Morgunblaðið - 17.03.1962, Blaðsíða 13

Laugardagur 17. marz 1962
MORGVNBLAfílÐ
13
Hlutdeild atvinnu-
greina í þjódarfram-
leiðslunni athuguð
Endurskoðun skipulagslaganna
Á FUNDI sameinaðs þings á mið
vikudag gerði Jónas Pétursson
grein fyrir þingsályktunartil-
lögu urn hlutdeild hinna ein-
stöku atvinnugreina í þjóðar-
framleiðslunni. Samþykkt var
tillaga um námskeið til tækni-
fræðimenntunar og Benedikt
Oröndal skýrði frá þvi, að alls
herjarnefnd legði til, að tillaga
um öryggi opinna vélbáta verði
samþykkt; þá gerði Páll Þov-
steinsson grein fyrir tillögum
um afurðalán vegna garðávaxta
og um samgöngubætur á eyði-
söndum Skaftafellssýslu. Loks
lýstu þeir Þórarinn ÞóraTinsson
og Lúðvík Jósefsson sig andviga
því, að hliðstæðir samningar
verði gerðir við Samibandslýð-
veldið Þýzkaland og gerðir voru
við Breta.
Grundvöllur fyrir réttu mati
á atvinnuvegunum
Jónas Pétursson (S) gerði
grein fyrir svofelldrí þings-
ályktunartillögu, að . hlutast
verði til um rannsókn á etftir-
töldum atriðum:
1. H-luita hverrar atvinnugrein
ar í þjóðartekjunuim, sívo sem
landíbúnaðar, fiskveiða, iðnaðar
Og þjónustustarfa allskonar.
2. Skiptingu þjóðarinnar eftir
etvinnu, þ.e. mannfjölda, sem
etarfar við hverja atvinnúgrein
og framfæri hefur af henni og
hvers konar þjónustustönfum.
3. Heiildarfjánmagni, sen bund
ið er í a-tvinnu'vegunum hverj-
um um sig, notkun rekstrarfjár,
þætti ríkis og lánastofnana í
verðmætasköpuninni.
Rannsókn þessi verði falin
framkvæmdabanka íslands á
giámdvelli gagna frá Hagstoíu
íslandis. Verði rannsókn þessari
hraðað eftir föngum og niður-
etöður hennar birtar þjóðinni í
Ijósu óg aðgengilegu formi.
Kvaðst þingmaðurinn ásamt
hinum flutningsmanni tillögunn
*r, Bjartmari Guðmundssyni,
hafa leitað álitis hagfróðra
jnanna um
þetta mál.
Telja þeir sumt,
er tillagan fjall
ar um, örðugt
viðfangs, en við
urkenna jafn-
framt nauösyn
þess, að það
ibomi til fram-
kvæmda. — En ^
annað í þessari rannsókn er hins
vegar að þeirra áliti auveldara
sumit þegar til staðar í hagskýrsl
um eða verið að vinna að þvi.
>á kvaðst hann leggja níka á-
herzlu á, að rannsóknin fari
fram sem fyrst. Niðurstöður
þennar Skapi grundvöll fyrir
réttu mati á efnahagslegu gildi
atvinnuveganna, eigi að fyrif-
byggja sleggjudóma, vanmat ?ða
ofmat, kryt og ofsjónir. Hún a
að styðja að því. að gagnkvæm
ur skilningur riki meðal folks u
landinu, hvaða störf eða vei'k
efni, sem það hefur með hónd-
um.
páll Þovsteinsson (F) gerði
grein fyrir tillögu til þingsálykt
unar þess efnis, að ríkisstjórn-
in hlutist til um, að veitt verði
afurðalán út á garðávexti hlið
6tætt því, sem gert er vegria
sauðfjárafurða, enda róu garð-
ávextirnir komnir í örugga
geymslu, er lánin eru veitt. —
Kvað hann fram
leiðslu landbún-
aðarvara þurfa
að vera sem fjöl
breyttasta. —
Garðávextir eru
ein af þeim teg
undum mat-
væla, sem þjóð
ina miá ekki
sborta, en um
framleiðslu þeirra og sölu gildir
það sama og um sauðfjárafurðir.
Þrátt fyrir það hafa ekki verið
veitt aifurðalán út á garðávexti
og er hér lagt til að breyta
þessu.
Samgöngubætur í Skaftafells-
sýslu
Enn frerrrar gerði Páll Þor-
steinsson (F) grein fyrir þings-
ályktunartillögu, sem hann á-
samt öðrum þingmönnum Aust
urlandskjördæmis er flutnings-
maður að, þess afnis, að rann-
sökuð verði skilyrði til sam-
göngubóta á eyðisöndum Skafta-
fellssýslu. Kvað hann góðar sam
göngur lífæð hverrar byggðar,
þar sem aitvinnulif og aðstaða
manna í lífsbaráttunni er háð
samgöngum á hverjum stað.
En þar sem þróun á sviði
tæfcni og verklegra framkvæmda
vex mjög ört, gætu í þvi sam
bandi skapazt nýir möguleikar
tii að gera brýr yfir jökulvötn
in á Skeiðarársandi.
í GÆR tóku þeir Daniel Ágúst
ínusson og Gunnar Guðbjartsson
sæti á Alþingi í stað Ásgeirs
Bjarnasonar og Halldórs E. Sig
urðssonar, sem munu sitja fundi
N orðurlandaráðs.
Ben-Hur.
HÉR í blaðinu var nýlega gerð
ágæt grein fyrir vinnbrögðum
kostnaði og öllum ytri búnaði
þessarar stórbrotnu og áhrifa-
miklu kvikmyndar, fyrir hinni
miiklu skáldisögu, sem miyndin er
byggð á og höfundi hennar og
skal það ekki endurtekið hér.
— Sagan hefur verið kvikmynd
uð þrisvar sinnum, fjrrsit 1907,
síðan 1925 og lofcs nú fyrir
skömmu og er það sú gerð mynd
arinnar, sem sýnd er um þessar
mundir í Gamla Bíói. — Eg
minnist þess hversu djúp áhrif
Ben-Hur myndin frá 1926, sami
sýnd var í Gamla Bíó 1927, hafði
á mig, enda var það stórfeng-
legasta fcvikmyndin sem þá hafði
verið sýnd hér. Talmyndirnar
voru þá ekki komnar til sögunn
ar, en engu að síður var mynd
in geysi áhrifamikil, enda ein af
mestu afrehsverkum í kvi,k-
myndagerð þeirra tíma. Aðal-
leikarinn Ramon Novarro (Ben-
Hur) varð átrúnaðargoð kvik-
myndaunnanda um allan heim,
enda var hann glæsilegur ungur
maður, og þá, eims og nú, var
kappakisturinn það atriði mynd
arinnar, sem vakti hvað mesta
hrifningu og æsingu áhorfend-
anna. — Þessum tveimur mynd
um verður þó varla jafnað sam
an, því að enda þótt meginefnið
sé hið sama, þó eru þær mjög
ólíkar að allri gerð Og ytri bún-
aði, svo sem eðlilegt er, svo
geysimiklar sem orðið hafa hín
ar tæknilegu framfarir í kvik-
myndagerð síðan fyrri myndin
var gerð.
Mynd sú, sem hér er um að
ræða er stórbrotið listaverk,
hvert atriði í ytri búnaði hennar
byggt upp af vísindalegri þekk-
ingu o gnákvæmni og listrænum
smekk og kunnéttu. — Eins og
kunnugt er gerist myndin á dög
um Krists í Gyðingalandi og
fjallar um átökin milli róm-
Á FUNDI efri deildar Alþingis
í gær gerði Emil Jónsson
félagsmálaráðherra grein fyrir
frumvarpi um skipulagslög. Er
þar um heildarendurskoðun lag-
anna að ræða. Samþykkt var
að vísa frumvarpinu til 2. um-
ræðu og heilbrigðis- og félags-
máianefndar.
Þurftu endurskoðunar við
Kvað ráðherrann lögin að
stofni til frá 1921, svo að ekki
væri að undra, þótt áhugi hefði
verið á endurskoðun laganna.
En þar hefði einkum þrennt
komið til; í fyrsta lagi hefði
þéttbýlismyndunin verið mjög
ör og ýmis vandkvæði komið
upp í því sambandi. Enn frem-
ur hefði lóðaverð hækkað mjög
verulega, sérstaklega í Reykja-
vík, og loks hefðu skapazt ný
vandamál með mjög aukinni
bílaumferð, sem ekki voru til,
er 1 ö g i n voru
s e 11. Og þótt
heildarendur-
skoðirn hafi far-
ið fram á lögun-
um, náðu frum-
vörp þar að lút-
andi ekki fram
að g a n g a . —
Kvaðst ráðherr-
ann þ v í h a f a
falið skipulagsnefnd að endur-
skoða frumvarp frá 1958 um
endurskoðun laganna, en sér
hefði skilizt, að þá hefði allhár
verðhækkunarskattur verið því
helzt til fyrirstöðu, að frum-
varpið næði fram að ganga. Nú
verska kúgunarvaldisins þar í
landi og ættjarðarvinanna. Minn
ir sú barátta mjög á það, sem
verið hefur að gerast og gerist
enn í heimi hér. Á hér vissuiega
við að sagan endurtekur sig. Við
sjáum og heyrum hroka og harð
ýðgi yfirdrottnaranna, sem telja
sig kjörna til að ráða ölium
heiminum, og dauðarefsingar og
fangelsanir eru daglegt brauð,
með tilheyrandi fangabúðum þar
sem hinir ógæfusömu grotna
niður. — Ben-Hur, hinn ættgöfgi
Júði hefur tekið upp baráttuna
fyrir þjóð sína gegn hinum er-
lendu kúgurum og geldur þess
með galeiðuþrældómi og hvers
koanr misþyrmingum, en þegar
hann hverfur heim aftur úr á-
nauðinni, eru móðir hans og syist
ir horfnar. Þeim hafði verið varp
að í neðanjarðardýflisu og dval
ist þar í mörg ár Og báru þess
hryllileg merki. — 1 myndinni
er fléttað, af nærfærni og smekk
vísi, þætti úr píslarsögu Krists,
göngu hans með krossinn til Gol
gata og krossfestingu hans. Er
það atriði afar áhrifamikið. Ben-
Hur réttir Kristi á göngunni
svaladrykk og fær að launum
það kraftaverfc að móðir hans
og systir verða alheilar af ör-
kumlum sínum.
Mynd þessi er snilldarlega gerð
sum atriðin t.d. kappaksturinn
af svo furðulegri tækni að mað-
ur trúir varla sínum eigin aug-
um, og hún er ágætlega leikin.
Leiksviðin eru mörg stórbrotin,
ekki sízt byggingarnar og í öllu
farið eins nærri stíl þeirra tíma,
sem atburðirnir gerast á, sem
hægt hefur verið. Charlton Hest-
on, er leikur Ben-Hur, er þrótt-
mlkill og karlmannlegur og ger
ir hlutverkinu góð skiil. Vin Ben-
Hur’s Og síðar fjandmann hatis,
rómverska hershöfðingjann Mess
ala, leikur Stephen Boyd. Hann
er glæsilegur maður og ágætur
leikari. Fjöldi annarra góðra leik
ara fara þarna með hlutverk, en
hefði verið gripið til þess, að
skilja þessi tvö vandamál að,
taka skipulagslögin sérstaklega
og sérstaklega það atriði,
hvernig afla skuli tekna í því
sambandi. — Skipulagsnefndin
hafði frumvarpið í tvö ár til
meðferðar og hafði sér til að-
stoðar Pál Líndal lögfræðing og
einnig sérfræðinga, innlenda og
erlenda, til f.kvörðtmar um
ýmis sérstök atriði.
Helztu nýmælin
Þá gat ráðherrann þess, að
frumvarpið væri flutt óbreytt
frá því, sem nefndarmennimir
lögðu til, svo að ráðuneytið
hefði ekki tekið afstöðu til þess.
Helztu nýmælin eru þau, að
fjölgað er í skipulagsnefnd um
tvo menn, sem skulu tilnefndir
af ráðherra, annar þó eftir til-
nefningu Sambands ísl. sveitar-
félaga. Breytt er og um nafn á
neíndinni til aðgreiningar og
kölluð skipulagsstjóm. Settar
skulu á laggirnar sérstök skipu-
lagsumdæmi, er falli saman við
Á FUNDI efri deildar Alþing-
is í gær var frumvarp um Vá-
tryggingarfélag fyrir fiskiskip
samþykkt sem lög frá Alþingi.
Þá gerði Emil Jónsson félags-
málaráðherra grein fyrir frum-
vörpum um atvinnubótasjóð og
um aðstoð við fatlaða, en þau
hafa bæði verið samþykkt í
neðri deild Samþykkt var að
LAUGARÁSSBÍÓ:
Af nöðrukyni.
KVIKMYND þessi, frá Warner
Bros, er gerð eftir hinu þekkta
leikriti, The Bad Seed, eftir
bandaríska leikritahöfundinn
Maxvell Anderson, og fjallar um
glæpahneigð barna. — Kenneth
ofursti og kona hans Christine
eiiga eina dóttur barna, Rhodu,
8—10 ára gamla, eða srvo. Teipan
er gáfuð og bráðþroska, en ein-
þyikk, harðlymd og mjög tillits-
laus gagnvart öðrum. Ýmsir vwf
veiflegir atburðir gerast í ná-
munda við Rhiodu. Gömul kona
sem hafði haft orð á að arfleiða
Rhodu að glerfcúlu, dettur
nokkru síðar í stiga og bíður
bana. Skólafélagi Rhodu,
drukknar, en Rhoda sáist með hon
um rétt fyrir hlysið og hjá henni
'finnur móðir hennar heiðurspen
ing, sem drengurinn hafði átt.
— Móðir Rhodu fyllist nú angist
og ótta og gengur á dóttur sína,
sem verður að játa fyrir henni
hlutdeild sína í dauða drengsins.
Seinna brennur garðyrkjumaður
Kenneth-hjónanna til bana, —
en Rhoda óttaðist hann vegna
þess að hann grunaði að hún
væri viðriðin drukknun skóla-
félaga síns. Móðir Rhodu er nú
orðin sannfærð um glæpahneigð
dóttur sinnar og reynir að gera
sér grein fyrir hinum sálrænu or
sökum ógæfunnar. Hún kernst að
því, að hún er sjálf tökubarn, en
veit ekkert um hina raunveru-
legu foreldra sína. Setur þá að
henni hræðilegan grun ....
Lausnin á þessum harmleik er að
eims ein og um hana sjá náttúru
öflin eina næturstund.
Þetta er ákaflega athyglisverð
mynd, þrungin óhugnanlegri
spennu undir niðri. Telpan, sem
leikin er af stúlkubarni á henn
ar aldri, Patty McCormack, er
næstum því „demonisk“ í sinni
köldu ró og kæruleysi á hverju
sem gengur. Er leikur Patty
svo sannur oð eðlilegur að furðu
gegnir. Chritine móður hennar
leikur Nancy Kelly. Er leikur
hermar mjög áhrifamikill, innlif
unin sterk og angistin og óttmn
skráð í hvern andlitsdrátt henn-
ar.
kjördæmi, og í hverju sérstök
skipulagsnefnd skipuð 7 mönn-
um. Kvaðst ráðherrann vilja
hafa allan fyrirvara á um þetta
atriði, þar eð sér sýndist það
þungt í vöfum. Þá er sú breyt-
ing, að skipulagsskyldir skulu
staðir með 100 íbúa eða fleiri í
stað 200 áður, þó með þeim fyr-
irvara, að þetta ákvæði geti náð
til fleiri staða, þótt íbúar séu
færri, t.d. kringum nýja flug-
velli o. s. frv. Síðan er gert ráð
fyrir því, að haft sé strangt
eftirlit með því, að farið sé eft-
ir skipulagsuppdráttum.
Loks gat ráðherrann þess, að
sér væri það ekkert sérstakt á-
hugamál, að frumvarp þetta
yrði afgreitt á þessu þingi. Það
hefði aðallega verið lagt fram,
til að alþingismenn gætu kynnt
sér það og til þess að sveitar-
félög og aðrir skipulagsskyldir
aðilar gætu athugað það og gert
sínar athugasemdir við það, sem
ráðherrann taldi skynsamleg-
asta háttinn, sem hafður yrði á
þessu máli.
vísa þeim til 2. umræðu og heil
brigðis- og félagsmálanefndar.
Um atvinnubótasjóðinn tóku Páll
Þorsteinsson (F) og Sigurvin
Einarsson (F) einnig til máls.
Frumvarpi um málflytjendur var
vísað til 2. umræðu og allsherj-
arnefndar.
I kjölfar útsvarsfrumvarpsins
í neðri deild gerði Gunnar
Thoroddsen fjármálaráðherra
grein fyrir eftirtöldum frum-
vörpum, en þau eiga það öll
sammerkt að vera kálfar frum-
varpsins um tekjustofna sveitar
félaga, en þar er gert ráð fyrir,
að hlutaðeigandi stofnanir greiði
fasteignargjöld og landsútsvar,
en til þess þarf að breyta lögum.
Frumvörpin eru um Innlenda
endurtryggingu, um Landssmiðju
um Vátryggingarfélag fyrir fiski
skip, um SementsverkSmiðju, um
Aburðarverksmiðju, um Síldar-
verksmiðjur ríkisins, um útvarps
rekstur ríkisins, um brunatrygg
ingar í Reykjavík og um bruna-
tryggingar utan Reykjavíkur.
Var þeim öllum vísað til 3. um-
ræðu og heilbrigðis- og félags-
málanefndar. Þá gerði ráðherr-
ann og grein fyrir frumvarpi um
tekjuskatt og eignarskatt, en það
hafði verið samþykkt í efri
deild. Auk hans tóku til máls
Eysteinn Jónsson (F) og Lúð-
vík Jósefsson (K). Samþykkt var
að vísa frumvarpinu til 2. um-
ræðu og fjárhagsnefndar.
Jón Kjartansson (S) skýrði
frá því, að heilbrigðis- og fé-
lagsmálanefnd legði til, að frum-
vörp um heilbrigðissamþykktir
og um aðstoð við vangefið fólk
5Tði samþykkt; Benedikt Grön
dal (A) skýrði frá því, að mennta
málanefnd legði til að frumvarp
um skólakostnað yrði samþykkt.
Öll voru þessi frumvörp sam-
þykkt við 2. umræðu og vísað til
3. umræðu.
Loks var frumvarp um kirkju
byggingarsjóð samþykkt við 3.
umræðu og sent forseta efri
deildar til afgreiðslu.
New York, NTB — Reuter
• Skipud hefur verið sérstök
nefnd Sameinuðu þjóðanna sem
á að kynna sér ástandið í Suð-
vestur Afríku. f nefndinni eiga
sæti fulltrúar Noregs, Brazilíu,
Burma, Mexico, Filippseyja,
Somalilands og Togo.
Á síðasta ári reyndi önnur
nefnd, sem skipuð var í sama
tilgangi, árangurslaust að fá leyfi
ti Iað fara til Suðvestur Afríku,
en varð að láta sér nægja að
rannsaka framburði flótta-
manna, sem komniT voru til
Tanganyika, Ghana og Arabalvð
veldisins.
★ KVIKMYNDIR ★ KVIKMYNDIR Á KVIKMYNDIR , hér er ékki rúm tiil að geta þeirra
5
★

i
KVIKMYNDIR
GAMLA BÍÓ:
td
HH
P
2
2
w
HH
>
★ SKRIFAR UM: ★ KVIKMYNDIR ★
sérstaklega.
Ymis mál rædd á Alþlngi