Morgunblaðið - 18.09.1966, Blaðsíða 23

Sunnudagor 18 sepl. 19W
MORCUNBLAÐIÐ
23
Hjónin á Hrappstöðum ásamt börnum þeirra fjórum og hund
— Dagsstund
Framhald af bls. 10
kennari, trésmiður og bifreiða-
stjóri. Svo var mjólkurstöðin
reist hér á árunum 1&62—1963
og félagsheimili er hér í bygg-
ingu, og er það reyndar búið
að vera það nokkuð lengi.
Er bygging félagsheimilisins
komin það langt að það sé not-
hæft til skemmtanahalds?
— Tæplega er hægt að segja
það, þótt hægt sé að koma þar
fyrir félagsstarfsemi að takmörk
uðu leyti. Það eina sem má kalla
að sé búið af því er húsvarðar-
íbúðin og húsnæði það sem Bún-
aðarbanki íslands hefur til leigu.
Þá er veitingasalurinn að mestu
búinn, en hann er um 110 ferm.
og hann höfum við notazt við
til skemmtana- og félagsstarf-
semi.
— Og hvenær er svo gert ráð
fyrir að félagsheimilið verði vígt?
— Sennilega verður það nú
vígt áður en það er fullbúið, því
að enn vantar mikið fjármagn.
Eigum við eftir að fá mikið úr
félagsheimilasjóði. Þörfin er hins
vegar nokkuð aðkallandi, þar
sem ekkert samkomuhús annað
er á staðnum. Hér var að vísu
samkomuhús fyrir, en þegar
byrjað var á byggingu þess nýja
var það selt til Rafmagnsveitu
ríkisins.
— Hvaða aðilar standa að
byggingu félagsheimilisins?
— Það er Ungmennafélagið,
Búðardalshreppur, Kvenfélagið
og Búnaðarfélagið. Þessi bygging
er mikið átak fyrir ekki stærri
hrepp, þegar tekið er tillit til
þess, að í mörgum tilfellum er
sama fólkið í greindum félögum.
— Hvað um félagsstarfsemina
hérna?
— Aðstaða til félagsstarfs breyt
Ist örugglega mikið þegar félags
heimilið verður fullbúið. Hér er
góður félagsandi og mikil sam-
staða meðal fólks. Að vetri
til er haldið hér upp á marg-
þátta klúbbastarfsemi, svo sem
tafl-, bridge- og spilaklúbbar og
einnig er hér Lionsklúbbur. Var
alltaf eitthvað hér um að vera
í hverri viku í fyrra. Þá er einn-
ig starfandi skógræktarfélag og
hér eru nokkrar fjölskyldur sem
eru mjög áhugasamar um það
mál. Skilyrði til skógræktar eru
hins vegar mjög mismunandi
hérna í Dölunum. Nú, stærri sam
komur er ekki hægt að halda
hér, en eins og áður segir stend-
ur það til bóta, þar sem áætlað
er að aðalsalurinn í félagsheim-
ilinu taki um 250 manns í sæti.
Einnig verður í heimilinu ágætt
leiksvið og búningsherbergi fyrir
leikara. Er vonandi að það lyfti
undir leiklistarsarfsemi hérna á
komandi tímum.
— Hvað um nýtingu hússins.
Nú kemur það til að standa
autt, nema þegar einhverjar sam
komur eru haldnar þar.
— Það er mín skoðun, segir
Magnús, — að það sé vel hægt
að samræma það, að hafa þarna
kennsluna í félagsheimilinu og
á þann hátt spara byggingu
skóla. Þetta hefur verið gert
hérna undanfarið og gengið vel,
og því ætti það ekki að vera
hægt a.m.k. meðan íbúatalan er
ekki meiri en það sem nú er.
— Þá er sýslubókasafnið.einn-
lg staðsett í félagsheimilinu og
það er einnig ætlunin að reka
þar veitingasölu þegar það verð-
ur fullbúið, en fyrir því ætti að
vera góður grundvöllur þar sem
ferðamannastraumur fer vaxandi
með hverju árinu.
Bern, 16. sept. NTB
• Lögreglan í Bern skýrði
svo frá í dag, að hún hefði
handtekið Svisslending einn,
sem grunaður væn um njósn
ir og jafnframt vísað úr
landi tveim pólskum sendi
mönnum, sem Svisslendingur
inn hafði staðið í sambandi
við í tvö ár og sennilega af
hent leyndarskjöl Enginn
mannanna hefur verið nafn
greindur.
— Hafið þið reynt að halda
uppi æskulýðsstarfsemi hérna?
— Á síðasta sýslunefndarfundi
var skipuð Æskulýðsnefnd og
hefur hún starfað síðan. 1 nefnd-
inni eiga sæti Ásta Jónsdóttir,
Búðardal, sem er formaður henn
ar, Ragnhildur Hafliðadóttir,
Hörðubóli, Jósef Jóhannsson,
Giljalandi, Björn Svavarsson,
Sælingsdalslaug, Ingiberg Hann-
esson, Hvoli, Jóhann Sæmunds-
son, Búðardal og Þuríður Krist-
jánsdóttir, Búðardal. Búið er að
halda tvær æskulýðssamkomur,
sem tókust sérstaklega vel, og
ráðgert er að halda eina í við-
bót í haust. Mælist þessi nýjung
vel fyrir sér, og þá sérstaklega
meðal æskufólks, sem sækir þess
ar skemmtanir mjög vel.
— Og samgöngumálin hér.
Hefur verið unnið að miklum
nýlagningum vega í sumar,
Magnús?
— Það er nú ekki hægt að
segja það. Unnið var smávegis
að nýlagningu vegar á Laxár-
dalsvegi og á Skarðstrandarvegi.
Svo á að smíða, eða er búið, 5
smábrýr og er það Guðmundur
Gíslason brúarsmiður á Hvamms
tanga, sem annast það verk. Á
þjóðvegunum er búið að byggja
brú yfir Laugaá í Hörðudal,
Fábeinsá í Klofningi og Fanngil
í Haukadal, hjá Giljalandi. Á
sýsluvegum á svo að byggja tvær
brýr. Yfir Saurstaðagil í Hauka-
dal og Tindagil á Skarðsströnd.
Það er mikið verkefni fyrir hönd
um með vegalagningu hér og þá
sérstaklega í Gilsfirðinum, þótt
búið sé að leggjk þar nýjan veg
þar sem öðrugustu kaflarnir
voru áður. Þarf nú ekki lengur
að sæta sjávarföllum til þess að
komast leiðar sinnar þar. Við
verðum áberandi varir við það
í vegagerðinni hvað klaki hefur
haldist lengi í jörðu núna í sum
ar. Fyrir stuttu síðan vorum við
með jarðýtu að jafna út skurð-
gröfuruðninga og kom þá í ljós
mikill klaki í þeim.
— Er ekki megnið af vörum
flutt með bílum hingað.
inum a heimilinu.
— Það má segja að það sé
eingöngu. Meira að segja olía.
Það vantar alveg bryggju hérna,
þannig að við getum ekki notað
flóabátinn Baldur sem við eigum
þó hluta í. Skilyrðin til bryggja-
smíða eru talin erfið hér og
sennilega þyrfti 4—500 metra
langa bryggju til þess að hafskip
gætu athafnað sig. Á vegum vita
málaskrifstofunnar hafa hér far-
ið fram rannsóknir á hvað hent-
ugast væri að byggja bryggju og
er sennilegt að hún verði færð
nokkru innar en gamla bryggj-
an var. Olían er flutt frá Borgar-
nesi og hafa flestir íbúarnir hér
stóra heimilistanka, auk þess sem
á staðnum eru smá birgðatankar.
Er hættan á því að við verðum
olíulaus ekki svo ýkja mikil
þótt færð spillist.
Flugvöllur er hér 4—5 km.
frá þorpinu. Hann er 8—900 m.
langur, en að mestu sandur. Ekki
er um að ræða fastar áætlunar-
ferðir flugvéla og er því völlur-
inn eingöngu notaður sem sjúkra-
flugvöllur.
— Hvernig hefur ykkur gengið
að fá lækna hingað?
— Það hefur nú gengið heldur
erfiðlega. Við höfum ágætan
lækni hér núna og vonumst
eftir því að halda honum. Um-
dæmissvæði hans er stórt. núna,
þar sem læknislaust er á Reyk-
hólum. Það er ekkert sjúkraskýli
hérna, en í læknisbústaðnum er
eitt herbergi þar sem hægt er
að hafa sjúkling. Við höfum
einnig tvær ágætar ljósmæður
hér í sýslunni.
Þá er verið að byggja elli-
heimili að Fellsenda. Er það gjöf
Finns Ólafssonar heildsala, en
hann gaf sýslunni tvær jarðir og
aðrar eigur sínar. Áætlað er að
elliheimilið rúmi 14 vistmenn og
er gert ráð fyrir að það verði
tilbúið til þess að taka til starfa
næsta sumar. Annars álít ég,
segir Kristjana, að lækningamið-
stöðvar þær, sem nú hefur borið
svo víða á góma eigi mikla fram
tíð fyrir sér og séu vænlegar til
þess að leysa læknavandamál
dreifbýlisins.
— Og þið hafið hér rafmagn
frá dieselstöðvum?
— Já, hér eru þrjár díselraf-
stöðvar og er búið að leggja raf-
magn frá þeim um næsta ná-
grennið. Þannig hafa neðstu bæj-
irnir í Laxárdal og Haukadal ný-
lega fengið rafmagn og einnig
er búið að leggja það út að
Sælingsdalslaug. Vélarnar hafa
reynst ágætlega og hefur nú fólk
'engið sér almennt öll algeng
ustu heimilistæki.
— Hefur nokkuð verið reynt
að gera út héðan?
— Ekki er það nú. Við fáum
fisk frá Snæfellsnesi og Akra-
nesi. Hér er lítið frystihús þar
sem verzlunin geymir matvörur,
auk þess sem íbúar þorpsins og
suðurhluta sýslunnar geta feng-
ið þar leigð frystihólf.
— Það er ekki vafi á því að
hér á eftir að byggjast mikið
upp á komandi árum, enda bend-
ir þróun síðustu ára ótvírætt í
þá átt. Lífsafkoma fólks er hér
með ágætum og það, að búa á
svona stað hefur ótalmarga kosti
fram yfir það að búa þar sem
þéttbýlið er mest. Maður verður
að minnsta kosti ekki taugaveikl
aður af hraða og hávaða, segir
Kristjana að lokum.
AÐ lokum komum við svo við
á Hrappsstöðum í Laxárdal, en
þar býr ungur bóndi sem jafn-
framt er veghefilsstióri hjá Vega
gerðinni. Elías Þorsteinsson heit-
ir bann.
Við töfðum Elías, sem var að
tjarga grunninn á nýbyggðu húsi
sínu, um stund og röbbuðum
við hann. Hann sagðist vera ætt-
aður úr Laxárdalnum, en konan
sín væri frá Brautarholti í Hauka
dal. Þau hefðu byrjað búskap
á Hrappstöðum 1959, en þá hefði
jörðin verið búin að vera í eyði
í nokkur ár.
Elías sagðist hafa byrjað á
byggingu íbúðarhússins í fyrra-
vor og hefðu þau flutt í það
31. júlí s.l. Kæmi það í stað
gamals íbúðarhúss er staðið
hefði svo að segja við hliðina á
nýja húsinu. Húsið sem er um
145 ferm. er hið glæsilegasta og
nýtízkulegasta og sérstaklega
vakti það athygli hvað fyrirkomu
lag herbergja var haganlegt.
Elías sagðist fyrst hafa leitað til
Húsnæðismálastjórnar og Teikni
stofu landbúnaðarins með teikn-
ingar, en sér hefði fundist þeir
hafa lítið úrval og ekki hafa séð
neina er sér hefði litist á, og
hefði hann því fengið Kjartan
Sveinsson byggingafræðing til
þess að teikna það. Annars eru
teikningar og innanhússkipulag
húsa, alltaf mikið smekksatriði,
sagði Elías.
Ekki sögðust þau hjón hafa
unnið mikið af byggingu húss-
ins sjálf, en fengið til þess Gunn
ar Þorsteinsson byggingameistara
í Búðardal. Innréttingar væru
einnig smíðaðar í Dölunum, hjá
trésmiðameistara er byggi í Lax-
árdalnum og hefði trésmiðaverk
stæði jafnframt búskapnum.
Nokkuð hefði verið erfitt með
efnisflutninga, og hefði t.d. þurft
að sækja allt steypuefni út í
Hörðudal.
Elías sagðist stunda vinnu út
á við flesta daga ársins. Þegar
hann væri ekki að hefla, ynni
hann að viðgerðum, eða við ann-
að sem til félli hjá Vegagerð-
inni. Hann heflaði vegi í Dala-
sýslu, Á-Barðastrandasýslu og
allt vestur í ísafjarðardjúp. Þeg-
ar þangað væri farið, færu tveir
heflar og væru þeir oftast viku
að heiman. Hefilsstjórnin væri
ágæt vinna í því veðri sem henni
hæfði, rigningu og dumbungi, en
væri afar leiðinlegt að hefla þeg
ar mikið sólskin væri.
Elías sagðist búa- bæði með
kýr og sauðfé. Þar sem hann
væri svo mikið áð heiman færi
ekki hjá því að búskapurinn
lenti að mestu á konu hans og
börnum. Hann sagði að elzti son
ur þeirra hjóna, sem er 15 ára
gamall, hefði nær eingöngu séð
um heyskapinn í sumar. Sinn
þáttur í honum væri varla meira
en að hjálpa til að keyra inn.
Heyskapartíð í Laxárdalnum
hefði verið með ágætum í sum-
ar, en hins vegar væri sömu sög-
una að segja þar og annars stað-
ar í byggðarlaginu að spretta
hefði verið mjög léleg. Snjór
hefði verið lítill £ vetur, en oft
frost og því mikill klaki í jörðu.
Væri heyfengur bænda í Laxár-
dal fremur lítill í sumar og væri
það sennilegt að margir vildu
kaupa hey í haust ef hægt væri
að fá það.
Elías sagðist búast við að
fækka kúnum í haust, og reyna
heldur að fjölga kindum. Hag-
stætt væri að búa með fé f
Laxárdalnum. Að vísu væri land
lítið heimanfyrir en þeir hefðu
ágætan afrétt á Ljáskógarfjalli.
Þá væri á mörgum jörðum góð
vetrarbeit, og kæmi sjaldan það
mikill snjór, að haglaust yrði.
Frúin á bænum kvaðst ekki
harma það þótt kúnum yrði fækk
að í haust, þar sem sér þætti
heldur leiðinlegt að annast þær.
Þau hjón sögðu að þéttbýlið
freistaði þeirra ekki og betra
væri að búa núna en áður. —
Það tekur langan tíma að koma
sér upp búi. nema menn hafi
þess meiri fjármuni til að leggja
í það í upphafi og það kostar
mikla vinnu að koma sér vel
fyrir, en það er víst sömu sögu
að segja hvaða atvirmu maður
svo sem stundar, sagði Elías að
lokum.
Á bændahátíð í Dölum.
í dag er hátíð Dalamanna og
kvenna,
í dag á gleðin rúm í hverri sál,
í dag má heiði djúpra augna
kenna,
í dag er bjart og öllum létt um
mál,
því okkar dagur er að nýju
runninn
— og allra þrá að móta gleði-
stund'.
í dag við munum treysta gæfu-
grunninn
á góðri stund við heillavina fund.
í dag við leggjum dagsins önn
til hliðar,
en dyljumst ekki hver á leikinn
næst,
því bændastéttin biður aldrei
friðar,
í baráttu og starfi er markið
hæst!
Já — heimasveit og hjartans
reitir kalla:
Hver hönd til gróðurstarfs um
Dalabyggð.
Hin frjóa mold á auðlegð fyrir
alla,
sem yrkja jörð — og þeim er
gæfan tryggð.
Hallgrímur Jónsson
frá Liáskóeum. J
Útgerðarmenn
— Skipstjórar
Nú eru síðustu forvöð að panta beint,
þorskanctaslöngur fyrir næstu vetrar-
vertíð.
Einnig er nú rétti tíminn til að athuga
með síldarnætur fyrir næstu síldarvertíð.
Við bjóðum með beztu kjórum hinar vel
þekktu nætur og netaslöngur frá BEISEI,
Japan.
Gjörið svo vel og hafið samband við okkur
sem fyrst.
Sfrandfel! hf.
Pósthójf 111 — Sími 570, ísafirði.
Bátar til sölu
Eikarbátur 102 brúttólestir að stærð með 375 hest-
afla Kromhoud véi í góðu standi er úl soiu nu þegar.
13 lesta eikarbátur frambyggður með nyrri Perkings
dieselvél í I. flokks standi er til sólu nú þegar.
Lögmannsskrifstofa
STEFÁNS SIGURÐSSONAR
Vesturgötu 23, Akranesi — Sími 1622.