Morgunblaðið - 20.01.1963, Blaðsíða 24

+M-J
LAGGMARSIXO
í
TDTAIIAI
i^iknivélar j
OIIA A Mlchelsan
fclapparsirs 2S
Oíml 20660
wgttttlif
16. tbl. — Sunnutlagnr 20. janúar 1963
LUMAJERLJÓSGJAFlt
Eitrun um borð í bv. Röðli
Einn sjómaður andast
Eignir
Áburðarsöl-
unnar til
jarðvegs-
rannsókna
A FJÁRLÖGUM er nú heimild
til að ráðstafa eignum Áburðar-
einkasölu ríkisins til jarðvegs-
rannsókna, sérstaklega með til-
liti til rannsókna á áburðarþörf
landsins, eftir ákvörðun landbún-
aðarráðuneytisins í samráði við
búnaðardeild Atvinnudeildar há-
skólans. í>essar eignir Áburðar-
einkasölunnar munu vera 5%
millj. kr. Ekki er búið að taka
ákvörðun um hvernig að þessu
verður bezt unnið, en vitað er
að mikla nauðsyn ber til að bænd
ur fái aukna fræðslu um áburð-
arþörf landsins, svo að sá áburð-
ur sem þeir kaupa nýtist betur
en aft áður vegna þess að jörð-
in hefur ekki fengið þær áburð-
artegundir sem helzt skorti.
Sigurður Bjarna-
son sæmdur
Vasaorðunni
KONUNGUR Svía hetfur sæmt
Sigurð Bjarnason, ritstjóra,
kommendörSkrossi hinnar kon-
unglegu Vasaorðu. Hionum var
afhent heiðursmerkið atf sendi-
fulltrúa sænska sendiraðsins
hirm 18. þ.m. (Frá sænska sendi
ráðinu).
SÁ SORGLEGI atburður varð
um borð í togaranum Röðli á
föstudagskvöld, að 22ja ára
gamall piltur úr Reykjavík,
Snæbjörn AðiLs, lézt skyndilega,
sennilega af völdum matareitr-
IJrslitin
í Sjómannafélaginu
KOSNINGU lauk í Sjómanna
félagi Reykjavíkur á hádegi
í g@er. 1110 kusu. Mhl. hefur
frétt þetta um úrslitin:
A-listi lýðræðissinna hlaut
698 atkvæði, B-listi kommún-
ista 399, en 13 seðlar voru
auðir og ógildir.
í fyrra kusu 1149. Þá fékk
A-listinn 713 atkv., B-listi
417 og 19 seðlar voru auðir
og ógildir.
íkviknun
Flateyri, 19. jan.
í GÆRKVÖLDI kl. tæplega níu
feom upp eldur í húsinu Grundar
stígur 10 hér á Flateyri. Þetta er
gamalt, tveggja hæða timburhús,
múhhúðalð. Blölldkviliðið feom
fljótlega á staðinn og réð niður-
lögum eldsins. Eldurinn kom upp
á gangi efri hæðar hússins, og
skemmdist gangurinn talsvert af
eldi og vatni. Enn fremur
skemmdist neðri hæðin töluvert
mi'kið af vatni. — Hús þetta
hefur verið notað undanfarið
sem verbúð, eldbús og matstofa
á neðri hæð, en svefnrúm á
þeirri efri. Húsið er eign Fisk-
iðjunnar h.f. — Eldsupptök eru
ókunn. — K.G.
Bv Röðull hafði verið að veið
um tvo sólarhringa undan Suð-
austurlandi, þegar áhötfnin tók
að veikjast seinni hluta fimmtu
dagskvölds. Lýsti veikin sér með
megnum uppköstum og niður-
gangi. Elnaði mörgum sóttin að-
faranótt föstudags og á föstu-
dag, en hún lagðist mjög mis-
þungt á menn. Hásetarnir urðu
allir fárveikir, nema tveir.
Á föstudagskvöld var lagt af
stað til Eyja vegna þessara veik
inda. Seint um kvöldið andaðist
Snæbjörn heitinn, og var þá beð
ið um, að læknir kæmi til móts
við skipið frá Eyjuim, og fór
Henrik Linnet, héraðslæknir þar,
með lóðsbátnum á móti bv. Röðli.
Mættust skipin um nóttina und-
an Portlandi (Dyrhólaey), og fór
héraðslæknir um borð. Voru þá
tveir menri þungt haldnir og
annar þeirra rænulaus og með
kraimpa. Þegar til Eyja kom voru
þessir tveir fluttir í sjúkrafhúsið.
Þegar Mbl. átti tal við Henrik
Linnet í gærmorgun, var sá
þeirra, . sem þyngra hafði verið
haldinn, um það bií að komast
Snæbjörn Aðils
til rænu. Báðir mennirnir voru
þó enn mjög veikir. Fyrst um
sinn var skipið sett í sóttkví, en
þegar líða tók á morguninn, var
henni aflétt, enda taldi héraðs-
læknir allt benda til þess, að hér
væri um matareitrun að ræða
en ekki smitnæman sjúkleika.
Skipið er væntanlegt til
Reykjavíkur í dag. Mun borg-
arlæknir þá fara um borð og
gera athuganir.
Snæbjörn Aðils var fæddur 31.
marz 1940. Hann var sonur Jóns
Aðils leikara.
Of lítið
hefur
safnazt
Á* MÁNUDAGSKVÖLD lýk-
ur söfnuninni, sem Rauði
krossinn gekkst fyrir til að-
stoðar hinum fjóru bágstöddu
fjölskyldum, sem urðu fyrir
afar tilfinnanlegu tjóni af
völdum eldsvoða um síðustu
jól, á Hólmavík og ísafirðL
Miklu minna hefur safnazt
af fé en búizt hafði verið við
og hvergi nærri nóg til þess,
að hið nauðstadda fólk muni
um það.
Peningagjöfum er veitt
víðtaka fram tii mánudags-
kvölds á skrifstofu Rauða
krossins í Thorvaldsensstræti
6, í Bókhlöðunni á ísafirði,
hjá séra Andrési Ólafssyni á
Hólmavík, og auk þess veita
dagblöðin í Reykjavik gjöf-
um móttöku.
Garnaveiki ekki komið upp
fyrr í Borgarfjaröarhdlfi
Unnið er að rannsóknum á útbreiðslu veikinnar
BLAÐI® átti í gær samtal við
Guðmund Gíslason lækni á Til-
raunastöð Háskólans í meina-
fræðum að Keldum og spurðist
fyrir um gang garnaveikimálsins
í Borgarfirði.
Rætt við skipstiórann á bv Rööli
MORGUNBLAÐIÐ átti í gær
tal við skipstjórann á bv
Röðli, Jens Jónsson, og lýsti
hann atburðunum þannig:
Eftir hádegi á fimmtadag
vorum við staddir á Mýra-
grunni, þegar bera tók á
veikindum í mannskapnum,
eins konar gubbupest. Við
töldum í fyrstu, að hér væri
ekki um neitt alvarlegt að
ræða, heldur einhverja um-
gangsveiki, og fylgdumst með
veikinni sem slíkri. Á föstu-
dagsmorgun jukust veikind-
in og voru orðin einna svæsn-
nst upp úr hádeginu. Rétt
fyrir kl. 14 höfðum við sam-
band við lækni í Vestmanna-
eyjum. Áleit hann í fyrstu
eins og við, að þetta væri
einhver umferðarveiki og gaf
okkur ýmisleg ráð.
Við færðam okkur vestur
eftir og vorum á öræfa-
grunni um fel. 21, þegar veik-
in var komin á mjög alvar-
legt stig hjá sumum, svo að
við tókuim að óttast um lítf
Snæbjarnar heitins. Var þá
ekki beðið boðanna, heldur
haldið til Eyja á fullri ferð
og saimband haft við lækni á
stuttum fresti.
Uim kl. 22 lézt Snæbjörn
eftir stutt dauðastríð. Uim mið
nætti urðum við hrædidir um

B.v. Röðull.
lítf annars, sem var farinn að
£á kraimpaflog. Var þá
stöðugt samband hatft við
lækni og beðið um að læknir
yrði sendur til móts við okk-
ur. Kom héraðslæknirinn í
Vestmannaeyjum með hafn-
sögubátnum og hittust skip-
in vestur undan Portlandi
milli kl. 4 og 4.30 á laugar-
dagsmongun. Þegar tiJ Eyja
kom, voru tveir sendir í
sjú/krahúsið og eru þar enn
þungt haldnir nú kl. 15.30,
aðrir á batavegi.
Þess má geta, að það voru
einigöngu menn, sem búa
framrni í, sem tóku veikina,
nema einn annar fékk væg
einkenni. Allir hásetarnir
nema tveir urðu veikir. Sum-
ir eru nú orðnir góðir, en
aðrir á batavegi.
Ekki er enn vitað, hvað
veikinni olli, en það mun
vera e. k. eitrun, annað hvort
í mat, vatni eða jafnvel and-
rúmslofti.
— í lok nóvember kom Þor-
steinn Guðmundsson, bóndi á
Skálpastöðum í Lundarreykja-
dal, með innyfli úr 2ja vetra kind
að Keldum og bað um rannsókn
á þeim. Hann hafði þá misst tvær
aðrar kindur á sama aldri og
lýsti sjúkdómur þeirra sér eins.
Reyndist þetta við rannsókn vera
garnaveiki. Hinn 5. des. reyndust
svo 4 kindur veikar í viðbót og í
desemberlok enn 3 kindur. Var
þá staðfest að 8 kindur höfðu
verið með garnaveiki og að lík-
um þær tvær, sem ekki voru rann
sakaðar. Þá voru alls dauðar 10
kindur þar af 8 tvævetlur.
— Um þessar mundir fer fram
skoðun á fénu á Skálpastöðum
og er ætlunin að rannsaka með
blóðprufu hvað af því kann að
vera sjúkt.
— Þá hafa allar kýrnar á staðn
um verið rannsakaðar og reynd-
ust þær heilbrigðar. Þá er og
athugað hvort veikin kunni að
finnast á öðrum bæjum í nágrenn
inu.
MIKIL SÝKING
— Greinilegt er að mikil sýk-
ing fjárins hefir átt sér stað fyrir
tveimur árum og hafa lömbin þá
tekið hana. Annars er venjulegur
meðgöngutími veikinnar t. d. er-
lendis þar sem veikin er gamal-
þekkt frá tæpu ári og upp í fleiri
ár, en getur verið styttri ef veik-
in er mögnuð og mótstaða fjárins
lftil.
— Garnaveiki er talin berast
með saur og er sýkingarhættan
því mest í húsum. Hins vegar er
sýkillinn mjög magnaður og líf-
seigur og getur lifað að minnsta
kosti í heilt ár jafnvel úti. Gæti
fé því smitast á afrétti, þar sem
sýkillinn á hægt með að lifa í
skútum og öðrum afdrepum, sem
fé leitar í sér til skjóls. Hins
vegar er ekki talin mikil hætta
af þessu.
— Þegar búið er að kanna út-
breiðslu veikinnar er kominn tíml
til að gera ráðstafanir til varnar
henni t d. með bólsetningu, en
þá verður að bólusetja öll lömb
á svæðinu.
— Garnaveiki hefir ekki fyrr
komið upp í BorgarfjarðarhólfL
FYLGJA ÞARF MÁLINU
VEL EFTIR
— Á þessu stigi verður ekki
sagt að þetta mál sé mjög alvar-
legt eða hættulegt, hins vegar
er það alltaf reiðarslag er sjúk-
dómum sem þessum skýtur upp.
Þarf því að íylgja máli þessu
vel eftir og gera allar tiltækar
ráðstafanir til heftingar út-
breiðslu veikinnar.
— Hætta getur verið á að naut-
gripir fái garnaveiki, en ekki er
Framih. á bls. 28
Hruðbeppni
í börfuknatt-
leik
ANNAÐ kvöld verðúr etfnt
til hraðkeppni í körfuknatt-
leik að Hálogalandi og taka
þátt í keppninni 4 meistara-
flokkslið, KR, ÍR, KFR og
Ármann. Leikir þessir eru
haldnir í fjáröflunarskyni
fyrir utanför unglingalands-
' liðsins sem í vændum er.
Leikirnir verða 2x10 mín.
og engar tafir eða hvildarhlé.
Fyrst leika saman KR og
KFR og síðan Ármann og ÍR.
Loks verður úrslitaleikur
milli þeirra félaga er sigra í
áðurnefndum leikjum.
Mótið hefst kL 8.15 annað
kvöld.