Morgunblaðið - 04.01.1964, Síða 6

6
MORGU N BLAÐIÐ
Laugardagur 4. jan. 1964
brúnarkaup. I»að verður því að
hætta eda fara úr landi þar
sem það getur starfað áfram í
sinni sérgrein, þróazt og haft
eitthvað upp í þann kostnað
sem af náminu hlauzt.
Hvort er betra
að íslenzkt tæknilið viðhaldl
sinni kunnáttu erlendis, á með-
an ekki eru timabærar aðstæð-
ur fyrir starfi þess innanlands.
eða að það bætizt í hóp ófag-
lærðra borgara og moki sandi
eða afgreiði tuskur í búð, sera
fjöldi fólks verður að gera?
Þegar tæknifræðingar hafa hrak
izt úr landi eru keyptir erlend-
ir starfskraftar á 2—3 földum
launum hinna fyrri — þá er
nóg til af peningum. Ekki er
mér kunnugt um, að lág laua
ísl. tæknifr. komi neytendum
að miklu gagni, því nútíma
tækni er iðkuð á svipuðum
grundvelli um allan heim á svip
uðu verði. Ofsalaun eru sjald-
an greidd nema í vanþróuðum
ríkjum, annarstaðar eru launin
hlutfallslega svipuð um heim
allan, nema hér, í mörgum til-
fellum.
íslenzk árátta
Það er gæfuleysi margra
vinnuveitenda í mörgum starfa
greinum að gera mátulega
naumlega í launum og aðbún-
aði, til þess fólks sem mest ríð-
ur á að hafa í sinni þjónustu.
Við þetta ástand fer fólk a®
hugsa til hreyfings, iðnaðar-
menn fara annað eða fara að
vinna sjálfstætt, ef sérfræð-
ingurinn fer annað, verður hani*
oft að fara úr landi og þá stend
ur fólk höggdofa og undrast
hvað maðurinn er óþjóðlegur.
Þetta vandamál er efni í marg-
ar blaðsíður ef því á að gera
skil, en setjið ykkur í spor
þeirra sem verða að skilja við
allt hér heima til að geta starf-
að á réttri hillu og allur heim-
urinn þarfnast kunnáttu þeirra,
1 mörgum tilfellum eiga ísl. sér-
frœðingar auðveldara með að
verSa þjóð sinni að liði frá er-
leodum vinnrustað.
Via* Oddsson.
menn hans.
30/12 1963
Þorsteinn Jónsson.
Þorsteinn Jónsson.
Leiörétting á missögn
f HINUM fræga ritdómi Sigurð-
ar A. Magnússonar um bók
Kristjáns Albertssonar Ævisaga
Hannesar Hafstein 2. bindi, en
ritdómur þessi kom í Mbl. ný-
lega, og er með réttu af mörg-
um nefndur sleggjudómur, er ein
missögn sem mig langar að leið-
rétta. S. A. M. segir að „götulýð-
ur“ hafi farið heim til Hannesar
Hafstein dag þann er kosningar
fóru fram 1908 og sungið þar ís-
lendingabrag. Ég var 23 ára er
þetta gerðist og var viðstaddur.
Þá var kosningaaldur miðaður
við 25 ár, yngri menn höfðu ekki
rétt til að kjósa. Fyrir framan
skrifstofur Heimastjórnarmanna
(fylgismanna H. Hafstein) sem
var í húsi búnaðarfélagsins og
iðnskólans, safnaðist saman fjöldi
manna, sem voru andstæðingar
„uppkastsins,“ svonefnda, en í
því stóð meðal annars að fsland
var viðurkenndur hluti af „det
samlede danske rige“ um aldur
og ævi og margt fleira þvílíkt
sem okkur ungum Landvarnar-
mönnum fannst strembið að
Þórður Sveinsson, síðar banka-
bókari, Einar Indriðason (sonur
Indriða skrifstofustjóra Einars-
sonar) og Indriði Indriðason frá
Skarði. Myrkur var í gluggum
ráðherrahússins, var því snúið
aftur og enginn söngur upp haf-
inn þar. Á leiðinni norður Tjarn-
argötuna mættum við Hannesi
Hafstein í hópi fjölda manna.
Gengu flokkarnir hver fram hjá
öðrum án þess að nokkuð væri
sagt né gjört. Það var síður en
svo að nokkuð kæmi til óeirða.
Ég heyrði sagt að einum kosn-
ingasmala úr öðrum hvorum
herbúðunum hefði verið hrint í
Lækinn (hann var þá opinn í
Lækjargötu). Það var víst eina
strákaparið sem framið var þann
eftirminnilega kosningadag þeg-
ar þjóðinni auðnaðist gæfa til
þess að forða því að láta Dani
binda sig klafa, sem ef til vill
og sennilega hefði verið erfitt að
losa sig við aftur.
Ég vil engan dóm leggja á hin
löngu skrif Kristjáns Alberts-
sonar. Hannes Hafstein var glæsi-
legur gáfumaður og ógleyman-
legur þeim er hann sáu og heyrðu
og hann hefur sjálfsagt ætíð gert
það sem hann taldi þjóð sinni
og fósturjörð heppilegast til
framfara og frelsis á hverjum
tíma. En ég hef verið og verð
eindregið á móti allri manna-
dýrkun. Hafstein hefur áreiðan-
lega ekki óskað þess, að verða
gerður að hálfguði og honum er
enginn greiði gerður með oflofi.
Hann var og er nógu stór til þess
rð gnæfa yfir marga, þótt ekki
sé reynt að lækka aðra samtíðar-
gleypa. Aðalleiðtogar okkar voru
þeir Bjarni frá Vogi og Benedikt
Sveinsson yngri. Þessi hópur í
Vonarstræti var enginn „götulýð-
ur“, þarna voru ungir stúdentar
og aðrir menntamenn, skrifstofu-
menn og starfsmenn í opinberum
stofnunum, verzlunarmenn, iðn-
aðarmenn, verkamenn og sjó-
menn. Fátt um unglinga 12—16
ára, þeir voru þá ekki farnir að
hafa sig mikið í frammi á göt-
unum innan um fullorðið fólk.
Við Landvarnarmenn vildum um
fram allt, ekki semja af okkur
fornan rétt, einhvern veginn fund
um við á okkur að við ættum
von á að losna undan yfirráðum
Dana áður en langt um liði. Okk-
ur ólgaði í brjósti föðurlandsást
og frelsisþrá. Og þarna í Vonar-
stræti sungu menn ættjarðarljóð
og er Jón Ólafsson skáldið gamla,
nú fylgismaður „uppkastsins",
hataða, gekk um sungum við
i magnaðasta erindið úr íslend-
ingabrag hans þar sem meðal
annars stendur: „Frjáls því að
íslands þjóð, hún þekkir heims
um slóð ei djöfullegra dáðlaust
þing en danskan íslending."
Þetta dundi yfir gamla mann-
inn og ég veit ekki hvort honum
þótti betur eða ver. Eftir það
var gengið suður að ráðherrabú-
stað. Ekki veit ég hver stóð fyrir
þeirri göngu, en ég fór eftir hópn-
um til þess að sjá hvað gerðist.
Ég man að við vorum saman
• Skemmta sér vel
í Lídó
Ekki alls fyrir löngu komu
fram hér í dálkunum óánægju-
raddir vegna þjónustu í Lídó.
Nokkur bréf hafa borizt frá
unglingum, sem vilja bera þetta
til baka og segja hið gagnstæða:
Eru mjög ánægð með Lídó og
telja þar flest til fyrirmyndar.
í einu bréfi segir: „Lítið inn
í Breiðfirðingabúð, Þórscafé og
Lídó og segið svo hvaða stað-
ur ykkur finnst þrifalegastur."
Annað bréf kemur frá „13
í þriðja bekk“ og segja að ádeil
urnar á Lídó séu „dónalegar"
og ekki á rökum reistar. Mat-
barinn sé þrifalegur og vínið
„alls ekki jafnmikið notað og
sagt var“ í fyrrnefndu bréfi
til Velvakanda.
„Unglingar vilja skemmta
sér innan um jafnaldra sína í
fjöri og músik, með hrópum og
söng. Við héldum bara að allir
vissu þetta. Haldið þið kannski,
að allir, sem klappa Let’s go
og hoppa Hava Nagila séu und-
ir áhrifum víns? . . . Og stólk-
urnar sjúskaðar! Hafið þið dans
að við peysufatakonu? Flétturn
ar sviptast í allar áttir, hárið
úfnar. Því skyldi hárið á ung-
um stúlkum ekki eins geta úfn-
að?“
• LEITAÐ AÐ VÍNI
Já, þetta segir unga fól'kið —
og lögreglan bætir því við í
gær, að á gamlárskvöld hafi
verið tekið áfengi af ungling-
um, sem komu á dansleik 1
Lidó. Ekki ein eða tvær flöskur
heldur samtals fimmtíu ílát,
jafnt á piltum sem stúlkum.
Keyndu ungu dömurnar jafn-
vel að leyna lögginni i nær-
buxum sínum og brjóstahöld-
um. Ekki fylgdi sögunni, hvort
þar var um þriggja pela eða
pottflöskur að ræða, en óhætt
er að segja, að ekki skortir
hugmyndaflugið.
En aðgerðir löggæzlumann-
anna í Lídó styðja orð bréf-
ritara okkor um það, að af
hálfu forráðamanna Lídó sé
fullur vilji til að léta skemmtan
irnar fara vel fram. En það er
hálfdapurlegt að þurfa að leita
að brennivíni á unglingum, sem
margir hverjir kyssa mömmu
og pabba — og brosa sakleys-
islega áður en þau fara að
heiman undir fölsku flaggi.
• Um menntamenn
MILLI jóla og nýjárs birtust
hér glefsur úr bréfi frá íslend-
ingi í Bandaríkjunum þar sem
hann talaði um ólíkan hug ís-
lendinga þar í landi til heima-
landsins. Viggó Oddson skrif-
ar eftirfarandi svarbréf:
Verða að hætta eða fara
„Þann 29. des. birti Velvak-
andi gremjuþrungið bréf sem
fjallar um þá íslendinga sem
starfa erlendis að ýmsum tækni
störfum eða menntaiðkunum.
Almennt virðist sem það jaðri
við landráð ef sérmenntaður
íslendingur starfar erlendis um
lengri eða skemmri tíma og
þessu fólki brugðið um fégirnd,
sækist eftir hæstu launum i
heimi. Þetta er ekki ætíð rétt,
það eru stundum alvarlegri or-
sakir sem valda þessu — að
ungt fólk sem hefur eytt mörg-
um af sínum beztu árum í sér-
nám sem hefur kostað það
mikil fjárútlát og launatap —
það byrjar að vinna hér heima
en finnur að vinnustaðurinn
er ómögulegur, framiþróun eng-
in og launin einskonar Dags-
....................... %
Brennur loguðu víða í Reykjavík og nágrenni á gamlaárskvöld að venju, sú stærsta var á
Klambratúni. Þessi brenna var hin mesta af þrem við Ægissiðu. Myndina tók Kristján Mag.
Léleg síldveiði
Reykjavík mesta löndunarhöínin
MORGUNBLAÐINU hefur bor-
izt skýrsla Fiskifélags íslands
um sildveiðarnar sunnan lands
og vestan nú í vetur. Skýrslan
er prentuð hér á eftir:
Síldaraflinn frá 14. des. hefur
verið 66.485 uppm. tunnur. Heild
arafli á land kominn frá ver-
tíðarbyrjun 11. okt. til laugar-
dagsins 28. des. var 309.947 upp-
mældar tunnur, en var í áirslok
í fyrra 666.194 uppmældar tunn-
ur, en þá hófst vertíðin um 20.
nóvember.
Hæstu löndunarstöðvar eru
þessar:
Uppm. tn.:
Grindavík ........... 18.891
Sandgerði ........... 30.913
Keflavík ............ 76.252
Hafnarfjörður........ 18.968
Reykjavík ........... 78.382
Akraness ............ 35.820
Ólafsvík ............ 21.960
Patreksfjörður ....... 7.178
Vitað er um 117 skip sem feng-
ið hafa afla og af þeim hafa
38 aflað 3000 uppmældar tn. eða
meira. Fyigir hérmeð skrá yfir.
þau skip:
Arnfirðingur Reykjavfk 486Ö
Árni Magnússon, Sandgerði 7507
Ásbjörn, Reykjavík 6565
Bára, Keflavík 3625
Eldey, Keflavík 7535
Engey, Reykjavík 8702
Faxi, Hafnarfirði 3744
Hafrún, Bolungavík 7311
Halldór Jónsson, Ólafsvík 3692
Hamravík, Keflavík 540#
Hannes Hafstein, Dalvík 5235
Haraldur, Akranesi 473»
Hilmir II, Keflavík 710«
Hólmanes, Keflavík 4077
Hrafn Sveinbjarnars. II. Gr.v. 11.879
Höfrungur II., Akranesi 0611
Ingiber Ólafsson, Keflavík 4264
Jón Finnsson, Garði 4021
Jón Gunnlaugs, SandgerÖi 335«
Jón á Stapa, Ólafsvik 4021
Kópur, Keflavík 5387
Kristján Valgeir, Sandgerði 6309
Lómur, Keflavík 6144
Margrét, Siglufirði 3063
Reykjanes, Hafnarfirði 3427
Rifsnes, Reykjavík 3450
Sigurður, Akranesi 3217
Sigurp>áll, Garði 11.335
Skarðsvík, Rifi 5799
Skírnir, Akranesi 4213
Sólfari, Akranesi 8457
Sólrún, Bolungavík 3704
Stapafell, Ólafsvík 535«
Steinunn gamla, Sandgerði 3420
Sæfari, Tálknafirði 4323
Víðir II. Garði 3000
>orbjörn, Grindavfk 45L9
Þórkatla, Grindavík 305«