Morgunblaðið - 15.11.1961, Síða 13

Miðvikudsgur 15. nóv. 1961
IUORCVNBLAÐ1Ð
13
1
I
mmámmmám
pgplSíi
piilifi
gH''v. yíOié^-"'’
k
j
Vínlands-
stríðiö
IVINL AND S STBIÐIÐ kalla
döritsku blöðin deiluna, sem
nú hefur risið milli danskra
og norskra um fund Vín-
lands. Blöðin gera sér mjög
tíðrætt um málið og hafa
þau birt ummæli vísinda-
mannanna undir stórum fyr-
irsögnum. A annarri mynd-
inni eru þeir Helge Ingstad
(t. v.) og Jörgen Meldgárd,
höfuð fjandmennirnar í
þessu nýja „stríði“. Myndin
var tekin í fyrra, þegar síð-
asta bok Ingstads kom út hjá
döntskum útgefanda. — Hin
myndin er skopmynd úr
Kaupmannahafnarblaðinu
Aktuelt og sýnir, að það eru
ekki allir, sem taka þessa
deilu hátíðlega.
t — hað er gamla sagan, herra Tordenskjold. Nú hafa þeir fengið nýtt rifrildisefni.
Sektir fyrir viss um-
ferðarbrot staðgreidd
í DAG, miðvikud., byrjar lög-
reglan í Reykjavík að taka án
málssóknar við sektargreiðslum
vegna ákveðinna umferðarbrota,
þar sem sekt fer ekki fram úr
150 kr. Skilja lögregluþjónar þá
eftir miða á hinum brotlegu bíl-
um eða fá bílstjórum þá, og geta
þeir með því að samþykkja kær
una með undirskrift sinni greitt
sektina á lögreglustöðirini strax
eða sent greiðsluna þangað. —
Geri bílstjóri það ekki innan
viku, gengur málið til dómara,
eins og áður. Sætti hinn brot-
legi sig því ekki við sektina,
hefur hann eftir sem áður heim-
ild til að láta málið ganga fyrir
dómstól.
Þau umferðarbrot sem hér um
ræðir eru ákvæði um stöðvun-
arskyldu, um biðskyldu, fyrir-
mæli um skoðun ökutækja, á-
ákvæði um umferðarljós, en 100
kr. sekt kemur fyrir þau, og
svo ákvæði um stöðu og stöðv-
un ökutækja og um Ijósabúnað,
sem 150 kr. sekt er við.
Til hagsbóta og flýtir málum
Þetta á að vera til hagsbóta
og til að skapa meiri hraða í
meðferð mála,, sagði Ólafur Jóns
son, fulltrúi lögreglustjóra í við-
tali við blaðið í gær um þetta.
Sagði hann að á sl. ári hefðu
alls verið kærðir 19450 fyrir
umferðarbrot, og væru þá ekki
öll slysatilfelli talin með. Mest
af þessu væri stöðumælatilfelli
eða 8125, en þau hefur verið
hægt að greiða samstundis um
langan tíma. Á árinu 1960 hefðu
komið 3110 kærur fyrir ólögleg-
ar stöðvanir og þær falla nú
flestar eða allar undir hinar
nýju reglur, fyrir ófullnægjandi
ljósaútbúnað hefði verið kært
586 sinnum og nokkuð mikið af
því fellur nú undir nýju regl-
urnar og auk þess mikið af öðr-
um kærum. Þó kærurnar hafi
hingað til oft verið afgreiddar
með sætt, hefur afgreiðsla svo
margra kæra tekið langan tíma
og oft liðið langur tími frá því
að brotið var framið og þangað
til það kom fyrir dóm.
Þessi reglugerð er í samræmi
við heimild er lögreglumenn
hafa til að sekta vegfarendur
fyrir umferðarbrot allt upp í
300 kr., en þó er nú ekki farið
lengra en miða við 100 kr. og
150 kr. brot.
Rngnar Björnsson heldur orgel-
tónleiku í Dómkirkjunni
NÆSTKOMANDI fimmtudag
heldur Ragnar Bjö'rnssoin orgel-
tónleika í Dómkirkj unni. Á efnis
skránni verða síðrómantízk verk
eftir innlenda og erlend'a höf-
unda, m.a. verk sem engirm Is-
lendingur hefur leiikið opinber-
lega áður.
Ragnar Björnsson er sem kunn
ugt er aðstoðarorgelleikari við
Dóm'kirkjuna, auk þess sem
harnn er stjórnandi Karlakórsins
Fóstbræðra. Er mönnum í fersku
minni sigurför kórsins til Rúss-
lands- og Finnlands fyrir nokkru,
undir stjórn Ragnars Björnsson-
ar. ,
Ragnar er vel kunnur sem
orgelileikari, ekki síður en söng-
stjóri og hljómsveitarstjóri, og í
fyrrasuimar stundaði hann fram-
ha’/Jsnám í orgelleik í Munchen
hjá viðurkenndum og frægum
kennurum. A efnisskra orgeiltón
leika hans á fimmtudaginn eru
m.a.*verk eftir Max Reger, Bach-
fantasía og fúga, en það er eitt
af stærstu verkum, sem samin
hafa verið fyrir orgel og aldrei
verið leikið opiruberlega af Is-
lendingi fyrr, þá er verk eftir dr.
Fál Isólfsson, Introduotion og
passagaglía, verk eftir Franz
Lizt, tilbrigði við tema úr
kantötu eftir Bach, og Tokkata
eftir H. Mulet.
Miðar á tónleikana, sem hefj-
ast kl. 9 fimmtudagskvöld, eru
seldir hjá Eymundisson og bóka-
verzlun Lárusar Blöndals á
Skólavörðustíg.
OSLÓ, 13. nóvember — Um þús-
und manns fóru í dag í kröfu-
göngu til þinghússins til þess að
mótmæla væntanlegri heimsókn
Srauss, landvarnamálaráðherra
V-Þýzkalands, til Noregs.
t ■

* 1 Ui ! k s Einar Ásmundsson, forstjóri skrifar Vettvanginn í dag og ræðir um vandamál iðnaðarins. Grein sína nefnir Einar: „Hvað getur orðið íslenzkri iðnaðar- framleiðslu til framdráttar?“
ÞETTA er spurning sem oft er
á dagskrá. I eftirarandi greinar-
korni vil ég leitast við að sýna
að nokkru fram á hina miklu
|>ýðingu iðnaðarins fyrir þjóð-
ina. Hér er ekki átt við, eða
talað um, málefni þess iðnaðar,
sem kallaður er stóriðnaður.
' Fyrsta höfuðmálið er, að
iðnaðurinn geti fengið nægt og
fjölbreytt hráefni til að vinna
úr. Að þessu leyti erum við
orðnir minnst áratug á eftir
tímanum, með því, að okkur er
gert að kaupa mikið af hráefn-
um okkar frá löndum, sem hafa
allt of litla fjölbreytni, og fylgj-
ast ekki nægilega með tímanum.
Þar með er ekki sagt, að við-
skipti við jafnvirðiskaupa-lönd-
in séu ekki æskileg. Eg, sem
hef langa reynslu um þau við-
skipti, álít að verzlun við þau
sé sjálfsögð og eðlileg, svo
fremi að verð, gæði og fjöl-
breytni sé hið sama og frá öðr-
um löndum, og að sjálfsögðu,
að allar þær vörur, sem við
seljum til þessara landa, séu
seldar á ekki hærra verði en
við fáum fyrir þær á frjálsum
markaði á hverjum tíma.
Nauðsyn er, ef hér á að þró-
ast iðnaður, sem gerð er krafa
til um þjónustu, að hér séu
nægar og fjölbreyttar birgðir
til í landinu, af því efni, sem
iðnaðurinn þarf að nota á
hverjum tíma. Birgðastöðvar
væru að sjálfsögðu reknar af
fyrirtækjum, sem þekktu þarfir
hinna ýmsu iðngreina, og settu
sér að markmiði að gefa sem
bezta þjónustu í þeirri grein,
sem þeir tækju að sér að hafa
birgðir fyrir.
Nú sem stendur, er t-d. ástand
ið um efnisbirgðir járniðnaðar-
ins mjög ískyggilegt, og það sem
flutt er inn, er oft neyðst til að
kaupa frá erlendum birgða-
stöðvum, með minnst 20% hærra
verði en ef það væri keypt frá
verksmiðjum, að vísu með
tveggja—þriggja mánaða af-
greiðslutíma og minnsta magni
5 eða 10 lestir. Sem dæmi um
núverandi ástand á þessu sviði
vil ég nefna þetta: Við skulum
áætla, að við fengjum pöntun í
fimm hundruð stóla af gerðinni
H-5, plastsæti á stálgrind,
klæddur með gæru eða íslenzku
ullaráklæði. Þessir stólar hafa
sem kunnugt er fengið mjög
góða dóma í Bretlandi, og þar
af leiðir sölumöguleika erlendis.
Verðið væri kr. 2.000.00 pr. stk.,
eða um ein milljón króna fyrir
500 stóla. Eitt af þeim megin-
efnum sem við þurfum að flytja
inn til að smíða þessa stóla er
stál. í hvem stól fer ca. 3 kg.
af stáli, sem mun kosta í inn-
kaupi frá verksmiðjum ca. kr.
7,00 per kg., eða kr. 21,00 í stól-
inn. Það eru 1500 kg., að inn-
flutningsverðmæti kr. 15,500,00,
sem er eitt af þeirri efnisvöru
sem þarf til að smíða stólana.
En þessi stærð af stáli er alls
ekki fáanleg í landinu, og sama
máli er að gegna um hundruð
annarra stærða og gerða, sem
járniðnaðurinn þyrfti að nota.
Það lítur út fyrir, að það þurfi
að endurvekja skömmtunarskrif-
stofuna, og byrja að gefa út
skömmtunarseðla fyrir jám til
j árniðnaðarmannanna.
I þessu tilfelli, og öðrum slík-
um, er að vísu reynt að bjarga
málunum með því að leita til
útlendra birgðastöðva, sem virð
ast vera ein af óskabörnum inn-
flutningsyfirvaldanna hér. En að
kaupa beint frá verksmiðjum,
með 20% lægra verði, og að
koma upp innlendum birgða-
stöðvum, virðist vægast sagt
eiga mjög erfitt uppdráttar, og
formælendur fáa hjá ráðamönn-
um á þessu sviði. Það er væg-
ast sagt broslegt að vera að
tala um íslenzka iðnaðarfram-
leiðslu, og þá sérstaklega út-
flutningsframleiðslu, meðan á-
standið í efnismálum iðnaðarins
er slíkt, sem að framan er á
drepið.
Þessi einnar milljón króna út-
flutningur, sem að framan er á-.
ætlaður, myndi í hæsta lagi
þurfa eitt hundrað þúsund krón-
ur í erlendum gjaldeyri fyrir
hráefni, sem þyrfti til þessarar
framleiðslu. 90% er innlent hrá-
efni og vinna, tollar, skattar og
kostnaður. Hér er um eitt lítið
dæmi um möguleika á útflutn-
ingi íslenzks iðnað.ar að ræða.
Þrátt fyrir þá miklu örðugleika,
sem iðnaðurinn á við að stríða,
þá er iðnaðarframleiðsla hér
komin á hátt stig, og er í mörg'-
um tilfellum sambærileg við það
Framh. á bls. 14.
I