna hafa ekki aðeins valdið
því, að allur andi samskiptanna
hafi breytzt, heldur hafa lífs-
kjörin beinlínis batnað þeirra
vegna, þar sem framleiðslan hef-
ur stóraukizt með vaxandi vinnu
friði.
Þýzkir verkamenn eru ekki
hrifnir af þjóðnýtingarboðskap
marxismans, þeir leggja meiri
áherzlu á bætt samstarf hinna
tveggja höfuðþátta framleiðslu-
starfseminnar. Fjármagn og
vinna eru tveir jafngildir þættir,
sem ekki geta hvor án annars
verið, Og báðir verða að fá sinn
hlut.
Þá má nefna hinn mikla þátt,
sem Siðvæðingin á í stórbættum
samskiptum Þýzkalands og Frakk
lands eftir lok heimsstyrjaldar-
innar síðari. Hefur Adenauer
kanzlari látið þau orð falla fþví
sambandi, að í samningaviðræð-
um þessara aðila hafi Siðvæðing-
in átt stóran þátt í að jafna
ágreiningsefnin.
* STÆRSTA SPURNINGIN
— Það er því aðeins hægt að
breyta heiminum, að mennirnir
breytist, en ég er sannfærður um,
að okkur muni takast að skapa
nýjan heim, ef við reynum að
leysa vandamálin á grundvelli
þess, hvað rétt er, en ekki hver
hefur rétt fyrir sér.
í sérhverju landi hefur tekið
sig saman hópur nanna, sem
helgar líf sitt hugsjón Siðvæðing-
arinnar. Alls staðar höfum við
fundið menn, sem reiðubúnir eru
til þess að leggja fram krafta
sína til sköpunar nýs heims. Og
vopn okkar í þessari baráttu eru
ekki hernaðarleg, heldur listir,
vísindi, kvikmyndir og hið talaða
orð.
Stærsta spurningin, sem við
heiminum blasir í dag, er, hvprt
mannkynið vill hlíta leiðsögn
Guðs, eða verða þrælkað undir
guðleysiskerfi kommúnismans.
Styrkur kommúnismans liggur í
því, að hann er heimskerfi, mark
miðið er alls staðar hið sama,
baráttuaðferðin er alls staðar hin
sama Og hugsjónin hin sama.
Veikleiki lýðræðisþjóðanna ligg-
ur hins vegar í því, að þær ein-
skorða baráttu sína við einstakar
þjóðir, sem óhjákvæmilega leið-
ir þess, að þær munu bíða lægra
hlut, ef þær breyta ekki baráttu
sinni. Ef ríkisstjórn íslands hugs-
aði t. d. aðeins um ísland sem
einangraðan skika, þá bæði ég
Guð að hjálpa íslandi.
★ UM TVENNT AÐ VELJA
— En Siðvæðingin vill ná til
heimsins alls með baráttu sinni.
Við eigum því milli Siðvæðingar-
innar og kommúnismans að
velja; Við verðum að svipta hul-
unni frá augum okkar og gera
okkur þessa staðreynd Ijósa. Ger-
um við það ekki, erum við glöt-
uð. Við eigum um það tvennt að
velja, að skapa nýjan heim á
grundvelli kenninga Siðvæðingar
innar, eða tortímingu heimsins
undir kúgunarkerfi kommúnism-
ans.
102.
ára i
dag
102 ÁRA er í dag, laugar-
daginn 22. júlí frú María
Andrésdóttir Stykkishólmi.
Þrátt fyrir þennan háa aldur
hún ótrúlega ern, fylgist
er
með öllu sem gerist og minn-
María Andrésdóttir Stykkishólmi
ið er stórfurðulegt og erfitt
að reka gömlu konuna á
stampinn. Liðna atburði man
hún merkiiega vel. Heilsan
hefir verið góð eftir atvikum
og enn klæðist hún og gengur
um og jafnvel út þegar svo
ber undir.
I haust sl. gekk hún milU
húsa í bænum og seldi tíma-
ritið Hlín, sem frk. Halldóra
Bjarnadóttir gefur út. Gekk
þetta ágætlega hjá henni og
gaf hún sér tíma til að staldra
við í húsum og spjalla um lið-
inn tíma og daginn og veginn.
Ókunnugir gátu ekki séð ann-
að en að þarna færi svona í
mesta lagi sjötug kona, svo
kviklegar voru allar hreyfing-
ar og fasið létt. M. a. heimsótti
hún mig í þetta skipti og var
þá ómögulegt annað en að ná
í myndavélina og taka mynd
af Maríu með Hlín þar sem
hún er að bjóða hana til sölu.
Það er alltaf gaman að koma
í heimsókn til Maríu. Viðmót-
ið þannig og hlýjan að þar
líður hverjum manni vel.
Glaðværðin og heilbrigð hugs
un er í öndvegi. Og vissulega
þakkar hún Drottni hans
miklu náð sem hann hefir
auðsýnt henni alla æfi, sem oft
hefir verið stormsöm og anna-
söm, við að koma upp stór-
um barnahóp. Hún er ekki í
vafa um hvar trausts er að
leita og liggur ekkert á skoð-
unum sínum í þeim efnum.
María er vissulega góð og
gæfurík kona. Kann vel að
meta það. Allrar blessunar bið
ég henni á þessum degi og
þakka fyrir að hafa átt kost
á að þekkja hana um langt
skeið. Þær verða ekki fáar
kveðjurnar sem henni berast
í dag. — Fréttaritari.