Morgunblaðið - 20.11.1966, Blaðsíða 16

Morgunblaðið - 20.11.1966, Blaðsíða 16
16 MORGUNBLAÐIÐ Sunnudagur 20. nóv. 1966 Útgefandi: Fr amkvæmdast j óri: Ritstjórar: P;tstjórnarfulltrúi: Auglýsingar: Ritstjórn: Auglvsingar og afgreiðsla: Áskriítargjald kr. 105.00 I lausasölu kr. Hf. Árvakur. Reykjavík. Sigfús Jónsson. Sigurður Biarnason frá Vigur. Matthías Jonannessen. Eyjólfur Konráð Jónsson. Þorbjörn Guðmundsson. Árni Garðar Kristinsson. Aðalstræti 6. Aðalstræti 6. Sími 22480. á mánuði innanlands. 7.00 eintakið. ISLAND OG SÞ ¥Tm þessar mundir eru 20 ár liðin síðan ísland gerðist aðili að samtökum Samein- uðu þjóðanna. Það var 19. nóv. árið 1946, sem ísland gerðist meðlimur samtak- anna. Um sumarið það ár hafði Alþingi samþykkt með 36 atkvæðum gegn 6 að ís- land skyldi sækja um aðild að þessum víðtæku alþjóða- samtökum. Áttta þingmenn sátu hjá við atkvæðagreiðsl- una en tveir voru fjarstadd- S. í þessu sambandi má geta þess að stofnríki samtakanna gátu einungis gerzt þau ríki, sem höfðu sagt Þýzkalandi og Japan stríð á hendur. — Ríkisstjórn íslands vildi hins vegar ekki stíga slíkt skref, þar sem hún taldi það ekki samrímast yfirlýstri hlut- leysisstefnu landsins. Komm- únistar töldu hins vegar sjálf- sagt að ísland lýsti yfir styrj- öld á hendur þessum tveimur stórveldum, sem þá höfðu að vísu verið gjörsigruð. Er það enn ein sönnun þess að komm únistar eru ekki þær „friðar- dúfur“ sem þeir gjarnan þykj ast vera. Atkvæðagreiðslan á Al- þingi um aðild íslands að Sameinuðu þjóðunum sýnir að menn voru engan veginn sammála um hana. Ýmsir töldu það varhugavert fyrir þessa litlu þjóð og gerast að- ili að svo víðtækum alþjóða- samtökum með þeim skuld- bindingum, sem því fylgdu. Nú mun það hins vegar allra skoðun að mikið gæfuspor hafi verið stigið þegar ísland gerðist aðili að Sameinuðu þjóðunum. Við höfum haft margvíslegt gagn af þeirri að ild. Á hinu mikla þjóðanna þingi hefur ísland og þjóð þess verið kynnt með marg- 'víslegum hætti. Þar hefur verið tekin upp barátta fyrir mikilsverðum hagsmunamál- um þjóðarinnar. Til dæmis er óhætt að fullyrða að mjög ólíklegt er að við hefðum unnið þá sigra, sem raun ber vitni í landhelgismálinu, ef málið hefði ekki verið tekið upp á Allsherjarþinginu og málstaður okkar kynntur þar af dugnaði og fyrirhyggju, og honum aflað þar fylgis. Kjarni málsins er að ís- lendingar vildu með aðild sinni að þessum miklu friðar- sámtökum leggja sitt litla lóð á vogaskálina til þess að stuðla að friði og uppbygg- ingu eftir hinn blóðuga hild- arleik. íslendingar gerðu sér einnig ljóst, að þeim skapað- ist jafnframt gullið tækifæri til þess að kynna hagsmuna- mál þjóðar sinnar og treysta grundvöll nýfengins sjálf- stæðis. Það var lán íslenzku þjóð- arinnar að glæsilegur og mik ilhæfur stjórnmálamaður var fyrstur til þess að verða full- trúi íslands hjá Sameinuðu þjóðunum. Það var Thor heitinn Thors, sem var sendi- herra íslands hjá samtökun- um í 18 ár, eða þar til hann lézt fyrir tveimur árum. Hann átti ríkan þátt í að skapa íslandi og þjóð þess þann velvilja og það álit, sem land hans nýtur nú innan Sameinuðu þjóðanna. Að honum látnum tók Hannes Kjartansson, sem um margra ára skeið hafði verið- aðal- ræðismaður íslands í New York við sendiherrastarfinu. En einnig hann hefur reynzt dugandi og farsæll fulltrúi lands síns. Sameinuðu þjóðirnar eru ekki alfullkomnar frekar en önnur mannanna verk. En þær hafa unnið mannkyninu stórfellt gagn í þau 21 ár, sem þær hafa starfað. Von mann- kynsins um frið og framþró- un byggist í ríkum mæli á til- veru þeirra. Það er íslenzku þjóðinni gleðiefni að eitt virtasta blað heimsins, „New York Times“ birtir nýlega grein eftir mik- ilsmetinn amerískan stjórn- málamann, þar sem þannig er að orði komist, að tvö minnstu ríkin í Sameinuðu þjóðunum, ísland og Luxem- burg, hafi jafnan komið þar vel og virðulega fram. Slík ummæli eru þessari litlu þjóð mikils virði. íslenzka þjóðin þakkar full trúum sínum á þingi Samein- uðu þjóðanna, og lætur í ljós þá ósk og von að samtökun- um megi takast að tryggja frið og farsæld alls mann- kyns í nútíð og framtíð. BLOMLEG STAHFSEMI AB A lmenna bókafélagið hefur nú ákveðð að stofna til útgáfu á nýjum flokki ís- lenzkra bóka, sem nefnist Bókasafn AB, og er gert ráð fyrir, að fyrst um sinn komi ekki út færri en 4—6 bækur árlega í þessum flokki. Með Bókasafni AB er að því stefnt, að „jafnan séu tiltæk helztu rit íslenzk frá fyrri og síðari tímum, sem megi í senn teliast til imdirstöðu- rita í bókmenntum okkar og jafnframt hverium nútíma- manni girnilegt til lestrar“ eins og segir í fréttatilkynn- ingu Almenna Bókafélagsins um hinn nýja bókaflokk. Þegar eru fullprentaðar Rætt um a frá New Yórk Valasasnt er þéað úr slíku verði New York. — AP. ENDA þótt merki sjáist þess, að ákveðinnar óánægfju gæti vegna þess að aðaistöðvar Sameinuðu þjóðanna eru í New York, er þó ekki farar- snið á neinum. Enginn vafi leikur á, að sú skoðun, að flytja beri úr 100 milljóna dollara aðalstöðvun- um á Manhattaneyju, á tals- verðu fylgi að fagna. En hins vegar valda sjórnmála- og fjárhagsaðstæður því, að meiri hluti fengist ekki fyrir því, að flytja aðalstöðvar samtakanna til nýs staðar eins og málurn nú háttar. Mörg lönd, sem e.t. v. sjá eftir því í dag, að hafa samþykkt fyrir 20 árum að aðalstöðvar samtakanna skyldu vera í New York, telja óskynsamlegt að flytja þær. Athygli manna hefur beinst að þessu undanfarið vegna „innrásar“ hóps bandarískra Gyðinga í sendiráð Sýrlands í New York. Hins vegar hefur vandamálið verið fyrir hendi alla tíð síðan S.þ. var valinn staður í New York. 1045 var felld með þriggja atkvæða mun tillaga Arabaríkja um að Evrópa yrði fyrir valinu frem ur en Bandaríkin. Ástandið hefur breytzt síð- an þá. Asíu og Afríkulönd eru nú orðin verulegt vald, sem áhrif hefur á gerðir og ákvarðanir samtakanna. Sendi menn frá ríkjum dökkra manna hafa kvartað undan því, að þeir verði fyrir niður eða í vinnslu fjórar bækur í þessum bókaflokki og má nokkuð af þeim ráða um verkefnaval Bókasafns AB, en það mun taka jafnt til skáldverka og fræðirita allt frá þeim tíma, sem hinum eiginlegu fornbókmenntum sleppir og fram á okkar daga og gera sér far um að vera sem fjölbreyttast og forvitni legast. Starfsemi Almenna Bóka- félagsins stendur nú greini- lega með miklum blóma eins og þessi nýi bókaflokkur ber glöggt vitni um. Fyrir tveim ur árum hóf Almenna Bóka- félagið útgáfu bókaflokks, 1 sem riefnist íslenzk þjóð- fræði, og kom þá út tveggja ; binda verk, kvæði og dans- : leikir, en önnur bókin í þeim flokki eru íslenzkr málshætt ir. Alfræðisafn AB nýtur mikilla vinsælda með þjóð- inni en í bví er leitazt við að gefa út bókasafn, sem flyt ur hina fiö1lbreT’t’1“cfu þekk- ingu nútímans til fólks á ís- lenzkri tungu. Það er vissulega mikil- vægt að stunduð sé á íslandi . útgáfustarfsemi, sem gerir | hinar ströngustu kröfur til I bæði útlits og gæða þess efn- lægingu vegna litararfs síns, í New York. Alvarlegur atburður átti sér stað fyrir nokkrum árum, er stór hópur afrískra sendi- manna fékk bréf, þar sem þeir voru nefndir „niggarar“ og sagt að hypja sig heim. Undir bréf þessi var skrifað „Ku Klux Klan“. Bandaríska leyniþjónustan FÍB kannaði málið, en tókst ekki að hafa upp á höfundum bréfa þess- ara. Sovétríkin og fylgifiskar þeirra, sem eitt sinn voru mjög fylgjandi því, að aðal- stöðvarnar væru í New York, hafa nýlega tekið upp stuðn- ing við stefnu Afríku- og Asíu ríkja, og stungið upp á því, að aðalstöðvarnar yrðu flutt- ar til Evrópu. Bandaríkin hafa haldið sér utan við þess- ar deilur eins og frekast hef- ur verið unnt. í ræðu, sem sendiherra Saudi-Arabíu flutti í fjárhags nefnd samtakanna fyrir skömmu, rakti hann fjölmarg- ar gamlar kvartanir og bætti við nokkrum nýjum. Sendi- herrann tók skýrt fram að hann væri ekki sem Arabi að koma fram með ertnistillög- ur og að afstaða hans mark- aðist ekki af því, sem gerzt hefði í sendiráð Sýrlands. Síðan sagði sendiherrann að New York væri of óhrein, of dýr, þar væru alltof margir áhrifahópar, sem otuðu sínum tota, of mikið af glæpum og kynórum. Taldi sendiherrann að lítið, hlutlaust land í Ev- rópu myndi gefa kost á ódýr- ari búsetu, auknum friði til handa sendinefndum og gefa samtökunum meiri alvöru- svip. Þessi atriði voru vegin og metin er Allsherjarþing S.þ. valdi á sínum tíma Bandarík in framyfir Evrópu. Það sem úrslitum réði, var að talið var að með staðsetningu samtak- anna í New York myndu Bandaríkin færast nær al- þjóðamálum. Margir minntust þá þeirrar staðreyndar, að Bandaríkin neituðu að taka þátt í Þjóðabandalaginu. Sendiherra Saudi Arabíu taldi að þessar ástæður væru ekki lengur í gildi, því Banda ríkin væru leiðandi áhrifa- vald innan S.þ. Helztu erfiðleikarnir á því, að finna samtökunum annan stað, eru fólgnir í því, að finna aðalstöðvunum hentug- an stað í landi, sem reiðu- búið væri til að taka við þeim og finna þær milljónir dollara, sem slíkur flutningur myndi óhjákvæmilega kosta. Útþensla samtakanna á seinni árum hefur útilokað marga staði, sem til greina gátu komið í upphafi vega. Það eru aðeins fáir staðir í heiminum, þar sem nægilega mikið er af gistihúsum, veit- ingahúsum, og nægilega greið an aðgang að fjölmiðlunar- og fjölskiptitækjum, sem þúsund ir erlendra sendimanna krefj ast. BBl IOB3ÐANFAR - nýtt blað Sjálfstæðismanna Norðurlandskjördæmi vestra m r ~i trnmJ L NÝTT BLAÐ, Norðanfari, hefur hafið göngu sína. Er það mál- gagn Sjálfstæðismanna í Norð- urlandskjördæmi vestra. Rit- stjóri þess er Halldór Jónsson, bóndi, Leysingjastöðum, en með honum í ritstjórn: Valgarð Björnsson, læknir, Hofsósi, Stef- ón Friðbjarnarson bæjarstjóri, Siglufirði; Björn Daníelsson, skólastjóri, Sauðárkróki og Guð jón Jósefsson, bóndi, Súluvöll- um. í grein, þar sem blaðinu er is, sem út er gefið en því mið ur hefur þess orðið vart í bókaflóði undanfarinna ára, að nokkuð hefur slaknað á þeim líröfum. Almenna Bóka félagið hefur hins vegar jafn an sett markið hátt í þessum efnum og haldið sínu striki og það hefur kannski aldrei verið þýðingarmeira en ein- mitt nú, þegar fjölmiðlunar- tæki nútímans eru sem óðast að hefia innreið sína í landið og sto'fna ef til vil'l í hættu beirri sígildu fróðleiksmiðlun sem fram hefur farið með út gáfu góðra bóka. fylgt úr hlaði, segir, að nnfn- giftin sé bundin þeim ásetnin-gi þeirra, sem að útgáfunni standa, að þar skuli jafnan mest rúm skipa þau mál, er snerta norð- lenzkar byggðir, vöxt þeirra og viðgang. Þá segir að blaðið muni kosta kapps um að ræða lands- og héraðsmál þau, sem efst eru á baugi hverju sinni. Það vilji flytja óhlutdrægar fréttir af málefnum, fólki og fyrirtækjum og verða þannig tengiliður milli hinna dreifðu byggða. Einnig er -^iætlunin að blaðið flytji ýmiss konar þjóðlegan fróðleik, Ijóð og sagnir. Loks segir: ,Það er ósk Norðanfara að hann megi sem víðast vera velkominn gestur og hagi þannig háttum sínum, að flestum finnist hann viðlits verð Forsíðugreinin í þessu fyrsta blaði nefnist: „Ríkisstjórnin stuðl ar að atvinnuuppbyggingu í Norð lendingafjórðungi. Inn í blaðinu eru greinarnar: Hvað má gera til atvinnuuppbyggingar á Siglu- firði? og Fáein orð um fram- kvæmd vega. Þá eru fréttagrein- ar úr Skagafirði austan vatna og Hvammstanga, sagt frá fjórð- ungsþingi Norðlendinga, skóla- setningum, minningarorð um Hermann Þórarinsson og margt fleira.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.