Morgunblaðið - 05.04.1964, Blaðsíða 6

6
MORGUNBLAÐID
Sunnudagur 5. apríl 1964
Fimmtugur i dag:
Gunrtar Gíslason,
Síra
alþm.
í DAG er fimmtugur séra Gunn-
ar Gíslason, alþingismaður og
sóknarprestur í Glaumbæ í
Skagafirði. Hann er fæddur á
Seyðisfirði 5. apríl 1914, sonur
hjónanna Gísla Jónssonar, verzl-
unarmanns á Seyðisfirði, sem
enn er á lífi og Margrétar
Arnórsdóttur Árnasonar sóknár-
prests í Hvammi í Laxár-
dai í Skagafirði. Margrét móðir
séra Gunnars lézt þegar hann
var enn á barnsaldri, frá mörg-
um ungum börnum.
Tók afi hans, séra Arnór í
Hvammi þá sveininn til fósturs
og ól hann síðan upp sem hans
eigið barn væri. Er ekki að efa,
að forsjá og leiðsögn þessa
nnikilsvirta héraðshöfðingja og
skörungs hafi reynzt séra Gunn-
ari hið haldbezta vegarnesti,
enda telja margir Skagfirðingar
og aðrir, sem muna séra Arnór
i Hvammi, að dóttursyni hans,
séra Gunnar, svipi til afa síns á
margan hátt. — Sjálfum er séra
Gunnari áreiðanlega allra
manna bezt ljóst, hversu mikið
hann á séra Arnóari fóstra sín-
um að þakka og minnist hann
hans jafnan með virðingu og
af sonarlegum hlýleika.
Hvort sem þau ráð hafa verið
ráðin fyrr eða síðar, að séra
Gunnar skyldi nema guðfræði,
eða leggja stund á einhver önn-
ur fræði, er svo mikið víst, að
hann var settur til mennta að
ráði og með tilstyrk séra Arnórs,
enda hafði séra Gunnar náms-
gáfur ágætar og veittist auðvelt
að nema þau fræði, sem hann
var settur til. Lauk hann stúd-
entsprófi frá Menntaskólanum á
Akureyri vorið 1938 og embættis
prófi í guðfræði frá Háskóla ís-
skóla íslands vorið 1943, hvort
tveggja með háum einkunum.
Var hann kosinn sóknarprestur
til Glaumbæjarprestakalls þegar
að loknu embættisprófi og hefir
hann gegnt því starfi óslitið síð
an við vaxandi álit og vinsæld-
ir sóknarbarna sinna og héraðs-
búa allra. Langt er frá því, ð
séra Gunnar ahfi engum öðrum
störfum sinnt en þeim, sem beint
heyra undir hann frá því hann
fluttist að hinu forna höfuðbóli,
Glaumbæ rekið þar búskap af
miklum dugnaði og mýndarskap.
Vinnunr hann jafnan sjálfur að
búi sínu af hinni mestu elju að
hætti fyrri tíma stórbænda
prestastétt. Þá hefir séra Gunn-
ar einnig gegnt ýmsum trúnað-
arstörfum fyrir sveitarfélag sitt,
Seyluhrepp og Skagafjarðarhér-
að. Séra Gunnar hefir allt frá
æskuárum sinum verið hinn
áhugasamasti um stjórnmál,
enda mun hann hafa alizt upp í
því andrúmslofti hjá afa sínum
og fóstra, að það væri engan
veginn syndsamlegt að láta að
sér kveða í stjórnmálabarátt-
unni, þótt um prestvígða menn
væri að ræða. Fór því líka viðs
fjarri, að séra Arnór heitinn léti
stjórnmálabaráttu þeirra tíma
afskiptalausa og þótti jafnan
muna um harðsnúna liðveizlu
hans, þegar því var að skipta.
Á Háskólaárum sínum var
séra Gunnar einn af forustu-
mönnum Sjálfstæðismanna í
skólanum, var hann formaður
Vöku um skeið og átti sæti í
Stúdentaráði 2 kjörtímabil. —
Þegar að því kom, að Sjálfstæð-
ismenn í Skagaf'irði þurftu að
ákveða, hver verða skyldi eftir-
maður hins vinsæla héraðshöfð-
ingja Jóns Sigurðssonar á Reyn-
isstað á Alþingi, þótti séra
Gunnar sjálfkjörinn til þess. Var
hann varaþingmaður Skagfirð-
inga 1953 — 1959, kosinn þing-
maður þess héraðs til sumar-
þingsins 1959, þegar Jón á Reyni
stað gaf ekki lengur kost á sér
til þingmennsku, kosinn einn af
þingmönnum Norðurlands vestra
í haustkosningunum 1959 og er
það enn.
Séra Gunnar getur verið harð-
skeyttur baráttumaður og stund-
um ærið berorður, ef honum
heppinn, hrókur alls fagnaðar og
hinn mesti aufúsugestur í hvern
hóp. En fyrst og fremst er hann
vammlaus maður, drengur hinn
bezti, sem hvers manns vanda
vill leysa, samvizkusamur em-
bættismaður og kennimaður
ágætur. Þeir, sem kynnzt hafa
séra Gunnari og mannkostum
hans vita, að með þessari fá-
breyttu lýsingu er á engan hátt
hlaðið á hann oflofi, nema síður
sé.
Séra Gunnar Gíslason er
kvæntur ágætri konu, Ragnheiði
Ólafsdóttur, Gíslasonar, stór-
kaupmanns í Reykjavik og konu
hans Ágústu Þorsteinsdóttur,
sem nú er látin. Eiga þau hjón,
Ragnheiður og séra Gunnar 6
mannvænleg börn, sem flest eru
enn á æskuskeiði.
Um leið og ég færi séra
Gunnari og fjölskyldu hans
beztu hamingju- og árnaðaróskir
á fimmtugsafmæli hans vil ég
mega óska þess, a'ð þessi vinur
minn og samherji megi sem
lengst Vinna landi sínú og héraði
svo sem hann hefir hingað til
gert
Einar Ingimundarson.
Franco
stjórn á
finnst réttu máli hallað, en jafn-
an einlægur, talar af krafti sann-
færingar og hverskyns eitur
vopnaburður er honum fjarri
skapi.
í viðkynningu og viðmóti er
hann einn hinn geðþekktasti
maður, sem ég hefi kynnzt. Hann
er glaðvær, fyndinn og orðhepp-
Madrid, 1. apríl (NTB).
í DAG eru liðin 25 ára frá því
að borgararstyrjöldinni á Spáni
lauk með sigri byltingarsveita
Francos. Var dagsins minnst
með hátíðamessum víða um
land. í viðtali, sem einræðis-
herrann átti við blaðið ABC,
málgagn konungssinna, sagði
Franco að hann væri fylgjandi
því að komið yrði á þingbund-
inni konungsstjórn í landinu.
Sagði hann að verið væri að
undirbúa sérstök lög þar sem
ákveðin eru starfssvið konungs
annars vegar og forsætisráð-
herra hinsvegar.
í tilefni afmælisins í dag
ákvað ríkisstjórnin að stytta alla
fangelsisdóma pólitískra fanga
og glæpamanna um einn sjötta.
Sérstök hátíðahöld voru
skammt utan við Madrid í „dal
hinna föllnu", sem er minnis-
merki um þá, er féllu í borgara-
styrjöldinni. Þar var Franco ein
ræðisherra viðstaddur, og með
honum Juan Carlos prins af
Bourbon og kona hans Soffía
Grikklandsprinsessa. Álitið er
að Franco vilji að Juan Carloa
verði Spánarkonungur, en sam-
kværnt stjórnarskránni verður
hann að vera orðinn þrítugur.
Auk þess verður faðir hans, Don
Juan, að afsala sér erfðum.
Juan Carlos prins er nú 26 ára.
Alli Akrones-
bdta 6,456 tonn
irá nýári
Akranesi, 3. apríl
VERTÍÐARAFLI bátanna hér
var orðinn 6.456 tonn 31. marz
frá nýári. Aflahæstir eru þessir
tveir bátar Anna, skipstjóri Þórð
ur Guðjónsson, með 629 tonn og
Sólfari, skipstjóri Þórður Óskars
son, með 566 tonn.
Heildaraflinn hjá bátunum í
gærdag var 350 tonn, en 18 eða
19 bátar lönduðu. Þrjár trillur
réru og fiskuðu frá 600 til 1150
kg. — Oddur.
Hér kemur bréf um stór-
iðjuna frá Jóni í Selási:
Kísilgúr og alúminíum
„Velvakandi góður, heldurðu
að þú ljáir ekki fáeinum línum
rúm í dólkum þínum undir
heilabrot, sem ég er með út
af því, r—n hér að ofan stend-
ur.
Ég gat því miður ekki hlust-
að á fyrirlestur Jóhanns ráð-
herra Hafsteins sem hann hélt
á dögunum um stóriðju hér á
landi. Þarf ekki að efa það, að
þar hefir verið skýrt rétt og
hlutlaust frá staðreyndum um
þessi mál af þekn ágæta manni.
Mig fuðar þó annars nokkuð
á því, hve lítið er rætt um
þessi mál manna á meðal en
ég hygg ef slíkt yrði gert að
einhverju ráði, gætu menn bet-
ur áttað sig á sumum atriðum,
sem mér finnst þó skipta
nokkru máli, eins og nú er
háttað atvinnulífi okkar is-
lendinga.
Einkum eru tvö atriði, sem
ég sakna upplýsinga um:
1) Ef komið yrði hér á fót
kísilgúrverksmiðju á Norður-
landi (Mývatn) og alúmíníum-
verksmiðju á Suðurlandi (Búr-
fellsvirkjun?),. hvaðan kemur
ckkur þá vinnuaflið sem með
þarf við þessa framleiðslu.
Einihversstaðar las ég, að alúm-
iníumverksmiðja gæti séð ca.
100 manns fyrir vinnu. Nú er
það svo, að auglýsingar þær,
sem oftast heyrast í útvarpi og
maður les í blöðunum, eru
vinnutilboð á fiskiskipin í
hraðfrystihúsin og annan fisk-
iðnað. Suima framleiðslu, eins
og saltfiskframleiðsluna, höf-
um við orðið að láta niður
falla vegna kostnaðar, sem
leiðir af ónógu vinnuafli. Sama
mun gegna um sveitastörf, að
jafn og vaxandi hörgull á
verkafólki við lancbbúnaðar-
störf ríkir hér. Og því er mér
spurn. Úr því ekki er til nóg
vinnuafl til þess að sinna þess-
um aðalatvinnuvegum lands-
manna svo viðlhlítandi sé,
hvaðan á þá að taka verka-
fólk í þessa verksmiðjuvinnu?
Verða það kannske þessar fáu
hræður, sem ennþá fást á sjó
eða púla uppá kúgras?
Þetta finnst mér vera atriði,
sem vel sé þess vert, að skýrt
sé gleggra frá en^gert hefir
verið.
2. Þá er svo hitt atriðið,
kaupgjaldsmálin. Við heyrum
og lesum dags daglega, að at-
vinnuvegimir (sjósókn og
landibúnaður) standi hvergi
nærri undir þeirri kaupgjalds-
byrði, sem á þeim hvílir, svo
ríkissjóðurinn verður að hlaupa
undir bagga og greiða uppbæt-
ur á fisk og landvöru, sem út
er flutt, til þess að ekki snarist
allt undir kvið á truntunni.
Þessvegna hlýtur sú spurning
að vakna: Verður ekki sjálf-
gefið, að okkar ágætu hanni-
balar sjái til. þess, að kaup og
kjör við verksmiðjureksturinn
verði ekki minni en nú er
greitt fyrir hinar svo að
ségja dauðadæmdu atvinnu-
greinar, sjévarútveg og land-
búnað. Einhversstaðar las ég
eða heyrði, að útlendingar,
Hollendingar myndu annast
sölu hinnar útfluttu vöru. Nú
man ég ekki að hafa lesið né
heyrt, hvernig þessi vara stend
ur á heimsmarkaði, en mér
finnst, að það hljóti að vera
með þessa framleiðslu eins og
aðra, að eitthvert samband
hljóti að vera milli framleiðslu-
koetnaðar og söluverðs á heims
markaði. Nú er reynsla okkar
sú í framleiðslu fiskafurða og
búvöru (ljóst dæmi þar sú
ágæta þurrmjólk), að með
þeim þarf að gefa svo þær
gangi út. Kynni nokkuð svipað
að verða ofaná með gúrinn, að
borga þurfi uppbætur á tonnið
úr ríkissjóði?, eða myndu þeir,
sem söluna annast gera það?
Þessa hlið málsins finnst mér
að einnig mætti velta fyrir
sér.
Ég er í raun og Veru þeim
mönnum samdóma, sem telja
að stóriðja eigi framtíð fyrir
sér á íslandi, en held aðeins,
að mál til þess komi ekiki fyrr
en eftir tvær til þrjár kyn-
slóðir, m. ö. o. ekki fyrr en
vinnumarkaður okkar er orð-
inn það rúmur, að við getum
fengið vinnuafl til þess án
þess að skeraða um of fram-
þróun þeirra atvinnugreina,
sem eru fyrir í landinu.
Kær kveðja
Jón Jónsson, Selási“.
Framleiðum meira
Jón spyr hvort hér sé ekki
of fámennt fyrir stóriðju. Mér
finnst hins vegar eðlilegt að
álykta, að einmitt fámennið í
landinu geri það að verkum að
við ættum að kappkosta að
koma upp stóriðju sem fyrst.
Það er sannað, að hver ein-
stakur starfsmaður við iðjuver
á borð við þau, sem rætt er ua
að koma upp hér, framleiðir
til tölulega mjög mikið. Með
stóriðjunni nýtum við betur
vinnukraft hvers einstaklings,
framleiðnin á að aukast — og
er það ekki einmitt sú hlið
málsins, sem Jón hefur áhyggj-
ur af?
1 síðari spurningunni segir
Jón í Selási það bókstaflega,
að við eigum að sætta okkur
við að „okkar ágætu hannibal-
ar“ hefti allar tæknilegar
framfarir í landinu. Jón telur
sjávarútveg og landbúnáð þeg-
ar dauðadæmdar atvinnugrein-
ar. Ef svo er, væri þá ekki
kominn tími til að reyna eitt-
hvað nýtt með sjávarútvegi og
landibúnaði?
Væru enn á árabátum
Þeir, sem eru fyrirfram sann-
færðir um að engu verði þokað
fram á við og þeir sem álykta
það staðreynd, að landsmenn
verði að greiða útflutnings-
afurðir sínar niður um alla
framtíð — þeir eru af skiljan-
legum ástæðum á móti því að
framleiðsla landsmanna aukist
og þeir leggjast gegn öllum
stórhuga ráðagerðum í þá átt.
Einfaldlega vegna þess, að sam-
kvæmt þeirra kenningu þyrftu
þegnarnir ekki að borga eins
mikið, ef framleiðslunni yrði
haldið hæfilega í skefjum.
Ef slíkur hugsunarháttur
hefði ráðið imdanfarna ára-
tugi væru íslenzkir sjómenn
enn á árabátum vegna þess
að útgerðarmennirnir óttuðust
að vélknúin skip yrðu dýrari
í rekstri og mundu ekki bera
sig.
| rrri ^ Si ■
ÞURRHIÖDUR
ERL ENDINUARBEZIAR
BRÆÐURNIR ORMSSON hf.
Vesturgötu 3.
Simi 11467.