Morgunblaðið - 13.09.1961, Qupperneq 8

8
MORGUNBLAÐ1Ð
Miðvikudagur 13. sept. 1961
Hvers á iðnaðurinn
að gjalda í lánamáium
UNDANFARIÐ hefur mikið verið
rætt um lánsfjárskort atvinnuveg
anna, einkum skort á fjárfesting-
arlánum til langs tíma.
Úr þessu hefur nokkuð verið
bætt með stofnun nýrra lána-
flokka vegna sjávarútvegs og
landbúnaðar, annars vegar með
lögum nr. 43, frá 29. marz 1961,
en hins vegar bráðabirgðalögum
um breytingu á lausaskuldum
bænda 1 föst lán, frá 15. júlí 1961.
Iðnrekendur bjuggust fastlega
við því, að í kjölfar þessara ráð-
stafana fylgdi stofnun nýs lána-
flokks vegna iðnaðarins, en þær
vonir hafa brugðizt til þessa.
Er þá svo miklu betur búið að
Iðnaðinum, hvað fjárfestingarlán
snertir, en hinum höfuðatvinnu-
vegunum, sjávarútvegi og land-
búnaði? — Til samanburðar er
fróðlegt að athuga skiptingu fjár-
festingarlánanna milli atvinnu-
veganna á tíu ára tímabilinu,
1950—1959:
yrði staðið. — Nú hefur sjóðn-
um að vísu verið útvegað ca. 2‘5
millj. kr. lán, en því má eigi verja
til kaupa á vélum, nema sem flutt
ar verða til landsins eftir 1. júlí
1961, svo ekki leysir það vanda
þeirra iðnrekenda sem beðið hafa
eftir lánum úr sjóðnum árum
saman.
Það er því sanngjörn krafa iðn
aðarins í landinu, að stofnaður
verði lánaflokkur, þar sem lausa
skuldum iðnaðarins verði breytt
í föst lán á sama hátt og hjá sjáv-
arútvegi og landbúnaði, sbr. lög
þau, er ég nefndi hér að framan.
Röskur fimmti hluti þjóðarinn-
ar hefur framfæri sitt af iðnaði.
Ennfremur er talið, að iðnaður-
inn sé sá framleiðsluatv.vegur
okkar, sem taka þarf við megin
hluta fólksfjölgunarinnar á næstu
árum, en árið 1970 er talið að
íbúar landsins verði 215.000.
Alþingi og ríkisstjórn mega því
ekki búa þannig að þessum at-
Sjávarútvegur ................kr. 383 milljónir
Eandbúnaður ..................kr. 342 —
Iðnaður ......................kr. 35 —
Verzlun .....................kr. 0,5 —
50.36%
44.97%
4.60%
0.07%
Samt. kr. 760,5 milljónir = 100,00%
Iðnlánasjóður er sú stofnun,
sem átt hefur að sjá iðnaðinum
fyrir fjárfestiwgar lánum, gegn
veði í verksmiðjuhúsum og vél-
um. Ofangreindar tölur sýna, að
stofnunin hefur verið svo til fé-
vana, en hver ríkissjórnin á fæt-
ur annarri lofað að útvega fé í
sjóðinn, og margir iðnrekendur
lagt í vélakaup og byggingar í
trausti þess, að við þau fyrirheit
vinnuvegi, að fullkomið tómlæti
megi kallast.
Sjávarútvegur Og landbúnaður
eru alls góðs maklegir, en þeim
er ekkert gagn gert með því, að
iðnaðurinn sé tekinn kverkataki
— Látum heldur þjóðhagslegt
gildi hverrar atvinnugreinar ráða
því, hvernig henni er búið.
11. september 1961
Leifur Sveinsson.
Kaupa
150 tonna bát
Akranesi, 8. sept. Heyrzt hefur,
að Haraldur Böðvarsson og Co
sé búinn að kaupa 150 tonna bát,
eins árs gamlan, frá Eskifirði. Er
hann af sömu gerð og Víðir II. —
Skipstjórinn, sem kvað eiga að fá
bátinn, heitir Rnnólfur Hallfreðs
son, en hann var með Höfrung I
í sumar. — Oddur

Ein af
mörgum
MIKIL blaðaskrif urðu út af
dönsku kvikmyndinni „Ein af
mörgum" löngu áður enbyrj-
að var að sýna hana. Orsök-
in var sú, að kvikmyndaeftir
litið bannaði kvikmyndina
börnum yngri en 16 ára, en
við það vildu framleiðendur
myndarinnar ekki sætta sig
sögðu að hún væri sér-
staklega gerð fyrir unga fólk
ið. Að lokTim tók Hækkerup
dómsmálaráðherra í taumana
og gaf út fyrirskipun að
lækka aldurstakmarkið nið-
ur í 12 ár.
sínu embætti. „Kvikmynda-
eftirlitið hlýtur að haía séð
myndina afturábak", segja
þeir.
Aðalhlutverk kvikmyndar-
innar „Ein af mörgum“ leika
Marina Lund og Ole Wegen-
er, og þykir hinum síðar-
nefnda hafa tekizt vel upp,
og sé nú orðinn nýjasta kvik-
myndahetjan í Danmörku. —
Leikstjórinn var kona, Astrid
Henning-Jensen.
Kvikmyndin var síðan frum
sýnd sl. mánudag og sló í
gegn. Uppselt var á allar
sýningar og mikil ös við miða
söluna. Kvikmyndagagnrýn-
endur dagblaðanna dönsku
eiga ekki nógu sterk orð til
að lýsa vanþóknun sinni á
kvikmyndaeftirlitinu, og telja
það ekki hæft til að gegna
Astrid Henning-Jensen og Marina lesa gagnrýni blaðanna
um kvikmyndina eftir frumsýningarkvöldið.

Hér á myndinni er Freyja, skipstíkin á varðskipinu Óðni
með hvolpana sína, sem hún átti um borð. Faðirinn er
enginn annar en Ægir, skipshundur á Ægi, enda væri
annað hvort, ef tíkurnar í íslenzka flotanum tækju niður
fyrir sig. (Ljósm.: Helgi Hallvarðsson)
Neyðarsenditæki
fyrir gúmmíbáta
FYRIR skömmu bauð Henry
Hálfdánarson fréttamönnum
að skoða neyðarsenditæki,
sem nýlega eru komin á
markaðinn. Með tækjum
þessum er bæði hægt að tala
og hlusta, og einnig gefa þau
sent frá sér vekjaramerki. —
Slysavarnafélagið hefur um
árabil reynt að fá því komið
til leiðar, að gúmmíbjörgun-
arbátar skipanna verði út-
búnir neyðarsenditækjum. —
Hefur það tvívegis áður
kynnt tæki til þessara nota.
Tæki það, sem fréttamönnum
var sýnt er frá The Liferaft
Portable Radio Equipment og
eru þau talin hentugust og
traustust slíkra tækja. Þau vega
tæplega 10 kg. og eru 18x43x13
cm að stærð, geta flotið á vatni,
þola vel að vökna og eru svo
sterkbyggð að það má kasta
þeim ofan af 10 m háum stjórn-
palli án þess að þau skemmist.
Öllum útbúnqði tækisins er
komið fyrir í gulum glertrefja-
geymi, þar á meðal loftnets-
stönginni, sem er dregin út þeg-
ar tækið er í notkun. Bæði
sendir og móttakari eru transi-
tor tæki. Hægt er að tala með
venjulegum hætti í gegnum
mikrófón og líka senda út stöð-
ug neyðar vekjaramerki, sem
er hægt að nota um leið til að
miða stöðina. Er hægt að skipta
frá tali á neyðarmerkjasendingu
með einu handfangi. Orkan til
sendingar og móttöku er fengin
frá handsnúnum rafal, er gef-
ur 350 volta háspennu og 6,3
volta lágspennu.
Mjög auðvelt er að snúa sveif
inni, sem snýr rafalnum. Getur
hver sem er gert það án nokk-
urrar sérþekkingar, ef farið er
etfir þeim leiðbeiningum, sem
á tækinu eru. Tæki þessi eru
mjög hentug í gúmmíbjörgunar
báta og í öllum neyðartilfell-
um.
Langdrag tækjanna getur orð-
ið mikið við góð skilyrði og
fullnægja þau þeim kröfum sem
hægt er að gera til slíkra tækja,
Umboðsmenn tækjanna eru
Vélar og Skip h.f.
Skipbrotsmannaskýli á
Söndunum
Fréttamönnum var einnig
skýrt frá því að í sumar hefðu
þrjú skipbrotsmannaskýli verið
í smíðum í V.-Skaftafellssýslu,
Eitt þeirra er alveg nýtt og
byggt í Hafursey við Höfða-
brekkujökul, til öryggis þeim,
sem eiga leið yfir Mýrdalssand,
sérstaklega að vetri til og ekki
sízt ef Kötlugos eða aðrar nátt-
úruhamfarir ættu sér stað. Skýli
þetta er smíðað af Sigurlinna
Péturssyni, byggingarmeistara í
Silfurtúni og flutt í pörtum aust
ur. Margir aðilar standa að
smíði húss þessa. Eru það Slysa-
varnardeildin „Von“ Vík í Mýr-
dal, Sýslusjóður Skaftfellinga,
Vegagerð ríkisins og Slysavarna
fél. íslands. Kvennadeildin í
Reykjavík hefur einnig lagt
fram skerf til að búa skýlið
fatnaði og vistum.
Hin skýlin sem byggð hafa
verið á söndunum í sumar eru
byggð upp úr gömlum skipbrots
mannaskýlum sem voru orðin
úr sér gengin. Það er á Foss-
fjöru þar sem var gamall braggi
og á Mávabót en þar var eitt
hið elzta skýli landsins byggt
1924 með styrk frá enskum út-
gerðarmönnum en vatn hafði
grafið undan skýlinu svo það
var að steypast.
Upp úr þessum skýlum hafa
verið byggð önnur minni á öðr-
um stað og e-u þau meira til
frambúðar.