Morgunblaðið - 24.10.1963, Qupperneq 20
20
MORGU N BLAÐIÐ
Fimmtudagur 24. okt. 1963
BRJÁLAÐA HÚSIÐ
ELIZABETH FERRARS - - - -r-
Colin rak upp einskonar hlát-
ur. — Já, því ætti ég ekki að
gera það, þegar ég er búinn að
segja þér allt hitt. Það sem
gerðist, var einfaldlega það, að
Roger skaut hér upp um klukk-
an hálfþrjú. Hann sagðist þurfa
að tala við Lou, en vildi hins
vegar ekki fara upp í húsið, til
þess að rekast þar ekki á Evu.
Hann spurði mig, hvort, ég vildi
vera svo vænn að fara þangað
og biðja Lou um að koma hing-
að. Ég reyndi að koma mér und-
an þessu, — ég hafði mikið að
gera og vildi auk þess ekki hitta
Lou. Ég á ekki við, að ég væri
neitt að reyna að íorðast hana,
en hana virtist ekki langa neitt
til að hitta mig. Ég fór nú samt.
Roger hafði lagt ríkt á við mig
að láta engan vita, að hann væri
þarna á næstu grösum. En þegar
ég kom þangað, var allur hópur-
inn í sama garðinum, og ég gat
ekki náð í Lou í einrúmi. Og
svo þrælaði Eva mér í tennis-
keppnL Klukkan hlýtur að hafa
verið órðip fjögur, þegar ég loks
gat komið skilaboðum til Lou.
— Og um leið og hún fékk
skilaboðin um, að Clare vildi
finna hana, ljómaði hún öll af
gleði?
— Já, og þá fór Eva að tala
um að fá éitthvað að drekka og
Lou fór að sækja það. Hún þaut
inn í húsið og strax og hún var
kominn út með drykkina og
hafði boðið fólkinu, fór hún
áleiðis til kofans. Hann leit nið-
ur fyrir sig. — Og ég sá hana
ekki eftir það.
— En hversvegna sagðirðu
okkur ekki þetta blátt áfram í
morgun? Þú hefðir getað það,
án þesfs að segja frá hinu.
Colin þagði. Svo endurtók
hann þetta hljóð, sem líktist
hlátri. — Eg hélt, að það hefði
verið Clare, sem myrti hana.
— Og þú vildir hlífa honum?
Toby virtist ekki skilja þetta.
— Hjálpi mér, nei! Ég hafði
engan áhuga á að hlífa honum.
En skilurðu ekki, að ef það hefði
verið C.lare . . ég á við, þetta var
svo heimskulegt . . ég á við,
hvernig hann hafði notað mig
til milligöngu. Hann hafði konlið
í kofann til mín, látið mig fá
Lou til að koma þangað, verið
harður á því, að enginn annar
fengi að vita af því að hann
væri þarna, án þess ab kæra sig
um allt, sem ég vissi. Ég hé4t
það gæti ekki þýtt annað en það,
að hann vissi allt um okkur Lou
og væri reiðubúinn að nota sér
það, ef ég komi upp um hann.
Svo að ég ákvað með sjálfum
mér, að þangað til ég fengi að
vita hjá honum, hvað hann hefði
sjálfur sagt lögreglunni, ætlaði
ég ekki að segja neitt. Röddin
var eins og hann væri að hæð-
ast að' sjálfum sér. — Réttlæti
eða hefnd þýddi ekkert í mín-
um augum, samborið við hrein-
ar vísindalegar kröfur.
— Líklega er þáð hér um bil
sannleikurinn, sagði Toby alvar
legur.
—- Já, sagði Colin, — eg get
alveg séð, hvernig þetta lítur út
í þínum augum. Það, að mér
skjátlaðist um Roger breytir
ekki ástæðunum til minna gerða.
Én ef þú vissir, hvaða þýðingu
það hefur að glopra frá sér þeim
möguleikum, sem ég hef . . .
Hann veifaði hendi þreytulega.
— Var það annars nokkuð fleira,
sem þú vildir vita?
— Já, Hvað mikið veit Widdi
son um þetta?
— Charlie? Eftir því, hvernig
hann leit á mig um hádegisverð-
arbilið, hélt ég, að hann vissi
eitthvað, en nú er ég ekki eins
viss um það.
— Jæja, Gillett, ég skyldi nú
ekki segja Vanner karlinum
neitt um þetta. Ég veit ekki,
hvort þú hefur tekið eftir því,
en þú fellur nógu vel inn í mynd
ina til að verða grunaður.
— Hver . . ég?
— Þú hefur verið svo önnum
kafinn að varðveita þennan
styrk þinn, að þú hefur ekki séð
snöruna dingla, rétt á næstu
grösum. Þú skilur, að þú hafðir
beina ástæðu til að myfða Lou,
og ef Clare hefur vitað allt, sem
þú hélzt, að hann vissi, hafðirðu
augsýnilega ástæðu til að myrða
hann líka. Tíminn, áhöldin og
tækifærið . . allt leggst á eitt
Þú hefðir getað lagt þessa gildru
fyrir Roger, fyrir hádegisverð,
og ef Eva hefði ekki beðið þig
að aka mér í stofnunina, hefirðu
hæglega getað fundið þér ein-
hverja átyllu til að fara ekkj
heim í kofann. Ég mundi í þín-
um sporum fara varlega og ekki
segja Vanner neitt.
— En hvað um Evu? Ætlarðu
að láta hann halda áfram í þeirri
trú, að Roger hafi verið barns-
faðirinn? Allt málið byggist á
því, í hans augum.
— Það getur eins vel byggzt
á því, að Eva hafi haldið, að
hann væri barnsfaðirinn.
— Ó, guð minn góður!
— Og þú veizt, að hún hélt
það, Gillett.
Varirnar á Colin hreyfðust en
Þetta fréttabréf komst ekki til
vitundar Profumo og heldur
ekki siðameistanans eða dóms-
málaráðherrans. ,Þeir fengu ekki
um það að vita fyrr en um 13.
marz.
Nú hefur verið spurt: Hvers
vegna var ekki farið í meið-
yrðamál við útgefanda þessa
bréfs? Það var þó greinilega
niðrandi fyrir Profumo. Ef hann
var að bíða tækifæris til að
hreinsa sig, hversvegna fór hann
þá ekki í mál? Svarið er þetta:
Profumo og lögfræðingur hans
og einnig dómsmálaráðherrann,
athuguðu málið. Lögfræðingur-
inn var því andvígur að fara
í mál. Honum fannst þetta ekki
rétt tilefni til þess. Og dóms-
málaráðherrann var á sama
máli. Fréttabréf þetta hafði svo
litla útbreiðslu, og hafði auk
þess inni að halda hneykslissögu
um annan mann, sem ekki hefði
verið rétt að opinbera. Svo var
mjög trúlegt, að þetta í frétta-
bréfinu væri bara byrjunin og
málið kæmi bráðlega í reglu-
legu blöðunum. Því var betra að
bíða eftir ábyrgari útgáfu af sög
unni.
Tækifærið til að hrekja orð-
róminn lét ekki lengi á sér
standa. Það var komið eftir hálf
an mánuð. Hinsvegar kom það í
óvæntri mynd. Hinn 21. marz
1963 vöktu þingmenn máls á því
í þjnginu. En í millitíðinni hafði
ýmislegt gerzt. Christine Keeler
var horfin. Hún kom ekki til
vitnaleiðslunnar í Edgecombe-
málinu. Og ofan á allar hinar
sögurnar bættist sú ný, að Pro-
fumo hefði hjálpað henni til að
hverfa.
\ 9. kafli.
HVARF CHRISTINE KEELER.
• (I) Lögin.
Eitt af því, sem olli almenn-
ustum óróa var hvarf Christine
Keeler í marz 1963, með þeim
afleiðingum, að hún bar aldrei
vitni í málinu gegn John Edge-
combe. Paul Mann fór með hana
hann sagði ekkert. Hann stóð
bara í höm og starði fram fyrir
sig.
En allt í einu sneri hann sér
við og lagði af stað til hússins.
Hann var næstum horfinn,
efst á stígnum þegar Toby
heyrði úr áttinni frá húsinu ein-
hver köll, og Toby og Georg sáu
máttleysislegan líkama Colins
rétta úr sér og síðan fór hann
að hlaupa. Þeir risu á fætur og
hlupu á eftir honum,
Nú fóru að þeyrast orðaskil
í þessum ópum.
— Vei mér, því að meiðsli
mín — sár mín — eru hryggi-
leg, en ég sagði með sanni, að
þetta er sorg, og ég verð að bera
hana; musteri mitt er eyðilagt
og aliir strengir mínir slitnir;
börn mín hafa yfirgefið mig og
þau eru ekki ....
Úti á garðpallinum stóð Fry
gamli.
Hann stóð þarna mitt í æst-
um hópi og fórilhði höndum tii
himins. Hendurnar voru blóð-
ugar.
Colin kom hlaupandi að, og
síðan Toby og Georg.
— Því að landið er fullt af
hórkörlum. . . .
— Charlie, M^x, Nelia frænka!
æpti Eva, eins og utan við sig.
Blóð rann úr annarri hendi
til Spánar. Það hefur verið gefið
í skyn, að þetta hafi verið gert
að undirlagi manna í háum stöð-
um, sem væru hræddir um, að
nöfn þeirra kynni að verða nefnd
í réttarhöldunum. Reyndist
þetta satt var hér um alvarlegt
mál að ræða.
Lögin kveða svo á: Ef vitni,
sem hefur verið stefnt til að
20
vitna við réttarhald, kemur ekki
til yfirheyrzlu, fer ábyrgðin eftir
því, hvort gildar afsakanir eru
fyrir hendi eður eigi. Ef hann
eða hún hefur næga afsökun, t.d.
veikindi og getur ekki mætt, er
það ekki brot gegn réttinum.
Eh ef hann eða hún hefur enga
gilda afsökun hefur hann eða
hún tapað tryggingunni, sem
sett kann að hafa verið. í þessu
tilfelli hafði Christine Keeler
sett .40 punda tryggingu og þá
tapað henni. En svo kveða lögin
ennfremur svo á,. að það sé sak-
næmt ef tvær eða fleiri per-
sónur taka sig saman um að
hindra framgang réttarins með
því að fá vitnj til að hverfa.
Þar eð lögin Mjóða þannig,
hef ég leitazt við að komast eftir,
hvort um nokkur slík samtök
hafi verið að ræða.
(II) Lögfræðingurinn óttast, að
hún verði numin brott úr landi.
Áður en ég fjalla um hvarf
Christine Keeler í marz, verð
ég að minnast á annað, sem
skeði snemma í febrúar 1963,
þegar mál John Edgecombe var
væntanlegt fyrir rétt, innan
skamms. Lögfræðingur Wards
sagði mér, að hann væri hrædd-
ur um, að Christine Keeler,
sem var mikilvægt vitni í Edge-
combemálinu, yrði skotið úr
landi“. Ég spurði: „Hversvegna
voruð þér hræddur um það?“.
Og hann svaraði: „Blátt áfram
gamla mannsins og féll til jarð-
ar.
— Þaggið þið niður í honum,
einhver ykkar! æpti Eva. — Ég
þoli ekki meira af þessu!
Á jörðinni kring um Fry var
fullt af glerbrotum. Þar lá bakki
á hvolfi og flöskur og glös lágu
í þúsund moliftn allt í kring um
hann.
Lisbeth Gask flýtti sér að út-
skýræ málið fyrir Toby: — Hann
kom allt í einu þjótandi út og
mölbraut öll glösin og fleygði
þeim á jörðina, skar sig á hend-
inni á einu þeirra og fór svo að
predika úr Jeremíasi.
Reginald Sand hvíslaði: —
Karlgreyið er alveg spinnvit-
laus!
Svo heyrðist meira úr Jere-
út af ýmsu, sem Ward hafði
sagt við mig“. Lögfræðingurinn
gaf Ward þetta einbeitta og skyn
samlega ráð: „Undir engum
kringumstæðum má nokkur okk
ar taka þátt í neinu slíku“.
Og um þetta sama leyti,
snemma í febrúar 1963 gerði
Paul Mann ( að því er hann
sagði mér sjálfur) þessa uppá-
stungu við Ward: (Ég hef tekið
hana upp áður, en hún er svo
áríðandi hér, að ég endurtek
hana)“. Ég sagðist ekki vita,
hvað hún ætlaðist fyrir en ég
sagði henni, að ég væri ekki
nema fús til að fara með hana
burt eftir réttarhöldin og halda
blaðamönnum frá henni. Ég
man líka, að ég sagði, að vitan-
lega gæti ég ekki gert það upp
á eigin kostnað, en ég væri reiðu
búinn til að taka mér sjálfum
frí“. Þegar ég lagði þessa spurn-
ingu fyrir Paul Mann: „Vildu
þeir láta hana hverfa eftir rétt-
arhöldin?", þá svaraði hann:
„Nei, þetta var aðeins uppá-
stunga um, að hún hyrfi; enginn
sagði: „Já, við viljum, að hún
fari eftir réttarhöldin".
Ég tel það því greinilegt, að
snemma í febrúa'r 1963, hafi
Ward fengið þá hugmynd, að
Christine Keeler skyldi hverfa,
og hafi minnzt á hana við Paul
Mann, og að hann hafi verið fús
til að hjálpa til þess arna, en að
ekkert hafi verið ákveðið um
það sagt, hvort hún ætti að
hverfa fyrir eða eftir réttarhöld
in. Jafnljóst er hitt, að lögfræð-
ingarnir vildu engan þátt eiga í
þessu. Það var 5. febrúar sem
Profumo og lögfræðingur fians
ráðfærðu sig við ríkissaksókn-
arann, og 7. febrúar sagði lög-
fræðingur Profumos lögfræðingi
Wards af þessu. Síðarnefndi
(sem daginn áður hafði sam-
þykkt 500 punda tilboðið) sagði
við mig: „Gula ljósið hjá mér
breyttist snögglega í fautt og
ég sagði skjólstæðingi mínum,
að hann mætti uniir engum
míasi út í kvöldkyrrðina, og
fleiri blóðdropar drupu úr hendl
Frys. Hitt fólkið reyndi að
svara með því að þagga niður
í honum. Loks urðu Charlia
Widdison og Toby til þess aS
koma gamla manninum inn og
upp í eitt svefnherbergið.
Charlie fékkst við sárið en Toby
við spámanninn. Smán samaa
hafði hvorttveggja jafnað sig.
Nú tók djúp hryggð við af æs-
ingnum hjá gamla manninum.
Adolphus Fry settist á rúmstokk
inn álútur og með hangandi
höfuð og hlýddi öllu sem honum
var sagt, eins og ósjálfrátt. Aug-
un fylltust af tárum, og meðaa
Charlie var að binda um hann*
tautaði hann eitthvað fyrir
munni sér, samhengislausL
kringumstæðum greiða neina
peninga, hvorki lögfræðingi
hennar né inn á reikning henn-
ar. Jafnvel 500 pundin máttu
ekki greiða henni“. Hann sagði
mér: „Það, sem ég var hræddur
um, frá fyrstu byrjun, var, að
henni yrði skotið úr landi, og
það sem ég vildi sízt af öllu var,
að Ward ætti nokkurn þátt í
því. Og ef hún hefði horfið úr
landi með 500 pund frá okkur,
hefði það litið freklega grunsam
lega út“.
(III) Paul Mann hyggst
taka sér fri.
Nú vildi svo til, að Edge-
combemálinu var frestað sökum
veikinda leigubílstjórans. Því
var frestað til næsta réttarþings,
og búizt við, að það kæmi fyrir
í marz 1963. En í millitíðinni var
Paul Mann í nánu sambandi við
Christine Keeler í fyrstu viku
febrúar 1963. Hann sagði mér,
að hann hafi farið áð eyða óskap
legum tíma vegna hennar, svo að
hann vaktaði hana næstum all-
an sólarhringinn. Svo kom að
því, sagði hann mér, að hún tók
að gerast mjög hugsjúk og lang-
aði til að komast burt frá öllu
saman. Sjálf sagði hún mér, að
hún hefði verið hrædd við tvo
svertingja, sem hefðu verið leigð
ir til að skera andlitið á henni.
Hún sagði: „Ég vissi vel, að það
var skylda mín að mæta í rétt-
inum, en, yður satt að segja, þá
hugsaði ég sem svo: „Fjandina
hafi allar skyldur — ég ætla
ekki að láta fólk vera að þveita
mér úr einum staðnum 1 annan“,
Ég gerði mér ekki ljósar alvar-
legar afleiðingar þess arna. Ég
ákvað að fara“. Paul Mann sagði
mér sjálfur, að hann hafi haft
í hyggju að taka sér frí suður á
Spáni, nokkru seinna, en að
beiðni Christine Keeler flýtti
hann ferðinni um svo sem hálf-
an mánuð og ákvað %ð fara fyrr,
Þetta var ákveðið um febrúar-
lok 1963, og svo lögðu þau af
stað 8. marz 1963.