Morgunblaðið - 16.03.1966, Blaðsíða 11

Miðvflmðagor 16. marz 1966
MORGU NB LAÐ/Ð
11
Kirkjur — Kirkjusokn
I>AÐ hefur mikið verið skrafað
og skrifáð um kirkjur og kirkju-
sókn á síðustu tímum, og er það
vel, allt er betra en þogn og af-
skiptaleysi.
Mi-klir starfskraftar bættust
kirkju höfuðstaðarins með hin-
um nýju prestum, enda sjálfsögð
skylda vegna fólksfjölgunar í
höfuðborginni.
Náttúrlega er það virðingar-
vert af söfnuðunum að byggja
nýjar kirkjur og skrýða þær. —
í>að er metnaðarmál hvers safn-
®ðar, heilbrigt metnaðarmál, að
guðshúsið sé vel búið, ekki síður
en heimili þeirra sjálfra.
En hœtt er við, að eftir fyrsta
sprettinn, vilji sækja í sama
horfið með kirkjusóknina, svo
hefur það víða reynzt.
Presturinn semur sínar ræður
©g vandar sig sem bezt, söng-
flokkurinn syngur fagra söngva,
kirkjan er hlý og björt, falleg,
presturinn prúðbúinn, en fátt
eitt af söfnuðinum lætur sjá sig.
Kirkjan, okkar góða móðir,
gem við eigum svo mikið að
Iþakka, stendur ein á hæðinni og
bíður.
Sumir segja: ,,Ég er ekki kom-
inn í kirkju til þess að hlusta á
góða ræðu eða fagran söng“. —
Til hvers þá? — „Til sameigin-
legrar tilbeiðslu".
Þá ættu menn að sýna það
með því að taka þátt í hinum al-
menna kirkjusöng, eins og
kirkjugestir gera hvarvetna um
víða veröld. — En það gera ís
iendingar ekki almennt, — því
miður. —
Svo þrá menn, vitandi vits,
eða óafvitandi, hið helga náðar-
meðal: Altarissakramentið, hátíð
legustu athöfn kirkjunnar. —
Hún er nú lítið um hönd höfð í
kirkjum vorum.
Furðulegt, að prestar skuli
ekki auglýsa vissa tíma til altar-
isgöngu, þó ekki kæmi nema
einn altarisgestur, fyrst í stað.
— f>að mundi brátt aukast.
f>að er ekki hægt að neita því,
®ð safnaðarlífið er dauft, al-
mennt, þó margir vinni vel:
Kvenfélög, söngfólk og ung-
mennastarfsfólk. Kristin fræði
eru ekki kennd í skólum vorum
nema á skyldustiginu. — Ung-
menni njóta ekki annarrar
fræðslu, í því efni, en undirbún-
ings til fermingar.
Hvernig væri að fara að dæmi
Fríkirkjunnar, t.d. vestan hafs,
þar sem kjörnir djáknar starfa
með prestum sínum. — Valdir
menn, karlar og konur, sem vígð
eru til starfsins. — Heita, með
hátíðlegri vígslu safnaðarins, að
starfa með trúmennsku með
presti sínum í G-uðs nafni.
Hugsa sér, ef hver söfnuður í
Reykjavík hefði 20—30 djákna,
sem störfuðu með presti sínum,
fylgdust með 20 safnaðarmeð-
Jimum og heimsæktu þá við og
við. — f»eír eru til í höfuðborg-
inni, sem fúslega vild-u starfa
þannig með ljúfu geði, ef eftir
væri leitað.
Ég kynntist djáknastarfinu
vel, árið sem ég var vestan hafs,
því mágur minn, Henry Thodore
Halvarson, stjórnarráðsmaður,
var einn af 50 djáknum í stórum
SÖfnuði, í hinu Almenna kirkju-
sambandi Kanada, í Reginu, höf-
uðstað Saskatchewan-fylkis í
Kanada.
Hver djákni fylgist með 20
safnaðarmeðlimum á vissu svæði
í borginni. f hverri kirkjudeild
eru fjórar altarisgöngur á ári. —
Allir fermdir meðlimir safnaðar-
jns eru húsvitjaðir af djákna sín-
um nokkrum dögum áður en
altarisgangan fer fram, og spyrst
um leið fyrir um líðan fjölskyld-
unnar. — Ef atvinnuleysi, veik-
indi, eða aðrir erfiðleikar steðja
að, reynir prestur og djákni sam-
eiginlega að bæta úr því með
ráðum og dáð.
f>að er hátíðlegt að sjá þá 50
djákna uppi við altarið, ásamt
presti sínum, aðstoða við altaris-
gönguna og njóta síðan sam-
eiginlega hátíðlega altarissakra-
mentisins.
í djáknastarfið veljast úr-
valsmenn, sem njóta álits og
virðingar. Margir landar vorir
vestan hafs hafa starfað árum
saman í djáknanefndum kirkna
sinna og njóta álits og virðingar.
f>að eru áreiðanlega til 20
manns, karlar og konur, í hverj-
um söfnuði í höfuðstaðnum, sem
fúslega vildu starfa með presti
sínum á svipaðan hátt og frí-
•kirkjan gerir í mörgum löndum
heims.
f>að þarf meira persónulegt
samstarf.
Allir Vestfiröingar
verða að fá rafmagn
Eftir Snæbjorn J. Thoroddsen
oddvita
Svo sem öllum er kunnugt
hefur verið sífeldur brottflutn-
ingur og fækkun fólks á Vest-
fjörðum þrátt fyrr fjölgun is-
lenzku þjóðarinnar og þrátt fyr-
ir svipaðar meðaltekjur alls al-
mennings á Vestfjörðum og ann-
arra er svipaða atvinnu stunda.
Þetta er svo alvarlegt fyrir-
brigði að framámenn byggðar-
laga Vestfjarða, ekki síður en for
ráðamenn þjóðarinnar horfa með
ATHUGIÐ
Þegar miðað er við útbreiðslu.
er langtum ódýram að auglýsa
í Morgunblaðinu en öðrum
blöðum.
Halldóra Bjarnadóttir. ugg fram á veginn og leggja sig
Yfirlýsing Heildverzlnnor
Guðbjörns Guðjónssonor
um fóðurvöruinnflutninginn
í tilefni yfirlýsingar um fóð-
urinnflutninginn, sem Gunnar E.
Kvaran, f.h. Innflytjendasam-
bandsins, birti í Morguntolaðinu
12. marz, s.l. viljum vér taka
fram eftirfarandi:
Á vegum firma vors og fyrir
milligöngu þess voru flutt inn
300 tonn af Kúafóðurtolöndu frá
Hollandi á CIF-verði kr. 5.281.44
tonnið. Kaupendur voru allmörg
kaupfélög víðsvegar um landið.
Munu þau hafa greitt til viðtoótar
uppskipunar-, vörugjald og
bankakostnað samtals kr. 403.82
og samkvæmt venju lagt á 10
til 12% og hefur þá tonnið verið
selt út á ca. kr. 7.000.00 eða jafn-
minna. Til samantourðar má geta
þess, að útsöluverð á innlendri
fóðuitolöndu er t.d. á
Patreksfirði
Vopnafirði
Höfn, Hornafirði
Þingeyri
Norðfirði
kr. 8.480.00
— 8.580.00
— 8.680.00
— 8.860.00
— 8.000.00
og sést strax að hagnaður bænda
á þessum svæðum getur verið
allt fré 1000 krónum og upp
í 1860 krónur á hverju tonni.
Nú ber þess að gæta, að hér
var aðeins um 300 tonn að ræða
og verðið gat þar af leiðandi
ekki verið lægra á svo litlu
magni. Ef samið væri um kaup
á t.d. 1000 tonnum minnst, get-
um vér boðið kúafóðurblönduna
á CIF-verði kr. 4.453.51 sem
mundi verða seld á ca. krónur
5.215.00 hvar sem er á landinu,
en það er um kr. 1165.00 fyrir
neðan verð innlendu framleið-
endanna í Reykjavík og allt frá
kr. 1425.00 til kr. 3.645.00 undir
verði þeirra úti á landi.
Hugsanlegt er að verð sé enn
hægt að lækka ef vér t.d. fengj-
um pantanir á a.m.k. 5—10 þús.
tonnum, að ekki sé talað um ef
oss væri falið að semja um kaup
á heildarþörf bænda, sem er um
32 þús. tonn. Hér er um sparnað
að ræða, sem leikur á tugum
milljóna króna og hefur haft sín
áhrif á verð landbúnaðarafurða.
Innflytjendasambandið er ráð-
gjafi ríkisstjórnarinnar um inn-
flutning fóðurs á að upplýsa við-
skiptamálaráðuneytið árlega um
markaðsverð í Evrópu til þess
að hin samningsbundnu PL-
vörukaup frá Bandaríkjunum
verði ekki óhagstæðari en ósamn
ingsbundin fóðurbætiskaup. —
Hvort sem Innflytjendasamtoand-
ið hefur af ásettu ráði leynt rík-
isstjórnina staðreyndum eða þá
ekki vitað betur, staðfestir Gunn
ar E. Kvaran það í yfirlýsingu
sinni, að meðlimir Innflytjenda-
sambandsins geti ekki selt ódýr-
ari fóðurblöndu en þeir nú gera
og er yfirlýsingin einmitt farm
komin til þess að hnekkja stað-
hæfingu formanns Búnaðarfé-
lags íslands, Þorsteins Sigurðs-
sonar, í setningarræðu Búnaðar-
þings, um að PL-samningurinn
við Bandaríkin væri bændum
óhagstæður og hægt sé að fá
evrópska fóðurtolöndu á miklum
mun hagstæðara verðL
Yera má að ekki sé hægt að
framleiða fóðurbiöndu ódýrara
hérlendis, en benda má þó á, að
framleiðendur hér fá maísmjölið
á rúmlega 4 þús. krónur tonnið
og það er meginuppistaða í fóð-
urblöndu þeirra. Lætur þó nærri
að í blönduna fari mjöl fyrir
u.þ.b. kr. 3200.00, en önnur efni
og pakkning kosta vart meira
en kr. 1372.00 og eru þá eftir
kr. 1800.00 til að greiða vinnu-
laun og leggja til hliðar fyrir
„ýmsum kostnaði“. Þetta ætti
verðlagsstjórinn að geta athug-
að betur og gefið ríkisstjórninni
nákvæmari upplýsingar.
Gunnar E. Kvaran talar um
að ekkert dýraprotein sé í hol-
lenzku blöndunni. Vér vi'ljum í
einlægni benda honum á að
leita álits sérfróðra manna um
nautgriparækt í dag, í stað þess
að halda fram gömlum og úr-
eltum kenningum um jurta-
protein. Rétt er að taka fram,
að hollenzka firmað, sem fram-
leiddi umrædda fóðurblöndu,
vill síður nota íslenzkt síldar-
mjöl í sínar fóðurblöndur af á-
stæðum, sem óþarft er að nefna
hér.
Hvað viðkemur fyrirlýsingu
Viðskiptamálaráðuneytisins varð
andi margumræddan fóðurinn-
flutning, viljum vér taka fram,
að henni verður ekki svarað hér,
enda álítum vér að ráðuneytið
hafi ekki fengið réttar upplýs-
ingar um verðlag á fóðurblönd-
um í Evrópu, eða alls ekki látið
ráðuneytinu það í té.
Nú liggja staðreyndirnar á
borðinu. Frelsi í viðskiptum
skapar lægra vöruverð. Hafi ein-
hver efast um þá kenningu, get-
ur sá hinn sami lært af einokun
á innflutningi fóðurvöru, sem
hefur skaðað bændur og raun-
ar neytendur í landinu um tug-
milljónir króna árlega. Vér höf-
um með bréfum til réðherra í
viðskipta- og landbúnaðarmálum
óskað eftir frjálsum innflutningi
á þessari vörutegund. Hjá oss
liggja pantanir fyrir miklu
magni á hinu hagstæða verði og
munum vér staðfesta þær strax
og innflutningurinn verður gef-
inn frjáls.
f ram um • að fmna ráð er líkleg
væru til að leysa vandann.
í þessu sambandi hefur verið
talað um Vestfjarðaáætlun, og
þar örugglega að mínu viti
stigið spor í rétta átt.
Með Vestf jarðaáætluvinni er
frekar unnið að bótum sam-
gangna á landi, sjó og í lofti, en
áður var hægt, og er hér vissu-
lega stigið rétt spor að því sem
mest hefur staðið í vegi fyrir
lífsánægju og lífsafkomu fólks-
ins í umræddum landshluta.
Auk þess sem ég hef nefnt, og
sem allir virðast sammála um
að kalla umbætur, er sitthvað
fleira þar samverkandL og skal
ég í því sambandi nefna einlr-
um tvennt.
Nokkuð er um það rætt af
þeim, er búnaðarmálum okkar
ráða, að vestfirzkir bændur eigi
frekar, landshátta vegna, að búa
sauðfjárbúskap, en síður með
kýr, umfram þörf heimilannna,
kaupstaða og kauptúna. Mjólk-
ina eigi heldur að fá frá þeim
landbúnaðarhéruðum, sem betur
séu fallin til kúabúskapar.
Ekki vil ég andmæla þessu
áliti þeirra manna, er öðrum
fremur hafa þekkingu á því
sviði. En til þess að þetta sé
hægt er aðkallandi að rækta
upplönd Vestfjarða, en það er
varla hægt nema með dreifingu
átourðar og grasfræs úr lofti.
Uppýind Vestfjarða eru mjög
víða ber og gróðurlítil, og kem
ur því gott vetrareldi sauðfjár-
ins ekki nema að litlu gagng
þegar sauðkindin lifir við skort
í sumarhögunum.
Að rækta beitilönd hálsa og
fjalla Vestfjarða ,er fjárhags-
lega þeim um megn sem telj-
ast bændur.
Ég tel því að hér sé jafn að
kallandi þörf umbóta eins og
áðurnefndar samgöngubætur og
ætti að standa við hlið þeirra
í hinni títtnefndu Vestfjarðaá-
ætlun.
Eitt er það enn, sem ég tel
mest aðkallandi til umbóta fyrir
dreiftoýlisfólk Vestfjarða, en það
er dreifing raforkunnar.
Það getur ekki verið neinum
forráðamanni ánægjusjón að sjá
og vita sveitunga sína fara á
mis við öll þau þægndi, sem
raforka veitir á ótalmörgum svið
um, en sjá og vita góðu heilli
samlanda sína lifa við yl, ljós
og annað gott er rafmagnið
veitir, og fá þá umsögn þeirra
sumra er þessum málum ráða
að hreppsfélag þeirra fái ekki
þessar umbætur um ófyrirsjáan-
lega framtíð.
Rafvæðing afskekktra sveita
Vestfjarða tel ég því tvímæla-
laust eigi að vera við hlið sam-
gangna og annarra þeirra um-
bóta, sem taldar eru að þar eigi
að skipa sæti. Ég er ekki þess
umkominn að segja á hvem hátt
eigi að rafvæða hinar afskekktu
sveitir eins og t.d. Ráuðasands-
hrepp. En ég hika ekki við að
segja að ef íbúar Rauðasands-
hrepps eiga ekki kost á að fá
Snæbjörn Þ. Thoroddsen.
þessar aðkallandi umbætur, sem
ég veit að sveitungar mínir telja
meðal þess, er þeir þrá mest,
eftir venjulegum leiðum, þá er
ekki annað hægt en bera fram
þá ákveðnu ósk, að Alþngi og
ríkisstjórn stuðli að framgangi
málsins á þann hátt, sem héraðs-
l(iar sjálfir, og þeir sérfróðir
menn, sem að málum þessum
standa, telji skynsamlegastan og
helzt frakvæmanlegan.
Framkvæmdir á þessu sviði
eiga því, að ég tel, að leysast
að verulegu leyti með tilstyrk
Vestfjarðaráætlunar, alveg eins
og samgöngubætur, ræktun lands
og annað, er stuðla má að því
að halda fólki í byggðum Vest-
fjarða, sem vissulega eiga miklu
hlutverki að gegna í íslenzku
þjóðlífL
— Alþíngi
Framhald af bls. 8
vitanlega ekki um neitt leyndar-
mál að ræða, en það sýndist sitt
hverjum í sumum atriðum um
það, hvernig ætti að breyta lög-
gjöfinni. Alfreð Gíslason (K)
gerði því næst grein fyrir breyt-
ingartillögum sínum, og einng
tók til máls Eggert G. Þorsteins-
son félagsmálaráðherra er þakk-
aði nefndinni afgreiðslu málsins
Að lokum tók Þorvaldur Garðar
Kristjánsson aftur til máls og
vék nokkuð að tillögum Alfreðs.
Var síðán gengið til atkvæða
um málið. Voru breytingartil-
lögur Alfreðs felldar, en breyt-
ingartillögur nefndarinnar sam-
þykktar og málið afgreitt U1
þriðju umræðu.
Hafnarfjörður
Til sölu m. a.:
Fokheld raðhús við Smyrla-
hraun.
Fokheld íbúð við Ölduslóð.
íbúð tiltoúin undir tréverk við
ölduslóð.
Til brottflutnings 48 ferrn.
timtourhús.
Hrafmkell Ásgeirsson,. hdl.
Vesturgötu 10, Hafnarfirði.
Sími 50318.
Opið frá kl. 10—12 og 4—6.
Afgreiðslustarf
Stúlka óskast til afgreiðslustarfa í eina kjötverzlun
okkar. Æskilegt að viðkomandi hafi einhverja fyrri
reynslu við slík störf.
Nánari upplýsingar í skrifstofunni.
Sláturfélag Suðurlands
Skúlagötu 20.