Morgunblaðið - 01.05.1963, Blaðsíða 19

Miðvikudagur 1. maí 196S
MORCUNBL AÐ1Ð
19
— Gunnar Thor.
Framih. ai bls. 2
beina, stuðning á undanfornum
árum, ekki sízt með þeim atbeina
sem hann hefur veitt ýmsum
sjóðuim atvinnuveganna, og þá
aiveg sérstaklega stofnlánasjóði
landlbúnaðarins, sem lyft var úr
gjaldlþroti og eymd, upp í það
að verða ötflog lánastofnun fyr-
ir landbúnaðinn og ómetanleg
lyftistöng fyrir hann. í>að vair
Ihvort tveggja, að með setningu
þeirra laga lagði ríkissjóður fram
tu-gi milljóna í stofnfé til sjóðs-
ins og hækkaði auk þess stór-
lega ánlegt framlag sitt.
Hagur opinberra
starfsmanna
Rikinu ber og skylda til að
gera eins vel og framast er unnt
við starfsmenn sina. Margir
Btarfsmenn og starfsmannahópar
ríkisins hafa dregizit aftur úr
varðandi launakjör á undanförn-
um árum og nauðsynlegt að bæta
kjör þeirra.
í stað þess að undirbúa ný
Oaunalög fyrir ríkisstarfsmenn,
ákvað ríkisstjórnin að ganga til
móts við margítrekaðar óskir
hinna opinberu starfsmanna um
að veita þeim samningsrétt. Það
var svo gerf með lögum frá í
fyrra um kjarasamninga. Það
olli nokkrum vonbrigðum, þegar
opinberir starfsmenn fengu nú í
fyrsta sinn viðurkenndan samn-
ingsrétt, að forystumenn þeirra
skyldu stilla sínum kröfum svo
hátt, að þær myndu kosta ríkis-
sjóð á ári í aukin útgjöld um
600 milljónir króna, en það var
að meðaltali 120% hækkun launa.
Auk þese voru kröfur um stór-
fellda stytting á vinnutíma, sem
hefði kostað stórfé. Ríkisstjórn-
in og samninganefnd hennar
undirbjó málið þannig, eins og
lögin um kjarasamninga gerðu
láð fyrir, að opinberir starfs-
menn ættu að fá laun, sem væru
hliðstæð og í samræmi við það,
sem greitt væri á hinum almenna
virmumarkaði, þar sem sMkur
samanburður væri fáanlegur. Það
þýddi t.d., að verkamönnum í
þjónustu rlkisins voru í tilboði
ríkisstjórnarinnar ætluð sömu
laun og Dagsbrúnarmenn hafa,
og iðnaðarmönnum í þjónustu
ríkisins sömu laun og iðn-
aðarmenn hafa. Tekið var sér-
stafct tillit til þeirra starfsmanna,
sem hafa þurft að leggja á sig
langt og dýrt nám og bera mikla
ábyrgð. Tiiboð það, sem ríkis-
stjórnin lagði fyrst fram, var
talið að myndi kosta árlega um
80 milljónir króna. Síðasta til-
boð rikisstjórnarinnar myndi
kosta ríkissjóðinn um 100 millj-
ónir króna á ári. Nú hefur ver-
ið gerð hver tiiraunin eftir aðra
ti'l þess að ná samkomulagi, og
m.a. hefur ríkisstjómin fram-
lengt frest til samningaviðræðna
fjórum sinnum og sýnt með því
samningsvilja sinn. Það tókst að
ná samkomulag um niðurröðun
í 28 launaflokka, en hins vegar
er ekki samikomulag um launa-
stiga, vinnutíma og yfirvinnu-
greiðslur. Er það mál þvi farið
til kjaradóms, sem kveður upp
úrskurð sinn fyrir 1. júlí n.k.
í sambandi við mál hinna op-
inberu starfsmanna er rétt að
geta annars, að nú á þessu þingi
voru lögfest ný lög um lífeyris-
sjóð opinberra starfsmanna, sem
veita þeirn starfismönnum, sem
láta af störfum fyrir elli sakir
eða vanheilsu, miklar kjarabæt-
ur, frá því sem verið hefur.
Það eru mörg verkefni fram-
undan, sem ekiki eru enn leyst,
og ýmis konar löggjöf er í smíð-
um til endur'bóta á sumum þeim
mála flokkuim, sem ég hef hér
rakið.
Meðal þess sem verið hefur í
undirbúningi er það, að koma
fastri skipan á hagsýslustörvf rík-
isins.
Þá hetfur verið samið frumvarp
um tollgæzlu og tolleftirlit, til að
koma tilleftirlitinu í sem allra
bezt horf, og gera ráðstafanir til
þess að draga sem mest úr ólög
legum innflutningi. Vegna þeirra
miklu vinnu, sem lögð var í toil-
skrána, þótti ekki fært að leggja
þetta frumivarp einnig fyrir þing
ið nú.
Þá er það einnig í undirbúningi
YALE
Lyftitæki útvegum vér frá
U. S.A.
V. -Þýzkalandi
Bretlandi
Frakklandi
Italíu
og Spáni
YALE
tækin eru traust og
vönduð en þó létt
í meðförum.
Gerið pöntun yðar
í tíma.
Umboðsmenn
G. Þorsteinsson & Johnson hf.
Grjótagötu 7. — Sími 24250.
RUÐUGLER
2ja, 4ra, 5 og 6 millimetra þykktir.
Ýmsar stærðir.
GRÓÐURHÚSAGLER.
45x60 — 60x60 cm.
Eggert Kristjánsson & Co. hf.
Símar 1-14-00.
að koma á staðgreiðslu skatta,
þannig að skattar og opinber
gjöld séu tekin af launum manna
jafnóðum og þeirra er aflað.
Samið hefur verið frumvarp að
nýrri löggjöf um bókhald ríkis-
ins, fjárlög, ríkisreikning og sam
band þess við þjóðhagsreiikninga.
Núgildandi lög um ríkisbókhald
eru orðin yfir 30 ára gömul.
Þá er í undirbúningi að koma
því skipulagi á, að endurskoðun
hjá ríkinu geti farið fram jafnóð-
um, en ekki eftir á, eins og nú
er.
Ekki einu saman
brauði
Á næstunni verður að gera
nokkrar endurbætur á skatta-
lögunum til viðbótar þvi, sem
þegar hefir verið gert, meðal ann-
ars í þá átt, að rekstur einstakl-
inganna fái tækifæri til að njóta
ýmissa þeirra hlunninda, sem fé-
lög njóta nú.
Með endurbótum á fjárhag
ríkisinis og efna'hag, endurbótum
á skatta- og tollamálum, esr ver-
ið að vinna undirstöðuverk, færa
björgin í grunn undir framitíðar-
höll. Það er verið að leggja horn
stein að framförum og bættum
lífskjörum 1 framtíðinni. En þótt
efnahagur batni og raunhæfar
kjaralbætuir fáist, megum við
aldrei láta hinn efnahagslega á-
vinning glepja okkur sýn, aldrei
láta hann byrgja okkur útsýn
yfir þau önnur verðmæti, sem
gefa lífinu gildi. Maðurinn lifir
ekki á einu saman brauði. Menn-
ing, listir, líknsemi, þurfa að
skipa si'tt rúm í Mfi og starfi. Og
hvort sem glímit er við og dæmit
er um hin veraldlegu mál, eða
þau, sem standa hjartanu nær,
þá verður hin innri rödd, dóm-
gireind mannsins og samivizkan
í brjósti hans sá óskeikuli dóm-
ari, sem alltaf má treysta, ef
spurt er og hluistað af einlægni.
Og því er það sannmæli, sem
jafnan stendur í góðu gildi, þeg-
ar skáldið Tómas Guðmundsson
segir:
Samvizkan ein er það vald,
sem frjálsir menn hlýða.
- /. MAI
Framh. af bls. 11.
eða landssambanda félaga í
skyldum starfsgreinum, er að
kallandi að skipulag ASÍ
verði endurskoðað og er það
áreiðanlega krafa fjölmargra
launþega í dag.
Sú skipulagsbreyting ætti
að samræma starf ASÍ breytt-
um þjóðfélagsháttum og
stuðla að því, að hagsmuna-
barátta launþega yrði raun-
hæfari en verið hefur.
Lærum af reynslunni
Verðbólgan hefur lengi
verið mesta vandamál þjóð-
arinnar, en baráttan gegn
henni oftast orðið árangurs-
laus. Launahækkanir hafa
því sjaldnast orðið raunhæfar
kjarabætur, þar sem þeim
hefur jafnan fylgt nýjar og
nýjar verðhækkanir. Fleiri,
en verðminni krónur.
Reynslan hefur því fært
okkur þá staðreynd, að rétta
leiðin til raunhæfra kjara-
bóta verður ekki farin með
háum kaupkröfum og löng-
um verkföllum. Það verður
að leita annarra leiða, t. d.
með skipulagsstarfi í vinnu-
hagræðingu, ákvæðisvinnu og
ágóðahlutdeild.
Hagkvæm nýting vinnu-
aflsins, hráefna og fjár-
magns, eru stórir Uðir fram-
leiðslukostnaðarins, sem með
betri vinnuhagræðingu og
bættu skipulagi ætti að geta
skapað betri kjör fyrir laun-
þega. Þeim árangri yrði bezt
náð með samstarfsnefndum
launþega og atvinnurekenda,
eða öllu heldur hagstofnun
þeirra aðila.
Gæti þá líka hlutdeild
launþega í þjóöarframleiðsl-
unni og arði hennar, orðið
réttlát, en að því ber að
stefna, enda farsæl leið til
raunhæfra kjarabóta.
— Ingólfur Jónss.
Framhald af bls. 5.
með auknum almannatrygging •
um. Stjórnarandstaðan segir, að
núverandi stjórnarstefna miði að
því að gera þá, sem betur eru
megnandi sterkari og þá veikari
vanmáttugri. Þetta eru hreinustu
öfugmæli. Engin ríkisstjórn hefur
gengið eins langt í því að jafna á
milli þjóðfélagsþegnanna og gert
hefur verið á því kjörtímabili,
sem nú er að ljúka. í staðinn fyr-
ir að greiða eina krónu til þeirra,
sem vanmáttugri voru í tíð
vinstri stjórnarinnar, eru nú
greiddar allt að því 3—4 krónur.
Það fer því vel á því, að þeir,
sem afla fjár láti mikið af mörk-
um til þeirra, sem ekki eru vinnu
færir. Sjúkrarúm verða að vera
fyrir hendi fyrir þá, sem þau
þurfa að nota. Hæli þurfa að
vera fyrir hendi fyrir þá, sem að
einhverju leyti eru vaingefnir.
Þeir, sem Mtil fjárráð hafa verða
að hafa möguleika til skólagöngú
ekki síður en þeir, sem eru vel
efnum búnir.
Lokaorð.
fslendingar hafa hrósað sér
fyrir menntun og telja sig geta
skipað sess meðal annarra menn-
ingarþjóða. Það hefúr og verið
viðurkennt, að svo sé. ísland er
lýðræðis- og þingræðisríki, sem
vill stöðugt sækja fram til vax-
andi uppbyggingar, örari þróun-
ar, efnahagslega og menningar-
lega. Verkefnin eru ótæmandi.
Þjóðin gerir sér þess fulla grein
og mun einhuga keppa að settu
marki og leggja sig fram með
mikilU vinnu og árvekni í störf-
um. Komandi kosningar geta orð
ið örlagaríkar. Komandi kosning-
ar geta orðið ákvarðandi um það,
hvort haldið verður áfram á
réttri leið til bættra Mfskjara fyr-
ir alþjóð eða bvort glundroði og
upplausn verður ráðandi um sinn
og eyðileggur þann árangur, sem
náðst hefur á líðandi kjörtíma-
bili. Við Sjálfstæðismenn biðjum
þjóðina að hugsa, að lesa og
kynna sér stjórnmálaferil flokk-
anna, vinnubrögð núverandi rík-
isstjómar og árangur starfsins.
Við biðjum um að fólkið í land-
iniu láti rólega og hlutlausa yfir-
vegun mála, verða ráðandi um,
hver dómurinn verður um þau
vm-k, sem unnin hafa verið á
kjörtímabilinu. Við biðjum um
að heilbrigð dómgreind verði ráð-
andi. Framtíð þjóðarinnar er und
ir því komin, að kjósendur í land
inu beri gæfu til að velja sér
ríkisstjórn á næsta kjörtímabili,
sem vinnur að hagsæld þjóðar-
innar og framförum almenningi
til heilla. Við Sjálfstæðismenn er-
um reiðubúnir að ganga til þeirr-
ar omstu, sem framundan er. Við
vitum, að að okkur verður skot-
ið alls konar eiturörvum, en það
mun ekki lama hug okkar til þess
að berjast fyrir góðum málstað.
Megi forsjónin gefa góðum mál-
stað sigur og leiða þjóðina fram
til batnandi tíma, velgengni og
hagsældar.
Sig. Guðmann Sigurðsson.
Prófarkalesari
Maður vanur prófarkalestri getur fengið
atvinnu nú þegar. Vinnutími frá kl. 3 e.h.
og eftir samkomulagi. Svar merkt: „Rösk-
ur — 6601“ sendist afgr. Mbl. fyrir 1. maí.
VDNDUfl || n
FALLEG I H
0 D V R U f|
Siq u rþóijót isson &co
P' J-lafihVKtnvti tf