Morgunblaðið - 26.08.1961, Blaðsíða 16

16
MOr>rrrmvjiAÐlÐ
Laugardagur 26. ágúst 1961
Það má segja margt misjafnt
um Suðurríkin, og ég hef látið
ýmislegt út úr mér. En þegar ég
er búin að gleyma ýmsum ó-
þægindum, sem ég hef orðið fyrir
fyrir sunnan, mun óg minnast
Fox Theatre í Detroit, Miohigan.
Fox jafngilti þá í Detroit því,
sem Radio City er New York.
Það var mikill viðburður að
kóma þar fram. Laun mín fóru
sjálfkrafa upp í tólf þúsund á
viku, meðan á sýningunum stæði.
Allir voru sælir.
Sýningin byrjaði og endaði
með kórstelpunum í beinni línu,
framkvæmandi þessi fínu spörk
sín. í miðri sýningu höfðu þær
laglegt atriði í glæsibúningum,
lýsingarbrögðum og ég veit ekiki
hverju.
En um þessar mundir höfðu
verið kynþáttaóeirðir í Detroit.
Fyrsta daginn voru þrjár sýn-
ingar, og svo klikkaðist leikhús-
stjórnin. Þeir þóttust hafa fengið
fjölda umkvartana vegna allra
þessara svörtu karlmanna uppi á
sviðinu hjá berlæruðum, hvít-
um stúikum. Og þá varð állt vit-
laust að tjaldabaki.
Svo vissum við ekki til, fyrr
en þeir voru búnir að umturna
allri sýningunni. Atriðinu í miðj
unni var sleppt, og í hinum at-
riðunum komu stelpurnar fram
með sérstaklega útbúnar svartar
grímur, og í öklasíðum blúndu-
buxum.
Svo var ég svert, svo að sýn
ingin gæti haldið áfram í straum
línugreninu Detroit. Það er víst
satt, sem einhvers staðar stend-
ur. Það er ekkert líf eins og leik-
húslífið. Maður verður að brosa
til að komast hjá að verða ó-
glatt.
En eftir nokkra mánuði í við-
bót, sagði ég stopp. Mamma ætl-
aði af göflunum að ganga. Hún
hélt, að þetta væri hið gullna
tækifæri lífs míns, og að ég
væri að kasta því á glæ.
Eftir nokkrar vikur fór ég að
I halda, að hún hefði haft rétt fyr-
ir sér. Það urðu næstum sex
mánuðir, þangað til ég kom aftur
á svið. Eg söng ekki einu sinni,
sat bara og vissi ekki, hvað ég
átti af'mér að gera.
Basie varð trítilóður, þegar
hann sá þetta. En hann gat ekkert
við því gert. Við vorum búin að
undirskrifa samningana, og gát-
um engu ráðið um hvað ótta-
slegin leikhússtjómin gerði,
En það var nú ekki það versta.
Næst sögðu þeir Basie, að ég væri
of ljós til að syngja með öllum
þessum kolsvörtu mönnum í
hljómsveitinni. Einhverjir gætu
haldið, að ég væri hvít, ef ljós-
unum væri ekki alveg hárrétt
beitt. Svo fengu þeir handa mér
svartan andlitsfarða, og sögðu
mér að klína honum framan í
mig.
Nú var komið að mér að reið-
ast. Eg sagðist ekki gera það.
En þeir höfðu nöfnin okkar á
samningnum, og ef ég hefði neit-
að gat það eyðilagt bæði fram-
tíð mína og allra strákanna í
hljómsveitinni.
Hljómsveit Basie's var að mörgu
leyti snilldarhljómsveit, og nú, eft
ir nærri tuttugu ár, eru sérfræð-
ingarnir farnir að greina hana
sundur, til að komast að, í hverju
snilld hennar var fólgin. Með ár-
unum gleymir maður öllu, sem
manni gramdist, og getur litið
réttum augum á hlutina.
Eg segi það aftur, að ég álít,
að það hafi átt drýgstan þátt í
þessu, að við notuðum aldrei skrif
aða tónlist, og samt hljómaði
þetta eins Og einn væri að verki.
Reynsla mín af hljómsveitum
þangað til hafði aðallega verið að
hlusta á æfingar Benny Good-
mans með hálaunuðum útvarps-
hljómsveitum og hópum hans
sjálfs. Hann átti til að eyða fúlg-
um í útsetningar fyrir lítinn söng-
konuræfil.
En við hjá Basie höfðum eitt-
hvað, sem útsetningarnar náðu
aldrei. Strákarnir komu inn, ein-
hver raulaði lag. SvO fór einhver
annar að píanóinu og spilaði það
yfir. Annar greip í hljóðfærið
sitt. Svo fór Baise Pabbi yfir það
með einum fingri. Og brátt var
allt komið í gang.
Helmingur strákanna kunni
ekki að lesa nótur, og vildu ekk-
ert vera að leggja það á sig. Það
Count Baise og hluti hljómsveitar hans árið 1929. Þá var hljóm-
sveit hans skipuð 14 mönnum, auk söngvara. Fremstir á mynd-
inni eru Count Baise, söngvarinn Jimmy Rushing (standandi)
og Moten.
kom kannski fyrir, að einhver
strákanna kæmi inn með skrifaða
útsetningu og hinir færu yfir
hana. En þegar Jack Wadlin,
Skeet Henderson, Buck Clayton,
Freddie Greene og Basie voru
búnir að fara yfir hana, breyta
og fella úr, var útsetningin
hvort eð var óþekkjanleg.
Eg man, að þannig urðu til
„Love of My Life“ og „Them
There Eyes“. Allt, sem gert var,
var gert eftir eyranu. Þau tvö
ár, sem ég var með hljómsveit-
inni notuðum við yfir hundrað
lög, og höfðum hverja einustu
nótu í kollinum.
7
Sorgin ber á dyr
Eg var búin að hafa samning
við Joe Glaser í meira en ár, en
ekkert heyrðist frá honum. Loks
fór mér að gremjast svo að ég
fór niður á skrifstofu til hans og
reifst.”
Þá sagði hann mér, að hann
hefði ekki komið' mér neins
staðar að, vegna þess að ég
væri of feit. Eg sagði honum
að segja þetta við Mildred
Bailey. Eg var að vísu engin
smásmíði, en hún hafði mörg
’kíló fram yfir mig. En ég fór
að megra mág, og loks sagði
hann mér, að hann hefði kom-
ið mér að Grand Terrace Club
í Ohicago.
Við mamma héldum. báðar
að nú væri gullöld að renna
upp. Mamma var svo hreykin
yfir því, að ég skyldi vera efst
á skemmtikraftalistanum, að hún
var reiðubúin að gefa allt frá
sér og fara á flakk með mér —
íbúðina, hvað þá heldur annað.
Við ættum að hafa vitað bet-
ur, en við vissum það nú ekki.
Strax fyrsta kvöldið fór Ed Fox
framkvæmdastjóri hússins að
ergja mig. Hljómsveit Fletcher
Hendersons var þarna. Er ég söng
sons var þarna. Þegar ég söng
fyrsta lagið, „If You Were
Mine“, vissi ég, að enginn skildi
söng minn. Þeir voru ekki
hrifnir af honum, og ek-ki held-
ur á móti honum, af því að eng-
inn hafði sagt þeirn hvort ég
væri góð eða léleg. Ef maður
gerir eitthvað nýtt, verður að
segja fólki til um það. Þegar
veitingahús borguðu óþekktum
söngvara þrjú þúsund á viku á
kreppuárunum, gerðu þau ráð
fyrir að allir yrðu óðir af hrifn-
ingu. Forstjórinn varð skelfingu
lostinn, og fór að öskra til mín að
ég væri þessari Grand Terrace
hans til einskis góðs, og hvers
vegna hann ætti þá að vera að
borga mér þr jú þúsund á viku?
Eftir lokunartíma fyrsta
'kvöldið stundi og umlaði hann
svo, að ógerningur var að tala
við hann. Loks, er hann sagðl
mér að hypja mig út úr skrif-
stofu sinni, sagði ég: „Allt í lagi
ég skal fara.“ En áður en ég
fór greip ég blekbyttu, henti
henni í hann og hótaði að stein-
drepa hann.
Þarna vorum við mamma þá
orðnar vegalausar í Chicago, og
áttum ekki einu sinni fyrir far-
inu til baka. Að endingu hitt-
um við vin okkar, og hann lán-
aði okkur fyrir farinu heim.
Við höfðum beðið ósigur. Þeig
ar við komum aftur til New
York áttum við hvergi höfði að
halla.
Seinna þegar ég var orðin
fræg, og söng á Café Society
Downtown, kom þessi skefldi
Ed Fox þangað með Joe Glaser.
Þagar hann sá, hvemig áheyr-
endur létu, fór hann að klappa
Glaser og reyna að fá mig á
Grand Terrace.
„Ja, drottinn minn dýri!“
sagði Joe við hann. „Veiztu nú
ekki hver hún er? Þetta er stúlk
an, sem þú hentir einu sinni út
af Grand Terrace, sú sem hót-
aði að drepa þig með blekbyttu.**
Það var eins og hann hefði
verið barinn, en samt vildi
hann reyna að fá mig á Grand
Terrace. Eg sagði þeim báðum
það sama, ég myndi ekki syngja
þar, þó að ég ætti hvergi eftir
að syngja framar að öðrum
kosti.
★
Eg mun alltaf miuna eftir
þeim, sem hjálpuðu mér áfram,
en ég mun heldur ekki gleyma
þeim, sem gerðu sér ómak til að
bregða fyrir mig fæti. Dag einn
sagði Joe Glaser mér að fara
til Philadelphia og syngja þar
til reynslu á Nixon Grand The-
atre. Þetta var gullið tækifæri
til að koma fram með þeim
beztu. Sýningin átti að byrja
með Ethel Waters og enda á
Duke Ellington. The Brown
Sisters áttu einnig að syngja.
Enn einu sinni vorum við
mamma vissar um, að nú væri
mér borgið. Mamma hélt sig
þekkja Ethel Waters. Hún hafði
aHÍItvarpiö
Laugardagur 26. ágúst
8:00 Morgunútvarp (Bæn. — 8:05 Tón
leikar. — 8:30 Fréttir. — 8:35
Tónleikar. — 10:10 Veðurfr.).
12:00 Hádegisútvarp (Tónl. — 12:25
Fréttir og tilkynningar).
12:55 Oskalög sjúklinga (Bryndís Sig«
urjónsdóttir).
14:30 I umferðinni (Gestur Þorgríms*
son).
14:40 Laugardagslögin — (Fréttir kl*
15:00 og 16:00).
16:30 Veðurfregnir.
18:30 Tómstundaþáttur bama og ung-
linga (Jón Pálsson).
18:55 Tilkynningar.
19:20 Veðurfregnir.
19:30 Fréttir.
20:00 Tónleikar: Þættir úr óperunni
„Porgy og Bess“ eftir Georgo
Gershwin. —■ Bandarískir lista-
menn flytja.
20:25 Leikrit: „Ferðin mikla" eftir
Elmer Hice. Þýðandi: Sveinn
Skorri Höskuldsson magister.
Leikstjóri: Gunnar Eyjólfsson.
Leikendur: Helga Valtýsdóttir,
Erlingur Gíslason, Valur Gisla-
son, Bryndís Pétursdóttir, Jón
Aðils, Bessi Bjarnason og Helgi
Skúlason.
21:40 Tónleikar: Hollywood Bowl-sin-
fóniuhljómsveitin leikur verlc
eftir Tjaíkovskí og Ponchielli,
22:00 Fréttir og veöurfregnir.
22:10 Danslög.
24:00 Dagskrárlok.
Markúsi hefur ekki tekizt,
þrátt fyrir aðstoð Berta bruna-
varðar, að komast að því hvern-
ig stendur á hvarfi dýranna í
Týnda skógi.
— Já elskan, ég ætla að vera
aftur á verði í nótt! . . . Það
nam bifreið staðar hér fyrir ut-
an . . . Það eru að koma gestir!
— Eg skal gá að því hverjir
það eru!
— Sirrí, ég heiti Rut Grove og
þetta er Berti . . . Við erum frá
brunavarðstöðinni . . . Við kom-
um til að færa þér köku, sem
ég bakaði í dag.
— Það var fallega gert! Gjör-
ið svo vel að koma innfyrir!
Afmælisúfvarp
Reykjavikur
Öldulengdir •
Miðbylgjur 217 m
(1440 Kr/sec.). FM-út-
varþ á metrabylgjum :
96 Mr. (Rás 30).
Laugardagur 26. ágúst.
20:00 Samgöngumál Reykjavíkur —*
Þáttur í umsjá Sveins Asgeirs-
sonar.
20:20 „Viö sundin blá". — Kvæði um
Reykjavík eftir Tómas Guð-
mundsson borgarskáld.
20:40 Búðarþátturinn úr Pilti og
stúlku eftir Jón og Emil Thor
oddsen. Leikstjóri: Ævar Kvar-
an.
21:10 Kvöldvaka unga fólksins. •—
Stjómandi: Haukur Hauksson,
Útvarpið frá sýningarsvæðinu,
22:00 Dagskrárauki: Létt lög og dans-
lög af hljómplötum.