Morgunblaðið - 11.07.1964, Page 17

^ Laugardagur 11. júlí 1964
MORGU N BLAÐIÐ
17
— 9°jo afsláttur
HARÐUR árekstur varS í gaer
klukkan rúmlega eitt, á mót-
um Klifvegar og Bústaðaveg-
ar. Skodabifreið var á leið
upp Klifveg og ætlaði að
beygja inn á Bústaðaveg, þeg
ar jeppabifreið kom á mikilli
ferð niður Klifveginn norðan
Bústaðavegar og ætlaði suður
úr. Skall hún á Skodabifreið-
inni, sem hafði verið stöðvuð
i beyjunni, og þeytti henni um
tvo metra. (Ljósm. Sv. þ.).
TSHOMBE SVER
EMBÆTTISEID
Fyrrv. innanríkisráðherra Katanga og
„konungur“ S-Kasai, einu þekktu ráð-
herrarnir í stjórn hans
t' B'ramhald aí bls. 1.
hækkun á framlagi borgarráðs til
Sjúkrasamlags Reykjavíkur, sem
nemur 5,9 millj. kr„ ,þ:e. úr kr.
19,175,000 í kr. 25,075,000. Leiðir
■þetta af því, að mánaðariðgjald
einstaklinga til Sjúkrasamlags
Reykjavíkur hækkaði frá 1. janú
ar 1964 úr kr. 65 í kr. 85, eða um
20 krónur, en skv. almannatrygg
ingalögunum ber borgarsjóði að
greiða helming af tryggingarið-
giöldunum, svo að þessi breyting
veldur 10 kr. hækkun á fram-
lagi borgarsjóðs á hvern iðgjalda
mánuð, en þeir Voru í fjárhags-
áætlun 1964 áætlaðir 590 þús.
• 1.35 millj. kr. hækkun vegna
launaskatts og 15 millj. kr.
vegna launahækkana.
1 þriðja lagi er um að ræða
i nýjan gjaldalið, sem leiðir af
. launahækkunum og launaskatti
þeim, sem lagður var á launa-
greiðslur með bráðabirgðalögum
í júní s.l. og leiddi af samkomu-
lagi því, sem ríkisstjórninni tókst
að koma á milli Alþýðusambands
íslands og vinnuveitenda til
tryggingar vinnufriði. Nemur
| útgjaldaaukningin vegna launa-
skattsins 1 millj. 350 þús. kr„ en
útgjaldaaukningin vegna launa-
hækkana skv. kjarasamningum
stéttárfélaga 15 millj. kr.
En samkvæmt bráðabirgðalög-
unura skal leggja á launagreið-
endur almennan launaskatt, 1%
9f greiddum vinnulaunum og
hvers konar atvinnutækjum, öðr-
um en tekjum af landbúnaði.
Athugun á launagreiðslum borg
arsjóðs á yfirstandandi ári sýnir
þessar niðurstöður:
Laun borgarstarfsmanna nema
sem næst 12,1 millj. kr. á mánuði
hverjum á árinu 1964, eða sam-
tals kr. 145 millj, á ári. Frá þeirri
upphæð dragast laun, sem greidd
eru vegna borgarfyrirtækja, svo
eem hitaveitu, innkaupastofnun-
ar og vatnsveitu, sem með eru á
launaskrám borgairsjóðs 900 þús.
á mánuði, eða 11 millj. á árinu.
iLaunagreiðslur borgarsjóðs fyrir
árið 1964 munu þá nema sem
næst 134 millj. kr.
Laun starfsmanna, sem skráð
ir eru í vinnubækur, að mestu
viku- og tímakaupsmenn, hafa
numið 70,2 millj. kr. fyrra miss
eri ársins, þar af 2,6 millj. kr.
vegna borgarfyrirtækja. Laun
samtals kr. 67,6 millj. hálft ár-
ið. Gert er ráð fyrir sömu út-
gjöldum síðara misseri ársins,
en það er lágt áætlað, verða
vinnulaun þessara starfsmanna
135,2 millj. kr.
Kaupgreiðslur síðara miss-
eri ársins 1964 nema samkvæmit
ofansögðu kr. 67 millj. + 67,6
milij. kr. Launaskatturinn reikn
ast þannig af 135 millj, kr. og
áætlast kr. 1,350,000,00.
Etfir að fjárhagsáætlunin
1964 var samin í október- des-
ember 1963 gengu í giidi
kjarasamningar er höfðu í
för með sér 15% haekkun á
vinnulaunum þeirra starfs-
manna borgarinnar, sem laun
taka skv. kjarasamningum stétt-
erfélaga. Bvo sem að framan
greinir eru vinnulaun, skv.
kjarasamningi stéttarfélaga tal-
in verða 135.2 millj kr. árið 1964,
en sambærileg tala árið 1963 var
107.9 millj. kr. Með tilfiti til
eukninga er því 15% hækkunin
reiknuð á 100 millj, kr. vinnu-
íaunagreiðslur érið 1964, skv.
kjarasamningum stéttarfélaga.
★ .15 millj. kr. til BÚR
í fjórða lagi er svo nýr gjalda-
liður, þar sem er framlag til
iFramkvæmdasjóðs vegna Bæjar-
úlgerðar Reykjavíkur, 15 millj.
kr., og greindi borgarstjóri frá
því, að samkvæmt upplýsingum
tforstjóra BÚR sé hag útgerðar-
innar nú þannig varið, að gjald-
tfallnar lausaskuldir hennar nemi
12.5 millj. kr. og gjaldfallnar
efborganir og vextir 2.5 millj.
kr. Taldi borgarstjóri, að fyrir-
•jáanlegt væri, að þessar skuldir
mundu lenda á borgarsjóði, enda
ber borgarsjóður ábyrgð á þeim
•llum. Einnig þessi tillaga var
•amþykkt með atkvæðum borgar
fultrúa allra flokka, annarra
en tveggja borgarfulltrúa Fram-
sóknarflokksins, en um 'hana og
málefni Bæjarútgerðarinnar
yfirleitt urðu nokkrar umræður
á fundinum, sem greint verður
frá í blaðinU á morgun.
★ 9% afsláttur veittur frá
útsvarsstiganum
Hækkunartillögur þær á fjár-
hagsáætlun Reykjaví'kurborgar
fyrir árið 1964, sem greint hefur
verið frá hér að framan, nema
kr. 41.830.000.00 og var jafn-
framt gerð tillaga um hækkun
útsvara um sömu upphæð þ.e.
úi kr. 357.517.000.00 í kr. 399.
347.000.00, en borgarstjóri greindi
frá því, að samkvæmt upplýs-
ingum framtalsnefndar mundu
áiögð útsvör gildandi útsvars-
stiga nema á þessu ári tæpum
460 millj kr„ en með hækkun
þeirri, sem um er r*tt hér á
undan, verður unnt að gefa á
þessu ári 9% afslátt frá hinum
lögbundna útsvarsstiga.
Þessu næst gerði borgarstjóri
nokkurn samanburð á útsvars-
byrði gjaldenda miðað við álagn-
ingu skv. gamla útsvarsstigan-
um m,eð 17% afslætti, sem í
giidi var á s.l. ári og núgildandi
útsvarsstiga, annars vegar ó-
breyttum og hins vegar með 9%
afslætti, eins og búizt er við, að
gefinn verði nú. Sem dæmi má
nefna, að hjón með 2 börn oig
allt að 120 þús kr. tekjur, greiða
lægra eða jafnhátt útsvar eftir
nýja stiganum en eftir gamla
miðað við nýja stigann og 9%
stiganum og 17% afslætti. — En
hjón með allt að 190 þús, kr. árs-
tekjur greiða nú lægra eða jafn-
hátt útsvar en skv. eldri stiga
og 17% afslætti.
Eftir ræðu borgarstjóra urðu
noikkrar umræður um ti'Uögu
þessa, en að niestu leyti fjölluðu
þær um framlagið vegna skulda
Bæjarútgerðar Reyikjavíkur. Al-
ger samstaða var með fulltrúuim
allra flokka :. borgarstjórn um
að nauðsyn bæri til að endur-
skoða nokkra gjalda'liði fjárhags
áætlunarinnar og hækka útsvör-
in. Aðeins fulltrúar Framsóknar-
flokksins töldu, að ekki væri
tímabært að ákveða nú framlag
til þess að standa við skuld-
bindingar BÚR, en tóku fram,
að ekki mundi standa á þeim að
samþykkja slfkt framlag síðar.
— Borgarstjóri fagnaði þeirri á-
byrgðartilfinningu, sem allir
borgarfulltrúar höfðu sýnt með
afstöðu sinni til tillögunnar og
taldi nauðsynlegt að horfast í
augu við orðinn hlut. Skuldbind-
ingar BÚR væru þegar fallnar á
borgarsjóð. Hins vegar hlyti borg
arstjórn að taka rekstur og fyrir
komulag BÚR rækilega til end-
urskoðunar, enda væri ekki til
framibúðar, að togaraútgerð væri
rekinn með útsvörum borgar-
búa. — Verðuv skýrt nánar frá
ræðu borgarstjóra um þetta etfni
í blaðinu á morgun.
Að loknum þessum umræðum
var 1.—3. liður tillögunnar sam-
þykktur með 15 samhljóða at-
kvæðum allra borgarfulltrúa og
4. liður hennar samþykktur með
13 atkvæðum gegn 2 atkvæðum
borgarfulltrúa Framsóknarflokks
ins. Hækkun útsvarsupphæðar-
innar í samræmi við hækkun
gjaldaliðanna var einnig sam-
þykkt með 13 atkvæðum gegn 2.
Slys í gær
í GÆRKVÖLD kl. 19,20 var
sjúkrabifreið kvödd upp í Svína-
hraun, en þar hafði Moskwitch
bíll farið út af veginum og lent
á barði fyrir ofan Litlu kaffistof
una. Tvær stúlkur, sem í bifreið
inni voru slösuðust eitthvað og
voru fluttar í Slysavarðstofuna.
Um miðjan dag í gær var sjúkra-
bifreið kvödd að m.a. Dranga-
jökli, sem liggur við Ægisgarð.
Höfðu tveir menn verið að tusk-
ast á, í mesta bróðerni þó, en
annar datt illilega og fótbrotn-
aði. Var hann fluttúr í Slyst
varðstofuna.
Leopoldville, 10. júlí (NTB).
MOISE Tshombe, fyrrv. forseti
Katangafylkis, sór í dag embættis
eið sem forsætisiráðherra Kongó,
en nú eru um það bil fjögur ár
liðin frá því að Tshombe lýsti
yfir sjálfstæði Katanga í fyrsta
sinn.
Eftir að Kasavubu, forseti
Kongó, hafði samþykkt ráðherra
lista Tshombes, unnu ráðherrar
hinnar nýju stjórnar embættis-
eiða. Aðeins tveir ráðherranna í
stjórninni, fyrir utan Tshombe,
eru þekktir opinberlega í Kongó.
Annar er Munongo, sem var inn-
anríkisráðherra Katanga meðan
Tshombe stjórnaði fylkinu. Gegn
ir hann nú sama embætti í Kongó
stjórn. Hinn er Albert Kalonji,
sem lét krýna sig I S-Kasai og
ríkti sem konungur yfir fylkinu.
Eins og skýrt hefur verið frá,
mun Tshombe sjálfur gegna fjór
um ráðherraembættum: forsætis-
utanríkis-, upplýsinga- og verzl-
unarmálaráðherra. Auk hans eru
10 menn í stjórninni. Fjármála-
ráðherrann heitir Domingue
Ndinga; dómsmálaráðherra Leon
Mambuleo; unglinga- og ílþrótta-
rálaráðherra Joseph Ndanu; —
námu- og orkumálaráðherra Ad-
olphe Kishwe; félagsmálaráðh.
Andre Lubaya *g samgöngumála
ráðherra Jean Jules Kidisho. —
Tveir ráðherranna voru ekki við-
staddir er stjórnin vann eið í dag.
Þei eru- efnahagsmálaráðherrann,
Jeum Evosiri og menntamálaráð-
herrann Krederic Balonji. í
stjórninni eiga sæti fulltrúar
helztu flokka í Kongó.
Þessi 11 manna stjórn er sú
fámennasta, sem setið hefur í
Kongó. Enginn ráðherra fer með
varnarmál, en um þau fjallar sér
stöð nefnd með Kasavubu í for-
sæti.
Ekki er enn ljóst, hvort Cyrille
Adoula, fyrrv. forsætisráðherra,
hefur samþykkt stjórnarmyndun
Tshombes, en í gær hermdu fregn
ir, að undirskrift hans væri iþað
eina sem vantaði til þess að nýja
stjórnin gæti unnið eið. Sam-
kvæmt stjórnarskrá Kongó verð
ur fráfarandi forsætisráðherra
að undirrita skipun nýrrar stjórn
ar ásamt forsetanum, en þó geta
varaforsætisráðherra eða aðrir
ráðherrar undirritað í hans stað.
í gærkvöldi skoraði Kasavubu
á Adoula, að samþykkja stjórn
Tshombes, en sem fyrr segir, er
ekki vitað hvort hann hefur gert
það.
Tshombe hefur lýst því yfir, að
fyrsta verk stjórnar sinnar væri
að sætta hin stríðandi öfl í land-
inu og þá fyrst og fremst að
semja við uppreisnarmenn í
Kivu, Kwilu og N-Katanga.
Tshombe er fjórði forsætisráð-
herra Kongó. Fyrstur var Patrice
Lumumba, þá Joseph Ileó og svo
Cyrille Adoula.
— Heildarskipulag
Framhald af 10. síðu.
svæðinu og einnig útivistarsvæði
allstórt í nágrenni Klepps.
Útivistarsvæði utan
Seltjarnarness
Utan Seltjarnarness er unnt að
útvega land til rúmfrekari úti-
vistarstarfsemi. Má t.d. nefna, að
Golfklúbbur Reykjavíkur hefur
nú þegar fengið land við Grafar-
holt. Mikil skóggræðsla í Heið-
mörk verður mjög þýðingarmikil
fyrir íbúana til útivistar, þegar
tímar líða.
Opinberar byggingar
Bæði fulltrúar ríkis og borgar
við skipulagsstarfið hafa bent á
nauðsyn þess, að gert sé ráð fyrir
nokkrum stjórnarbyggingum við
Lækjargötu og ráðhúsbyggingu.
Að öðru leyti hefur það verið
talið rétt, að stjórnsýslustofnanir,
aðrar en ráðuneytin og skrifstof-
ur borgarstjóra, verði staðsettar
utan gamla Miðbæjarins. Þá er
það líka einmæli allra, að ekki
beri að dreifa þessum stofnunum
handahófslega um borgina, held-
ur eigi að stuðla að myndun
stj órnsýsluhverfis.
Sjúkrahús
Þróun sjúkrahúsmálefna bend-
ir í átt að tveim aðalstöðvum.
Annars vegar er Landsspítalinn
við Hringbraut, sem fullgerður
var 1930, en mun aukast mjög að
rými vegna viðbygginga, sem nú
eru í smíðum. Hins vegar er Borg
arsjúkrahúsið, sem nú er í bygg-
ingu, en með tilkomu þess er
ætlunin, að niður verði lögð ýmis
minni sjúkrahús og heilbrigðis-
stofnanir. Lóðamörk Borgar-
sjúkrahússins eru meðal þeirra
atriða, sem máli skipta um skipu-
lagningu nýs miðbæjar við
Kringlumýrarbraut og útivistar-
svæða í Fossvogi.
Háskólinn
í heildarskipulaginu er víðáttu-
mikið svæði ætlað til stækkunar
háskólanum. Þau mörk, sem sett
eru, eru gerð með hliðsjón af til-
löguuppdrætti frá háskólanum,
þar sem fjallað er um byggingu
háskólahverfisins.
Hópferð úr
Hafnarfirði
Valdastöðum, 6. júlí.
SL. sunnudag, var farin hóp-
ferð á vegum Sjálfsitæðisfélags
Hafnarfj arðar. Ekið var um
Þingvöll, sem leið liggur upp 1
Borgarfjörð og til baka fyrir
Hvalfjörð og var síðasti áfanga
staðurinn í ferðinni í Félags-
garði í Kjós, þar sem dvalizt
var um klukkutíma og þeginn
kaffisopi. Aðalfararstjórinn var
Matthías Á. Matthiesen, alþing
ismaður, en leiðsögumaður,
Árni Óla, rithöfundur.
Gisli Andi-ésson, hreppstjóri á
Neðra-Hálsi ávarpaði gesti og
bauð þá vekomna. Matthías
þakkaði vinsamleg orð og góðar
viðtökur. Því næst tók til máls,
hinn vinsæli læknir, Bjarni
Snaebjörnsson. Lýsti hann fyrst
veru sinni í sveit, þegar hann
var aðeins 10 ára gamall var
sendur sem smali, öllum ókunn
ur, að Kolsstöðum í Hvítár-
síðu. Lýsti hann ýmsu í sam-
bandi við veru sína þar, sem of
lanigt yrði upp að telja hér.
En til gamans gat hann þess,
að þrátt fyrir erilsamt starf og
annríiki þyngdist hgnn um 7
pund yfir sumarið.
Þá var köiluð fram frú Sól-
veig Eyjólfsdóttir, sem hafði í
fórum sínum harmónikku, sem
hún lék prýðilega á bæði dans-
og sönglög, og var óspart tekið
undir. Að lokum endurtók Matt-
hías þakklæti sitt. Virtust allir
ánægðir, þrátt fyrir heldur ó-
hagstætt ferðaveður. — St. G.
Útsvör á ísafirði
ÍSAFIRÐI 10. júlí. — Lokið er
niðurjöfnun útsvara á ísafirði, og
voru lagðar á 11 millj. 270 þús.
kr. Er þetta 14% lækkun frá lög
boðnum útsvarsstiga.
Skólar
Það er ekki lítið svæði, sem
skólum borgai’innar er ætlað,
enda eru þá hafðar í huga þarfir
skólanna fyrir velli til boltaleikja
o. fl. Vegna þessa er eðlilegt, að
skólalóðirnar séu taldar með úti-
vistarsvæðum borgarinnar. Ef
skólarnir eru staðsettir sam-
kvæmt þessum sjónarmiðum,
njóta þeir góðs af væntanlegu
kerfi gang- og hjólreiðabrauta.
Fræðsluskrifstofan hefur gert
vandlega áætlun um sennilegan
barnafjölda í borgarhverfum og
samið tillögur, þar sem gert er
ráð fyrir 8—10 nýjum skólum og
staðsetningu þeirra.
Kirkjugarðar
Innan fárra ára mun nauðsyn-
legt að fá nýtt kirkjugarðssvæði
í Reykjavík. Rætt hefur verið um
svæði í Fossvogsdal og Mosfells-
sveit, en flestir munu nú telja vel
ráðið að ákveða lágt og slétt
svæði vestan Breiðholtshvarfs til
þeirra þarfa. Ef líkbrennsla
yrði framvegis jafn almenn og i
Norðurlöndum, mundi landþörf
kirkjugarðanna minnka svo, að
Breiðholtssvæði gæti annað þörf-
um um mjög langa framtíð.
Flugvöllurinn
Tillagan að heildarskipulagi er
við það miðuð, að flugvöllur
verði áfram í Reykjavík. Utan-
landsflugið verði allt flutt til
Keflavíkur, og settar verði reglur
um, að einungis minni flugvélar
megi lenda á Reykjavíkurflug-
velli.
Af þessu leiðir það að skerða
má flugvallarsvæðið nokkuð og
draga úr þeim kvöðum á bygg-
ingum, sem nú eru vegna að-
flugs að flugvellinum.
• Athugasemd
Eins og að framan segir, er
mjög miklu sleppt í þessum út-
drætti Mbl. af greinargerðinnL
Má þar t.d. nefna athuganir á
landþörf og íbúafjölgun, á endur-
byggingu í borginni. á hafnar-
svæði, fyrirkomulagi byggðar,
gatnakerfi og umferðarmálum. —
Einnig hefur orðið að gera þeim
málum mjög lausleg skil, sem
drepið hefur verið á.