Morgunblaðið - 25.03.1966, Blaðsíða 15

Föstudagur 23. marz 1966
MORGUNBLAÐIÐ
15
Mikilvægasía verkefnið
endurskoðun tollakerfisins
- Nauðsynlegt að lækka tolla á neyzluvarn-
ingi — segir dr. Jóhannes Nordal í grein
í Fjármálatíðindum
Dr. Jóhannes Nordal, banka-
stjóri Seðlabankans, ritar for-
ustugrein í síðasta hefti Fjár-
málatíðinda og ræðir þar um
gjaldeyrismál og viðskiptafrelsi.
t grein þessari kemur fram að
aukning gjaldeyristekna hefur
verið mikil á árinu. Hrein gjald-
eyriseign bankanna jókst um
319 milljónir kr. á sl. ári og nam
í árslok 1912 millj. en síðan hef-
ur hún enn aukizt svo sem kunn-
ugt er af fréttum. Segir dr. Jó-
hannes Nordal í grein sinni að á
næsu árum verði ekki nauðsyn-
legt að leggja eins rika aherzlu
á uppbyggingu gjaldeyrisforðans
®g gert hafi verið s.I. fimm ár en
nota það svigrúm sem skapast
hefur með hinni hagstæðu gjald-
eyrisaðstöðu til þess að styrkja
grundvöll heilbrigðs markaðshag
kerfis.
Siðar í greininni segir dr. Jó-
hannes, að eftir að innflutnings-
höftum hefur að mestu verið af-
létt sé mikilvægasta verkefnið
tvímælalaust endurskoðun tolla-
kerfisins.
Hér fara á eftir kaflar úr grein
dr. Jóhannesar Nordals:
„Mikilvægasti þátturinn í þró-
un íslenzkra efnahagsmála und-
anfarin ár hefur tvimælalaust
verið hinn öri víixtur útflutnings
framleiðslu og gjaldeyristekna.
Þótt endanlegar tölur um
greiðslujófnuðinn árið 1965 liggi
enn ekki fyrir, er ljóst, að aukn-
ing gjaídeyristekna hefur verið
mikil ó árinu, og greiðslujöfnuð-
urmn hagstæðari en árið á und-
an.“
Síðan segir bankastjórinn:
„Hinn öri vöxtur gjaldeyris-
tekna hefur haft víötæk efna-
hagsieg áhrif og verið megin-
undirstaða vaxandi pjóðarfram-
leiðslu og batnandi lífskjara.
Jafnframt hefur aukning utflutn-
mgsframleiðslunnar haft í för
með sér margvíslega röskun á
hag einstakra greina atvinnu-
lífsins, eins og ætíð hlýtur að
fylgja í kjölfar örra einanags-
legra breytinga. Tekjuauknmgin
í sjávarútvegi og öðrum grein-
um, þar sem framleiðniaukningin
hefur verið örust, hefur fiætt út
í aðrar greinar efnahagskerfis-
ins og átt þar þátt í hækkunum
kaupgjalds og verðlags. hessi
vandamál verða ekki leyst á við-
hlítandi hátt, nema heppilegri
leiðir en almennar kauphækkan-
ir verði fundnar til þess að
Iryggja öllum stéttum þjóðfé-
lagsms eðlilega hlutdeild í fram-
leiðsluaukningu, sem á sér stað
á tiltölulega þröngu sviði.
Þótt ekki hafi tekizt að tryggja
viðunandi jafnvægi í verðlags-
málum undanfarin ár, hefur mik-
ilsverður árangur nóðst á mörg-
um sviðum efnahagslífsins.
Skiptir þar einna mestu máli að
tekizt hefur að tryggja hvort
tveggja í senn, frjálsan innflutn-
ing og stöðu þjóðarbúsins út á
við. Með þeim breytingum, sem
nú hafa verið gerðar á frílistan-
um, má heita, að innflutningur
til landsins sé orðinn frjáls, ef
frá eru skildar landbúnaðaraf-
urðir, olíur og örfáir minni hátt-
ar vöruflokkar. Með innflutn-
ingsfrelsinu hefur margs konar
misræmi og óhagkvæmni hafta-
kerfisins horfið úr sögunni, og á
það liklega ekki minnstan þátt í
að skapa skilyrði fyrir ýmsum
tæknilegum framl/jrum og nýj-
ungum, sem rutt hafa sér braut
her á landi að undanförnu.“
„Verði áframhaldandi aukning
gjaldeyristekna á næstu árum,
er því full ástæða til að nota
hluta hennar til að styrkja stöðu
þjóðarbúsins út á við enn frekar
en orðið er. A hinn bóginn er
ekki nauðsynlegt að leggja eins
ríka áherzlu á uppbyggingu
gjaldeyrisforðans á næstu árum
og gert hefur verið sl. fimm ár.
í þess stað er rétt að nota það
svigrúm, sem skapast í gjald-
eyristekjum til þess að halda á-
fram að styrkja grundvöll heil-
brigðs markaðshagkerfis, er
tryggi sem bezta nýtingu úam-
leiðsluþátta þjóðarbúsins, bæði
vihnuafls og fjármagns. Eftir að
innflutningshöft hafa að mestu
verið afnumin, er mikilvægasta
verkefnið í þessu efni tvímæla-
laust endurskoðun tollakerfisins.
Sérstaklega miklu móli skiptir
að lækka hina geysilega háu
tolla, sem enn eru á margs kon-
ar neyzluvarningi og orðið hafa
til þess meðal annars að færa
hluta smásöluverzlunarinnar út
úr landinu. Tollalækkun sú á
ÞAÐ mun hafa verið vorið 1916,
er foreldrar mínir réðu til sín
kaupakonu sunnan úr Borgar-
firði, en þau bjuggu þá á Torfa-
læk í A.-Húnavatnssýslu. Þessi
myndarlega og vel verki farna
stúlka vann búi foreldra minna
framúrskarandi vel, svo að þau
höfðu oft orð á því síðar. Og
þegar ég seinna fluttist í Borg-
arfjörðinn, kynntist ég Rann-
veigu Helgadóttur á ný, enda
verið nágranni hennar í hart-
nær 40 ár. Þessi fáu og fátæk-
legu orð eiga að vera vottur um
þakklæti mitt og okkar hjóna
til hennar fyrir þá vináttu og
tryggð, sem við svo oft nutum
í ríkum mæli frá henni og
heimili hennar.
Rannveig Helgadóttir var
fædd að Hreimsstöðum í Norður-
árdal 15. marz 1898. Foreldrar
hennar bjuggu þar og þar ólst
hún upp. Heimilið var mann-
margt, börnin alls, 17. Má nærri
geta, að oft hefur verið þröngt
í búi. Þurfti Rannveig því, og
þau systkini öll, oft að vinna
hörðum höndum, bæði heima og
annars staðar. Sú reynsla varð
henni góður skóli. Hún sat ekki
lengi á skólabekk um æfi sína,
en hún hafði þá menntun að
bera, sem margur skólagenginn
maður mætti vera stoltur af:
trúmennsku, kærleikshug til
manna og málleysingja, áhuga og
dugnað í hverju starfi.
tilbúnum byggingarhlutum, sem
fyrirhuguð er, ætti einnig að
geta haft áhrif til lækkunar
byggingarkostnaðar.“
Annars er ekki þörf að rekja
hér nánar rökin fyrir mikilvægi
tollalækkana, bæði fyrir hag
neytenda og heilbrigða þróun at-
vinnuveganna. Flestir munu rti
á einu máli um það, í hvaða átt
skuli stefna í þessum efnum,
enda þótt menn greini að sjálí-
sögðu á um hitt, hve hratt skuli
farið og í hvaða röð tollalækk-
anir skuli framkvæmdar. Ein-
mitt þess vegna er nauðsynlegt,
að stefnt verði að því sem fyrst
að marka nýja heildarstefnu
varðandi skipulegar, hægfara
tollalækkanir, enda hlýtur lang-
varandi óvissa um svo mikilvæg
atriði að verð alvarleg hindrun
í egi eðlilegrar iðnþróunar.
Árið 1924 giftist Rannveig
eftirlifandi manni sínum, Daníel
Fjeldsted Teitssyni. Bjuggu þau
góðu búi á Bárustöðum í Anda-
kílshreppi 1924 — 1942 og síðar
á Grímarstöðum til 1954 eða alls
um 30 ára skeið. Síðan hafa
þau hjón verið hjá Teiti syni
sínum á Grímarsstöðum og konu
hans.
Þau Rannveig og Daníel eign-
uðust 5 börn, sem öll eru gift
og eiga afkomendur: Teit, Helgu,
Helga, Ragnheiði og Sigurð. Hafa
þau öll fengið í arf frá foreldrum
sínum dugnað og skyldurækni og
gera heimili sínu góðan vitnis-
burð. Rarnabörn þeirra Rann-
veigar og Daníels eru nú 18 að
tölu. Við stöndum í þakklætis-
skuld við alla þá, sem gefa þjóð
sinni góða þegna.
Rannveig Helgadóttir var fróð
leikfús og greind kona, glaðlynd
og góðgjörn, gestrisin og félags-
lynd. Mörg hugðarefni hefur hún
orðið að láta sitja á hakanum
vegna starfanna heima fyrir.
Þau voru henni alltaf efst í huga.
Og þetta á ekki einungis við um
frumbýlingsár þeirra hjóna á
Bárustöðum, meðan efnin voru
af skornum skammti. Allt fram
á síðasta dag lífs míns vann
Rannveig heimilinu á Grímar-
stöðum á frábæran hátt.
Rannveig gekk að heimilis- og
bústörfum, eins og venja var
til þann 16. þ.m., en næstu nótt
andaðist hún í svefni. Sveitung-
ar hennar allir og aðrir er til
þekktu lítil til lífsstarfs hennar
með virðingu og þakklæti.
Fyrir hönd okkar hjóna og
Hvanneyrarstaðar sendi ég sam-
úðarkveðju eftirlifandi manni
hennar, systkinum, börnum og
barnabörnum og óska að þau
síðastnefndu megi líkjast ömmu
sinni í störfum sínum. Jarðar-
för Rannveigar fer fram að
Hvanneyri í dag
Blessuð sé minning hennar.
Guðm. Jónsson, Hvanneyri.
AIHUGIÐ
Þegar miðað er við útbreiðslu.
er langtum ódýrara að auglýsa
í Morgunblaðinu en öðrum
blöðum.
J.N.
Rannveig Helgadóttir
Grímarsstöðnm, kveðga
Corolyn Somody, 20 óro.
fró Bandarikjunum segir:
. þegor filípensar þjóðu mig.
reyndi ég morgvísleg efnl.
Einungis Cleorasil hjólpoði
rounverulega *
Nr. I í USÁ því þoð er raunhœf hjálp — Clearatil
„sveltir” fílípensana
Þetta v'sindalega samsetta efní getur hjálpaS yður á sama
hátt og það hefur hjálpað miljónúm unglinga í Banda-
rikjunum og viðar - Því það er raunverulega óhrifamikið...
Hörundditað: Clearasil hylur bólurnar á meðan
það vinnur á þeim.
Þar sem Clearasil er hörundslitað leynost filipensornir —
samtfmis þvi, sem Clearosil þurrkar þá upp með þvi að
* fjarlœgja húðfituna, sem naerir þá — sem sagt .sveltir' þá.
1. Fer inní
húðina
2. Deyðir
gerlana
Clearasil.
3. ,lSv•ltlr,'
fílípensona
• • • • • • • •
• ••••••••••••••••
• • • • •
DALA - garn
nýir litir — ný munstur.
DALA garnið er vinsælast.
Ileklið og prjónið úr DALA garni.
Austurstræti 9.
ÞÓRSKLÚBBURINN ÞÓRSKLÚBBURINN
SKEIUIUTIFLNDUR
verður í Félagsheimili Kópavogs (efri salur) föstu-
daginn 25. þ.m. kl. 8,30.
FÉLAGSVIST — DANS.
Allir Akureyringar og Eyfirðingar velkomnir.
NEFNDIN.