Morgunblaðið - 28.08.1962, Blaðsíða 8

8
MORCVNBLAÐ1Ð
Þriðjudagur 28. ágúst 1962

........ . wy, ......XWN «H« > .....'v wtm W. w.>...
I 3§gg§p?!!5
Frá aðalfundi Skógræktarfélags fslands að Bifröst.
Ljósm. Mbl.: Markús.
Framkvæmdabanki nn lánar
fé til skógræktargirðinga
Aðalfundi Skógræktarfélagsins lokið
Sjötugur i dag:
Freysteinn Gunn-
arsson skdlastjóri
AL>JÓÐ mun nú ;unnugt orðið
að Freysteinn Gunnarsson lætur
senn af störfum sem skólastjóri
Kennaraskóla íslands fyrir aldurs
sakir. Hann er sjötugur í dag.
Freysteinn Gunnarsson hefur
reynzt samferðafólki sínu á lífs-
leiðinni þannig, að trauðla mun
finnast neinn meðal þess, sem
ekki hefur talið sér mikinn ávinn
ing af samferðinni, hvort sem
hún hefur verið skamma stund
eða mörg ár. Vart getur meiri
dreingskaparmann en Freystein,
ráðhollan og snjallan leiðbein-
anda og ágætan samstarfsmann,
fjölhæfan og gáfaðan. Hann hef-
ur orðið þjóðkunnur maður, þótt
hann hafi alltaf haft hljótt um
sig. Málshátturinn „Djúp vötn
hafa minnstan gný“, á vel við um
mann eins og hann. Virðist
mér sem fleirum, að Freystinn
hafi breytt í samræmi við mörg
þau heilræði Hávamála, sem
hann hefur skýrt og brýnt fyrir
nemendum sínum í fjóra áratugi.
Eg greini hér ekki frá hinum
margvíslegu störfum Freysteins
Gunnarssonar eða æviatriðum
hans, því að hvorttveggja er, að
það . mnu aðrir gera og svo hitt,
að þótt hann láti nú af stjórn
Kennaraskóla íslands, þá mun
hann enn um sinn leggja mikil-
vægan skerf til skólamála þessa
lands. Saga hans er því ekki öll
ennþá.
Um leið og ég þakka Freysteini
Gunnarssyni lærdómsríkt og á-
nægjulegt samstarf í áratugi árna
ég honum sjötugum og fjölskyldu
hans allra heilia og blessunar.
Helgi Elíasson
LANDSLÖG um, aldurstak-
mark embættismanna gera eitt
afmæli sérlega augljóst, en það
er sjötugsafmælið, þegar emb-
ættismanni er gert að draga sig
í hlé frá embætti. Slík afimæli
eru enn minisverðari, þegar
embættisferill nær yfir mörg og
farsæl ár. En þannig er ástatt
um afmælisbarnið Freystein
Gunnarsson skólastjóra Kennara
skóla íslands nú í þriðjung ald-
ar. En alls hefur hann starfað
við skólann rúm 40 ár, því að
hann var íslenakukennari við
skólann eitthvað níu ár í skóla-
Stjóratíð séra Magnúsar Helga-
sonar og tók við af honum haust-
ið 1929. Til viðbótar þessum
mörgu starfsárum kemur síðan
sjálfur námsferill Freysteins í
þessum sam.a skóla, en hann
lauk kennaraprófi árið 1913, þeg
ar skólinn var aðeins nýlega
tekinn til starfa. Hefur því Frey
steinn haft kynni af Kennara-
skólanum og starfað við hann
miklu lengur en nokikur annar
maður. Þessari þjóðnýtu stofn-
un hefur hann helgað ævistarf
sitt.
Á ofannefndu tímabili hafa
þjóðfélagshættir, námskröfur og
starfskröfur kennara tekið gif-
urlegum breytingum, einnig
hugsunarháttur manna, og hafa
tvær heimsstyrjaldir verið að-
sópsmiklar til áhrifa og umróts.
En Freysteinn Gunnarsson held-
ur manna fastast í sinn íslenzika
og kristna arf, á hverju sem geng
ur í kringum hann, og ávaxtar
hann jafnt og þétt. Það voru
gáfur og mannkostir hins fátæka
sveins, sem greiddu götu hans
jafnan. Hann hefur líka lagt
kapp á að greiða götu annarra.
Margir fyrri nemendur hans
munu hugsa til hans í dag, minn-
ugir þess, að fyrir hans velvilja
og tilstuðlan tókst þeim að
sanna hæfileika sína til starfa,
þótt þeirra harði vinnuskóli
hefði næstum bægt þeim frá
bókfræðum. Og þetta voru oft
atorkusömustu mennirnir, fús-
astir að glæða fróðleikslöngun
hjá öðrum, og eru nú búnir að
vinna uppvaxandi æsku ómet-
anlegt gagn.
Einhver sterkasti þáttur í
skapgerð Freysteins og alveg ó-
slftandi, hvernig sem á reynir,
er einbeitni hans til að forðast
að gera nokkrum manni rangt
til, — og að treysta hverjum
manni í lengstu lög. Undirrit-
aður, sem hefur verið honum
samtíða alls 27 ár, getur nú við
lok samstarfsins staðfest það og
undirstrikað, sem sagt var um.
hann fyrir nokkrum árum, að
gætni hans og háttvisi í öllum
samskiptum sínum við nemend-
ur og kennara er óbrigðul, öll
viðskipti hans hrein og bein, og
þar slær aldrei í baksegl. Úrskurð
ir allir og fyrirmæli skýr og víkja
beint að kjarna málsins og engu
öðru, enda á hann manna auð-
veldast með að festa skjótt auga
á aðalatriði og fleygja því, sem
er einskis virði. En með lipurð
sinni allri og valdameðferð
tekst honum jafnan að stilla svo
til, að hver maður eigi rólega
ráðstefnu við sinn betri mann.
Þess vegna er öllum Ijúft að
lúta stjórn hans.
Þegar við í Kennaraskólanum
minntumst 100 ára afimælis séra
Magnúsar Helgasonar skólastjóra
lét ég þess getið, hve framúr-
skarandi orðmerkur hann var,
og bætti við: Yklkur nemendum
þessa skóla finnst máske, að vart
þurfi að eyða orðum að jafn-
sjálfsögðum hlut, því að ekki
þekkið þið annað til ykkar
skólastjóra. Þetta þorði ég að
segja upp yfir alla, af því að ég
vissi, að það var satt.
Sá einn getur verið hagur á
íslenzkt mál, sem talar þannig,
að ætíð er innstæða á bak við
ávísanir orðanna, full mein-
ing og áreiðanleiki, velvild og
hófsemi. Að þessu leyti sem öðru
fer islenzkan ávallt vel í munni
Freysteins. En þá er ég einnig
minntúr á hinar ágætu ræður
hans, sem hann hefur flutt jafn-
an við skólasetningu og skóla-
slit. Þar er þá grundvölluðu lífs-
speki að finna i ljósu og skýru
máli, sem allir hafa gott af að
kynnast á þessum hverfleikans
AÐALFUNDI Skógræktarfé-
lags íslands lauk að Bifröst
sl. laugardagskvöld. Var þá
m. a. kosið í stjórn félagsins.
Úr henni áttu að ganga þeir
Hermann Jónasson og Hauk-
ur Jörundsson, en voru báðir
endurkjörnir. Aðrir stjórnar-
menn eru: Hákon Guðmunds-
tímum. Tel ég nauðsynlegt að
gera þær að varanlegum vegar-
vörðum með því að prenta þær
í sérstakri bók.
Ég þykist viss um, að það er
ást Freysteins á íslenakunni og
löngun hans til að láta aðra
njóta móðurmálsins í þókkaleg-
um og smekklegum búningi, sem
hefur hvatt Freystein til að
að leggja út á þá braut að þýða
bækur. Ágætar viðtökur bók-
anna tryggðu síðan framhaldið
og skipuðu honum öndvegissess
meðal íslenakra þýðenda. Það er
langt síðan ég vissi til, að þýð-
ingar hans voru yfir fimmtíu
bindi; veit ekki um tölu þeirra
nú. Hér fyrr á árum var hvað
eftir annað kallað hart eftir
handritum hans til prentunar,
og fékk hann þá undirritaðan
til að hraðrita eftir sér heilar
bækur, þýddi jafnóðum og hann
las. Allt rann rólega áfram, jafnt
og þétt og nær tafalaust. Sjald-
an þurfti að breyta orði. Þann-
ig þýddi hann örkina stundum
á minna en klukkutíma.
Til eru tvær prentaðar Ijóða-
bækur eftir skáidið Freystein
Gunnarsson, og kennir þar
margra góðra grasa, öllu hag-
lega fyrir komið, efnisfylling í
hverri hendingu, fullkomin lip-
urð og virðuleg reisn og smekk-
vísi. í vísum hans hef ég aldrei
fundið veilu í annarri hendingu,
hvað þá annars staðar. Mörg
gullfalleg söngljóð lætur Frey-
steinn eftir sig, enda er eyra
hans jafnnæmt fyrir hendingar
tóna sem ljóða.
Miklum breytingum hefur
Kennaraskóli íslands tekið á
þeim mörgu árum, sem Frey-
steinn Gunnarsson hefur starfað
þar. 4 vetra skóli í stað 3, þ.e.
32 mánuðir alls í stað 21 áður,
og margar fleiri breytingar, sem
hann hefur unnið að ásamt öðr-
um með gætni og forsjá. Og nú
er skólinn loks að flytja í nýtt
og myndarlegt húsnæði. En ekki
fær Freysteinn að njóta þess,
þótt vel hefði átt við, því að
svo mikið hefur hann á sig lagt
undanfarin ár sem formaður
bygginganefndar. Hefur það ver
ið erilsamt starf, sem von er.
Ég hef stundum hugsað, að
ef Freysteinn væri bílafraimleið-
andi myndi hann leggja hið
mesta kapp á, að bílarnir kæm-
ust rólega og klaklaust yfir lé-
lega vegi, væru sem allra trygg-
astir gegn árekstrum og öðrum
Framihald á bls. 17.
son, Sigurður Bjarnason og
Einar Sæmundsen. í vara-
stjórn voru kjörnir þeir Jó-
hann Hafstein, bankastjóri,
Daníel Kristjánsson, Hreða-
vatni, og Ólafur Jónsson, Sel-
fossi.
Endurskoðendur voru kjörnir
Kolbeinn Jóhannsson og Hall-
dór óigfússon.
Eftir hádegi á laugardag var
gengið í Jafnaskarðsskóg undir
forystu Daníels Kristjánssonar
og skógurinn skoðaður. Kl. 5 síð
degis hófst svo fundur með því
að Sveinbjörn Jónsson, hæsta-
réttariögmaður hafði framsögu
fyrir allsherjarnefnd. Hafði
nefndin fengið til meðfarðar til
lögur sem lagðar höfðu verið fyr
ir fundinn. Miklar umræður
urðu um tillögurnar o.fl. Hákon
Bjarnason skógræktarstj. skýrði
frá því að Framkvæmda'bank-
inn hefði ákveðið að lána ein-
stafclingum og félögum til skóg-
ræktargirðinga. Hefði bankinn
þegar heimilað að lána 450 þús.
króna í þessu skyni. Þakkaði
skógræktarstjóri dr. Benjamín
Eiríkssyni bankastjóra sérstak-
lega fyrir skilning hans á málum
skógræktarinnar.
Aðrir, sem til máls tóku í um-
ræðunum voru bessir: Guðbrand
ur Magnússon, Guðmundur Karl
Pétursson, Gutormur Pálsson,
Steingrímur Davíðsson, Garðar
Þorsteinsson, Ketill Indriðason,
Gísli Kristjánsson ritstjóri, Sig-
uringi E. Hjörleifsson, Guðmund
ur Marteinsson, Sigurður Blönd-
al, Þórarinn Þórarinsson og Há-
kon Guðmu'ndsson.
Norski skógræktarbóndinn
Ludvig Holstad, sem staddur
var á fundinum, flutti Skógrækt-
arfélaginu kveðjur frá Sunn-
mæringum, sem dvalið hafa hér
á landi. Hann kvað bað lengi
hafa verið draum sinn að geta
heimsótt íslarid. Þessi draumur
hefði nú rætzit. Lýsti ræðumað-
ur ferðum sínum um landið og
þakkaði móttökurnar. Hann
kvaðst hefði verið hrifnastur af
því að heyra norska þjóðsöng-
inn sunginn í Braathenslundi
i Skorradal. Ennfremur kvaðst
hann aldrei mundu gleyma
kvöldi er hann hefði átt á gröf
séra Hallgríms Péturssonar í
Saurbæ. Ludvig Holstad óskaði
Skógræktarfélaginu allrar bless-
unar í starfi þess og baráttu.
Samstarf um vinnuflokka
Samþykktar voru eftirfarandi
tillögur: „Þar sem fjármagn til
skógræktar er af skomum
skammti, telur aðalfundur Skóg-
ræktarfélags íslands 1962 nauð-
syn á að störfum félagsins sé
þannig hagað að þau nýtist sem
bezt. í því sambandi vill fund-
urinn minna á að girðingar
séu gerðar af hæfilegri stærð,
svo og að stjórnir félaganna
athugi hvort ekki sé unnt að
tvö eða fleiri fl >g komi sér
saman um vinnuflokka til gróð-
ursetningar. Ákjósanlegt er að
félögin hafi sem nánast samstarf
við erindreka Skógræktarfélags
íslands.“
Fjórðungs og héraðsfundir
Þá var samþykkt eftirfarandi
tillaga:
„Aðalfundur Skógræktarfélags
fslands 1962 samþykkir að í stað
fulltrúafunda, sem haldnir hafa
verði um nokkurt skeið í Reykja
vík megi taka upp árlega fjórð-
ungs- eða héraðafundi með for-
ráðamönnum héraðsskógræktar-
félaganna. Kveðji erindreki Skóg
ræktarfélags íslands til þessara
funda í samráði við skógarvörð
eða skógarverði fjórðungsins eða
héraðanna."
Norska þjóðargjöfin þökkuð.
Þriðja tillagan var sam-
þykk var svohljóðandi:
„Aðalfundur Skógrækarfélags
fslands 1962 lýsir ánægju sinni
yfir því, að stjórn norsku þjóðar
gjafarinnar hefur ákveðið að
verja allt að tveimur þriðju
hiuta gjafarinnar til að koma upp
tilraumastöð í skógrækt. Jafn-
frai.-t telur fundurinn að þær
gagnkvæmar heimsóknir Norð-
mana og íslendinga, sem átt hafa
sér -1að undanfarin ár á vegum
skógræktarfélaganna og skóg-
ræktar ríkisdns hafi verið mjög
ákjósanlegar og fagnar því að
þær komist á traustari grundvöl'l
og samband þjóðanna í þessum
efnum aukist að öðru leyti með
þeim stuðningi, sem þær munu
fiá af þeim hluta norsku þjóðar
gjafarinnar, sem ætlaður er til
styrktar í þessum efnum.“
Braathen og Valtý
Stefánssyni þakkað.
Þá samíþykkti fundurinn að
fela stjórn sinni fyrir hönd fél-
agsins að færa Ludvig G. BraatJh
en stórútgerðarmanni í Osló al-
úðarþakkir fyrir ómetanlegan
stuðning við skógrækt á fslandi
fyrr og síðar.
Einnig voru samþykktar þakk
ir til Valtýs Stefánssonar ritstjóra
fyrir mikið og frábært starf í
þágu félagsins og islenzkra skóg
ræktarmála.
Loks var samþykkt tillaga þar
sem sú ósk var látin í ljós að
lögteknar verði hið fyrsta ákveðn
ar reglur um sinubrennur, sem
oft hafa valdið miklu tjóni á
skógi og öðrum gróðri.
Aðalfundinum lauk með kvöld
vöku á laugardagskvöldið. Voru
þar fluttar ræður og frásögur og
ýmiss skemmtiatriði, tvöfaldur
kvartett söng undir stjórn Þór-
arins Þórarinssonar, skólastjóra
á Eiðum. Sigurður Blöndal, skóg
arvörður á Hallormsstað stjórn-
aði kvöldvökunni.
Þessi aðalfundur Skógræktar-
félags íslands fór í öllu hið bezta
fram.