Morgunblaðið - 16.04.1966, Blaðsíða 14

!4
MORGUNBLAÐIÐ
Laugardagur 16. apríl 1966
Útgefandi: Hf. Árvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Ritstjórnarfulltrúi: Þorbjörn Guðmundsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askriftargjald kr. 95.00 á mánuði innanlands.
1 lausasölu kr. 5.00 eintakið.
„HIN LEIÐIN“ ER
VINSTRI STJÓRN
Cíðan formaður Framsóknar
flokksins lýsti því yfir að
„hin leiðin“ væri sú leið sem
Framsóknarflokkurinn vildi
fara í íslenzkum stjórnmál-
um, hefur hann og blöð hans
oft verið spurð að því, í
hverju sú leið væri fólgin,
hvaða úrræðum gagnvart
vandamálum þjóðfélagsins
hún byggðist á. Við þessum
spurningum hafa hvorki for-
maður Framsóknarflokksins
né málgagn hans getað veitt
nein svör. Það er hinsvegar
orðið ljóst, að „hin leiðin“
þýðir ekkert annað en vinstri
stjórn.
En hver voru meginúrræði
vinstri stjórnarinnar?
Þau voru í raun og sann-
leika engin önnur en taum-
lausar skatta- og tollahækk-
anir, höft og bönn.
Það er margsögð saga að
þessi stefna vinstri stjórnar-
innar leiddi algjört öngþveiti
yfir íslenzkt athafna- og. efna-
hagslíf. Þrátt fyrir það að ár-
ið 1958 væri t.d. eitt bezta
aflaár í sögu þjóðarinnar
gafst vinstri stjórnin upp við
að stjórna landinu síðari
hluta þess árs. Þá var óða-
verðbólga skollin yfir og
„hengiflugið11 blasti við.
Þetta er þá í raun og sann-
leika „hin leiðin“.
Hvaða ábyrgur og hugsandi
íslendingur vill fara slíka
leið?
Núverandi ríkisstjórn er
ekki alfullkomin fremur en
önnur mannanna verk. En
henni hefur þó tekizt að
stjórna íslandi hátt á sjöunda
ár þannig, að á öllu þessu
tímabili hefur ríkt meira góð-
æri, meiri velmegun en
nokkru sinni fyrr. Efnahags-
hruninu, sem blasti við þegar
jvinstri stjórnin hröklaðist frá
völdum var bægt frá. í stað
gjaldeyrisvandræða eru komn
ir stærri gjaldeyrissjóðir en
nokkru sinni fyrr. Bjargræðis
vegirnir hafa verið efldir svo
stórkostlega að afkomugrund
efnahagslífi eftir upplausnar-
tímabil vinstri stjórnarinnar.
Þetta er kjarni málsins. ís-
lenzka þjóðin vill geta haldið
áfram uppbyggingu þjóðfé-
lagsins, hún vill ekki leiða
yfir sig „hina leiðina“ með
því úrræðaleysi og upplausn
sem henni fylgir.
STJÖRNARMYND-
UN í FINNLANDI
Dúmar þrjár vikur eru nú
liðnar síðan kosningar
fóru fram til finnska þings-
ins. Að kosningunum loknum
fól Kekkonen, Finnlandsfor-
seti, Paasio, leiðtoga jafnaðar
manna, að kanna möguleika
til stjórnarmyndunar. — Hóf
hann þegar undirbúningsvið-
ræður, sem stóðu fram til 30.
marz. Hafa þær síðan að
mestu legið niðri þar til hinn
14. apríl, að finnska þingið
kom saman. Þá lagði ríkis-
stjórn Jóhannesar Virolain-
ens, leiðtoga Bændaflokks-
ins, sem nú kallar sig Mið-
flokkinn, fram lausnarbeiðni
sína.
Það kom þegar í ljós, að
a.m.k. tveir borgaraflokkanna
töldu ekki vera grundvöll fyr
ir allra flokka stjórn í Finn-
landi. Miðflokkurinn lýsti
einnig yfir þeirri skoðun
sinni að vinstri flokk-
unum bæri nú að taka að sér
st j ór narmy ndun. J af naðar-
menn hafa hinsvegar talið að
meirihluti þeirra, kommún-
ista og klofningsflokks jafn-
aðarmanna, væri of veikur í
þinginu til þess að þeir gætu
einnig myndað trausta og
starfhæfa ríkisstjórn. Mun
það skoðun þeirra að æskilegt
sé að fá Miðflokkinn til
stjórnarsamstarfs, en eins og
kunnugt er hafa finnskir
jafnaðarmenn oft setið í sam-
steypustjórn með Miðflokkn-
Gallaðir bílar frá General Motors
— Ein og hálf milljón innkallaðir
BANDARÍSKU bílaverksmiðj-
urnar, General Motors, hafa
beðið eigendur að hálfri ann-
arri milljón Ohervolet bíla af
árgerðunum 1964 og 1965, að
aka þeim án tafar á næsta
viðgerðarverkstæði, þar sem
alvarlegir verksmiðjugallar
hafa komið í ljós. Fyrirtækið
hefur géfið út yfirlýsingu
þess eðlis, að við ákveðin
veðurskilyrði geti gallarnir
valdið þeim fjörtjóni, sem í
bílunum ferðast.
Þessi yfirlýsing fyrirtæk-
isins kemur í kjölfar mikill-
ar gagnrýni, sem fram hefur
komið á bandaríska bílafram-
leiðslu á síðustu árum. Því
hefur verið haldið fram, að
við framleiðslu á ákveðnum
bílategundum, hafi þess ekki
verið gætt að ganga frá ör-
yggistækjum þeirra sem
skyldi.
Á hverju ári farast um 50
þúsund manns í bílslysum á
þjóðvegunum og meira en
fjórar milljónir slasast. Þeir
sem harðast hafa gagnrýnt
bílaiðnaðinn, halda því fram
að dauðaslysum á þjóðvegun-
um mundi stórlega fækka, ef
vandlegar væri gengið frá
öryggisútbúnaði. bílanna. Hörð
ustu árásirnar á bílaiðnaðinn
komu fram í nýútkominni bók
eftir Ralph Nader. Þar segir
hann meðal annars, að sökin
liggi ekki hjá stjórnarvöldun-
um, heldur hjá framleiðend-
unum, sem hafa öryggi bíla-
notenda í höndum sínum.
Nader heldur því ennfremur
fram, að mi'kill skortur sé á
ábyrgðartilfinningu hjá fram-
leiðendum.
Chevrolet tegundir þær,
sem lýstar hafa verið gallað-
ar, eru 1965 árgerðir af
Caprice, Impala, Biscayne og
Bel Air. Einnig ’64 og ’65
gerðirnar af Malibu 300 og
De-Luxe.
Bílar þessir eru allir með
sjálfskiptingu og þar hafa
gallar komið fram. Sé bíln-
um ekið í köldu veðri, er
hætta á að ákveðnar leiðsl-
ur og tengingar frá blönd-
ungnum frjósi fastar. Þetta
hefur þær afleiðingar, að bíll-
inn heldur áfram á sama hraða
þótt bílstjórinn taki fótinn af
benzíngjöifinni. Talsmaður
General Motors hefur sagt,
að upp hafi komið allmörg
tilfelli í þessu sambandi, en
að bílstjórunum hafi í þeim
öllum tekist að ná valdi á
bílnum aftur. Talsmaðurinn
sagði ennfremur, að þessi
verksmiðjugalli geti leitt af
sér alvarleg umferðarslys og
því hafi fyrirtækið ákveðið
að greiða fyrir nauðsynlegar
breytingar á öllum þeim göll-
uðu bílum, sem nú væru í
umferð. Talið er að viðgerðar-
kostnaðurinn við bílana muni
nema um 3 milljónir dollara
(u.þ.b. 125 milljónir ísl. kr.).
Þetta er í fyrsta skiptið, sem
bandarískir bílaframleiðendur
taka eins kostnaðarsama við-
gerðarákvörðun og þessa. Áð-
ur hafði það komið fyrir, að
General Motors innkallaði
um 500 Buick bíla til að gera
við hemlabúnað þeirra. Ford
verksmiðjurnar haifa einnig
innkallað bíla, vegna verk-
smiðjugalla á hemlabúnaði.
Gagnrýnendur bílafram-
leiðslunnar í Bandaríkjunum
telja að þessi nýjasta ákvörð-
un Genral Motors sýni, að
meðal framleiðenda sé að
vakna ábyrgðartilfinning og
aukinn áhugi á að gera farar-
tækin sem bezt úr garði.
STJÓRNLAGA-
FRÆÐINGUR í
PÖLÍTÍSKUM HAM
¥ Morgunblaðinu í gær birt-
ist viðtal við Jóhann Haf-
stein iðnaðarmálaráðherra,
þar sem hann hrakti algjör-
lega fullyrðingar Framsókn-
armálgagnsins þess efnis, að
prófessor Ólafur Jóhannes-
son, einn af þingmönnum
Framsóknarflokksins, hefði
aldrei haft aðstöðu til þess að
láta í ljósi álit sitt á álsamn-
ingunum. í viðtali þessu bend
ir iðnaðarmálaráðherra á, að
prófessor Ólafur Jóhannes-
son hefur ítrekað haft tæki-
færi til þess að koma á fram-
færi athugasemdum um ál-
samningana. í fyrsta skipti
áður en samninguppkast ís-
lendinga var sent hinum
svissnesku samningsaðilum,
öðru sinni á miðju ári 1965 og
síðan nokkrum vikum áður
verður þessi spurning knýj-
andi, þegar um er að ræða
prófessor í lögum með stjórn-
lagafræði sem sérgrein. Morg
unblaðið ætlar prófessor Ól-
afi ekki þann hlut, að hann
hafi þagað yfir þeirri skoðun
sinni, að hér væri um að ræða
„niðurlægjandi“ samninga,
þótt. hann hafi ítrekað haft
tækifæri til þess að kynna
sér efni þeirra. Hins vegar er
þá ljóst, að prófessor Ólafur
gerði engar athugasemdir við
samningana — og þá sér-
staklega gerðardómsákvæði
þeirra á fyrri stigum málsins
— eingöngu vegna þess að
hann hefur ekkert séð athuga
vert við þessi ákvæði.
En það er með prófessor
Ólaf Jóhannesson eins og
ýmsa aðra, þegar þeir bregða
yfir sig pólitískum ham, þá
svífast þeir einskis og svo
hefur einnig farið fyrir hin-
um ágæta stjórnlagafræðingi
nú. Þetta er ekki stórmann-
leg afstaða, og hún er heldur
leiðinleg til afspurnar fyrir
virtan lagaprófessor, en samt
sem áður liggur hún nú fyrir
og öllum er ljóst, að í þessu
máli hefur stjórnlagafræðing-
urinn látið þröngsýn flokks-
pólitísk sjónarmið ná tökum á
sér um of.
Kvikmyndasam-
keppni í Kanttda
Efnið: Maðurinn og heimur hans
völlur landsmanna er orðinn
allt annar og betri. Útflutn-
ingsframleiðslan hefur aukizt
með hverju ári og stórfelld-
um framkvæmdum hefur ver
ið haldið uppi á öllum sviðum
þjóðlífsins.
Þetta hefur getað gerzt
þrátt fyrir það að Framsókn-
armenn og kommúnistar hafa
einbeitt kröftum sínum að
því að skapa þenslu í efna-
hagslífinu með stöðugu kapp-
hlaupi milli kaupgjalds og
verðlags. En á því vandamáli
á að vera hægt að sigrast með
hyggilegum aðgerðum, á
sama hátt og Viðreisnarstjórn
inni tókst á sínum tíma að
sakpa jafnvægi í íslenzku
um.
Þegar þetta er ritað er enn
allt á huldu um það hvað of-
an á verður um stjórnarmynd
un í Finnlandi. Líklegt verð-
ur þó að telja að hvaða ríkis-
stjórn sem mynduð verður
muni jafnaðarmenn verða þar
í forustu eftir þann mikla
sigur er þeir unnu í kosning-
unum. Afstaða Sovétstjórnar-
innar virðist nú varla vera
eins kuldaleg í garð jafnaðar-
manna og oftast áður hin síð-
ari ár. Mun það hafa veruleg
áhrif á aðstöðu þeirra til
stjórnarmyndunar.
en álsamningarnir voru und-
irritaðir, en þá fengu allir
þingmennirnir send fjölrituð
eintök af þeim .
Eftir ummæli Framsóknar-
málgagnsins og prófessors Ól-
afs Jóhannessonar sjálfs um
þetta atriði, verður ekki hjá
því komizt að spyrja þeirrar
spurningar, hvort hægt sé að
ætla alþingismanni það, jafn-
vel þótt hann sé í stjórnar-
andstöðu, að hann hafizt ekk-
ert að, ef hann er þeirrar
skoðunar, að í undirbúningi
séu samningar sem að hans
mati eru „niðurlægjandi og
frekleg móðgun“ við íslend-
inga. Og alveg sérstaklega
ÁTTUNDA alþjólega kvik-
myndahátíðin í Montreal verð-
ur haldin 4. til 8. ágúst 1967. í
sambandi við hina fyrirhuguðu
miklu heimssýningu í Montreal
það ár hefur verið ákveðið að
efna á kvihmyndahátíðinni til
alþjóðlegrar samkeppni á örstutt
um 50 sekúndu myndum um
einkunnarorð sýningarinnar
„Maðurinn og heimurinn hans“.
Fyrstu verðlaun verða 10 þúsund
dollarar og 10 béztu myndirnar
verða sýndar á meðan á kvik-
myndahátíðinni stendur. Er kvik
myndagerðarrrjönnum um allan
heim boðið að senda eins marg-
ar myndir til keppninnar og
þeir vilja. MIFF (Montreal Int-
ernational Film Festival) mun
lútnefna dómara, velja myndir
til sýningar og veita 10 þús. doll
ara verðlaunin.
Meðan á kvikmyndafhátíðinni
stendur munu margir fremstu
menn 1 kvikmyndaheiminum
verða boðnir til Montreal, auk
hundrað kvikmyndadreifingar-
manna, nokkurra erlendra blaða
manna og kvikmyndagagnrýn-
enda og auk þess framleiðandi
og leikarar í kanadísku verð-
launamyndinni, en alþjóðleg
kvikmyndahátíðin í Montreal er
aðallaga samkeppni kanadískra
kvikmynda.
Miami, 15, apríl — NTB.
SYKURFRAMLEIÐSLAN á
Kúbu í ár var 5 milljónir
tonna og er það IVt milljón
tonnum minna en búizt hafði
verið við, að því er Fidel
Castro tilkynnti í Havanaút-
varpinu á föstudag.