Morgunblaðið - 18.08.1961, Qupperneq 20

20
M O R C V 1S B L A r o
Fðstudagur 18. ágúst 1961' \
skónum. Þegar ég var látin laus
var vetur, og þegar ég kom í
útgönguna fékk ég kjólinn, en
belgurinn á skrifstofunni sagðist
ekki geta fundið skóna mína. Ég
varð svo bálvond að fangavörð-
urinn kom fram á endanum, til
að komast að, hvað væri á seyði.
Þegar hann hafði heyrt alla
málavöxtu, sagði hann, að skórn
ir hlytu, að vera einhversstaðar
þarna. Hann gaf skipun um,
að þeir skyldu fundnir. Kvens-
an í móttökunni fann þá í
flýti. Hún rétti mér þá —
splunkunýja, og einmitt af sama
númeri og hún notaði.
Ég fói svo um borð í ískaldan,
naeðingssaman ferjubátinn, sem
fór yfir Austurá, í silkikjólnum
Og skónum. En kjóllinn hékk á
mér eins og fangabúningur. Ég
hafði létzt um tuttugu og þrjú
pund á eyjunni.
Þegar ferjan kom að landi,
máttf líta meiri hlutann af öll-
um melludólgum í New York
maetta til að taka á móti okkur.
Þeir stóðu í röðum á hafnar-
bakkanum til að líta á okkur.
Það ér þeirra atvinna og þannig
nota þeir hæfileika sína. Lögg-
urnai gerðu allt, sem 1 þeirra
valdi stóð til að hjálpa, ekki sízt
að stjórna umferðinni. Ég hlýt
að hafa litið aumlega út, en þó
var þarna einn, sem sagði „Hæ,
elskan,“ og bað mig að fylgja
sér. Hann var með bíl tilbúinn,
og vildi fara með mig í hús þeg-
ar í stað.
Ég var staðráðin í að hætta
vændinu, en gat ekki um það
við hann. Á Velferðareyju hafði
ég lært margt. Ég þarfnaðist
fata, einkum hlýrrar vetrarkápu,
og það í flýti. Hann gat fengið
þetta fyrir mig og það stóð held-
ur ekki á því hjá honum.
Ég lét hann koma mér fyrir
í íbúð, en ég lét hann ekki hafa
eyri af því, sem ég vann mér
inn, ég sendi það allt til mömmu.
Hann stökk upp á nef sér, þegar
hann komst að því. Ég sagði hon
um, að mamma væri minn al-
fons. Hann lúbarði mig, og ég
varð að fara í felur um tíma.
Þessvegna fór ég til Jamaica
á Long Island. Þar kynntisf ég
Dorothy Glass. Hún rak þar
spilavíti, bæði með póker og
öðrum fjárhættuspilum. Hún
var ágætis kvenmaður, einmitt
af þeirri gerð, sem mamma hélt
að Florence Williams væri.
Hjá henni dvaldi ég og þjón-
aði til borðs til að greiða vist
mína meðan ég hélt mig xrá líf-
inu. Öðru hverju fór ég á Elks
Club í Jamaica og söng. Á þann
hátt gat ég fengið smávegis af
peningum. Erfiðasta verkið hjá
Dorothy var að halda eigin-
manni hennar, Lee, frá mér. Nú
var ég farin að sjá vandræðin
fyrirfram og fór áður en nokkuð
kom yrir.
Ég hef oft sagt frá þeim vand
ræðum, sem ég hafði af Jean
Hortense Norris dómara, en mér
hefur ekki verið trúað. Senni-
lega þurfa menn að verða fyrir
svona nokkru til að geta trúað
þvl.
Nokkrum mánuðum síðar var
þessi dómari á allra vörum. Þeg
ar Seabury rannsóknirnai^ kom-
ust á forsíðu 1930—31, akærði
Seabury dómari hana sjálfur, fyr
ir Áfrýjunarréttinum. Þá var
hún svipt embætti með öllum at-
kvæðum og lýst „óhæf til að
gegna dómarastörfum“.
Þetta var kerldngaskrukkan,
sem hafði sent mig í fangelsi
fyrir hórdóm. Svona vár innræti
hennar, sem hafði sagt, að ég
væri illa innrætt. Sjálf hefði
hún átt að fara í fangelsi, en þó
varð aldrei af því. Hún hafði
dæmt hundruð af stelpum, og
margar þeirra biðu þar eftir
henni. Hefði hún verið sett inn,
var ég næstum reiðubúin að fara
þangað aftur um tíma til þess
eins að leggja hendur á hana.
Ég geng glaumnum á vit
Er að því kom. að við mamma
náðum saman og höfðum komið
okkar upp heimili í Harlem, var
kreppan skollin á, eða svo
heyrðum við sagt. Kreppan var
okkur ekkert nýjabrum, við
höfum alltaf lifað við kreppu.
Það eina, sem var nýtt, voru
biðraðir við brauðgjafaafgreiðslu.
Og þær voru það eina, sem við
höfðum ekkert af að segja.
Við fluttum í íbúð á 139. götu,
og það var skömmu seinna, að
mamma varð svo lasin, að hún
gat ekki farið til messu á sunnu-
dögum, og ég minmist þess ekki,
að það hafi komið fyrir áður.
Hún mátti vera illa haldin, ef
hún fór ekki í kirkju. Hún hélt,
að hún gæti haldið áfram að
vinna til eilífðar, ef hún fékk
nóg kaffi á hverjum morgni og
messu á sunnudögum. En nú
varð hún að hætta að stunda
vinnukonustörf út í bæ. Hún
hafði svo miklar magakvalir, að
hún gat ekki einu sinni gengið.
Hún neyddist til að liggja.
Hinir mörgu sjóðir okkar voru
nú farnir að miranka, og hún
var orðin skelfd. Hún var bú-
in að vinna mestalla æfina, og
það var farið að segja til sín.
Helminginn af þeim tíma hafði
hún verið sorgbitin vegna pabba,
og það bætti ekki úr skák.
Ég hafði ákveðið að koma ekki
nálægt vændinu framar, en ég
vildi heldur ekki verða vinnu-
konuræfill hjá Pétri eða Páli.
Leigan virtist alltaf vera fallini
í gjalddaga, og ég hafði nóg að
gera að komast hjá að rjúfa heit
mín.
Um þetta leyti vann hljómsveit
Fletcher Hendersons inni í borg-
inni í Roseland Ballroom. Það
var fyrsta negrahljómsveitin,
sem vann þar, og Pop Holiday
var með gítarinn. Þó að mamma
væri veik var hún of stolt til
að biðja pabba um hjálp til að
borga leiguraa, en með mig var
því öðruvísi farið.
Ég var vön gð fara beint þang-
að og hrella hann. Pabbi var þá
rúmlega þrítugur, en hann vildi
ekki að neinn vissi það, sízt af
öllu pæjurnar, sem vanar voru
að hanga kringum útgöngudyrn-
ar og bíða eftir hljómsveitar-
mönnunum.
Ég var þá um fimmtáin ára, en
leit út fyrir að vera meir en
nógu gömul til að hafa kosninga
rétt. Ég beið venjulega eftir
honum niðri í fordyrinu. Ég
kallaði „Halló pabbi“. Brátt
komst ég að því, að honum fannst
hann vera orðinn fjörutíu og
fimm, ef ég svo mikið sem veif-
aði til hans. Hann reyndi að biðja
mig með góðu.
„í guðs bænum,“ sagði hann
oft. ,,Hvað, sem öðru líður, kall-
aðu mig ekki pabba fyrir fram-
an allt þetta fólk.“
„Ég kalla þig pabba alla nótt-
ina, ef þú lætur mig ekki fá
— Nú verðum við að fara að spara, Alfreð. Þ ú hættir að
reykja og é g reyni að fá þig til þess að hætta að drekka!
Faðir Billie lék í einni frægustu hljómsveit Fletcher Hender-
sons. Meðfylgjandi mynd er af helming hljómsveitarinnar
árið 1931. Þeir eru, talið frá vinstri, standandi: Trompetleik-
ararnir Rec Stewart og Bobby Stark, Clarence Holiday, gít-
arleikari. Sitjandi: Fletcher Henderson, Russel Smith, trom-
petleikari, og Walter Johnson, trommuleikari.
•— Ég er að fara niður að tjörnl — Já, Markús! Nei, sérðu .... I ið Andy að sér! I .... Hann sleppir ekki augum
inni .. viltu koma með Sirrí? I Afi steggur hefur sannarlega tekl — Já, þetta er meiri vináttanlaf Andy!
peninga fyrir húsaleigunni,1*
svaraði ég þá. Það dugði.
Svo fór ég með peningana heim
til mömu, rígmontin. Ein ég gat
ómögulega sært hana með því
að segja henni, hvaðan pening-
arnir voru komnir. Ef hún þrá-
spurði mig um það, svaraði ég
að lokum, að ég hefði stolið
þeim. Þá rifumst við, og hún
sagði, að ég mundi Jenda í fang-
elsi aftur fyrr eða siðar.
Eitt sinn, er við vorum orðn-
ar alltof seinar með leiguna,
fékk hún tilkynningu frá fóget-
anum, að við yrðum bornar út.
Þetta var, þegar kaldast var um
veturinn og hún gat ekki einu
sinni gengið.
Ég hafði ekki haft hugmynd
um að svona nokkuð ætti sér
stað í Norðurríkjunum. Slæmt
var það fyrir sunnan, en manni
var þó aldrei hent út. Kvöldið
áður en átti að bera okur út
sagði ég mömmu, að heldur skyldi
ég stela og fremja morð eða gera
eitthvað þaðan af verra, en láta
þeim takast þetta. Það var bruna-
kuldi þessa nótt, en ég fór út
án þess að vera í nokkru utan
yfir mig.
Ég gekk niður sjöundu breið-
götu, frá 139. götu í 133. gÖtu og
tróð mér allstaðar iran i leit að
vinnu. Um þessar mundir var
133. gata miðstöð skemmtana-
lífsins, eins og 52. gata reyndi
að vera síðar. Allstaðar voru
mæturkrár, kvöldskemmtistaðir,
veitingahús, kaffihús.
Þegar ég loks kom til Pod’a
og Jerry’s var ég full örvænt-
ingar. Ég fór iran og spurði eftir
forstjóranum. Mig minnir, að ég
hafi talað við Jerry. Ég sagðist
vera dansmær, og bað um vinnu.
Ég kunni nákvæmlega tvö spor,
Svo sendi Jerry mig til píanó-
leikarans og sagði mér að dansa.
Ég byrjaði, og það var hörmu.
legt. Ég tók þessi tvö spor aftur
og aftur, þangað til hann gelti
til mín að vera ekki að sóa fyrir
þeim tímanum.
Það átti að sparka mér út' en
ailltvarpiö
Föstudagur 18. ágúst
8:00 Morgunútvarp (Bæn. — 8:05 Tón
leikar. — 8:30 Fréttir. — 8:35
Tónleikar. — 10:10 Veðurfr.).
12:00 Hádegisútvarp (Tónleikar. —
12:25 Fréttir, tilk. og tónleikar).
13:15 Lesin dagskrá næstu viku.
13:25 „Við vinnuna": Tónleikar.
15:00 Miðdegisútvarp (Fréttir. — 15:05
Tónleikar. — 16:00 Fréttir og tilk.
16:05 Tónleikar. — 16: 30 Veður-
fregnir).
18:30 Harmonikulög.
18:55 Tilkynningar. — 19:20 Veðurfr.
19:30 Fréttir.
20:0 Höfuðborgin 175 ára:
a) Guðsþjónusta í Neskirkju. Sr.
Bjarni Jónsson vígslubiskup
predikar.
b) Frá opnun Reykjavíkursýn*
ingar. Björn Ólafsson fyrrv.
ráðherra flytur ávarp; Vilhj.
I>. Gíslason útvarpsstjóri flyt
ur Reykjavíkurannál og Geir
Hallgrímsson borgarstjóri opn
ar sýninguna.
21:00 Islenzk tónlist: Lög eftir reyk-
vísk tónskáld.
21:30 Utvarpssagan: „Gyðjan og ux-
inn" eftir Kristmann Guðmunds-
son; III. (Höf. les).
22:00 Fréttir og veðurfregnir.
22:10 Kvöldsagan: „Osýnilegi maður
inn" H. G. Wells; XVIII. (Indriði
G. Þorsteinsson rithöfundur).
22:30 1 léttum tón: Islenzk dans- og
dægurlög.
23:00 Dagskrárlok.
Laugardagur 19. ágúst
8:00 Morgunútvarp (Bæn. — 8:05 Tón
leikar. — 8:30 Fréttir. — 8:35
Tónleikar. — 10:10 Veðurfr.).
12:00 Hádegisútvarp (Tónleikar. —*
12:25 Fréttir og tilkynnihgar).
12:55 Oskalög sjúklinga (Bryndís Sig-
urjónsdóttir).
14:30 I umferðinni (Gestur I>orgríms-
son)
14:40 Laugardagslögin. — Fréttir kl.
15:00 og 16:00).
16:30 Veðunfregnir.
18:30 Lög leikin á ýms hljóðfæri.
18:55 Tilkynningar. — 19:20 Veðurfr.
19:30 Fréttir.
20:00 Leikrit: „Við sem erum skáld",
ellefu samtöl í síma, eftir Soya.
Þýðandi: Aslaug Arnadóttir. —•
Leikstjóri Gísli Halldórsson.
20:45 „Kvöld í Vínarborg": Robert
Stolz og hljómsveit hans leika
létt lög.
21:20 „Píus páfi yfirgefur Vatíkanið**,
smásaga eftir Olaf Jóhann Sig-
urðsson. (Höf les).
22:00 Fréttir og veðurfregnir.
22:10 Danslög.
24:00 Dagskrárlok.