Morgunblaðið - 29.08.1962, Blaðsíða 10

10
MORCUNTtLAÐlÐ
MiSvikuJagur 29. ágúst 196i.1
Ðtgefandi: Hf. Arvakur, Reykjavik.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigiu.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Útbreiðslustjóri: Sverrir Þórðarson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Áskriftargjald kr. 55.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu kr. 3.00 eintakið.
AKUREYRI 100 ARA
1 kureyri, höfuðstaður Norð^
urlands, minnist um þess-
ar mundir þess að 100 ár eru
liðin síðan bærinn öðlaðist
kaupstaðarréttindi. Akureyri
á sér merkilega sögu, sem er
nátengd baráttu þjóðarinnar
í heild fyrir frelsi og efna-
hagslegri uppbyggingu. —
Þar hófu dugandi menn
merki innlendrar verzlunar,
sem síðan átti ríkan þátt í
vexti og viðgangi kaupstað-
arins um leið og héruðin í
nágrenni hans nutu góðs af
bættum verzlunarháttum.
Akureyri er í dag og hefur
um langt skei,ð verið annar
stærsti kaupstaður landsins.
Hún ei einn mesti iðnaðar-
bær landsins en jafnframt er
þar rekin þróttmikil verzlun
á vegum einkaframtaks og
samvinnufélaga. Þar er einn-
ig mikil útgerð og fiskiiðnað-
ur. —
Það er ekki of mælt að
Akureyri sé fegursti og hlý-
legasti kaupstaður á íslandi.
Þar var snemma á árum haf-
izt handa um trjárækt og er
óhætt að fullyrða að Akur-
eyringar hafi verið brautryðj
endur á því sviði.
Á Akureyri hafa einnig bú-
ið margir af ágætustu lista-
mönnum þjóðarinnar, skáld,
rithöfundar og tónlistar-
menn. Þar eru menntastofn-
anir, sem unnið hafa merki-
legt menningarstarf í þágu
alþjóðar.
Mest um vert er þó það að
í næst stærsta kaupstað lands
ins býr þróttmikið og dug-
andi fólk, sem ann byggðar-
lagi sínu og er reiðubúið til
þess að halda áfram að
byggja upp athafnalíf þess
og gera menningarlíf þess
fjölþættara og þroskavæn-
legra. Mun engum blandast
hugur um að höfuðstaður
Norðurlands hljóti að eiga
farsæla framtíð, framför og
uppbyggingu í vændum.
Mbl. óskar Akureyri og
Akureyringum til hamingju
á þessum merku tímamótum.
V-STJÖRNIN
FELLDI KRÓN
UNA
A llan þann tíma sem vinstri
stjórnin fór með völd var
krónan að falla. Orsök þess
var fyrst og fremst stöðugt
kapphlaup milli kaupgjalds
og verðlags. Gegn þessari ó-
heillaþróun átti vinstri stjórn
in ekkert úrræði annað en
það að hækka stöðugt skatta
og tolla og aðrar opinberar
álögur. En sú ráðabreytni
hafði aðeins í för með sér
enn aukna dýrtíð og verð-
bólgu.
Haustið 1958 var svo kom-
ið að vinstri stjómin hafði
misst allt taumhald á þróun
íslenzkra efnahagsmála. —
Flokkar hennar gátu ekki
komið sér saman um eitt ein-
asta jákvætt úrræði til þess
að stöðva vöxt dýrtíðarinnar.
Stjórnin logaði að innan og
skömmu eftir að Alþingi
kom saman, stóð Hermann
Jónasson upp á þingi og
lýsti því yfir að „óðaverð-
bólga“ væri skollin yfir og
ríkisstjórnin gæti ekki kom-
ið sér saman um neitt til þess
að hindra þjóðargjaldþrot.
— Efnahagsmálasérfræðing-
ur stjómarinnar sagði að
þjóðin væri að ganga fram
af ,-,hengifluginu“.
Þegar þannig var komið
gafst vinstri stjórnin upp og
sagði af sér.
Aldrei hefur nokkur ríkis-
stjórn á Islandi beðið annað
eins skipbrot og vinstri
stjórnin. í áratugi höfðu
flokkar hennar þrástagazt á
þeirri staðhæfingu að aðeins
vinstri stjórn gæti stöðvað
vöxt verðbóigunnar og leyst
öll vandamál með hagsmuni
alls almennings fyrir augum.
Niðurstaðan varð hins vegar
sú að allt launafólk í landinu
varð fyrir stórkostlegri kjara
skerðingu af völdum óstjóm-
ar hennar. Framleiðslan var
að stöðvast, lánstraust þjóð-
arinnar út á við var þorrið,
íslenzkra krónan fékkst
hvergi skráð, stórfellt gjald-
eyrisbrask átti sér stað í land
inu og alger upplausn og
hrun blasti við.
Þetta var sá arfur, sem
viðreisnarstjórnin tók við
eftir uppgjöf vinstri stjórn-
arinnar.
STÖNDUM
VÖRÐ UM VIÐ-
REISNINA
l/'iðreisnarstjóminni hefur
" ekki aðeins tekizt að
hindra það hrun, sem var á
næsta leyti þegar hún tók
við völdum. Henni hefur tek-
izt að skapa jafnvægi í ís-
lenzkum efnahagsmálum,
endurreisa lánstraust þjóðar-
innar út á við, útrýma gjald-
eyrisbraskinu og safna gíld-
um gjaldeyrissjóðum, auka
sparifjárinnlög að miklum
azYMSHM.
Svo fara bau í
dálitla geimferð ...
TVEER bandarískir læknar,
). J. George og J. G. Morrow,
:m báðir starfa við Bethseda
júkrahúsið í nágrenni Was-
úngton hafa nýlega búið til
væfingatæki fyrir börn, sem
þetta reynzt ótrúlega vel til
þess að bægja frá öllum ótta
þeirra við svæfinguna.
Tækið er einskonar hjálwiur
úr plasti, í líkingu við hjálma
geimfara, sem bandarískum
Læknirinn útbýr litla geimfarann. Talningin hefst.
•ggist á áhuga barnanna
. rir geimferðum. Hefur tæki
íun og tryggja mikla fram-
iiðsluaukningu, sem þegar
iefur lagt grundvöll að batn
ndi lífskjörum, framförum
2 uppbyggingu í landinu.
Viðreisnarstjóminni hefur
ekizt þetta þrátt fyrir það
að Framsóknarmenn og
kommúnistar hafa gert allt,
sem þeir hafa getað til þess
að hrinda dýrtíðarskriðunni
af stað að nýju. Þeim varð að
vísu nokkuð ágengt í þeirri
iðju sinni sumarið 1961. Rík-
isstjómin hikaði þá ekki við
nð gera nauðsynlegar ráðstaf
anir til þess að koma í veg
íyrir jafnvægisröskun. Vonir
standa hins vegar til þess að
þjóðinni takist að rísa undir
þeim kauphækkunum, sem
orðið hafa á þessu sumri
vegna þeirrar framleiðslu-
aukningar, sem viðreisnar-
stefnan hefur haft í för með
sér.
Fyllsta ástæða er til þess
að íslendingar séu vel á verði
gegn niðurrifsöflunum. Það
má ekki henda að saga vinstri
stjórnartímabilsins endurtaki
sig. Þjóðin verður að standa
vörð um þá jafilvægis- og
viðreisnarstefnu, sem mörk-
uð hefur verið. Ef hún gerir
það mun sú velmegun verða
varanleg, sem stefna við-
reisnarstjórnarinnar hefur
haft í för með sér.
börnum, a.m.k. þykir afar
spennandi. í hjálminn er leidid
slanga með svæfingarefninu
— og það þytkir börnunum
bara enn meira spennandi,
því auðvitað fá allir g’eimfar-
ar súrefni í geimferð.
— Og svefninn sígur á brá
og þau hafa langar sötgur að
segja um geimferðina — sem
þeim finnst þau hafa upplif-
að. Það er auðvitað sagan,
sem byrjað var á að segja
þeim, sem kemur aftur fram
í draumi.
Þegar böm gangast undir
uppskurð í Bebhesda sjúkra-
húsinu er byrjað á því að
segja þeim sögu af geimferð.
Síðan er þeim sagt, að nú fái
þau sjálf að fara i diálitla
geimferð — hún hefjist í
skurðstofunni hjá öllum
skrítnu tækjunum og henni
ijúki í sjúkrastofunni.
Og litlu krakkamir hafa
síður en svo á móti þessu.
Hjálmurinn er settur yfir höf
uð þeirra og þeim komið vel
fyrir. Þeim er sagt að anda-
djúpt — og svo hefst taln-
ingin — 10’ — 9 — 8 — 7 —
6 — 5 — 4 — 3 — 2 — 1 — 0
og allt er GO—GO—GO— en
þá eru litlu geimfararnir löngu
sofnaðir og hafa ekki kennt
augnabliks hræðslu. Skurðað-
gerðin hefst og þegar þau
vakna er allt um garð gengið
Og áður en allt er „GO“ er sjúklingurinn sofnaður.
Heija Kínverjar nú
brátt atómtiiraunir?
WASHINGTON, 27. ágúst —
NTB — AP —
Talsmenn bandarísku stjórnarinn
ar tilkynntu í dag, a þess væri
nú að öllum líkindum mjög
skammt að bíða, að Kínverjar
bæfu tilraunir með kjarnorku-
vopn. Er það álit hernaðarsérfræð
inga, að fyrstu tilraunir kunni að
verða framkvæmdar á næstu mán
uðum.
Tilkynningin kom skömmu eft
ir að skýrt hafði verið frá efni
yfirlýsingar þeirra, sem Kennedy
forseti, og MacmiUan,forsætisráð
herra Breta, gáfu út sameigln-
lega vegna tillagna þeirra, er í
dag voru lagðar fram á afvopn
unarráðstefnunni.
Því var jafnframt lýst yfir, að
Kínverjar hefðu nú náð svo langt
vegna aðstoðar frá Rússum. Hins
vegar var lögð á það áherzla, að
þótt sjálfar sprengjurnar yrðu
senn fyrir hendi, þá vantaði Kin
verja enn langdrægar eldflaugar
í líkingu við þær, sem stórveldin
eiga, og flutt geta sprengjur
landa og heimsálfa á miiU.