Morgunblaðið - 20.10.1965, Blaðsíða 19

Morgunblaðið - 20.10.1965, Blaðsíða 19
Miðvikudagur 20. október 1965 MORGUNBLAÐIÐ 19 Fjáröflun ríkisins má ekki lama heilbrigt framtak fólksins Sú grundvallarstefna, sem heil- brigður ríkisbúskapur hlýtur að Ibyggjast á er að halda uppi því ríkiskerfi þjónustu við þjóðfélags Iborgarana og stuðningi við al- Ihliða þjóðfélagsframfarir, sem nútíma menningartþjóðfélag hvíl- ir á, en þó innan þeirra marka, að fjáröflun til hinna sameigin- legu þarfa lami ekki heilbrigt framtak þjóðfélagsborgarana og getu þeirra og vilja til að bjarga sér sjálfir. Vandinn er því sá að finna eðlilega hlutdeild ríkisins í þjóðartekjum og halda sér síð- an innan þess ramma. I>að er vafalaust mjög vandasamt að komast að nákvæmlega réttri nið urstöðu um þetta atriði, en það er þó mjög nauðsynlegt að reyna að finna slíka viðmiðun til þess að forðast það, að ríkið valdi sjálft jafnvægisleysi í þjóðarbú- skapnum. Það hefur komið í ljós, að þrátt fyrir kvartanir um háa skatta, þá tekur íslenzka ríkið í sinn hlut minna af þjóðartekjum en mörg önnur lönd. Við verð- bólguþróun síðustu áratuga hef- ur það raunar aldrei verið skoð- að niður í kjölinn, hversu langt væri hæfilegt að ganga í þessum efnum, heldur hefur hverju sinni verið reynt að afla þeirra tekna, sem nauðsynlegar hafa verið til að standa ' undir sívaxandi út- gjöldum og nýrri og nýrri lög- gjöf, sem lagt hefur auknar kvað ir á ríkissjóðinn og sveitarfélög- in. Það er líka fyrst á síðustu árum að skýrslugerð hér á landi má teljast komin í það horf, að hægt sé með viðhlítandi undir- stöðu að gera áætlanir fram í tímann. Framkvæmdaáætlanir ríkisstjórnarinnar nú • allra síð- ustu árin eru spor í þá átt að skipuleggja opiniberar fram- kvæmdir og fjáröflun til þeirra. iNauðsynlegt er að framkvæmda- mál sveitafélaga séu tekin svip- uðum tökum, og er nú einmitt fyrirhuguð ráðstefna þeirra í baust til þess að ræða ýmsa þætti í framkvæmdum þeirra og fjár- öflun í því sambandi. Á síðustu árum hefur aðstaða sveitarfélag- anna til 'fjáröflunar verið bætt á ýmsan hátt, langmest með þeirri hlutdeild í söluskatti og aðflutningsgjöldum, seui fyrrver andi fjármálaráðherra, Gunnar Thoroddsen, hafði forgöngu um. Þá má einnig nefna framlög til kaupstaða og kauptúna af fé til vegagerða og loks frumvarpið um lánasjóð sveitafélaga, sem gera má ráð fyrir að verði lög- fes'tur í einhverju formi, en þarfn ast áður nánari athugunar með bliðsjón af eflingu stofnlána- sjóða almennt, og endurskipu- lagningu þeirra, sem ríkisstjórn- in mun beita sér fyrir á þessu þingi. En það er ekki nóg að afla fjár til framkvæmda ríkis- og sveitarfélaga, heldur verður jafn- framt að skipuleggja fram- kvæmdirnar á þann hátt, að þær bafi ekki verðbólguáhrif í þjóð- félaginu og séu innan þeirra marka, sem ég áðan greindi. Lán- tökur til framkvæmda eiga full- an rétt á sér, þegar um arðfoær- ar framkvæmdir er að ræða, sem auka tekjumöguleika og greiðslu getu, en að öðru leyti verður að fara mjög varlega í lántökur, og balda þeim innan þess ramma, að skuldalbaggi verði ekki bein- línis til þess að draga úr æski- legum framkvæmdum á næstu áratugum. Jafnframt því að skipuleggja þannig sem bezt framkvæmda- og fjárfestingaáætlanir ríkis og sveitarfélaga er nauðsynlegt að gera sér grein fyrir tekju mögu- leikum þeirra. Fyrir því hefi ég beðið Efnahagsstofnunina að reyna að kanna það, hversu langt ríkið megi ganga í tékju- öfiun á næstu árum til þess að raska ekki eðlilegu jafnvægi í þjóðfélaginu og innan þess ramma verður svo að sjálfsögðu að haida útgjöldum ríkisins næstu árin. Verður í því sam- bandi að reyna að gera sér grein fyrir því, hver séu helztu við- fangsefni ríkisins á næs.tu árum, hvaða útgjöld margvísleg núver- andi löggjöf sé líkleg til að valda ríkissjóði á þessu árabili og hefja þá í tæka tíð endurskoðun þeirr- ar löggjafar ef, sýnilegt er, að af henni muni leiða of þunga byrgði. Heildarmynd efna- hagsþróunarinnar uppörvandi fferra forseti. Þótt ríkisbúskapurinn hafi færzt úr réttum skorðum á síðast liðnu ári, þá er heildarmynd efnahagsþróunarinnar uppörv- andi. Aukning þjóðarframleiðsl- unnar síðustu árin hefir verið óvenju mikið verðlag framleiðslu vara þjóðarinnar hagstætt og eignarmyndun meiri en áður hef ir þekkzt. Gjaldeyrisvarasjóður- inn hefir haldið áfram að aukast og nam í ágústlok rúmum 1800 millj. kr. Innlán í lánastofnunum fara stöðugt vaxandi, hafa hækk- að átta fyrstu mánuði þessa árs um 864 millj. en 749 millj. á sama tíma í fyrra sem þó sýndi meiri aukningu en áður. Þessi þróun efnahagsmálanna hefir tryggt okkur það lánstraust á alþjóðlegum lánamarkaði, að við getum aflað okkur þar fjár til stórframkvæmda, sem ella hefðu verið óviðráðanlegar. Alhliða framfarir og framkvæmdir hafa verið örar og eftispurn eftir vinnuafli meiri en framboð. Það er því ástæðulaust annað en líta björtum augurn til fram- tí(ðarinnar, ef rétt er á máluin haldið. Forsenda jákvæðrar sókn ar til meiri framfara og bættra lífskjara er, að þjóðin almennt geri sér grein fyrir undirstöðu- staðreyndum efnahagslífsins og snúizt sé við vandamálum hvers tíma af djörfung og raunsæi. Réttmæt gagnrýni á það, sem miður fer, er nauðsynleg, en þeir, sem reyna að villa mönnum sýn, vinna illt verk., Enn sem fyrr er meginvanda- málið það, að við gerum kröfu til hraðari kjarabóta en aukning þjóðarframleiðslu leyfir, og því hefir ekki tekizt að hafa hemil á verðbólgunni. Með kjarasamning unum á síðastliðnu ári sáust fyrstu merki almenns skilnings á því, að óhófleg kröfugerð á hend ur atvinnuvegunum leiddi til ills fyrir alla. Það er hin brýnasta’ þjóðarnauðsyn að halda áfram að glæða 'þann skilning, og það er áreiðanlegt, að gagnkvæmur skilningur og heiðarleg samvinna ríkisvalds, launtaka og vinnuveit enda er eina úrræðið til hald- góðrar lausnar verðbólguvanda- 'málsins. í þessu sambandi verður að leggja áherzlu á að komast út úr vítahring víxlahækkana kaup gjalds og verðlags. Fyrir ríkis- búskapinn hefir verðbólgan hin óheillavænlegustu áhrif og knýr stöðugt á um nýja tekjuöflun. Þótt verðbólguvandamálið verði ekki leyst að fullu nema með réttum skilriingi allra þeirra, sem úrslitaáhrif hafa á verð- myndun í landinu, er auðið að gera ýmsar ráðstafanir, sem stuðla að lausn vandans. Það þarf eftir megni að tryggja það, að menn geti ekki hagnazt óeðli- lega á verðbólgunni. Þegar hefir ^ verið hafizt faanda í þá átt með takmarkaðri verðtryggingu, en það þarf að stefna að sem al- mennastri verðtryggingu spari- fjár og lána til langs tíma. Þá er því ekki að neita að vaxtafrá- dráttarheimild í skattalögírih beinlínis stuðlar að skuldasöfn- un á verðbólgutímum hjá þeim, sem hafa háar tekjur, en breyt- ing á þeirri skipan er því miður ekki auðveld af mörgum ástæð- um. Síldveiðiskýrsla Fiskif élágsins Hér fer á eftir slídveiðiskýrsla Fiskifélags íslands um afla ein- stakra síldveiðiskipa á síldveið- um fyrir norðan og austan. Norðurland Mál og tn.: Ágúst Guðmun'cisson, Vogum 669 Ágúst, Vestmannaeyj'Um 710 Akraborg, Akureyri 20.274 Akurey, Reykjavík 31.507 Akurey, Hornafirði 9.293 Anna, Sigluifirði 16.996 Arnar, Reykjavík 24.618 Arnarnes, Hafnarfirði 6.357 Arnfirðingur, Reykjavík 25.798 Árni Geir, Keflavik 5.865 Árni Magnússon, Sandgerði 26.830 Arn/kell, Hellissandi 3121 Ansæll Sigurðsson II, Hafnarfirði 6.922 Asbjörn .Reykjavík- 26.128 Ásgeir, Reykjavík 346 Áskell, Grenivík 3.654 Ásþör, Reykjavík 10.369 Auðunn, Hafnarfirði ^ 17.501 Baldur, Dalvík 15.927 Bára, Fáskrúðsfirði 25.763 Barði, Neskaupstað 35.633 Bergur, Vestmannaeyjuan 15.739 Bergvik, Kefiavík 2.836 Bjarmi, Dalvík 10.224 Bjarmi II, Dalvík 39.868 Bjartur, Neskaupstað 30.180 Björg, Neskaupstað 17.008 Björg II, Neskaupstað 5.571 JL Björgvin, Dalvík 22.702 Björgúlfur, Dalvík 16.535 Björn Jónsson, Reykjavík 3.996 Blíðfari, Grundarfirði 1.851 Brimir, Keflavík 6.238 Búðaklettur, Hafnarfirði 19.992 Dagfari, Húsavík * 37.539 Dan, ísafirði 1.535 Dofri, Patreksfirði 838 Draupnir, Suðureyti 6.122 Einar Hálfdáns, Bolungarvík 10.502 Einir, Eskifirði 9.481 Eldborg, Hafnarfirði 29.147 Eldey, Keflavík 19.684 Elliði, Sandgerði 22.952 Engey, Reykjavík 9.461 Fagriklettur, Hafnarfirði 9.952 Fákur, Hafnarfirði - 7.955 Faxi, Hafnarfirði 25.99Í Faxaborg, Hafnarfirði * 2.610 Framnes, Þingeyri 22.589 Freyfaxi, Keflavík 4.807 Friðbert Guðmundss., Suðureyri 1.684 Friðrik Sigurðsson, Þorlákshöfn 3.046 Fróðaklettur, Hafnarfirði 18.603 Garðar, Garðalireppi 14.152 Gísli lóðs, Hafnarfirði 3.795 Gissur hvíti, Hornafirði * 5.611 Gjafar, Vestmannaeyjum 20.173 Glófaxi, Neskaupstað 9.279 Gnýfari, Grundarfirði 2.122 Grótta, Reykjavík 23.880 Guðbjartur Kristján, ísafirði 28.960 Guðbjörg, Ólafsfirði 13.938 Guðbjörg, ísafirði 13.479 Seglum Framhald af bls. 32. ist“ og sendum við þá upp neyðarblys. Þegar hann var kominn nógu nálægt okkur settum við út gúmbát og fóru í hann sjö menn, en ég og stýrimaðurinn, Gísli Ólafs- son, urðum eftir með taug, sem fest var í gúmbátinn, því að það var ætlunin, að við kæmum svo á eftir í honum. En bátinn bar þá svo hratt undan, að við urðum að sleppa honum. Ætluðum við þá að setja hinn gúmbátinn á flot, en þegar til kom, blés hann sig ekki út. — Er svona var komið, reyndi togarinn nokkrum sinn um að sigla upp að hliðinni á bátnum til þess að við gæt- um stokkið yfir og tókst það að lokum. Síðasti maður var kominn um borð í togarann 15 mín. fyrir níu. Það var upp haflega ætlun mín að láta tog- arann taka bátinn í tog, en í einni tilrauninni rakst hann aftan á bátinn með þeim af- leiðingum að gat kom á hann, og hættum við þá við það. — Það var tekið mjög vel á móti okkur, er við komum um borð. Þeir okkar sem höfðu blotnað fengu þurr föt og einnig fengum við mat o. fl. Ástæðan fyrir því að koman til Reykjavíkur dróst svona var, að radar togarans var bil- aður, og hætti skipstjórinn því ekki á það að fara fyrir Reykjanes fyrr en birti. En ég tel, að" það sem fyrst og fremst hafi bjargað okkur, hafi verið seglin, sagði Engilbert að lokum. Þá hittum við einnig að máli Matthew Mecklenburgh skipstjóra. Hann kvað»t hafa legið þarna fyrir utan með lítillega vélarbilun um 8 míl- ur frá Strák, er hann varð var við neyðarljósin. Hann kvaðst í fyrstu hafa haldið að hér væri um að ræða flugvél. Hann hefði þó síðar fengið tilkynningu um það gegnum loftskeytatækið, að þar væri bátur í háska. Hann kvaðst játa, að hann hefði verið hálf- ragur við að sigla til bátsins, þar sem veður var mjög vont og hann þekkti lítið til á þess- um slóðum. Mecklenburgh kvaðst hafa stundað veiðar lengi við fsland. Hann var að því spurður, hvort hann hefði nokkuð komið við sögu í Landhelgisstríðinu og kvað hann svo verá. Hann hefði árið 1962 verið staðinn að ólögleg- um veiðum af flugvél Land- helgisgæzlunnar, en hann hefði ekki sinnt stöðvunar- merkinu, heldur siglt á haf út og ekki náðst fyrr en eftir 19 tíma eltingarleik. Togarinn, sem hann var skipstjóri á þá, hét Lord Middleton. Að lokum þetta. Látum ekki skilningsleysi á eðli vandamál- anna verða okkur að fótakefli. Aðstaða okkar er góð og tæki- færin mörg, og þótt leið okkar til aukinna framfara og velmeg- unar sé grýtt á stöku stað, þá er undirstaðan þegar orðin það traust, að með samstilltu átaki verður létt að ryðja hindrunun- um úr vegL Mecklenburgh skipstjóri á „Imperialist'* Síðdegis í gær hélt Slysa- varnafélag íslands kaffiboð fyrir skipibrotsmennina af Strák og skipshöfn „Imperial- ist“. Þar flutti Gunnar Frið- riksson, forseti Slysavarnafé- lagsins, ræðu. Hann færði Mecklemburgh skipstjóra og skipverjum „Imperialist“ þakk ir Slysavarnafélagsins fyrir björgunina og sagði að hennar yrði minnzt sem einnar glæsi- legustu björgunar hér við land. Þá fengu allir skipverjar bækur um ísland, en þær voru gefnar af Kvennadeild Slysavarnafélagsins. Guðbjörg, Sandgerði 23.501 Guðjön Sigurðsson, Vestm. 2.517 Guðmun-dur Híturs, Bol ungarv. 27.279 Guðmun-dur Þórðarson, Hvík 12.049 Guðrún, Haifnarfirði 19.737 Guðrún Guðleifsd., Hnífsdal 25.993 Guðrún Jónsdóttir, ísaifirði 25.993 Guðrún Þorkelsdóttir, Eskifirði 13.789 GuLIberg, Seyðisfirði 24.098 Gullfaxi, Neskaupstað 18.557 Gul.lv-er, Seyðisfirði * 35.199 Gul-ltoppur, Keflavíik 6.548 Gunnar, Reyðarfirði 21.081 Gunnhildur, ísafirði 3.768 Gylfi II, Akureyri 2.387 Hafrún, Bolungarvík' 23.443 Hafrún, Neskaupstaö 5.596 Hafþór, Reykjavik 8.351 Hal'kion, Vestmannaeyjum 21.610 Halldór Jónsson, Ólafisvík 21.720 Hamravík, Keflavik 23.738 Hannes Hafstein, Daivík 30.877 Haraldur, Akranesi 22.210 Héðinn, Húsavík 20.055 Heiðrún, Bolungarvik . 3.731 Heimir, Stöðvarfirði 38.901 Helga, Reykjavík 15.066 Helga Guðmundsd., Patreksf. 29.313 Helgi Flóventsson, Húsavik 25.991 Hilmir, Keflavík 1.604 Hilmir II, Fiateyri 5.808 Hoffell, Fáskrúðsfirði 5.105 Hólmanes, Eskifirði 20.009 Hrafn Sveinbja-rnars., II Gr.vik 6.125 Hrafn Sveinbjarnans. III. Gr.vík 16.026 Hrönin, ísafirði 5.156 Huginn II. Vestmannaeyjum 11.473 Hugrún, Bolungarvík 24.546 Húni II, Höfðakaupstað 9.581 Hvanney, Hornafirði 2.340 Höfrungur II, Akranesi 18.143 Höfrungur III, Akranesi 25.598 Ingiber Ólafsson, Keflavik 25.578 In-gvar Guðjónsson, Hafnarfirði 17.325 ísleifur IV, Vestmannaeyjum 9.675 Jón Eiríksson, Hornafirði 11.568 Jón Finnsson, Garði 15.216 Jón Garðar, Sandgerði 13.921 Jón Gunnlaug®, Sandgerði 6.386 Jón Jónsson, Ólafsvík 1.718 Jón Kjartansson, Eskifirði 48.919 Jón Odd-ssom San-dgerði 934 Jón á Stapa, Ól-af-svík 16.777 Jón Þórðarson, Patreksfirði 13.655 Jörundur II, Reykja-vík 27.393 Jörundur III, Reykjavík 30.267 Kambaröst, Stöðvarfirði 8.797 Kap II, Vestmannaeyjum 758 Keflvíkingur, Kefla-ví-k 28.536 Kópur, Vestm-ainnaeyjum 942 'Kristbjörg, Vestmannaeyjum 904 Kristján Valgeir, Sandgerði 8.113 Krossanes, Eskifirði 29.983 Loftur Baldvmsson, Dalvík 26.694 Lómur, Keflavík 33.129 Manni, Keflavik 889 Margrét, Siglufirði 20.829 Marz, Vestmannaeyjum 1.383 Mímir, Hnífsdal 8.559 Mummi, Garði 5.5-14 Náttfari, Húsavík 22.983 Oddgeir, Grenivík 27.029 Ófeigur II, Vestmannaeyjum 3.028 Ófeigur III, Vestmannaeyjuim 595 Ólafur Bekkur, Ólaflsfirði 15.155 Ólafur Friðbertsson, Suðureyri 19.563 Ólafur Magnússon, Akureyri 36.041 Ólafur Sigurðsson, Akranesi 10.216 Ósikar Halldórsson, Reykjavík 19.443 Otur, Styk'kishólimi 5.374 Pált Pálsson, Hnifsdal 1.257 Pétur Jónsson, Húsavik 6.853 Pétur Sigurðsson, Reykjavik 20.796 Rán, Keflavík 289 Reykjaborg, Reykjavík 28.721 Reykjanes, Hafnarfirði 8.679 Runólfur, Grundanfirði 7.215 Sif, Suðureyri 5.452 Sigfús Bergmann, Grindavfk 4.606 Siglfirðingur, Siglufirði 22.022 Sigrún, Akranesi 11.266 Sigurborg, Siglufirði 24.313 Sigurð'ur, Vestmannaeyjum 1.600 Sigurður, Siglufirði 3.738 Sigurður Bjarnason, Akureýri 37.469 Sigurður Jónsson, BreiðdaLsvík 20.318 Sigurfari, Akranesí 713 Sigurfari, Hornafirði 3.868 Sigurk-arfi, Njarðvik 1.895 Sigurpáll, Garði 18.575 Sigurvón, Reykjavífc 18.745 Skagfi'rðingur, Ólafsfirði ‘*12.570 Skálaberg, Seyðisfirði 9.013 Skarðsvík, Hellissandi 11.675 Skírnir, Akranesi 13.805 Snæfell, Akureyri 26.633 Snœfugl, ReyðarfirSi 12.762 SóLfari, Akran-esi 24.434 Sólrún, Bolungarvlk 22.020 Stapafell, Ólafsvík 3.595 Stefán Árnason, FáskrúðisfirSi 4.079 Steinunn, Óiafsvík 5.879 Stígandi, Ólafsfirði 2.8OO Stj-arn-an, Reykjaivík 6.138 Straumnes, ísafirði 7.302 Súlan, Akureyri 54 296 Sunmiitindur, Djúpavogi 17.011 Svanur, Reykjavík 2.295 Svanur, Súðavik 4 120 SveinLjjörn Jakobsson, Ólaísvík 11.959 Sæfari, Tálknafirði 2.310 Sæfari II, Neskaupstað IO1.553 Sæhrímnir, Keflavík 13.598 Sœúlfur, Ólafsfirði is'e90 Sæþór, Ólafsfirði 16.713 Viðey, Reykjavík 16.703 Vlðir II, Sandgerði 19.743 Vigri, Hafnarfirði 14 085 Vonin, Keflavík 19.270 Þorbjörn, Grindavík 153 Þorbjörn II., Grindaivík 21.776 Þórður Jónasson, Akureyrl 30.121 Þorgeir, Sandgerði 2.616 Þorlákur, Þorlákshöfn 2.536 Þorleifur, Ólafsfirði 8.035 Þórsn-es, Stykkishóliml 5.955 Þorsteinn, Reykjavík 34.117 Þráinn, Neskaupstað 10.98] Æskan, Siglufirði 7.10« Ögri, Reykjavík 34.4LI

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.