Morgunblaðið - 21.11.1961, Blaðsíða 8

8
MORCVTSBLAÐIÐ
Þriðjudagur 21. nóv. 1961

>- --"Xw fl

Sænskur hermaður úr liði SÞ. stendur með hlaðna hyssu yfir fylkingum Balubu-manna í flóttamannabúð-
um í Elísabethville. Fólkið bíður þess að fá matarskammtinn.
KVIKMYNDIR * KVIKMYNDIR * KVIKMYNDIR * KVIKMYNDIR #
Kvikmyndun ís-
lenzkra starfshátfa
tTTBYTT hefur verið á Alþi'ngi®-
ALÞINCI
Framh. af bls. 24.
tollamálum, að tollar a. m. k.
í Vestur Svrópu séu hvergi eins
háir. Það orki
svo aftur beint
á lífskjörin
og atvinnuveg-
ina, geri þá ekki
samkeppnisfæra
erlendis, enn
fremur leiði það
til lögbrota. Þá
sagði hann, að
tilgangur frum-
varpsins væri
þriþættur: I fyrsta lagi sá, að
koma í veg fyrir eða draga úr
ólöglegum innfiutningi — en einn
ig jafnframt að hafa bein áhrif á
veruvsrð til lækkunar til hags-
bóta fyrir aimenning, og loks að
létta a tollum á þeim vöruteg-
undum, sem hæsta hafa tollana.
Þá gat hann þess, að tollar væri
einn mikilvægasti tekjustofn
rikissj óðs og þvi ekki ótakmarkað
svigrúm til breytinga á þeim.
Það sé því eðliiegt, að frekari til-
lögur um iækkun aðflutnings-
gjalda bíði næsta þings, er lokið
verður undirbúningi að frum-
varpi um nýja tollalöggjöf, en
hún er í undvrbúningi.
Spor í rétta átt
I.úðvík Jósefsson (K) endur-
tók það, sem hann hafði sagt við
1. umræðu um frumvarpið, að
sér fyndist það ekki ganga nógu
langt og að nauðsynlegt væri að
setja jaínframt í lög, að vörur
þær, sem í frumvarpinu greinir,
lúti verðlagsákvæðum en þó
kvaðst hann styðja frumvarpið.
Lagði hann tii svipaðar breyting-
artillögur og Björn Jónsson hafði
lagt til í efn deild og frá hefur
verið skýrt.
Skúli Guðmundsson (F) tók
undir, að frumvarpið næði ekki
nógu langt í ýmsum atriðum, þó
það væri spar í rétta átt. Þá ef-
aðist hann um, að frumvarpið
mundi ná þeim tilgangi sínum
að koma í veg fyrir smygl, til
þess væru aórar leiðir heppilegri.
Þá lagði hann fram sömu breyt-
ingartillögu og Karl Kristjánsson
hafði lagt fram í efri deild. Hins
vegar sagðist hann samþykkur
frumvarpinn svo iangt sem það
næði.
Björn l’álsson (F) tók mjög
í sama streng og taldi að smyglið
mundi haldast. Það væri mjög vel
skipulagt hér á landi og mundi
evnungis íara ir.n á aðrar braut-
ir. Fyrst og fremst ætti að herða
á tollaeftirliti og væri ekki úr
vegi að ráða reyndan smyglara
tii tollgæzlu, sem þekkti klæk-
ina og ætti þ ví hægt með að
koma upp um þá.
Samþykkt einróma
Ekki kvöddu fiein sér hljóðs og
var gengið til atkvæða. Var frum
varpið samþykkt samhljóða án
breytinga. Var siðan boðað tii
næsta iundar þegar að loknum
þessum fundi og fi umvarpið tekið
til 3. umræðu, ef leyft yrði og
voru afbrigðm samþykkt með 35
samhljóða atkvæðum. Enginn
kvaddi sér hijóðs og var gengið
til atkvæða um frumvarpið að
viðhöfðu nafnakalli. Var það síð-
an samþykkt sem lög frá Al-
þingi með atkvæði allra mættra
þingdeildarmanna.
Almannatryggingar.
Þá var enn fremur tekið til 1.
umræðu frumvarp ríkisstjórnar-
innar um almannatryggingar. _
Emil Jónsson, félagsmálaráð-
iierra gat þess, að frumvarp
petta hefði komið frá efri deild
og þar verið
samþykkt sam-
hljóða. Efni
þess væri í
stuttu máli það,
að bætur al-
mannatrygginga
verði almennt
hækkaðar frá 1.
júlí s.l. eins og
laun opinberra
starfsmanna.
Það hefði orðið regla að undan-
förnu, að þetta tvennt fylgdist
ið.
Ekki kvöddu fleiri sér hljóðs
>g var samþykkt að vísa frum-
varpinu til 2 umræðu og heil-
brigðis- og félagsmálanefndar.
Þá var samþykkt að vísa frum-
varpi Inga R. Helgasonar o. fl.
um 'húsnæðismálastofnun o. fl.
til 2. umræðu og heilbrigðis- og
félagsmálanefndar.
UNDANFARIÐ hefur verið þó
nokkuð um góðar myndir í bió
unum hér Og sumar ágætar. Með
al þeirra eru þær tvær myndir,
sem hér verður getið.
AUSTUBBÆ JARBÍÓ:
Risinn
MYND ÞESSI, sem er amerísk
og tekin í litum, er byggð á sam-
nefndri skáldsögu eftir banda-
ríska rithöfundinn Ednu Ferber,
en hún er þekktur skáldsagna- og
leikritahöfundur. Hafa kvikmynd
ir verið gerðar eftir mörgum
sögum hennar, svo sem „Show
Boat“ og „Saratoga Trurtk".
Kvifcmyndin „Risinn" gerist að
mestu í Texas, á hinum mikla
búgarði óðalsbóndans Biok
Benedict’s. Hann er ungur mað
ur og glæsilegur, vellauðugur,
en ókvæntur. Hafa forfeður
hans búið þarna hver af öðrum.
A ferð sinni í Maryland kynnist
Biok Leslie dóttur Lynntons læikn
is. Verða þau hrifin hvort af
öðru, enda er Leslie forkunnar
fögur stúlka. Eftir örstutta dvöl
hjá Lynnton lækni kveður Bick
og hefur Leslie með sér til Texas
sem brúði sína. — Leslie á í
fyrstu erfitt með að venjast hin
um nýju heimkynnum sínum og
siðum og hugsunarhæt*- fólksins
þar. En hún er viljasterk og ein
örð kona og því segir hún Luz,
systur Biok’s, sem hefur verið
mikilsráðandi á búinu, að hún
muni sjálf annast húsmóðurstörf
in. Luz tekur þessu þunglega,
en ferst skömmu síðar af slysi.
Ungur maður, Jett Rink, sem
lengi hefur unnið á búgarði
Biok’s, erfir landskika eftir Luz.
Jett er mjög einrænn og undar
legur í háttum og hann hatar
Biok, sem jafnan hefur sýnt hon
um kulda og fyrirlitningu. Hins
vegar dáir hann mjög Leslie. —
Biok vill kaupa af Jett landskika
hans og býður honum ríflega
fjárhæð. En Jett vill ekki selja.
Hann fer nú að hokra á sinni
eigin landareign og einn góðan
jörðu í landi hans. Breytir þetta
algjörlega lífi hans. Hann verður
stórauðugur maður, en gerist
drykkfelldur í meira lagi. Da'g
einn býður hann til mikillar
veizlu, sem haldin er í nýju og
glæsilegu gistihúsi, hann hefur
reist. Þarna eru samankomnir
2500 ríkisbubbar frá Texas og
meðal boðsgestanna eru Bick
Benedict, kona hans og börn
þeirra og tengdabörn. Verða
þarna mikil veizluspjöll, meðal
annars vegna tengdadóttur Biok’s
sem er með indíánablóð í æðum
og verður því fyrir miklum móðg
unum nokkurra veizlugestanna.
Veizlan verður því endasleppt.
Gestirnir hverfa á brott, en Jett
er einn eftir dauðadrukkinn . . .
Margskonar átök gerast í mynd-
inni, ekki sízt innan fjölskyldu
Biok’s, en hér ekki rúm til að
gera því nein skil, enda sjón sögu
ríkari og auk þess fylgir mynd-
inni íslenzkur skýringartexti og
að öllum á að vera auðvelt að
fylgjast með gangi hennar.
Hlutverkin í þessari mynd eru
rúmlega þrjátíu auk „statista",
en aðalhlutverkin þrjú leika
Elizabeth Taylor (Leslie) Rock
Hudson (Bick) og James Dean
(Jett). Er leikur þeirra allra af
bragðsgóður, en James Dean ber
þó af. Er þetta síðasta kvikmynd
in, sem þessi ungi og snjaili leik
ari lék í, en hann fórst, svo sem
kunnugt er, árið 1055.
Mynd þessi er efnismikil og
snilldarvel gerð, undir öruggri
stjórn George Stevens. Hún tek
ur áhorfendann föstum tökum,
sem aldrei slaknar á og stendur
hún þó yfir um 3% klst.
HÁSKÓLABÍÓ:
Ferjan til Hong Kong.
LEWIS GILBERT hinn enski
enski kvikmyndastjóri, þykir
snillingur í þvi að skapa þeim
myndum, sem hann stjórnar, hið
rétta umhverfi, jafnvel til hinna
smæstu atriða, og gæða myndirn
ar þannig litríkum raunveru-
leikablæ. Þannig er því einnig
varið um þá ensku mynd, sem
hér er um að ræða. Er myndin
öll tekin í Hong Kong og þó að
ekki sé víða farið um borgina,
gefur myndin þó góða hugmynd
um hið marglita mannhaf á
strætum borgarinnir og við höfn
ina. — Austurriskur flóttamaður
hefur um margra ára skeið verið
á flækingi um Austurlönd. Hann
hefur nú, vegna óspekta á veit-
ingahúsi, verið gerður rækur úr
Hong Kong, og láta yfirvöldin
honum í té farmiða til Portú-
gölsku nýlendunnar Macao með
flutningabátnum „Feitu Önnu“.
— Eigandi bátsins, Harl skip-
stjóri, tekur þessum flækingi
illa og bíður þess með óþreyju
að losna við farþegann í Macao.
En þegar þangað kemur fær
Mark Conrad, en svo heitir ná-
unginn, ekki landgönguleyfi þar.
Hann er því þarna i sjálfheldu
og er ekki útlit fyrir annað, en
þingsalyktunartillögu, er þing-
mennirnir Jónas Rafnar, Hjört-
ur Hjálmarsson, Gísli Guðmunds
son og Einar Olgeirsson standa
að, og er á þessa leið:
Alþingi ályktar að fela ríkis-
stjórninni að hlutast til um það
í samráði við þjóðminjavörð, að
fræðslumyndasafn ríkisins og
menntamálaráð Islands skipu-
leggi og beiti sér fyrir kvik-
myndun íslenzkra starfshátta,
sem hætta er á að falli í
gleymsku að öðrum kosti.
Lifandi fróðleikur.
„Erindi til menntamálanefnd-
ar Alþingis‘“, er nokkrir kunnir
menn stóðu að, er prentað sem
fylgiskjal með tillögunni. Þar
segir m. a.:
Okkur ,sem höfum séð göm-
ul vinnubrögð og venjur þoka
fyrir nýjungum, ber skylda til
að kvikmynda allt, sem hægt er,
af starfsháttasögu þjóðarinnar,
svo langt aftur í tímann, sem
tök eru á, og gefa framtíðinni
þannig kost á að kynnast lífi og
störfum fólksins, áður en bylt-
ingin hófst. Með því yrði fram-
tíðinni tryggður lifandi fróðleik
ur um þann tíma, sem eldri kyn-
slóðinni er enn ferskur í minni.
að hann verði að vera um um
borð í „Peitu Önnu“ það sem eft
ir er ævi hans eða skipsins. Skip
stjórinn fær með engu móti losn
að við hann og bætir það ekki
hugarfar skipstjórans til „far-
þegans“. En nú rekur hver at-
burðurinn annan um borð. Ung
kennslukona fer með ferjunni
vikulega ásamt ungum telpum,
nemendum sínum, milli Hong
Kong og Macao. Hún kynnist
Mark og verður hrifin af honum,
þrátt fyrir vafasamt útlit hans.
Fyrir atbeina Marks bjargar skip
stjórinn áhöfn brennandi skips.
Seinna lendir „Feita Anna“ í ofsa
veðri og stórsjó og þar eð skip
stjórinn missir móðinn tekur
Mark stjórnina og bjargar skip
inu. En þá ber þar að kínverska
sjóræningja, sem fara um borð
í skipið og ógna farþegum og
skipverjum með byssum. Einn
ig þá kemur Mark til skjalanna
— og að lokum sjáum við hann
kveðja hina ungu kennslukonu
á hafnarbakkanum í Hong Kong
— um stundarsakir. . . .
Þefita er prýðileg myr<l,
skemmtileg, vel gerð og ágæt-
lega leikin. Aðalhlutverkin eru
í höndum Curt Júrgens (Mark),
Orson Welles (Hart skipstjóri)
og Sylvía Syms (Liz kennslu-
kona).
/750 manns.... —
Framh. af bls. 6.
Böðvarsson aðstoðað félagið I
þessum efnum.
Á árinu var sett upp hringsjá
á há Kili, þar sem bautasteinn
Geirs Zoega stendur, og þar sem
flestir er um Kjöl fara nema
staðar og njóta útsýnis. Er ætl-
unin að rækta þarna í auðninni
í 680 m hæð gróðurblett.
Misnotkun gistivináttu
Jón gat þess að Ferðafélagið
ætti talsverðan vanda fyrir hönd
um. Sæluhús þess hefðu verið
reist þegar stöku ferðamenn eða
ferðahópar áttu þar leið um. En
nú væru þau aftur á móti í þjóð-
braut- Gætu því orðið þar
þrengsli og ef óspektarmenn
kæmu þar, gæti það valdið vand-
ræðum. Kom það tvisvar fyrir í
sumar. Sagði Jón að málin væru
í höndum strangra lögræðinga,
því ekki liti Ferðafélag íslands
það mildum augum, ef gistivin-
átta þess væri þannig misnotuð..
I þessu sambandi minnti.t hann
á það, að allar ferðaskrifstofur,
sem komið er upp elta Ferða-
félagið í staði þá sem það hefur
komið sér upp skálum í. Á
sumum þessum stöðum yrði að
koma meiri fyrirgreiðslu við
ferðamenn en nú er. Hvort
Ferðafélagið gæiti séð um það a£
eigin rammleik, gæti hann ekki
sagt um, en Ferðafélagið mundi
halda áfram að vísa veginn og
ganga á undan-
Ýmsir aðrir ræðumenn tóku
til máls í hófi þessu. Einar Sæm-
undsen ræddi um samvinnu er
þyrfti að komast á milli Ferða-
félagsins og Hestamannasam-
bandsins um notkun sæluhús-
anna og geymslu hesta pað
fjarri þeim að þeir eyðilegðu
ekki næsta gróður. Geir Hall-
grímsson, borgarstjóri sagði m. a.
að gott væri að eiga félagsskap,
sem getur kennt mönnum að
ferðast á öld vélamenningar,
þannig að þeir stöldruðu við og
lærðu að elska land sitt. Ingólfur
Kristjánsson þakkaði boðið fyrir
hönd blaðamanna- Þorsteinn Jós-
epsson blaðamaður minntist á að
koma þyrfti upp athvarfi fyrir
ferðafólk í nánd við Reykjavík,
Hallgrímur Jónasson ræddi um
fegurstu staði á íslandi, sem
hann hefði séð og fleiri tóku tii
máls.