Morgunblaðið - 09.10.1962, Qupperneq 8
8
MORCINBLAÐIÐ
íriðjudagur 9. október 1962
Hjálmtýr Pétursson
menntaskdlinn á
að vera á Klambratúni
ÞAÐ hefur mikið verið rætt um
framtíðarstað fyrir nýjan mennta
skóla í Reykjavík. Margar tillög-
ur hafa komið fram meðal
annars, viðbygging við gamla
skólann, einskonar kálfar í ná-
grenni hans, sem aðeins yrði til
bráðabirgða. Menntaskólinn á
merka sögu i menntamálum Is-
le'ndinga. Þar var Alþingi til
húsa, þar var þjóðfundurinn hald
inn. Innan yeggja þessa gamla
húss hafa flestir af okkar fræði-
mönnum og embættismönnum
setið á skóiabekk, svo það er
ekki að furða, þó skólinn eigi
sterk íök í hugum gamalla nem-
enda og raunar þjá þjóðinni allri.
Enn um skeið verður þetta sögu-
fræga gamla hús notað fyrir skól
ann, en gömul timburhús hljóta
að hverfa af sviðinu fyrr en varir.
Á þessum stað rís innan tíðar
fagur menntaskóli, sem geymir
minjar þess, sem horfinn er og
sögu hans. (Það má líka benda
á það, að lóð gamla Menntaskól-
ans telja margir ákjósanlegan
stað fyrir Þinghöll, sem yrði
skammt frá hinu væntanlega
Stjórnarráðshúsi við Lækjargötu.
Unnendur Menntaskólans þyrftu
ekki að kvarta undan þeirri ráð-
stöfun). Þetta verður alltaf til-
finningamál svipað og þegar
Lækjargatan var breikkuð og
sneiða þurfíi af lóð skólans, þá
ætlaði allt um koll að keyra af
hálfu nemenda og kennara skól-
ans yfir þeim helgispjöllum, þá
var talað um „hinar heilögu þúf-
ur“. Engum dytti nú í hug að
fylla upp háifa Lækjargötuna. —
„Hinar heilögu þúfur“ eru
gleymdar, þó við þær væru
tengdar rómantískar minningar
eldri nemanda og skólamnna.
En áður en þessar framkvæmd-
ir hefjast á lóð hin gamla mennta
skóla, verður strax að hefjast
handa að reisa nýjan mennta-
skóla og er sá dráttur, sem á því
hefur orðið öllum til vansæmdar,
sem þar áttu að hafa forystu.
Menntaskóli er fyrsta stigið —
undirstaðan, sem æðra vísinda og
sérfræðinám byggist á. En það
þýðir ekki að sakast um orðinn
hlut, það hefur ekkert verið gert,
pexað um staðsetningu, sprengt
fyrir grunni, sem hætt var við,
;U!tStf:Íp
-
..%
því staðsetningin var óhæf miðað
við samgöngukerfi bæjarins. Sá
staður, sem virðist tilvalinn fyrir
nýjan menntaskóla er Klambra-
tún, sem betur fer er það ósnert
ennþá. Stærð þess er oa. 125 þús.
ferm. Þetta svæði getur gegnt
tvennskonar hlutverki. Þó hinn
nýi menntaskóli yrði staðsetur
þar miðsvæðis, getur umhverfi
hans verið skemmtigarður með
miklum trjágróðri. Það er mjög
tíðkað í borgum erlendis, að slík-
ir skólar og vísindastofnanir séu
staðsettir þannig, að umhverfið
sé opinn almenningsgarður, sem
sé prýddur með minnismerkjum
þjóðskörunga, listamanna, skálda
o.s.frv. Beztu samgönguæðar
bæjarins liggja að þessu svæði,
Miklabraut að sunnan, Lauga-
vegur og Hverfisgata að norðan,
en þaðan er stuttur spölur í skól-
ann. Það ætti ekki að þurfa að
gera ráð fyrir því, að 4—600 nem
endur kæmu akandi á einkabíl í
skólann, þá yrði allt svæðið eitt
bílastæði. Nægjanlegt væri að
gera ráð fyrir nokkrum bílastæð-
um fyrir kennaralið skólans. Við
staðsetningu stórra menntastofn-
annna veður að hafa það hugfast,
að nemendum sé gert sem hægast
fyrir að sækja skóla. Að vetrinum
í misjöfnum veðrum er ekki auð-
velt fyrir unglinga að þurfa að
ganga langan veg frá áætlunar-
vagni og vera mættir kl. 8 að
morgni.
Allt þetta verður að hafa hug-
fast, þegar um staðsetningu á
stórum menntastofnunum er að
ræða. Það þurfa a.m.k. að vera
3 menntaskólar í Réykjavík. Hin
mikla byggð, sem er risin fyrir
innah Laugadal, allt Hálogalands
hverfið, Kleppsholt og Vogar
þurfa fljótlega sinn eiginn skóla.
Staðarval fyrir slíkan skóla þarf
að ákveða strax með nægu land-
rými. Þessari tillögu um Klambra
tún er hér varpað fram, svo hafizt
gætu umræður um þetta mál,
sem virðist hafa sofið „Þyrnirósar
svefni“. Það má kalla með ein-
dæmum, að allir þeir, sem stjórn
að hafa þjóðarskútunni á undan-
förnum áruin skuli hafa gleymt,
að það þyrfti undirbúningsskóla
fyrir alla æðri menntun í land-
inu. En það hefur ekki gleymzt
að byggja 2 lúxus bíó fyrir 60
millj. kr. reisa sýningarhöll með
hvolfþaki, sem enginn veit, hvað
kostar og :;kki má gleyma hálf-
smíðuðum sjúkrahúsum og kirkj-
um, sem ekki munu hjálpa
„sjúkum eða sorgmæddum“
næstu árin.
Æskan er framtíð hverrar
þjóðar, myndarlegt vel upp alið
og vel menntað fólk er það bezta,
sem hver kynslóð getur skilað
framtíðinni. Þess vegna hvílir
ætíð mikil ábyrgð á þeim, sem
með völdin fara hverju sinni.
Rektor Menntaskólans segir í
setningarræðu sinni „ómögulegt
að biða lengur“. Þetta sjá allir
nú og því er nauðsynlegt, að um-
ræður hefjist um skynsamlega
lausn.
Nýr fjölskyldu-
bíll á 97 þús. kr.
NÝR fjölskyldu'bíll er kominn á
markaðinn hér. Þetta er Royal,
frá Glas Automobil Werke í
V-Þýzlkalandi, framleiðendur hins
fræiga Goggomobil. Þetta er
fremur rúmgóður fjögurra manna
bíll, með túrbínubyggðum hreyfli
fremst í bílnum. Eyðir hann 5—6
lítrum á 100 km.
Royal hefur gorma, högigdeyf-
ara og loftpúða til fjöðrunar, all-
ur bíllinn er ryðvarinn með
plasthúð, er lágt gíraður í 1. og
2., en hátt gíraður í 3. og 4.
Af Royal eru nú á markaðnum
fjórar gerðir: Fjölskyldubíll,
„sport“-bíll, „station“-bíll og
sendiferðabíll. Verðið er frá 97
þús. krónum upp í kr. 118.800.
Glas Automobil Werke hafa
fyrir löngu náð öruggum sessi
í bifreiðaframleiðslunni, því
framleiðslan hefur náð miklum
vinsældum á meginlandinu. —
Ekstrabladet í Kaupmannahöfn
birti nýlega heilsíðu frásögn af
Royal og sagði þar, að bíllinn
væri furðufljótur að komast á
mikla ferð, fór upp í 117 km
hraða á örskammri stund — og
virtist haf-a lítið fyrir þvú
Ekstrabladet lætur og vel yfir
því hve bíllinn sé þægilegur í
stýri, faranguisgeymslan rúmgóð
og hemlarnir góðir. Þá segir, að
gluggarnir séu hæfilaga stórir
til að veita gott útsýni, en hins
vegar er fundið að sólskermin-
um, hann sé ekki þægilega stað-
settur en samt sem áður nógu
stór til að þjóna sínu hlutverki.
Það er Króm og Stál, Bárugötu
15, sem hefur umboð fyrir fram-
leiðendur Royal.
Norrœna K.F.U.K.-mótið
í Vindáshlíð
PYRSTI fundur aðaldeildar
K.F.U.K. í Reykjavík á þessum
vetri verður í kvöld, þriðjudag-
inn 9. okt. kl. 8.30, og þar talar
dr. Bjarni Jónsson, vígslubiskup.
Starf félagsins hefur á sl.
sumri verið óvenjulega umfangs-
mikið. Auk venjulegs sumar-
starfs var dagana 3.—6. ágúst
haldið hér norrænt K.F.U.K.-mót.
Fjórða hvert ár er slíkt mót
haldið í einhverju Norðurland-
anna, en þetta var í fyrsta skipti,
sem það skyldi haldið á íslandi.
Mótið hófst föstudaginn 3.
ágúst í sumarbúðum K.F.U.K. að
Vindáshlíð í Kjós. Staðurinn var
allur fánum prýddur, og blöktu
við hún fánar allra Norðurland-
anna. Mótið var sett í Hallgríms-
kirkju í Vindáshlíð. Kirkjuna,
sem rúmar 65 manns í sæti, fylltu
að þessu sinni um 120 konur.
Formaður sumarstarfs K.F.U.K.,
Helga Magnúsdóttir, flutti ávarps
orð og bauð gestina velkomna.
Þá talaði Maja Dalby, fararstjóri
erlenda hópsins. Kvennakór
K.F.U.K. söng, og einnig á kvöld-
vökunni, sem haldin var að
kvöldverði loknum. Bjarni Ey-
jólfsson annaðist kvöldvökuna og
var efni hennar miðað við að
fræða erlendu þátttakendurna
um land og þjóð.
Dagskrá hófst hvern dag kl.
8.30 að morgni, með því að þátt-
takandi frá hverju landi las einn
ritningarstað, en síðan hafði ís-
lenzk kona hugleiðingu út frá
þessum ritningarstöðum hverju
sinni.
Að loknum morgunverði var
biblíulestur kl. 10. Þessa biblíu-
lestra annaðist Felix Ólafsson,
kristniboði. Efni hans var: 1.
„Kristur, friður vor“, 2. „Kristur,
árnaðarmaður vor“, 3. „Kristur,
Drottinn vor“.
Síðari hluta dags og að kvöld-
inu var margs konar uppbyggi-
legt og fræðandi efni á dagskrá.
Erindi fluttu m. a. Lita Hjert-
holm, landssambandsritari K.F.
U.K. í Noregi, Anikki Sipilá og
Elin Engfeldt, Finnlandi, og Britt
Bergkvist frá Svíþjóð. Þessar
konur sögðu frá og sýndu myndir
frá starfi í heimalöndum sínum
og- minntu á, hvert hlutverk
K.F.U.K. væri innan kirkjunnar.
Tækifæri gafst fyrir sveita-
stjóra í deildum félagsins að
ræða vandamál sín og fá leið-
beiningar óg hugmyndir. Einnig
gafst mæðrum tækifæri til þess
að ræða starf meðal mæðra og
stúlkna á þeim aldri, sem oft og
tíðum er mjög erfitt að ná til,
18—30 ára.
Sunnudaginn kl. 2 e.h. var há-
tíðaguðsþjónusta í Hallgríms-
kirkju. Séra Bjarni Jónsson,
vígslubiskup, messaði og prédik-
aði við þessa mjög svo fjöl-
mennu guðsþjónustu, Hljóðmagn-
arar höfðu verið settir upp utan
við kirkjuna og inni í skálanum,
til þess að þær, sem ekki komust
inn í kirkjuna sjálfa, gætu einn-
ig fylgzt með. Allar tóku kon-
urnar þátt í altarisgöngunni, sem
haldin var í messulokin og undir-
strikaði þessa hátíð. Þessi aðal-
dagur mótsins var sérlega hátíð-
legur vegna þess, hve veðrið var
hagstætt. Þessa daga var veðrið
hvað fallegast á þessu sumri.
Eins og við er að búast við aðra
eins hátíð, er hátíðarbúningurinn
notaður. Þjóðbúningarnir frá öll-
um Norðurlöndum gerðu allt enn
hátíðlegra.
Mótinu var slitið þann 8. ágúst
með kveðjusamkomu i húsi
K.F.U.M. og K. við Amtmanns-
stíg. Salurinn var fagurlega
skreyttur með fánum Og blóm-
um. Fulltrúi hvers lands fyrir
sig afhenti blómvönd í fánalitum
lands síns. Formaður K.F.U.K,
hér, frú Áslaug Ágústsdóttir, var
því með fangið fullt af ilmandi
blómum, er þær hver fyrir sig
höfðu flutt kveðju sína og þakk-
arorð. Elisabet Breen frá Noregi
þakkaði gestrisni og umhyggju,
Elin Engfeldt, frá Finnlandi, góða
kynningu á landi og þjóð, Erika
Hákan þakkaði fyrir dagana i
Vindáshlíð og Bingit Sjöberg,
Svíþjóð, þakkaði hið mannlega
og kristilega samfélag. Á sam-
komunni afhenti fulltrúi erlendu
þátttakendanna gjöf frá þeim að
upphæð kr. 8.000,00 íslenzikar,
Skal þeim varið til kaupa á far-
seðli til einhvers hinna Norður-
landanna fyrir íslenzkan sveitar-
stjóra í K.F.U.K. Aðalræðu
kvöldsins flutti Lita Hjertholm,
landssambandsritari K.F.U.K. i
rFamhald á bls. 15.