Morgunblaðið - 10.01.1963, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 10. janúar 1963

Útgefandi: Hf. Árvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson,
Sigurður Bjarnason frá Vigur,
Matthías Johannessen,
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Útbreiðslustjóri: Sverrir Þórðarson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Áskriftargjald kr. 65.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu kr. 4.00 eintakio.
ÆTLAR FRAMSÓKN
ÚT ÚR PÓLITÍK ?
rramsóknarmenn eru ó-
þreytandi í því að bera
það af sér, að þeir hyggist
verða við tilmælum komm-
unista um „þjóðfylkingar-
stjórn“ að afstöðnum kosn-
ingum, ef þeir ná meirihluta
á Alþingi með kommúnist-
um. Þeir óttast meira að
segja svo mjög réttmæta for-
dæmingu almennings á
„þjóðfylkingaráformtmum“,
að þeir byggja áróður sinn
nú á því, að engar líkur séu
til þess, að þeir geti með
kommúnistum fengið starf-
hæfan meirihluta og myndað
með þeim ríkisstjórn, heldur
hyggist þeir ná „stöðvunar-
valdi“ á Alþingi.
Það er að vísu rétt, að
meirihluti núverandi stjóm-
arflokka er mjög naumur á
Alþingi, þannig að tilviljun
getur ráðið því, að þeir yrðu
að þingkosningum afstöðn-
um ekki færir um að stjóma,
vegna þess að þeir hefðu
ekki meirihluta í báðum
deildum Alþingis. Ólíklegt
er þetta að vísu, einkum með
hliðsjón af því, að viðreisn-
arstefnan hefur tekizt betur
en hinir bjartsýnustu þorðu
að vona og almenn velmeg-
un og miklar framkvæmdir
em nú í landinu.
Með hliðsjón af árangri
þeim, sem Viðreisnarstjóm-
in hefur náð er sannarlega
ekki ástæða til að ætla, að
þjóðin vilji ekki fela núver-
andi stjórnarflokkum stjórn-
arforystu áfram og styrkja
aðstöðu þeirra til þess að
halda áfram þeirri uppbygg-
ingu og endurreisn, sem ein-
kennt hefur feril Viðreisnar-
stjórnarinnar.
En setjum svo, að stjóm-
arflokkarnir misstu starfhæf-
an meirihluta á Alþingi. Þá
segja Framsóknarmenn, að
takmarkinu sé náð — að
koma á „stöðvunarvaldi“. —
Þeir lýsa því jafnframt yfir,
að þeir hyggist þá beita á-
hrifum sínum til þess að á
ný verði tekin upp sú kostu-
lega uppbótastefna, sem
verst lék þjóðina.
Stjómarflokkarnir hafa
báðir lýst þvi yfir, að þeir
muni aldrei hvika frá við-
reisninni. Hvomgur þeirra
mun samkvæmt því taka þátt
í stjórnarsamstarfi, sem mið-
ar að því að breyta þeim
grundvelli, sem lagður hefur
verið að stórfelldum fram-
fömm á komandi árum. —
Framsóknarflokkurinn segir
hinsvegar, að stefna sín sé sú
ein að koma á ný á uppbóta-
kerfinu og hinum úreltu
stjórnarháttum.
Framsóknarmenn segjast
ekki ætla að starfa með
kommúnistum í „þjóðfylk-
ingarstjóm" og jafnframt
lýsa þeir því yfir, að þeir
muni ekki aðhyllast þá
stefnu, sem Sjálfstæðisflokk-
urinn og Alþýðuflokkurinn
hafa mótað og lýst yfir að
þeir muni aldrei hvika frá.
Þannig lýsa Framsóknar-
menn því í raun réttri yfir,
að þeir ætli sér að draga sig
út úr pólitík.
„STÖÐVUNAR-
VALD" FRAM-
SÖKNAR
ótt Framsóknaimenn hafi
tekið þá afstöðu að reka
kosningabaráttuna á þeim
gmndvelli að þeir hyggist
ekki samþykkja „þjóðfylking
artilboð" kommúnista og
ekki starfa með þeim, þótt
þeir næðu meirihluta sam-
eiginlega, þá er aðstaða
þeirra sannarlega ekki sigur-
strangleg.
„Stöðvunarvald" það, sem
Framsóknarmenn segjast
keppa að, þýðir í stuttu máli
það, að enginn kostur verður
að mynda hér á landi starf-
hæfa þingræðisstjórn. Ef út-
koma þingkosninganna yrði
sú, sem Framsóknarmenn
æskja, mundi hér standa í
pólitísku þjarki mánuðum
saman. Útkoman yrði síðan
sú, að annað hvort yrði efnt
til nýrra þingkosninga eða
mynduð yrði máttlaus utan-
þingsstjórn.
íslenzka þjóðin hefur að
undanförnu unnið merkilegt
viðreisnarstarf. Hún hefur
ekki gert það í þeim tilgangi,
að öllú því sem áunnizt hefur
yrði á skömmum tíma glat-
að. Hún hefur. gert það til
þess að njóta góðs af því í
framtíðinni.
Þess vegna er það frum-
skilyrði, að styrk og ábyrg
ríkisstjórn sé við Völd áfram.
Þess vegna dæma Framsókn-
armenn sig líka úr leik, þeg-
ar þeir lýsa því yfir, að þeirra
meginmarkmið sé að koma í
veg fyrir, að slík stjórn geti
setið að völdum.
TÆKIFÆRIS-
SINNAR
ví er ekki að leyna, að
Framsóknarflokkurinn
Góoar viðskiptahorfur
víða um heim
LONDON. 4
BR'ETAR spá óvissu í efna-
hagsmálum árið 1963.
Mesta vafaatriðið er, hvort
þjóðir Efnahagsbandalags Evr-
ópu vilja taka Breta í hóp sinn
með aðgengilegum skilyrðum.
Mikilvægar ákvarðanir og á-
ætlanagerð verða að bíða eftir
árangri samningaviðræðnanna.
Á meðan hefur atvinnuleysið
orðið meira en það hefur verið
í 22 ár, og nýjustu skýrslur sýna
minnkaða iðnaðarframleiðslu.
Bíkisstjórnin hefur á síðastu
mánuðum verið að smáörva efna
(hagslífið með skattaívilnunum
vegna fjárfestingar, lækkuðum
söluskatti á bílum og áætlunum
um meiri eyðslu.
Þessar ráðstafanir eiga að
leiða af sér örugga en hógværa
aukningu á framleiðslunni, þeg-
ar kemur fram á vorið.
Meiri skattaívilnanir munu sjá
dagsins ljós í fjárlagafrumvarpi
stjórnarinnar fyrir næsta ár, sem
verður lagt fram í apríl.
Almennt viðskiptaástand í
heiminum mun ákvarða, hversu
miklar þær verða.
Ef merki kæmu fram um al-
menna hnignun mundu Bretar
neyðast til að hækka fjárlögin
og sætta sig við að hætta á nýja
kreppu í greiðslujöfnuði síðar á
árinu.
PARÍS.
UPPGANGURINN í Frakk-
landi heldur sennilega áfram
1963.
Aukningin á heildareyðslunni
— brúttóframleiðsla þjóðarinnar
— er talin verða 6% sem er
sama og 1962.
Þrátt fyrir aukin viðskipti bú-
ast franskir verzlunarmenn við
að haldið verði áfram að tak-
marka ágóða og hefta þannig
möguleika þeirra á að hafa fjár-
magn til að auka framleiðsluna.
Búizt er við 10% hækkun á laun
um á þessu ári eins og I fyrra.
Smásöluverð er talið muni hækka
um 5% eins og á síðasta áii.
Innflutningsfrelsi og nægar
gullibirgðir eiga að feoma í veg
fyrir of mitola verðbólgu.
Þótt Bretar 3rrðu teknir í Efna
hagsbandalagið er efeki vænzt á-
hrifa af þvi á þessu ári. Við-
skiptafrömuðir segja, að sam-
keppni Breta yrði ekki til ama
fyrr en 1964 eða síðar.
BONN
Spáð er áframhaldandi aukn-
ingu á framleiðslu Vestur-Þjóð-
verja en ekki eins mikilli og áð
ur.
Menn búast við 3,5—4% aufcn
ingu á vörum og þjónustu en
hún varð 4,5% 1962.
Búizt er við mestu viðskipta-
fjöri í bygginga-, bíia-, efna-,
olíu- og rafmagnsiðnaðinum.
Deyfð eða stöðnun er spáð í stál
framleiðslu, kolanámum og skipa
smíðum.
Enn verður skortur á vinnu-
afli og þörf á fjölda erlendra
verkamanna til vinnu.
Helzta vandamál iðnaðarins
verður miklar • launakröfur,
meira en 10%.
Hækkuð laun og framleiðslu-
kostnaður hafa minnkað sam-
keppnisíhæfni Þjóðverja á heims
markaðnum. Þjóðverjar búast
við enn harðari samkeppni, einfe
um af hálfu Frakka og Banda-
ríkjamanna.
RÓM
ítalir búast við meti í velmeg
un á þessu ári eins og í fyrra.
Framleiðsla og útflutningur
verður meiri en nokkru sinni
fyrr. Heildaraukningin varð 6%
1962 og verður svipuð í ár.
En það verða ýmis vandamál
líka. Laun hækfeuðu um 16%
1962 og framfærslukostnaður um
7%. Menn eru farnir að hafa á-
hyggjur af því að ekki verði séð
fyrir endann á kapphlaupinu
milli launa og verðlags.
Verzlunarmenn hafa áhyggj-
ur af ráðstöfunum stjómarinnar,
til dæmis þjóðnýtingu raforku-
framleiðslunnar fyrir skemmstu
og umræðum um róttækar breyt
ingar á j arðeignalöggjöf.
Vegna þess að menn velta
fyrir sér, hversu langt stjórnin
muni ganga, verður vart til-
hneiginga til að draga úr fjár-
festingu til langs tíma.
STOKKHÓLMUR
Hagfræðingur hefur lýst af-
etöðu Svia vel með þessum orð-
umk „Yfirleitt verður 1963 allgott
ðr fyrir bæði einstaklinga og
ífyrirtæfci“. Aukinn kaupmáttur
almennings verður mikill styrk
ur fyrir efnahagslífið. Spáð er
meiri eftirspurn eftir bílum,
heimilistæfejum og húsgögnum
en nokkru sinni fyrr.
Gert er náð fyrir 4% aukn-
ingu á útflutningi 1963. Útlitið
er bjartast fyrir þá sem flytja
út raftæki.
Á síðustu mánuðum hefur löng
un manna til að festa fé í nýj-
um verksmiðjum og verkfærum
minnkað sökum of mikillar fram-
leiðslugetu á sumum sviðum
og óvissa um afstöðu Svía til
Efnahagsbandalagsins.
OTTAWA
Kanadamenn búast við hæg-
fara aufcningu á nýja árinu og
njóta þar góðs af endurvöktu
sjáilfstrausti.
Framhald á bls. 15
Japanir áætla að útflutningur þeirra á árinu 1963 muni nema
225 þúsund milljónum króna, og er það 7% aukning frá þvi
i fyrra. —
er tsekifærissinnaðisti flokk-
ur, sem starfað hefur hér á
landi. Þess vegna kunna
menn að segja, að eftir kösn-
ingar væri hann tilbúinn til
að starfa með hverjum sem
væri. Hinsvegar er það rétt,
sem Framsóknarmenn halda
fram, að litlar líkur eru til
þess, að þeir nái meirihluta-
valdi með kommúnistum.
• Hugsanlegt er, að þeir nái
þeim áformum, sem • þeir
segjast einkum keppa að,
þ.e.a.s. að koma á „stöðvun“
á Alþingi, þannig að núver-
andi stjórnarflokkar geti
ekki haldið áfram viðreisnar-
stefnunni.
Vera má, að Framsóknar-
menn ventu þá sínu kvæði í
kross og óskuðu eftir því að
fá að taka þátt í stjórn, sem
byggðist á því að halda við-
reisninni áfram. Enn segja
þeir þó, að það komi aldrei
til greina og meginmarkmið
þeirra sé að hindra viðreisn-
ina.
Þeir menn eru sjálfsagt til,
sem hugsa sem svo, að óhætt
sé að kjósa Framsóknar-
flokkinn, vegna þess að hann
muni ekki ná starfhæfum
meirihluta til þess að mynda
stjóm með kommúnistum, og
einnig vegna þess, að hann
muni snúa við blaðinu og
starfa með lýðræðisflokkun-
um að áframhaldandi við-
reisn, þegar kosningum sé
lokið. En þessir menn ættu
að hugleiða það, að vafasamt
er að fela þeim flokki fram-
kvæmd viðreisnarinnar, sem
alla tíð hefur staðið gega
henni, og hlýtur þess vegna
að hafa löngun til að sarma,
að þau sjónarmið hans hafi
verið rétt, að viðreisnin væri
til ills.
Ef menn vilja áframhald
viðreisnarinnar, sem enginn
efi er á að meirihluti þjóðar-
innar óskar, þá á auðvitað að
treysta meirihluta þeirra
flokka, sem hafa framkvæmt
hana af djörfung og festu og
trú hafa á því að hún leiði til
góðs.