Morgunblaðið - 29.01.1963, Blaðsíða 11

Þriðjudagur 29. janúar 1963
MORGVNBLAÐIÐ
11
HVAD HAFA ÞEIR
S
NÚ EB yfirleitt rólegrasti
timi ársins hjá íslenzkum list-
málurum. Því svöruðu a.m.k.
flcstir þeirra sem við lögð-
um fyrir þessa spurningu, og
er hinni lélegu birtu í skamm
deginu um að kenna. Þó eru
til málarar, sem mála eftir
sem áður, eins og t.d. Gunn-
laugur Scheving. Allir nota
listair.snnirnir þó tímann til
einhvers og eru að búa sig
undir átökin við liti og form,
þegar birtir. Sýningarlíf virð-
ist líka æði fjölskrúðugt, og
eru margir listamannanna
bæði að hugsa um sýningar og
undirbúa þær.

Íilendijigurínn vekur
sýningargesti
Þegar við hringdum til
Svavars Guðnasonar fyrk-
skömmu og spurðum hann
hvað hann væri að gera, svar
aði hann því til að hann mætti
ekki vera að því að tala við
okkur, hann væri á förum
utan. Og við það sat.
En nú hefur okkur borizt
sýningarskráin frá hinni ár-
legu listsýningu Gi-önningen-
hópsins í Ghariottenborg í
Kaupmannaihöfn, og við vit-
um því hvers vegna Svavar
var svona önnum kafin. Hann
tekur í ár þátt í sýningunni,
við góðan orðstír, sýnir þar
11 málverk, öll alveg ný.
í sýningarskránni er myiíd
af nýju -málverki eftir hann
og þar fagnar ritstjóri skrár-
innar, Albert Mertz, honum
sérstaklega með ávarpi, sem
hljóðar svo:
„Velkominn Svavar Guðna-
son!
Við bjóðum þig velkominn
með drama þitt, ljóðfænu
þína og óhagganlegan trúnað
við myndlistina, með þína ó-
þreytandi leit eftir kjarnan-
um, ekki í myndfegurðinni,
heldur í lífinu sjálfu. í>ú hef-
ur, sem aðeins fáir norrænir
listamenn, haft skilning á að
sameina líf og list í eitt. Þú
varst með okkur á baráttu
árum Haustsýninganna, en nú
er e.t.v. fremur en nokkru
sinni áður, nauðsynlegt að
berjast. Fyrir þig, Svavar, er
eins eðlilegt og eins nauðsyn-
legt að mála, og að anda.
Þess vegna vona ég að við
í Grönningen fáum að sjá þig
á hverju ári meðal okkar —
við þurfum á þér að halda“.
Þess má geta að í sýningar-
skránni er einnig grein um
Jón Stefánsson, en minning-
ardeild um hann er á sýning-
unni, eins og áður hefur ver-
ið getið í blaðinu.
Myndir Sv-avars á sýning-
unni í Grönningen vekja at-
hygli, sem fyrr er sagt. Lista-
gagnrýnandinn Bris nefnir
hann fyrst allra listamanna-
anna í grein sinni í BT og kall
ar hann nútimalegastan af
öllum þeim sem sýna í ár.
Hann segir:
í Charlottenborg gengur
maður um notalega sali. Hér
er formið dýrkað formsins
vegna, mótivin vegna þeirra
sjálfra, litlir af því hve
snotrir þeir eru. Sá
einasti sem vekur mann
upp er íslendingurinn Svavar
Guðnason, sem í fyrsta sinn
sýnir með Grönningen. Hér
finnur maður brennandi um-
brot listalnannsins. Hann er
hættulegur, maður skynjar að
tröllsglott leikur um varir
hans þegar hann smyr næstum
sprengjulitum á léreftið — og
maður trúir því að hann hafi
ísblóm í hárinu. Kannski hef-
ur það bráðnað aðeins til að
draga kynlegar myndir í and
lit hans.“
Gunnlaugur Scheving í vinnustofu sinni með alveg nýja mynd, 'sem sýnir fólk í smiðju.
Þetta motiv hefur hann málað nokkrum sinnum áður.
áramót.
— Eg er farinn að mála við
ljós, sagði Gunnlaugur til skýr
ingar. Það er svo ágætt. Eg
hefi alltaf gert nokkuð að því
en miklu meira nú á seinni
árum. Maður getur komizt upp
á lagið með þetta. Oft í skamm
deginu er birtan slæm jafn-
vei að degi til, eins og t.d.
hefur verið núna. Ekki þó svo
að skilja að ég hafi málað
þessar myndir alveg við ljós.
Tekur aftur og aftur upp
sömu mótívin
Gunnlaugur Scheving læt-
ur skammdegið ekki tefja sig.
Er við litum inn í vinnustof-
una hans við Nesveginn ,stóðu
þar þrjár myndir, ein geysi-
stór, allar málaðar síðan um
Eg hefi Mka málað í þær á
daginn.
Stærsta myndin er 2,60x2
m og henni er lokið. Motivið
er sveitasmiðja, þar sem mað
ur stendur við smiðar og tvær
aðrar manneskjur horfa á. Og
er mikið af rauðu í myndinni.
— Þetta er gamalt motiv,
segir Gunnlaugur. Eg hefi mál
að það nokkrum sinnum áður.
Ein myndin er á Statens Mus
eum for Kunst í Kaupmanna
höfn. Sú er ekki eins stór og
þessi.
— Er langt síðan þú gerðir
fyrstu myndina?
— Já, það er langt síðan.
Eg fór austur í Öræfi á stríðs
árunum og gerði þá fyrstu
skissuna af þessu.
Við sjáum á veggnum fjór
ar skissur af sama motivi, mis
munandi að gerð, og eitt lít-
ið málverk með sama sniði og
það stóra. Það málaði Gunn-
laugur í fyrra.
— Gerirðu mikið að því að
vinna sömu motivin aftur?
— Já, ég geri það oft að
taka þau upp aftur og aftur,
með nokkru millibili. áður en
ég mála svona stóra mynd.
— Ertu þá ánægður með
þessa?
Gunnlaugur hikaði og svar
aði svo dræmt. — Já, ætli það
ekki.
Við skoðum hinar myndirn
ar tvær, Önnur er lítil, menn
að draga línufisk. Gunnlaug-
ur telur hugsanlegt að hanin
kunni að taka aftur upp mótiv
ið og mála hana stærrj. Hin
er ekki alveg fullgerð. Hún
sýnir hákarlaveiðar. Sú er
mikið í köldum bláum eða
gráum litum, gerólíkum heitu
litunum í stóru myndinni.
— Þú rnálar svo mikið af
sjíávarmyndum, Gunnlaugur.
Heyrirðu í hafinu hér?
— Nei, ég hefi ekki veitt
því athygli. Það er svo kyrrt
hér. Mörgum þykir bezt að
mála á nóttunni. Þá er svo
kyrrt og maður á ekki von á
að neinn komi og trufli.
Ertu með nokkurt áform um
hvað þú tekur þér fyrir hend
ur á eftir þessum myndum?
— Nei, ég hefi engin sér-
stök áform.
— Ekkert að hugsa um að
sýna á næstunni?
— Nei, ég á ekki nóg á sýn
ingu ,og er ekkert með það
í huga.
Ágætt að nota skammdegið
til sýningarundirbúnings
Eitt af hinum nýju málverkum Svavars Guðna sonar á
höfn.
Grönningensýningunni í Kaupmanna-
Ég hélt að þetta væru pökk
unarmennirnir ,sagði Valtýr
Pétursson, er við hringdum til
hans. Hann sagði að mest af
sínum tíma undanfarið hefði
farið í að koma af stað mynd
um íslenzkra myndlistar-
manna á sýningar erlendis.
Málverkasýningu hans í Lista
mannaskálanum var varla lok
ið, þegar þurfti að koma mynd
unum af stað, sem nú eru
komnar til Moskvu og Lenin-
grad. Og nú er verið að senda
sýningu til Helsinki, sem á að
hefjast 8. marz.
Sýningamefnd ísl. myndlist
armanna er búin að velja 40
málverk, 8—9 höggmyndir, 1
teppi og 10 grafískar myndir
og er að pakka þeim og senda
Það er heilmikið verk að koma
svona sýningu af stað, sagði
Valtýr, og tekur allan manns
tíma. Annars er ágætt að
þetta lendi á manni í skamm
deginu ,þegar birtan er léleg
ust til að mála. En þá kemur
á móti, að erfitt er að velja
Framh. á bls. 17.