Morgunblaðið - 11.01.1966, Blaðsíða 27

r>rlð3udagur t?. JanÆar 1966
MORGU NBLAÐIÐ
27
Ný forstöðukona St. Jésepssystra
St. Jósepsssystur á íslandi og
í Danmörku hafa nú fengið nýj-
an yfirmann í stað systur Brech-
mann sem lætur af starfi eftir
sex ára starf sem yfirmaður St.
Jósepssystra í báðum löndunum.
í stað systur Berchmann kemur
systir Geirþrúður, sem gengt hef
ur skólastjórastöðu í St. Knud
IMýr
í VAXANDI borg verður stöðugt erfiðara og erfiðara að finna stæði fyrir bílana, a.m.k. í mið-
borginni. Bílaeignin er orðin almenn, eins og myndin gefur til kynna. Hún var tekin af Ól. K. M.
og sýnir bílamergðina á stæðunum við Kalkofnsveg og Tryggvag ötu.
— Shastri
Framh. aj bls. 1
herra, til bráðabirgða, við
lát Nehrus, 1964. Kongress-
flokkurinn verður að koma
formlega saman til fundar,
til þess að kjósa nýjan leið-
toga í stað Shastris, og er
líklegast talið, að Nanda
verði fyrir valinu nú .
Lai Bahadur Shastri var 60
ára, er hann gerðist leiðtogi
næst fjölmennustu þjóðar
heims. Skömmu eftir að hann
tók við embætti, dró til tíð-
inda í utanríkismálum Ind-
lands, er átök hófust milli Ind
lands og Pakistan, fyrst í
Kutch-héraði, en síðar, um
sumarið 1965, í Kasmír. Þótti
þá mörgum, sem Shastri hefði
ekki mikla þolinmæði til að
bera, en hann lét skömmu síð-
ar til skarar skríða gegn
Pakistan.
Þó hafa það löngum verið
talin helztu einkenni Shastri,
hve mildur hann hefur þótt
í dómum, og auðmjúkur í allri
framkomu. Hefur hann ætíð
þótt iaginn samningamaður,
bæði innan stjórnar sinnar og
Kongressflokksins.
Shastri hlaut alia menntun
sína í heimalandi sínu, og
hafði hann aldrei verið erlend
is, er hann varð forsætisráð-
herra, ef frá er talin stutt
heimsókn til Nepal.
Shastri var ættaður frá
Mughansarai, nærri Benares,
þar sem hann þlaut háskóla-
menntun sína. Nafn hans var
í rauninni aðeins Lal Bahad
ur, en nafnið Shastri tók hann
sér í skóla. Hefur fjölskylda
hans haft það nafn síðan.
Shastri var aðeins 17 ára
að aldri, er hann gerðist þátt
takandi í hinni óvirku (pass-
ívu) andstöðu Ghandis við
stjórn Breta í Indlandi, og til
ársins 1941 sat hann samtals
níu ár í fangelsi. Fyrir heims
styrjöldina gegndi hann mik-
ilvægu hlutverki í heimaborg
Nehrús, og gerðist síðan
mjög virkur þátttakandi í
stjórnmálum í héraði því,
sem síðar varð indverska
sambandsríkið Uttar Pradesh.
1951 haslaði Shastri sér
völl í landsmálum. Sem aðal-
ritari Kongressfloksins stuðl-
aði hann mjög að sigci flokks-
ins í kosningunum í Indlandi
1952. Hann varð samgöngu-
málaráðherra í stjórn Nehrus
að þeim kosningum loknum,
og gegndi því embætti þar til
1956, og síðan sama embætti
frá 1957 til 1958, en þá varð
hann iðnaðar- og viðskipta-
málaráðherra. 1961 varð
Shastri innanríkisráðherra,
og frá þeim tíma tók Nehru
í æ ríkari mæli að reiða sig á
stuðning hans í viðleitni sinni
til að jafna ýmiskonar ágrein
ing innan Kongressflokksins.
Þetta jók mjög á virðingu
manna fyrir Shastri, og
styrkti aðstöðu hans til muna.
1963 yfirgaf Shastri ríkis-
stjórn Indlands með það fyrir
augum að helga flokknum alla
starfskrafta sína, en ári síðar
var hann eiw kominn að fót-
skör ráðherrastólsins, er hann
gerðist sérstakur ráðunautur
rikisstjómarinnar. Á meðan
Nehrú var sjúkur var
hann raunverulega varafor-
sætisráðherra, og aðeins voru
liðnár sex dagar frá láti
Nehrús í :naí 1964, er Kongr-
essflokkurinn valdi hann fyr-
ir forsætisráðherra.
Á fyrsta forsætisráðherra-
ári sínu þurfti Shastri að snúa
sér að sambandi Indlands við
bæði Pakistan og Kína. Heima
fyrir var við erfiðleika hækk-
andi matvöruverðlags að
stríða, og um það leyti reyndi
Shastri að setja landslýð for-
dæmi, er hann lýsti því yfir
að hvorki hann né aðrir ráð-
herrar indversku stjórnarinn
ar myndu þiggja hádegis- eða
kvöldverðarboð næstu mán-
uðina.
— Óttast
Framh. af bls. 1.
rómur um, að þingmennirnir
fimm hafi afhent Johnson,
Bandaríkjaforseta, aðra
skýrslu, þar sem tekið sé mun
dýpra í árinni en í þeirri
fyrri.
í Moskvu og London var frá
því skýrt í dag, að Sovétríkin
hefðu sent orðsendingu um á-
standið í Vietnam til þeirra
ríkja, sem þátt tóku í Genfarráð-
stefnunni, 1954 og 1962, um Indó-
Kína. Fulltrúar Breta og Sovét-
ríkjanna voru í forsæti ráðstefn-
unnar.
I orðsendingu sovézku stjórn-
arinnar er því haldið fram, að
það sé tilgangur bandarísku
stjórnarinnar að breiða styrjöld-
ina í Vietnam út til Kambódíu
og Laos.
f London hefur því verið hald-
ið fram, að orðalag orðsendingar-
innar sé allt of harðort, til þess,
að hana megi telja túlkun á af-
stöðu þeirra ríkja, sem ráðstefn-
una sátu.
Fréttastofan Nýja-Kína
sagði í dag, að tilboð Banda-
ríkjamanna um friðarsamn-
inga, sem „leitt gætu til þess,
að herir stríðandi aðila yrðu
dregnir til baka“, væri blekk-
ing ein, sett fram í því skyni
að gefa Bandaríkjunum tæki-
færi til að herða sóknina í
Vietnam, og halda henni á-
fram um ófyrirsjáanlegan
tíma.
Forsætisráðherra N-Viet-
nam, Phan van Dong, hafnaði
opinberlega friðarumleitun-
um Bandaríkjanna sl. laugar-
dag, og nefndi þær „ryk, sem
slá ætti í augu manna“. Væri
það alls ekki ætlun Banda-
ríkjanna að hætta styrjöld-
inni í Vietnam.
Averell Harriman, sérstak-
ur sendimaður Johnsons, Banda-
ríkjaforseta, kom í dag til Can-
berra, í Ástralíu, en þar mun
hann eiga viðræður við Robert
Menzies, forsætisráðherra, um
Vietnam. Við komuna til Can-
berra sagði Harriman, að það
væri stefna Bandaríkjaforseta að
hindra, að Vietnam yrði að lúta
í lægra haldi fyrir ofbeldi.
Forsætisráðherra Japan, Ei-
saku Sato, og utanríkisráð-
herra landsins, Shiina, ræddu
í dag við sendiherra Sovét-
ríkajnna í Tókíó, Vladimir
Vinagradov. Japönsku ráða-
mennirnir lýstu því yfir við
sendiherrann, að þeir óskuðu
eftir því, að Sovétríkin beittu
áhrifum sínum til að binda
enda á styrjöldina í Vietnam.
Talsmaður sovézka sendiráðs-
ins skýrðu frá því síðar í dag,
að Vinogradov, sendiherra,
myndi innan skamms halda
til Moskvu, og flytja ráða-
mönnum þar orðsendingu
Sato, forsætisráðherra.
• Síðar í kvöld lýsti frétta-
stofan Nýja-Kína því yfir, að
skýrsla bandarísku öldungadeild-
arþingmannanna fimm einkennd-
ist af svartsýni. Hins vegar væri
það greinilega stefna Bandaríkj-
anna að breiða styrjöldina í Viet-
nam út um álla SA-Asíu, Kína
og önnur ríki Asíu.
bátur til
Eyrarbakka
Eyrarbakka, 10. janúar. — NÝ-
lega bættist nýr bátur við flot-
ann hér á Eyrarbakka, og var
hann keyptur austan frá Norð-
firði og heitir Hafrún. Eigandi
er Hraðfrystistöð Eyrarbakka
h.f. en skipstjóri á honum verð-
ur Erlingur Ævar Jónsson. 1
vetur verða gerðir hér út fimm
bátar.
— Wyszinski
Framh. af bls. 1
að Wyszinski hafi sent á
sínum tíma, er hann dvaldist
í Páfagarði, áskorun til þýzkra
biskupa, en þar var m.a. rætt
um landamæri Póllands. Einn-
ig var í þeim boðskap Wysz-
inski lögð á það áherzla, að
sætta þyrfti Pólverja og Þjóð-
verja.
Talsmaður Páfagarðs sagði
í dag, að fréttin um fjötra þá,
sem lagðir hefðu verið á kardi
nálann, hefði komið öllum á
óvart, og yrði að lýsa hryggð
yfir henni.
Lavardsskóla í Lyngby í Dan-
mörku.
Hin nýja forstöðukona St.
Jósepssystra hefur yfir að segja
319 systrum í Danmörku, 39 á
íslandi og 12 í öðrum löndum.
í Danmörku er systrunum skipt
niður á 15 skóla, 2 barnaleikvelli
og 6 sjúkrahús, en á íslandi á 2
sjúkrahús, 1 skóla og 1 barna-
leikvöll.
Systir Geirþrúður hefur áunn
ið sér mikið orð innan kaþólsku
skólakerfisins í Danmörku. Hún
er danskur ríkisborgari en ætt-
uð frá Westfalen.
St. Jósepssystur eru sjálfsæð
og óháð stofnun innan kaþólsku
kirkjunnar. Þær hafa getið sér
góðan orðstír fyrir uppeldis- og
þjóðfélagsstörf sín. Á íslandi
starfa systurnar á St. Jósepsspít-
alanum í Hafnarfirði og Landa-
kotsspítalanum í Reykjavík.
— Friðasamningar
Framhaid af bls. 1
Þá er ekki enn fullt samkomu-
lag um, hvernig liðsflutningar
þeir, sem áður er vikið að, verða
framkvæmdir.
Loks virðist ekki fullt sam-
komulag ríkja um, hvort sovézk-
ir leiðtogar skuli framvegis reyna
að miðla málum, varðandi Kas-
mír, eða ekki.
Kosygin, forsætisráðherra Sov-
étríkjanna, lýsti því yfir í dag,
að lokinni undirritun samkomu-
lagsins, að samkomulag það, sem
nú hefur náðst, bæri því vitni,
hve víðsýnir og farsælir stjórn-
málamenn Shastri og Khan væru.
Kvað hann árangur þann, sem
náðst hefur á fundinum í Tasj-
kent, einstæðan og sögulegan.
Hanoi: Leiðtogi sovézku sendine fndarinnar, sem nú dvelst í N-Vietnam, Sjelepin, á fundi með
forseta N-Vietnam, Ho Chi Minh. — AP.
„Fullur sigur, og
frelsiþjöiarinnar'
— ummæli sendinefndar Sovét-
rikjanna í Hanoi
Moskvu, 10. janúar — AP
DIMITRI F. Ustinov, einn
þeirra sovézku sendimanna,
sem nú eru í heimsókn í
Hanoi, höfuðborg N-Vietnam,
lýsti því yfir í dag, að „alþýða
í Vietnam yrði nú að beita
öllum kröftum sínum, og
leggjast á eitt um að hrinda
óvinunum af höndum sér“. —
Eru ummæli þessi höfð eftir
sovézku fréttastofunni TASS.
Ustinov, sem er hergagna-
sérfræðingur, situr nú fundi
með ríkisstjórn N-Vietnam,
ásamt hópi sérfræðinga og
erindreka, undir forystu Alex
anders Sjelepins, fyrrum vara
forsætisráðherra Sovétríkj-
anna. Hafa viðræður sovézku
sendimannanna og ráða-
manna í Hanoi nú staðið í
fjóra daga.
Á fundi, sem haldinn var í
húsakynnum tækniskóla í Hanoi
(skólinn var reistur með sovézkri
aðstoð) í dag, sagði Ustionov, að
„ekkert bæri baráttuvilja og
sköpunarmætti kommúnismans
betra vitni en barátta sú, sem nú
stendur yfir. Vinnandi fólk í
Vietnam hefði treyst bönd sín,
og stefndi nú að fullum sigri,
sem leiða myndi til frelsis þjóð
arinnar.“
Tass sagði, að fleiri hefðu tek-
ið til máls af hálfu sovézku sendi
nefndarmannanna, en hafði að-
eins eftir ummæli Ustinov.
Forsætisráðherra N-Vietnam,
Phan van Dong, varð fyrir svör-
um, og lýsti yfir „þakklæti og
hlýhug" þjóðar sinnar til Sovét-
ríkjanna.
Rektor tækniskólans, Phan
Hong Dien, sagði, að stofnunin
væri ákjósanlegt dæmi um „sam
vinnu og bróðurlegar tilfinning-
ar“ milli N-Vietnam og Sovétríkj
anna“.
Sovétríkin hafa um nokkurt
skeið veitt N-Vietnam tækni- og
efnahagsaðstoð, og hafa sovézkir
ráðamenn margsinnis lýst yfir
fullum stuðningi við stjórnina í
Hanoi.