Morgunblaðið - 30.11.1961, Blaðsíða 20

20
MORCVNBLAÐ1Ð
Fimmtudagur SO. nóv. 196J
r---------^
Margaret Summerton
HÚSIÐ
VIÐ
SJÚINN
Skáldsaga
eltthvað óhugnanlegt, sem í
vændum væri. Kannske var það
einfaldlega vegna áhrifanna, sem
ég sá að nafn hans hafði á hitt
fóikið. Það steinþagnaði og það
svo ræl.ilega, að það var því lík-
ast, sem allir héldu niðri í sér
andanum.
Lísa rauf loksins þögnina
með því að leggja höndina á öxl
Edvinu og segja með sinni hægu,
barnslegu rödd: Klukkan er orð-
in níu, amma og þetta hefur ver-
ið erfiður dagur hjá þér. >ú tal-
ar betur við hana Charlotte á
morgun.
Snöktið varð að einhverskonar
andarteppuhljóðum en þá sagði
gamla konan með sínum venju-
lega önugleik en þó án þess að
hafa hemil á tárunum, sem
runnu niður kinnarnar: Hvar er
Mark? Áður en ég fer að hátta,
vil ég vita, hvað hann ætlaði að
fara að segja mér, þegar Charl-
otte ónáðaði okkur. Mark....!
Já frænka.
Hvernig á ég að heyra til þin,
ef þú talar upp í hnakkann á
mér? Komdu hingað!
Hann kom og staðnæmdist við
hlið hennar, hár og grannur og
dökkur yfiríitum. Ég leit á hann
til þess að sjá, hvernig hann
brygðist við því að vera ávarp-
aður eins og krakki. En honum
virtist alveg sama um það.
Ljósið frá standlampanum
skein á höfuðið á honum, svo að
svarta hárið gljáði í bjarmanum.
Munnsvipur hans sem hafði ver-
ið svo harður, þegar ég talaði
við hann fyrr um daginn, var nú
öllu mýkri og hrukkan við hök-
una hækkaði ofurlítið. Hvössu
augun undir svörtu brúnunum
voru róleg.
Þessi stelling var eitthvað svo
freistandi kunnugleg, en þegar
ég reyndi að einbeita mér betur
að henni leystist hún upp aftur.
Svo áfjáð var ég að taka eftir
honum, að ég missti af fyrstu
spurningunum og svörum Marks.
.... dálítið út í þriðja bindi.
Ég er farinn að merkja við kafl-
ana, sem ég hugsa mér að nota.
Ég hef aldrei sagt, að þú megir
það. Þér þýðir ekki að halda, að
ég sé búin að gefa samþykki mitt
enn.
Það skil ég vel. Hann tók þess-
um ávítum Edvinu með þolin-
mæði og velvilja. og ég varð
steinhissa á þessum undirlægju-
hætti. Ég var samstundis viss um,
að annaðhvort þætti honum
mjög vænt um Edvinu eða þá,
að hann ætti einhverra eiginhags
muna að gæta.
Svo komu einar tvær spurn-
ingar og svör, sem ég skildi ekki,
en þá hvæsti Edvina allt í einu:
Það er myndasalurinn, sem ég
hef mestar áhyggjur af. Hefurðu
nokkuð heyrt frá eigandanum?
Já, hann svaraði núna með síð-
degispóstinum.
Og hvað sagði hann?
Nú fyrst var Mark eitthvað
tregur til svars. Ég er hræddur
um, að hann vilji ekki segja
neitt ákveðið enn.
Lofðu mér að sjá bréfið hans.
Það er inni í vopnaherberginu.
Ég skal sækja það nú. en annars
ertu engu nær fyrir það.
Nú komu þessar stunur, sem
voru fyrirboði þess að Edvina
ætlaði að standa upp af stólnum
sínum. Ég vil heldur lesa það í
svefnherberginu. Náðu í það og
komdu með það upp til mín. Ef
svarið hans er ekki fullnægjandi,
verðurðu að hringja til hans aft-
ur á morgun.
Svo benti hún honum burt með
því að veifa stafnum og Mark
Halliwell gekk út, án þess að líta
á nokkurt okkar hinna.
Þegar hann var farinn sneri
hún sér að mér, eins og afmynd-
uð galdranorn, en þó var ekki
laust við velvild í málrómnum:
Ég fer snemma í rúmið. Að því
leyti fer ég eftir fyrirskipunum
Farnes læknis, enda þótt hann sé
ekki annað en gamall bjálfi. Ég
vona, að þú sofir vel í herberginu
þínu, Charlotte. Frú West hefur
skipanir um að sjá vel um þig.
Á morgun skal ég sýna þér allt
húsið. Við notum nú ekki aðal-
stofurnar lengur, en höfum þær
nú samt allar í lagi og þar færðu
að sjá suma dýrgripina, sem
hann afi þinn safnaði. Hún kink-
aði kolli eins og til að óska mér
til hamingju með þetta happ. Ég
skal vera tilbúin að sinna þér
klukkan hálfellefu.
Ég lofaði að vera stundvís. Þá
opnaði Farrand majór dyrnar og
hún staulaðist fram í ganginn, en
ég varð gripin svo ákafri með-
aumkun, að það nálgaðist næst-
um ást. Og þó voru líklega fáar
manneskjur eins lítt elskuverðar
og amma mín.
Þegar Tarrand majór hafði
lokað hurðinni aftur, kveikti
hann á fleiri lömpum og sam-
stundis fékk stofan aðra og
aukna stærð. Veggirnir urðu nú
daufari á litinn og sýndi ekki
nema lítil merki síns fyrra græna
litar. Og við alla veggi var sam-
ankomið ótrúlegt feikna fár af
húsgögnum.
Þegar ég deplaði augunum í
birtunni, sá ég. að það var ekki
stofan ein, sem hafði breytzt við
brottför ömmu minnar. Ummynd
unin á Lísu og Tarrand majór
var alveg furðuleg. Þau sýndust
jafnvel fullorðnari. Lísa var ekki
lengur hægger, hæversk ung
stúlka heldur veraldarvön ung
kona í tízkuklæðum.
Og þegar Tarrand majór bauð
mér vindling, þá var hann ekki
lengur undir þessu oki, sem þjón
ar eiga við að búa, jafnvel þótt
hátt séu settir, heldur hafði hann
tekið á sig einhverja valds-
mennsku, sem honum var sýni-
lega eðlileg.
Ég leit á hann með forvitni, er
hann kveikti i vindlingnum sín-
um og litli blossinn lýsti upp
andlit hans, og um leið sá ég
augun. Þau voru kuldaleg og
blýgrá. furðulega ólík vingjarn-
legu andliti hans og frekar lag-
legu. Um leið og hann blés á
eldspýtuna beindust þau að mér,
rannsakandi en feimnislaus, svo
að ég fór hjá mér og varð því
fegin þegar Lísa rauf þögnina.
Þú reykir ekki? Taktu þér til
inntekta! Sjálf sogaði hún sinn
vindling með áfergju. Edvina
telur reykingar með hinum sjö
höfuðsyndum. Ég verð að fremja
ailar mínar reykingar í laumi.
Tarrand majór hafði farið bak
við litla legubekkinn, þar sem
hún sat. Þessi tvö: hann svo stór
og þrekinn og hún svo grönn og
veikbyggð, fóru einkennilega
saman.
Lísa lét vindlinginn sinn síga,
svo að reykurinn frá honum var
ekki lengur á milli okkar. Jæja,
nú þegar þú hefur hitt Edvinu,
hvað segirðu um hana?
Það hefði verið léttir að geta
svarað hiklaust: Guð minn góð-
ur. hún er grimmdarseggur, er
það ekki? En það sagði ég bara
ékki og ástæðan var spenningur-
inn, sem þau voru bæði í meðan
þ'au biðu eftir svari mínu, rétt
eins og öll heimsins velferð
hvíldi á því.
Það er greinilegt, að ég hef
komið mér út úr húsi hjá henni,
með því að koma of seint. En
ég vona, að hún verði búin að
fyrirgefa mér það á morgun,
sagði ég.
Lísa leit undan og nú varð
löng þögn. Ég gat mér þess til,
að svar mitt hefði orðið þeim
vonbrigði. Mig langaði til að
gera þeim ljóst. að ég hefði kom-
ið til Glissing í engum öðrum
tilgangi en þeim að fræðast eitt-
hvað um bróður minn. En það
gerði ég bara ekki — þegar af
þeirri ástæðu, að þessar klukku-
stundir, sem ég var búin að
þekkja Lísu, hafði hún ekki tekið
sér nafn hans í munn einu sinni,
auk heldur meira, svo að ég vissi
ekki, hvernig bezt væri að hefja
umræður um hann.
Tarrand majór dró nú fram
stól og flutti hann að eldinum,
svo að við sátum nokkurn
veginn í hálfhring kring um ar-
ininn með rafmagnshituninni.
Nú sagði hann og kenndijneð-
aumkunar: Ef ég má svo segja,
ungfrú Elliot, þá eruð þér dá-
lítið vonsvikin, og það get ég
hreint ekki léð yður. Þetta hús
er nú ekki það viðkunnanlegasta
að koma í sem gestur, svona yfir-
leitt. og sízt í dag.... Hann hló
og hláturinn var djúpraddaður.
Jæja, við skulum segja það eins
og það er, að frú Elliot var ekki
upp á sitt bezta.
Hann gerði sitt bezta til þess,
að ég gæti kunnað við mig. Jafn-
þreytt og ég var á sálinni, óskaði
ég þess heitast að geta kunnað
vel við hann, en aftur rak ég
mig á þessi kuldalegu rannsak-
andi augu hans, sem voru svo
fjarskyld röddinni og glaðlega
hlátrinum.
Það verður nú leiðinlegt með
tímanum að tala ekki um annað
en sjálfan sig, sagði ég.
Lísa sneri sér að mér. Já, en
þú gazt nú ekki við öðru búizt.
Þú hlýtur að hafa vitað, að við
vorum öll að sálast úr forvitni
um þig.
Ég hristi höfuðið. Nei, það datt
mér einmitt aldrei í hug. En nú,
þegar þið vitið allt sem er að
vita um mig. mætti ég þá ekki
komast að með nokkrar spurn-
ingar um ykkur?
Þó það nú væri, svaraði Tarr-
and majór.
Til dæmis hafði ég alls enga
hugmynd um, að Esmond hefði
átt konu. Hvað voruð þið lengi
gift?
Fimm ár. Við giftumst daginn
sem hann varð tuttugu og eins
árs, þá var ég nítján. Timmy er
fjögurra ára. svaraði Lísa.
Timmy?
Áttu við, að þú vissir ekki um
Timm? Hún hristi höfuðið, svo
að gullna hárið hrundi niður um
hálsinn og ég roðnaði við þessa
augljósu tortryggni, sem komu
fram í svip hennar. Jæja. hann
veit nú samt um þig en hann er
bara 'í hálfgerðum vandræðum
af því að hann veit ekki hvað
frænka er. Þú hittir hann á
morgun.
Það væri gaman. Þú getur ekki
hugsað þér, hvað það er skritið
að koma hingað og komast þá
að því, að....
Komast að hverju? svaraði
— Nei, okkur er ekki kalt í mínu tjaldi. Við vorum svo
hyggin að taka með okkur oliuofn.
X- X- >f GEISLI GEIMFARI
<— Það er nú verið að kanna og að finna svarið. Það kemur stundum — Roger, ég hef rekið Mystikus
greina spurningu ungfrú Fox. Raf- fyrir. metallikus á gat!
eindaheilinn er lengur en venjulega
Lísa og röddin var eins og dá-
litið hvöss.
Ég átti við að komast að þvf,
að Esmond skyldi eiga son. var
rétt komið fram á varirnar á
mér, en hætti við það, þegar ég
sá óróann, sem kom fram í fari
stóra mannsins. Svo að ég sagði
í staðinn: Minntist Esmond aldrei
á mig?
Áður en Lísa svaraði, kveikti
hún í nýjum vindlingi við þann
gamla, og um leið og hún leit
upp, var eins og augu þeirra
Tarrands mæitust, rétt í snöggan
svip.
Nei náttúrlega ekki neitt a3
ráði, sagði hún. Ég held beinlínis,
að hann hafi varla nefnt þig á
nafn nema einhverntima í sam-
bandi við móður sína... .stór-
hertogadótturina, sem hljópst á
brott með lúðurþeytara úr hljóm
sveit í Torquay. . ..
Rödd, sem vel hefði getað ver-
ið rödd Tamöru, tók hér fram
í fyrir henni, einbeittlega: Hún
var engin stórhertogadóttir og
hann lék á fiðlu. .. .
Ég skil ekki í, að mér skyldi
finnast þetta ómaksins vert. því
að hvorugt atriðið skipti mig
neinu.
Hún yppti öxlum og hélt áfram
eins og afsakandi: Jæja, þetta er
nú orðið langt um liðið og Ed-
vina virðist hafa hagað sér eins
og persóna úr gamaldags söng-
leik. Þú skilur: „Stigðu ekki fæti
á þröskuld minn.... nefnið ekki
nafn hennar hér á heimilinu.."
o. s. frv. Já, okkur finnst það
heldur bjánalegt.
Tarrand majór hló. Vitanlega
er það ekki nema til þess að
hlæja að því.
Lísa hélt áfram: Jæja, víst var
um það, að þegar Edvina var
snögglega gripin þessari löngun
að sjá þig, hafði ég alveg gleymt
að Esmond ætti yfirleitt nokkra
systur svo að mér varð hverft
við. En ekki illt við, skilurðu.
Flest fólk á einhverja systur.
í þetta sinn var ekki annað en
hægt að sjá augnagoturnar, sem
milli þeirra fóru. Það var eins og
augu hans hefðu verið að bíða
eftir hennar augum. Var það
kannske ekki, Ivor?
Vitanlega. Hann glotti til mín.
Þú hefur verið svo að segja eina
umræðuefnið hér. dögum saman.
Og augu hans hurfu frá mér til
Lísu, eins og segull hefði dregið
þau að sér.
Ég efast um, að nokkurntíma
hafi verið til andlit, sem gaf síð-
ur til kynna það sem það vildi
ekki láta uppskátt en andlitið á
Lísu Elliot, en samt var hún
stundum ekki nógu varkár og e£
maður hefur nokkurntíma liðið
af ást, sem leyna þarf fyrir öll-
um, verður maður að eiga lykil-
inn að dularfullu leyndarmáli
hennar.
aitltvarpiö
8:00 Morgunútvarp (Bærl. — 8:05 Morg
unleikfimi. — 8:15 Tónleikar. —
8:30 Fréttir. — 8:35 Tónleikar. —
9:10 Veðurfregnir. — 9:20 Tón-
leikar. — 10:00 Veðurfregnir).
12:00 Hádegisútvarp (Tónleikar. -•
12:25 Fréttir og tiík.).
13:00 ,,Á frívaktinni"; sjómannaþáttur
(Sigríður Hagalín).
15:00 Síðdegisútvarp (Fréttir, tilk. -•
Tónl. — 16:00 Veðurfr. — TónL
— 17:00 Fréttir. — Tónleikar).
17:40 Framburðarkennsla í frönsku og
þýzku.
18:00 Fyrir yngstu hlustendurna (Guð-
rún Steingrímsdóttir).
18:20 Veðurfregnir.
18:30 Þingfréttir. — Tónleikar.
18:50 Tilkynningar.
19:30 Fréttir.
20:00 Um erfðafræði; III. þáttur; Men-
del og lögmál hans (Dr. Sturla
Friðriksson).
20:15 Gestur í útvarpssal; Björn Fon-
gaard leikur norska tónlist á
gítar.
20:35 Erindi: Jólagleði fyrr á öldum; 1.
(Árni Björnsson cand. mag.).
21:00 íslenzk tónlist: Strengjakvartett
nr. 2 eftir Helga Pálsson (Kvart-
ett Björns Ólafssonar leikur).
21:10 Litið við á Suðureyri: Dagskrár-w
þættir úr Vestfjarðaför Stefána
Jónssonar og Jón Sigbjörns-
sonar sl. sumar. Fram koma;
Guðmundur Halldórsson, Þórðu*
Þórðarson, Valdimar Þorvaldsson.
séra Jóhannes Pálmason og Jón
Kristjánsson.
22:00 Fréttir og veðurfregnir.
22:10Upplestur: Dean Acheson rifjar
upp liðna tíð; II. (Hersteina
Pálsson ritstjóri).
22:30 Djassþáttur (Jón M. Árnason).
23:00 Dagskrárlok.