Morgunblaðið - 09.08.1961, Blaðsíða 6

6
MORCVNBLAÐ1Ð
Miðvikudagur 9. ágúst 1961
í barattunni við hungriö
eru góð ráð dýr
Rætt v/ð dr. Björn Sigurbjornsson
DH. BJÖRN Sigurbjörnsson er
nýkominn til landsins eftir
tveggja miánaða dvöl í Englandi,
en þar var hann fulltrúi íslands
á námskeiði, sem brezka land-
búnaðarráðuneytið hélt vegna
svokallaðs alþjóðafræárs Mat-
væla- og landbúnaðarstofnunar
Sameinuðu þjóðanna (FAO
World Seed Campaign 1961).
Fréttamaður blaðsins hitti dr.
Björn að máli og innti hann
frétta af þessu námskeiði og fór-
ust honum svo orð:
— Þetta námskeið, sem var til-
lag brezku stjórnarinnar til al-
iþjóðafræársins, sóttu sérfræðing-
ar frá 28 löndum, báðum megin
járntjaldsins. Námskeiðið sjálft
var haldið við National Institute
of Agricultural Botany í Cam-
bridge og stjórnuðu því færustu
sérfræðingar Breta í fræræktun
og frærannsóknum. Fjallaði
fyrsti hluti námskeiðsins um fræ
rannsóknir ög alþjóðalög og reglu
gerðir um fræverzlun milli landa,
en síðari hluti þess fjallaði um
ýmis vandamál fræræktar og
stofnræktar á nýjum afbrigðum.
Að lokum var ferðazt uim Eng-
land í boði ýmissa fræfyrirtækja,
til að kynnast fræframleiðslu Og
verzlun.
— Hver er ástæðan fyrir þessu
alþjóðlega fræári?
— Meiri hluti mannkynsins lif
ir í sífelldum ótta við hungur.
Hin geysilega fólksfjölgun síðari
ára hefur gert hungrið að einu
Bourguiba gefur yfirfýsingur
TUNIS, 3. ágúst (NTB-Reuter).
— Habib Bourguiba, forseti Tún-
is, sagði í dag, að stjórn sín væri
fús að draga til baka kænu sína
hjá Sameinuðu þjóðunum á hend-
ur Frökkum, ef franska stjórn-
in féllist á að ganga til samn-
inga um að hefja þrottflutning
herliðs síns frá Bizerta á ákveðn
um tíma.
Stjórnmálasamband að nýju
Um leið var tilkynnt samtímis
í Túnis og Kairo, að Arabíska
sambandslýðveldið og Túnis
hefðu að nýju tekið upp stjórn-
málasamband sín á milli. >ví var
slitið af hinum síðarnefndu í
móvember 1958, eftir að þeir
Ihöfðu sakað Arabíska sambands-
lýðveldið um að hafa átt hlut að
undirbúningi tilræðis við Bour-
guiba forseta.
Ásakanir á Frakka
í dag bar Bourguiba þær sakir
á Frakka, að þeir færu illa með
túníska fanga, sem þeir hefðu
tekið í átökunum við Bizerta. Ef
ekki yrði breyting á þessu inn-
an 24 klukkustunda, mundu Tún
ismenn gjalda í sömu mynt.
Ekki ögrun
>á tók Bourguiba það fram, að
ekki bæri að líta á sendiför tún-
íska utanríkisráðlierrans, Sadok
Mokkadem, til Moskvu sem neina
ögrun við Bandaríkin, enda þótt
stjórn sín teldi að bandarískir
náðamenn ættu að veita Túnis
meiri stuðning.
erfiðasta vandamáli, sem blasir
við mannkyninu. f baráttunni við
hungrið eru góð ráð dýr, en und-
ir merki FAO er leitast við að
sameina ,*lar þjóðir heims, rík-
ar og fátækar í þessari baráttu.
1961 alþjóðlegt fræár
Fulltrúarnir á ráðstefnunni
ræddu málið af mikilli alvöru,
enda margir frá löndum, þar sem
hungrið sverfur stöðugt að. T.d.
setjast 10 þús. nýir þjóðfélags-
þegnar daglega við matarborðið
í Pakistan, en matvælaframleiðsl
an eykst lítið. Og vandamálin,
sem fulltrúarnir skýrðu frá eru
sannarlega margvísleg. T.d. geta
kýr ekki lifað á Malakkaskaga
Og þar um slóðir, þola ekki hit-
ann, og því verður að flytja alla
mjólk inn í dufti. Og í Malaya
stendur það búskap hvað mest
fyrir þrifum, að þegar bóndinn
er búinn að afla sér nægilegs
fjár til að geta eignast traktor,
þá kaupir hann sér heldur nýja
konu, því hann má hafa allt að
f jórum. Nú og í Indlandi og Paki-
stan dregur það mjög úr mat-
vælaframleiðslu, að Múhmeðs-
trúarmennirnir banna svínakjöts
át og í augum Búddatrúarmanna
er kýrin heilög. Þannig mætti
lengi telja.
FAO hefur gert sér grein fyrir
því að mikilvægasta vopnið í
stríðinu við hungrið er að hvetja
til nptkunar á betra fræi sem und
irstöðu aukningar á matvæla-
framleiðslu heimsins. Stofnunin
Fulltrúar frá ýmsum löndum á námskeiði vegna alþjóða fræ-
ársins. Dr. Björn er þriðji frá vinstri.
i'.t
hefur lýst yfir, að árið 1961 skuli
vera alþjóðafræár og á því ári
eigi allar þjóðir að gera sitt ýtr-
asta til að hvetja til notkunar
á betra fræi til að auka land-
búnaðarframleiðsluna.
— Hefur þetta námskeið orðið
þér að gagni?
— Já, færustu menn í þessari
grein fluttu fyrirlestra og fræ-
rannsóknirnar eru reknar með
mestu prýði hjá þessari stofnun,
og af því var margt hægt að
læra. Þetta námskeið kerour sér
sérstaklega vel fyrir okkur á
þessu ári, þegar búast má við
ýmsum umbreytingum í fræmál-
um okkar.
Umbætur í fræmálum okkar
Er þá fyrst að nefna, að í vor
var samþykkt í Félagi ísl. bú-
fræðikandidata að láta undirbúa
nýja reglugerð um fræverzlun
og er ég meðlimur í nefnd, sem
fjallar um málið. í Bretlandi
gerði ég mér far um að kynnast
reglugerðum og lögum um fræ-
mál og leitaði ráða hjá ýmsum
sérfræðingum, sem þar voru sam
an komnir.
I öðru lagi er nú loks kominn
á laggirnar visir að grasfrærækt
í stórum stíl hér á landi og rækt-
un á byggi hefur aukizt til mik-
illa muna í ár. Söfnun á innlendu
grasfræi var hafin á vegum At-
vinnudeildar Háskólans haustið
1958 og var hinum ýmsu stofnum
sáð vorið eftir í tilraunasvæðið
að Gunnarsholti. Ætlunin er að
nota síðan fræið af beztu stofn-
unurn til sáningar á beitilöndum
í baráttunni við uppblásturinn.
í fyrrahaust var síðan gerð gang
skör að því að safna fræi um
land allt. Tókst sú söfnun vel,
enda var árferði sérstaklega vel
fallið til fræþroskunar. Eru nú
tilbúin til sáningar fræ af þús-
undum íslenzkra grasa af ýms-
um tegundum.
Þá var í fyrrahaust skorið tölu
vert magn af fræi af þrem al-
gengustu íslenzku grastegundun-
um og var því fræi sáð í nokkra
hektara að Gunnarsholti í vor.
Næsta haust verður síðan skorið
fræ af þessum ökrum og fræið
notað til dreifingar úr flugvél á
beitilönd.
— Eg er mjög ánægður að hafa
átt kost á að sækja frænámskeið
ið í Cambridge í sumar, sagði dr.
Björn að lokum, og ég vona að
það geti orðið að gagni við áfram
haldandi frærækt hér á landi.
BIELFELD, V-Þýzkalandi, 5.
ágúst. — Samkvæmt víðtækari
skoðanakönnun í V-Þýzkalandi
rnundu 4% V-Þjóðverja greiða
einræðisherra á borð við Hitler
atkvæði sitt. Hins vegar sögðust
86% alls ekki mundu gera það,
en 10% voru óákveðnir.
* Löng helgi
Það er gott að fá langa frí
helgi á þessum tíma sumars,
enda verður verzlunarmanna
helgin flestu bæjarfólki drjúg
til ferðalaga. Á vorin eru
tvær langar helgar, páskam
ir og hvítasunnan, sem varlá
notast öllum almenningi eins
vel sökum þess hve snemma
árs þær eru. Að vísu er mánu-
dagurinn strangt tekið frídag
ur verzlunarm. einna, en iðn-
aðarmenn og aðrir taka sér
gjarnan frí líka þennan dag.
A.m.k. hitti ég marga iðnaðar
menn í ferðalögum um verzl
unarmannahelgina.
Um verzlunarmannahelgi
má sjá á flestum fallegum
stöðum út um land, hve marg
ir Islendingar eiga tjöld og
hafa komið sér upp viðleguút
búnaði, þrátt fyrir okkar
stuttu sumur. í góðum rjóðr
um við læki stóðu núna víða
mörg tjöld í hvirfingu, fyrir
utan stóru tjaldborgirnar á
vinsælustu stöðunum, eins og
Þórsmöilk, Vestm-ainnaeyjum,
Húsafellsskógi og fleiri stöð
um, þangað sem efnt var til
höpferða.
Þessi fríhelgi er bæjarbúum
ómetanleg, einmitt á þessum
tíma árs, meðan enn er sumar
og ekki farið að dimma neitt
að ráði.
• Mikið talað
Venjulega er sá eiginleiki
að tala mikið um ekkert eign
aður blessuðu kvenfólkinu
Þegar maður ferðast út um
land í bíl með talstöð, þá sann
færist maður þó um að þenn
an eiginleika á hitt kynið
ekki síður í ríkum mæli. —
R. 12345, R. 67890 kallar!
heyrirðu til mín, skifti heyr
ist endurtekið hvað eftir ann
að. Og svo þegar hið lang
þráða samband næst, er kannski
bara spurt: — Ég er á veg-
inum til Þingvalla, segirðu
annars nokkuð? — Ég, o,nei
nei, ég er að beygja inn í Ás
vallagötuna, og það er svo
sem ekkert að frétta hér. En
þar með er samtalinu ekki
lokið. Það getur staðið í 10
mínútur, þó ekkert sé að
FERDINANP
t o

r^/y/ *
segja. Talstöðvarnar, sem
Landssíminn leigir, eru ákaf
lega gagnlegar í mörgum til
fellum og það er öryggi í að
hafa þær úti á landsbyggð-
inni og í öræfaferðum, ef eitt
hvað kemur fyrir. En þessi
broslegu samtöl, sem maður
heyrir stundum á línunum,
eru því líkust að krakkar hafi
í talstöðvunum fengið skemmti
leg leikföng. Þetta gerir sjálf
sagt ekkert til, meðan þeir
sem á þurfa að halda kopiast
að fyrir þvaðrinu í hinum,
sem eru að leika sér. — Og
meðan Gufunesmennirnir hafa
þessa engilsþolinmæði að
hjálpa til.
• Talstöð í Þórsmörk
imrnmmmmmmmmm—mmmmmmmmmmmKsmmam
En ástæðan fyrir því að ég
veitti þessu óþarfablaðri meiri
athygli nú um helgina en
stundum áður, er sú, að Ferða
félagið tjáði okkur hér á Morg
unblaðinu fyrir helgi, að það
ætlaði að reyna aðhafabílmeð
talstöð í Þórsmörk um verzl
unarmannahelgina, þar eð svo
margt fólk væri þar. Væri
það gert í öryggisskyni.
Ég spurði einhvern, hvem
ig stæði á því að Ferðafélag
ið hefði ekki bara talstöð, í
Skagfjörðsskála, þar1 sem væri
umsjónarmaður állt sumarið.
Þarna væri alltaf eitthvart
slangur af fólki og öryggi í
að geta haft samband við
lækni, ef eitthvað yrði að. Og
þá var mér sagt að það fengist
ekki stöð þangað. Það virðist
því einhver takmörkun vera
á því hvar eða hvernig megi
nota slíkar talstöðvar, þrátt
fyrir -allt. En þarna virðist
hafa Romið einhver smá galli
fram á kerfinu.