Morgunblaðið - 28.12.1961, Page 19

Fimmtudagur 28. des. 1961
MORGUNBLAÐIÐ
19
Kaup verkakvenna
hækkar skv. lögum
um launajafnrétti
Á SÍÐASTA þingi samþykkti Al-
þingi frumvarp til laga Um launa-
jöfnuð karla og kvenna Og skulu
laun kvenna samkvæmt því
hækka til jafns við laun karla
á árunum 1962—1967 fyrir sömu
störf í eftirfarandi starfsgreinum:
almennri verkakvennavinnu,
verksmiðjuvinnu og verzlunar-
og skrifstofuvinnu. Hefur launa-
jafnaðarnefnd er skv. lögunum
var að ákveða 1/6 launahækkun-
arinnar árlega, tilkynnt Verka-
kvennafélaginu Framsókn hækk-
un er félagskonum þess ber frá
1. janúnar 1962. Er hækkunin
sem hér segir:
A. Samningur milli Framsókn-
ar og Vinnuveitendasambands
íslands, dags. 24. júní 1961. Tíma-
kaup skv. 4. gr. A-liður.
C. Samningur milli félagsins
og bæjarstjórnar Reykjavíkur,
dags. 1. júlí 1961. Tímakaup skv.
3. gr. 2. mrg. breytist skv. A.
D. Samningur félagsins við
Mjólkurstöðina dags. 15. júlí 1961.
Mánaðarkaup skv. 2. gr. hækkar
úr kr. 3792.00 um kr. 114.90 í kr.
3906.90 (fyrstu tvö árin) Og
mánaðarkaup kr. 3981.00 hækkar
um kr. 120.75 í kr. 4101.75 (eftir
tvö ár).
E. Samningur félagsins við rík-
isstjórnina dags. 12. nóv. 1942.
Tímakaup skv. 3. mrg. 2. gr. breyt
ist samanber A.
F. Samningur félagsins við
kvikmyndahúsaeigendur dags. í
okt. 1959. Tímakaup skv. 3. gr.
1. mgr. breytist samkv. A.
kr. 20.73 hækkar um kr.
— 19.89 —----------
— 18.95 —----------
— 13.86 —----------
— 16.19 —----------
0.34 í kr. 21.07.
0.48 ------ 20.37.
0.63 ------ 19.58.
0.85--------14.71.
0.46 ------ 16.65.
B. Samningur milli félagsins og
starfsstúlkna í mötuneytum, dags.
17. júlí 1961. Mánaðarkaup skv.
1. gr.
Á kaup þetta greiðist álag
vegna eftirvinnu, næsturvinnu
og helgidagavinnu samkvæmt
samningunum.
Fyrstu 3 mán. kr. 3129.00 hækkar um kr. 225.40 í kr. 3354,40.
Næstu 12 mán. — 3369.00 hækkar — — 185.34 - — 3554.72.
— 9 mán. — 3601.54 hækkar — — 146.64 - — 3748.18.
Eftir 2 ár — 3601.54 hækkar — — 183.99 - — 3785.53.
Tímakaup skv. 3. gr. 3. mgr.
hækkar úr kr. 18.95 um kr. 0.63 í
kr. 19.58.
Kauphækkun þessi kemur til
framkvæmda frá og með 1. jan.
1961. — (Frétt frá VKF).
Sjúkrahús Akra-
ness stækkað
AKRANESI, 27. des. — Alþingi
samþykbti á sl. ári að gera sjúkra
hús Akraness að fjórðiuigssjúkra
húsi Vesturlands. 3?að léttir strax
róðurinn og gefur byr í seglin.
Nýlega samþykkti bæjarstjóm
— Laos
Framhald af bls. 1.
bættin skiptust að jöfnu milli
flokks síns og flokks Souvanna.
Einnig krafðist hann þess að
flokksmönnum hans yrði falin
stjórn varnar- og innanríkis-
mála.
Að loknum fundi prinsanna
ræddi Boun Oum við frétta-
menn og kvaðst ekkert meir
hafa við hina prinsana að tala.
Um viðræður sínar við Souv-
anna sagði hann: „Ég sagði við
Souvanna Phouma: Þú hefur
ekki fært fram neinar sannanir
fyrir hlutleysi þínu. í hvert
skipti sem þú minnist á hlut-
leysi ræðst herlið þitt og her-
menn Viet Minh kommúnista
frá Norður Vietnam á varð-
stöðvar okkar. Þjóðin og leið-
togarnir í Vientiane bera ekk-
ert traust til þín. Þeir dæma
þig ekki eftir málflutningi þín-
um heldur eftir gjörðum þín-
um.“
Boun Oum bauð Souvanna að
vera áfram í Vientiane til að
ráðgast við stjórnmálaleiðtoga
höfuðborgarinnar og að leggja
tillögur sínar um skipan í ráð-
herraembætti fyrir Savang Vat-
hana konung. Sagði hann að
Vientianestjórnin skyldi taka til
lögurnar til athugunar og sjá
hvort samkomulag. gæti náðst.
Einnig bauð hann hinum prips-
imurn tveim til kvöldverðar. en
þeir neituðu báðir boðinu.
Akraness svo að láta stækka
sjúkrahúsið og hefjast handa um
það á næsta sumri, en þá verður
Sjúkrahús Akraness 10 ára gam-
alt. Eftir breytinguna í fjórðungs
sjúkrahús greiðir ríkissjóður 60%
byggingarkostnaðar.
Þegar málið hafði gengið fram
í þinginu, samþykkti meirihluti
stjómar sjúkrahússins að láta at-
huga hvernig haganlegast myndi
að stækka sjúkrahúsit, svo að
það kæmi að sem beztum notum.
í gildandi skipulagi fyrir bæinn
er sjúkrahúsinu ætluð stærðar
lóð undir viðbótarbyggingu. Und
irbúningsteikningar sem gerðar
voru í fyrravor, gera ráð fyrir
að byggja tveggja hæða álmu í
vestur, 6135 ferm. að víðáttu. í
neðri hæðinni verði húsrými fyr
ir skurðstofudeild, þvottadeild
líkhús og litla kaphieíllu. En í efri
hæðinni yrði sjúkradeild fyrir 30
sjúklinga. Seinni árin hafa að
jafnaði Verið 30—40 sjúklingar á
biðlista’ Sjúkrahús Akraness hef-
ur völdum læknum á að skipa
og góðu starfsliði. Flestallir íbú-
anna hér eru yfirleitt stoltir af
að Akranesbær gegnir forystu-
hlutverki í sjúkrahúsmálum Suð
vesturlands. Talið er að stækkun
in muni kosta 1Ö millj. kr. —
Drætti frestað
FRESTAÐ hefur verið drætti í
Happdrætti Frjálsrar menningar.
Dráttur átti að fara fram í gær,
en dregið verður 31. marz nk.
Vinningur er fokhelt einbýlishús,
sem reist verður hvar í byggð
sem vinningsihafi óskar. Skrif-
stofa happdrættisins er að Tjarn-
argötu 16.
— Fiskmarka&ir
hafi verið hindranir á okkar út-
flutning til annarra aðildarríkja,
bæði með innflutningshöftum og
tollum. Nú er svo komið, að öll
ríkin hafa afnumið innflutnings-
höft á okkar vörum, nema Belg-
ir, en tollamálið er óleyst ennþá
og verður ekki leyst nema í sam
bandi við lausn á því vandamáli,
sem Efnahagsbandalagið hefur
skapað, því tollamálin eru að
mestu raunverulega utan verka
hrings Efnahags- og framfara-
stofnunarinnar-
Áskorun þessi getur þó unnið
ökkur gagn og m.a. haft í för með
sér að ríkin í Efnashagsbandalag
inu leggi sig fram um að leysa
okkar vandamál, þegar þar að
kemur.
ToIIamálin
Um tollamálin hafði ráðuneytis
stjórinn þetta að segja: —
„Efnahagsbandalagsríkin hafa
komið sér saman lun sameigin-
legan toll gagnvart ríkjum ut-
an bandalagsins og felur þessi
tollur í sér miklar tollahækkan
ir á sjávarafurðum í Hollandi,
Þýzkalandi og ftalíu, en tolla-
lækkun í Frakklandi. Tollahækk
unin eða lækkunin nú um ára-
mótin er einn þriðji hluti af mis-
muninum á tolli hlutaðpigandi
lands og Sameiginlega markaðs-
ins — eða ef við tökum dæmi þá
er nú 5% tollur á freðfiski í
Þýzkalandi, en tollurinn í sam-
eiginlega markaðinum verður
18%. Þannig hækkar tollur á freð
fiski í Þýzkalandi um 4,3% eftir
áramótin og verður þá 9,3%. Verð
ur þetta fyrsta sporið, en ráðgert
er, að tollabreytingunum verði
lökið 1970 eða jafnvel fyrr. Ef
við tökum tolla á ísuðum fiski
(iþar með talin ísuð síld): Nú er
enginn tollur á ísuðum fiski í
Þýzkalandi frá ágústlokum og
fram að áramótum og höfum við
aðallega flutt ísaðan fisk til
Þýzkalands á þessu tím.abili. En
1. janúar hækkar þessi tollur fyr
ir fyrrgreint tímabil og fer upp í
5% ef ekki kemur til þess, að
Þjóðverjum verði leyfð tíma-
bundin undaniþága með tollikvót-
um, eins og ítalir hafa beðið um
fyrir skreið og salt og ég mun
koma að síðar. Alls á tollahækkun
in á ísuðum fiski að nema 15%,
þegar hinum sameiginlega tölli
hefur verið komið á. Ef við tök
um freðfiskinn, sem við flytjum
inn til Hollands, er þess að geta,
að á honum er nú enginn tollur,
en tollurinn verðúr 6% eftir 1.
janúar n.k.
Ekki er fullljóst á þessu stigi
málsins, hver áhrif þetta hefúr
I
ÞEGAR togarinn Haukur var,
koma af Grænlandsmáð-
um miðvikudaginn fyrir jól
fékk hann á sig brotsjó.
Brotnuðu gluggar, brúin
beyglaðist inn og kom sprunga
í hana. Engan sakaði. Kom
^togarinn inn til Reykjavikur.
|og var gert við hann til bráða-
fbirgða á Þorláksmessu. Hauk-|
^ur var með 160 lestir af fiskif
|og sigldi hann að bráðabirgða
|viðgerð lokinni til Englands.f
Er ætlunin að fullkomin við-
gerð fari fram er hann kemurl
faftur. Mynd þessa tók Sveinnf
fÞormóðsson er verið var að|
tgera við stýrishúsið að innan.t
á sölu okkar til fyrrnefndra
landa. Við, sem höfum unmið að
þessum málum hér heima, höfum
ekki verið þeirrar skoðunar, að
tollahækkunin á freðfiski til Hol-
lands eða Þýzkalands verði okk-
ur skeinuhætt í bili. En þegar
um lengri tíma er að ræða, og öll
tollahækkunin komin í fram-
kvæmd, verður útkoman allt
önnur, því að búast má við, að
þá verði þýzkur, hollenzkur og
ef til vill enskur sjávarútvegur
svo rækilega verndaður, að við-
komandi lönd auki sjávarútveg
sinn stórkostlega á grundvelli
þessarar verndar og boli okkur
út af mörkuðum sínum. Þegar
svo er komið, verður sennilega
hagkvæmara fyrir þessar þjóðir
að gera út verksmiðjuskip, afla
fisksins sjálfar og frysta hann
í þessuim skipum, heldur en kaupa
hann af okkur eða Norðmönnum,
ef við stæðum fyrir utan sam-
eiginlega markaðinn.
Jónas Haralz sagði að lokum:
— Nú um áramótin kemur 4.3%
tollur á saltfisk og skreið, sem við
flytjum til Ítalíu, en þar hefur
enginn tollur verið áður á þess-
um vörum. Tollurinn á svo að
smáhækka í 13% á næstu árum.
En þess má geta, að ftalir hafa
sótt um leyfi til yfirstjórnar Efna
hagsbandalagsins í Brússel um,
að þeir megi hafa tollkvóta fyrir
saltfisk og skreið, sem þýðir að
þeir megi flytja inn ákveðið
magn af þessum vörum toli-
frjálst. Ekki er enn vitað, hvort
þeir fá þetta leyfi, en það mundi
hjálpa okkur 1 bili. Ef einhver
þjóð innan bandalagsins vildi fá,
að leyfinu fengnu, að auka fram
leiðslu sína á fyrrnefndum vör-
um, t. d. Frakkar, sem framleiða
mikið af saltfiski, tel ég fullvíst,
að ítölum ýrði ekki leyft að fram-
lengja þennan tollfrjálsa kvóta
sinn Og þá mundi okkur smám
saman verða bolað af ítölskum
markaði, ef við ættum enga aðild
að sameiginlega roarkaðinum. .
— Kongó
Framhald af bls. 1.
ir alþjóða friði og öryggi, verður
óháð stofnun að rannsaka þessar
upplýsingar ítarlega.
HLUTLEYSI
í tilkynningu Rhodesíustjórnfcf
segir að hún hafi verið kvödd
saman til að ræða ástandið í Kat
anga með tilliti til þeirra stað-
hæfinga SÞ að sambandsstjórnin
í Rhodesíu hafi heimilað að vopn
og hermenn væru sendir til Kat
anga. Segir stjórnin að eftir ná
kvæmar rannsóknir geti hún lýst
því yfir að hlutleysisstefna henn
ar hafi verið vandlega varðveitt.
SÞ hafi aldrei getað lagt fram
neinar sannanir fyrir þessum stað
hæfingum. Þá mótmælir stjórnin
eindregið yfirlýsingu, sem SÞ
birti í New York á þriðjudags-
kvöld þar sem sagt er að Katanga
stjórn hafi fengið bæði þungar
sprengjuvörpur og stórskotaliða
frá Norður-Rhodesíu meðan á
bardögunum stóð fyrir jóL
Stjórn Rhodesilu lýsir einnig
yfir áhyggjum sínum yfir áskor-
un U Thants aðalframkvæmda-
stjóra á aðildarriki SÞ um að
láta herliði samtakanna í Kongó
í té þung vopn. Segir stjórnin að
öflugur her í Kongó búinn árás-
arvopnum feli í sé'r ógnun við
nágrannalöndi* ,
KATANGANEFND
í fréttum frá Leopoldville er
sagt að þangað hafi í dag komið
sex þingmenn frá Katanga til
að ræða við stjórnina í Kongó-
Er þetta í samræmi við samning
þann, er þeir Adoula forsætisráð
herra Kongó og Tshombe forseti
gerðu í Kitona fyrir jól. Komu
þingmennirnir til Leopoldville í
flugvél frá SÞ. Eftir að Kitonia
saimningurinn var gerður, þar
sem Tshombe viðurkennir ein-
ingu alls Kongó, lýsti Tshombe
því yfir að samningurinn tæki
ékki gildi fyrr en Katangaþing
hefði samþykkt hann. Þykix
koma þingmannanna til Leopold-
ville lofa góðu um að samningur
inn verði haldinn.
Skýrt var frá því i Túnis í diag
að á morgun leggi fyrstu Túnis
hermennirnir * af stað til Kongó.
Er þetta 600 manna fótgöngulið
og kannaði Bourguiba forseti lið
ið áður en það lagði af stað. Áð-
ur var mun fjölmennara herlið
frá Túnis í Kongó á vegum SÞ,
en það var kallað heim í sam-
bandi við Bizerte deilur Frakka
og Túnis s.l. sumar.
ST J ÓRNMÁL AS AMB AND
Hinn 16. ágúst Í960, sex vikurn
eftir að Kongó hlaut sjálfstæði
frá Belgíu, sleit þáverandi forsæt
isráðherra Kongó, Patrice Lu-
mumba, stjórnmálasambandi við
Belgíu. f dag kom stjórnin í
Leopoldville aftur á stjórnmála-
samibandi við Belgíu og hafa
stjómir landanna komið sér sam
an um að skiptast á sendiherrum.
— Hagstætt ár
Framh. af bls. 6.
Skólamál.
Skólahús er ekkert til í sveit-
inni, farkennsla hefir verið hér
um langan aldur, og kennt á
heimilum víða um sveitina. Nú
á síðustu árum hefir verið horfið
áð því, að kenna í félagsheimil-
inu Fagrahvammi, og verið talin
mikil bót frá því sem áður var,
og er nú undirbúningur hafinn
að þvi að byggja heimavist fyr-
ir börn við Fagrahvamm. Allir
eru á einu máli um það’ að of
kostnaðarsamt sé svo fámennri
sveit að eiga félagsheimili sem
stendur ahtt að vetrinum, og
skóla sem stendur auður að
sumrinu, skynsamlegra sé að sam
eina þetta, þar sem við erum svo
í sveit settir að það ætti að geta
gengið árekstralaust.
Hér munu allir vel' undir vet-
ur búnir, nema fáliðað er á flest-
i um heimilum, en vonandi fá all-
I ir að búa við heilbrigði, og er
þá engu að kvíða.
ILátrum, 12. des. 1961.
Þórður Jónsson,