Morgunblaðið - 19.11.1961, Page 12

12
M ORGIJTS BLÁÐIÐ
Sunnudagur 19. nóv. 1961
CTtgefandi: H.f Arvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Lesbók: Arni Óla, sími 33045.
Auglýsingar: Arni Garðar Kris.íinsson.
. Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og avgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askriftargjald kr. 55.00 á mánuði innanlands. a
I lausasölu kr. 3.00 eintakið.
ISKYGGILEGAR HORFUR
í FINNLANDI
rins og skýrt var frá hér í
blaðinu í gær er nú kom-
ið í ljós, að Rússar hyggjast
halda áfram að þjarma að
Finnum. Kröfu sína um her-
stöðvar í Finnlandi byggja
þeir á því að öryggi Sovét-
veldanna og Finna sé ógnað.
Moskvumálgagnið á íslandi
hefur eins og fyrri daginn
tekið málstað Rússa og segir
að þeir verði að fá herstöðv-
ar í Finnlandi, vegna þess að
Norðurlöndin, ekki sízt ís-
land, ógni öryggi Ráðstjórn-
arríkjanna. En Krúsjeff held
ur því fram að það sé ekki
einungis öryggi Rússlands,
sem sé í hættu, heldur líka
Fínnland, og sjálfsagt verður
þá næsta kenningin sú, að
íslendingar hyggi ekki ein-
göngu á innrás í Rússland,
heldur líka Finnland!
Eins og kunnugt er fylgja
Finnar hlutleysisstefnu og
hyggjast gera áfram. Þegar
Rússar seilast þar til auk-
inna áhrifa, rökstyðja þeir
kröfur sínar með því að þeir
óttist að Finnar hverfi frá
hlutleysisstefnunni, án þess
þó að nokkur stjórnmála-
flokkur í landinu hafi á
siefnuskrá sinni breytta ut-
anríkismálastefnu. Sannast
þar, að hlutleysi er aðeins
fyrsta gkrefið yfir í kommún-
ísk yfirráð, en alls ekki end-
anlegt áform kommúnista.
Hvert það land, sem þeim
auðnast að gera hlutlaust,
reyna þeir að sveigja lengra
og lengra í átt til stefnu
sinnar, og að lokum krefjast
þ«r þess að það taki upp
kommúníska stjórnarhætti.
Einna ófyrirleitnust er sú
yfirlýsing Rússa, að Finnar
þurfi að hafa sameiginlegar
varnir með Ráðstjórnarríkj-
unum, vegna þess að öryggi
beggja landanna sé ógnað. —
Svo mikil kynni hefur heim-
urinn nú orðið af Kreml-
herrunum að menn gera sér
ljóst, hvað sameiginlegt ör-
yggi þýðir. Það þjóðland,
sem óskaði eftir hervernd
Ráðstjómarríkjanna, væri um
leið orðið leppríki þeirra.
NAUÐSYN
VARNA
13 sjálfsögðu skelfa rúss-
** nesku ógnanirnar hina
finnsku þjóð, enda miða þær
að því að hafa áhrif á innan-
ríkisstjórnmál Finnlands. En
fleiri en Finnar taka eftir
þeim ógnunum, sem nú er
beitt.
Aðförin að þessari smá-
þjóð er áminning um það, að
þjóðirnar verða að standa á
verði gegn hinni austrænu
ógnarstefnu. Hún minnir okk
ur á það, að í hlutleysisyfir-
lýsingum felst engin vernd
eða öryggi. Slíkar yfirlýsing-
ar eru einskis virði, ef ógn-
aröflunum sýnist. Það sann-
aðist margsinnis í síðari
heimsstyrjöldinni, og raunar
oft síðan, eins og t.d. þegar
ungverska „stjómin lýsti yfir
hlutleysi lands síns, eftir
uppreisnina, en Rússar gerðu
þá þegar vopnaða árás á
hana.
íslendingar treystast ekki
til að tryggja öryggi sitt af
eigin rammleik. Þess vegna
hafa þeir leitað eftir her-
vernd Bandaríkjanna. And-
stæðingar varnarsamningsins
halda því fram, að ekkert ör-
yggi sé fólgið í dvöl varnar-
liðsins hér. Vera má, að
varnir landsins séu of veik-
ar, en hitt er augljóst, að það
væri óðs manns æði að vera
varnarlaus eins og umhorfs
er í heiminum í dag.
Meginatriðið er þó það,
að við íslendingar viljum
búa við lýðfrelsi. Allir menn
vita, að hin kommúníska ógn
arstjóm mundi leggja undir
sig hvert þjóðlandið af öðru,
ef hún treysti sér til þess, án
þess að bíða óbætanlegt af-
hroð. Öflugar hervarnir eru
hið eina, sem stöðvar út-
þenslu heimskommúnism-
ans. Þess vegna hljótum við
að styrkja varnarmátt lýð-
ræðisþjóða.
ENN UM
„SAMDRÁTTINN"
Fnn hefur Tíminn ekki svar
að spurningu Morgun-
blaðsins um það, hvar hins
mikla samdráttar gæti, hvar
ríki atvinnuleysi og kyrr-
staða í íslenzku þjóðlífi. Er
því ástæða til að ítreka enn
þessa spurningu.
Nær daglega berast fregn-
ir af stórframkvæmdum
hvaðanæva að af landinu og
alkunna er, að mikill skortur
er víðast hvar á vinnuafli.
Samt sem áður er það meg-
ináróðursefni Framsóknar-
manna að viðreisnin hafi
leitt yfir landið samdrátt og
kreppu.
Ein meginástæðan til þess
að menn una vel ástandinu í
íslenzkum efnahagsmálum er
auðvitað sú, að stjórnarand-
ÞAÐ vakti mikla athygl!
fyrir nokkru er Banda-
ríkjamenn skutu fyrstu
Saturnus-eldflauginni á
loft. Tilraun þessi var gerð
hinn 27. okt. sl. frá Cana-
veralhöfða.
Saturnus ér stærsta eld-
flaug heimsins í dag, nærri
fimmtíu metrar á hæð, eða
eins og 20 hæða hús. I>etta
er þriggja þrepa eldflaug og
er fyrsta þrepið knúið átta
eldflaugum, sem framleiða
590.000 kg. þrýsting. Við til-
raunina í október voru
seinni tvö þrepin ekki reynd,
en í stað þeirra voru geym-
ar fylltir vatni og eldsneyti.
Flauginni var skotið í 155
km hæð og lenti hún á fyrir-
fram ákveðnum stað í 345 km
fjarlægð frá Kanaveralhöfða.
Þegar flauginni var skotið á
loft vó hún 420 smálestir.
Ekki verður eldflaugin
fullsmíðuð fyrr en 1964, en
mun þá valda byltingu 1
geimrannsóknum Bandaríkja-
manna.
Stærri myndin, sem hér
fylgir, er .tekin þegar Saturn
us var að hefja sína fyrstu
ferð.
Minni myndin sýnir saman
burð á nokkrum helztu eld-
flaugum Bandaríkjanna. Er
REDSTONE
THOR
ATLAS
SATURNUS
þar fyrst Redstone, sem not-
uð var er þeim Shepard og
Grissom var skotið út í
geiminn. Þá kemur Thor,
sem mikið hefur verið notuð
til að koma gervihnöttum á
braut, svq Atlas, sem einnig
hefur flutt gervihnetti á loft
og verður notuð þegar fyrsta
bandaríska geimfaranum verð
ur skotið á braut umhverfis'
jörðu. Loks kemur svo Sat-
urnus, sem ætlunln er að
geti flutt geimskip með fleiri
en einum farþega og verður
þessi eldflaug notuð til tungl-
rannsókna o. fl.
Myndin sýnir stærðarmun-
inn á eldflaugunum. Redstone
er 18 metra á hæð, Thor 20
m, Atlas 24 m og Saturnus
49 metrar.
Stolín „ol-
gieiddur
fyrii 5 úrum
í Póllandi
I FRETTASKÉYTI til Mbl. frá
AP-fréttastofunni segir frá því
að „Tribuua Ludu“, málgagn
polska kommúnistaflokksins,
hafi skýrt svo frá, að ekki
þurfi að gera neinar ráðstaf-
anir til þcss að afnema Stalin-
heiti af götum eða 'torgum
í Póllandi- Allt, sem minnt
hefði á rússneska einræðisherr
ann, hefði verið afmumið þeg-
ar fyrii fimm árum — eftir
20. flokksþingið í Moskvu, þar
sem Krúsjeff bar fyrst fram
ásakanir á hendur Stalin, sem
hann síðan staðfesti sem ræki
legast á nýafstöðnu flokks-
þingi.
Einnig greinár AP frá nokkr
um nafnbreytingum til viðbót
ar þvi, sem þegar hefir fram
komið í Mbl.: — i Minsk, höf-
uðstað Hvíta-Rússlands, hefir
Stalín-hverfið verið endur-
skírt Verksmiðjuhverfið — og
Stalingata heitir nú Lenin-
gata. Stalinohéraðið og borg-
in í Ukraínu skulu héðan í frá
heita Donestsk.
Sjúkruhúsið í Húsovík 25 úru
Frumfeikning gerð að stœkkun þess
stæðingar hafa með hinum
ofsafengna áróðri sínum búið
menn undir verulega kjara-
skerðingu. Reyndin hefur
hinsvegar orðið sú, að af-
koman er víðast hvar betri en
nokkru sinni áður og menn
una hag sínum betur, vegna
þess að þeir voru búnir að
búa sig undir það að takast
á herðar nokkrar byrðar til
að rétta við fjárhag landsins.
Má því segja, að áróður
stjórnarandstæðinga hafi
styrkt viðreisnarstj órnina.
HÚSAVÍK, 17. nóv. — Sjúikrahús
ið í Húsavík er 25 ára í dag og
er hljótt um afmælið, eins og
venja er í kringum slíkar stofn
anir.
Sjúkrahúsið er nú orðið alltof
lítið fyrir héraðið og er stækkun
þess mjög til umræðu. Hefur
verið gerð frumteikning að vænt
anlegri stækkun þess.
Héraðslæknirinn í Húsavik er
jafnframt sj úkrahúslæknir, og er
það Daníel Daníelsson, en fyrsti
sjúkrahúslæknirinn var Björn
Jóaepsson. Hann gerði að morgnl
hins 17. nóvember árið 1936
fyrsta uppskurðinn á sjúkrahús-
inu, og stóð þar við uppakurð ]
mongun með núverandi sjúkra-
húslækni. Björn er búinn að veita
Húsvíkingum læknishjálp í rúm
43 ár. Yfirhjúkrunarkona er frú
Þórdís Kristjánsdóttir.
Héraðsbúum er sjúkrahúsið
mjög nauðsynlegt, Og hafa þeir
mikinn húg á því að það verði
stækkað, því að þar fá nú færri
rúm en þurfa. — Silli.