Morgunblaðið - 14.04.1967, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 14. APRÍL 1967.
- UMRÆÐURNAR
Framhald af bls. 13.
Ragnar Arnalds (K) sagði að
étti Aiþýðuflokksins við fylgis-
tap væri ekki ástæðulaus. Hann
hefði ætíð látið nota sig eins
og smalahund, sem vissulega
væri góður til síns brúks, en
ailir gleymdu.
Stjórnin nú væri máttvana og
skrípiáætlanir hennar breyttu
þar engu um. Nú þyrði hún
ekki einu sinni að birta Norður-
landsáætlunina, enda væri þar
ejálfsagt lítið um góða hluti.
Um Framsókn sagði þingmað-
ur, að hún dyldi stefnu sína í
hernámsmálunum. Þeir væru að
reyna að fá Alþýðubandalags-
menn til að gefa yfirlýsingar um
þau mál, en það er ekki af-
gerandi, að knýja fram skoðun
6Ína í ríkisstjóm, heldur sýna
viljann.
Að lokum sagði Ragnar, að
fullkominn einhugur væri í
AlþjCubandalaginu um öll mál.
Og eina leiðin til að fella rík-
isstjórnina væru fleiri lands-
kjörnir þingmenn Alþýðubanda-
lagsins.
Jón Þorsteinsson (A) nefndi
nokkrar samanburðartölur úr
mannfjöldaskýrslum viðvíkjandi
þróuninni í byggðamálunum svo
nefndu. Á tímabilinu 1940—50
hefði fjölgun þjóðarinnar verið
19%, en á Reykjavíkursvæðinu
Bl%; 1950—60 hefðu sömu hlut-
tföll verið 22% og 36%; síðustu
sex árin 12% og 14%. Þannig
hefði hin geigvænega röskun,
eem áður ríkti m.a. á tíma hinn
ar svokölluðu byggðastefnu Fram
eóknar verið næstum stöðvuð á
etjórnartíma núverandi stjórnar.
Ætti þó enn eftir að gæta far-
sælla áhrifa atvinujöfnunarsjóðs
bg landshl.áætl. þeirra, sem rik-
ísstjórnin hefði látið undirbúa.
Ræðumaður minnti á. hve gjald-
eyrisstaða landsins hefði batnað
— og væri af þeim sökum mun
hægara að rísa undir þeim nið-
tirgreiðslum, sem nauðsynlegar
hefðu orðið vegna verðfalls út-
tflutningsins 1. ár. Að þvi er verð
Ibólgunni viðkæmi væri saga
Framsóknarflokksins sú, að hann
hefði ýmist ekki ráðið við hana
eða hlaupizt á brott. Stefna
Iflokksins nú einkenndist af fyr-
Irheitum án fyrirhyggiu. Að því
er verkalýðinn áhrærði þá hefði
m.a. Björn Jónsson áður viður-
kennt að samningar hefðu verið
Óvenjuhagstæðir í tíð núverandi
fctjómar, enda hefðu láglauna-
ítéttir fengið kjarabætur umfram
laðra. Á sama tíma og byggingar-
kostnaður hefði hækkað um
64% hefðu lán hækkað um 137—
138%. Með stórum byggingaá-
tföngum og heilbriffðri samkeppni
ínætti eflaust lækka bygginga-
kostnað og væri að því unnið.
Kaupmáttur ársl. bænda hefði
•ukist um 28% og lánamálum
þeirra verið komið á fastan
grundvölL
Halldór E. Sigurðsson (F)
mælti síðastur þingmanna í um-
tferð þessarri. Hóf hann ræðu
tína með því, að segja, að Fram-
•ókn ein hefði möguleika til að
•uka svo fylgi sitt, að það nægði
til að fella ríkisstjórnina. Fylgis-
•ukning hennar í síðustu bæjar-
og sveitarstjórnarkosningum
bentu á möguleika til að hún
tfengi uppbótarþingsæti.
Þingmaður sajpði, að ein-
kennilegt væri, að halda því
tfram að allt væffi í
itakasta lagi, atvinnuvegirnir
blómguðust og fólkinu liði vel,
þegar stjórnin í hinu orðinu
•egði, að þjóðin væri á vega-
mótum velsældar og vandræða
og setti hverja neyðarráðstafana-
löggjöfina á fætur annarri, eins
og gerzt hefði í vetur. Þá væri
það einnig eftirtektarvert, að
umframtekjur ríkissj /js hefðu
numið einum og hálfum millj-
•rð á kjörtímabilinu, en samt
væri alltaf verið að segja og
framkvæma niðurskurð á fram-
kvæmdum, vegna fjárleysis. Það
væri allt á sömu bókina lært.
Vegamáiin væru í algjörum ó-
lestri, og vegakerfið að sligast
undan þunga bifreiðanna og svo
væri með fleira. En það versta
væri, aB stjórnin sjálf væri blind
og sæi ekki, hvað væri að ger-
*st
★
Gils Guðmundsson (K) sagði
að það væri rétt að hér sæti að
völdum ríkisstjórn hina glötuðu
tækifæra. Hún hefði setið leng-
ur að völdum samfellt en nokk-
ur önnur ríkisstjórn en þó blasti
öngþveiti við. Orsakarinnar væri
að leita í kenningu ríkisstjórn-
arinnar um frelsi á öllum svið-
um. Það veldur því að undir-
stöðuatvinnuvegirnir eru að þrot
um komnir.
Ræðumaður vitnaði síðan í orð
Jóhannesar Nordals, Seðlabanka
stjóra og kvað hann hafa tekið
undir þá skoðun stjórnarand-
stæðinga að fjárfestingin leitaði
í verðbólgugróðann.
Gils Guðmundsson vék að
landhelgismálinu og sagði að það
væri yfirlýst stefna íslendinga
að friða landgrunnið allt. En
ríkisstjórnin hefði með ógætfu-
samningunum við Breta torveld-
að nauðsynlegar aðgerðir í þess-
um efnum, málið væri í sjálf-
heldu og þess vegna vildi hún
enga samvinnu við stjórnarand-
stæðinga um þetta mál. Að lok-
um sagði ræðumaður að þreytu-
merki væru í starfi ríkisstjóm-
arinnar og nú þyrfti að móta
nýja stefnu sem tryggði undir-
stöðuatvinnuvegunum stór-
bætta aðstöðu.
Magnús Jónsson, fjármálaráð-
herra sagði, að ef einhver á ann-
að borð tæki mark á orðum
stjórnarandstöðunnar virtist
einna helzt sem ráðherrarnir
væru annað hvort fábjánar eða
illimenni eða kannski hvort
tveggja, því að skv. orðum stjórn
arandstæðinga hefðu þeir lagt
sig í líma við að fremja óþurft-
arverk undanfarin 8 ár.
Stjórnarflokkunum hugkvæm-
ist ekki að halda því fram, að
ekki hafi eitt og annað mátt bet
ur fara í þeirra stjórnartíð; en
enginn réttsýnn og góðviljaður
maður getur neitað því, að á flest
Magnús Jónsson
um sviðum þjóðlífsins hafa á síð
ustu árum orðið meiri framfarir
en áður hafa þekkzt og við bú-
um nú í betra þjóðfélagi og við
jafnari og betri lifskjör en
nokkru sinni áður.
Skipting arðsins af þjóðarbú-
inu er grundvallarágreinings-
efni hér á landi sem víðast ann-
ars staðar en ég efast um að
nokkur ríkisstjórn hafi lagt sig
meira fram um að sætta vinnu
og fjármagn í þjóðfélaginu enda
aldrei verið lagt jafnmikið kapp
á að afla hlutlausra upplýsinga
um grundvallaratriði efnahags-
mála. Af þessum ástæðum hefur
skapazt nýtt andrúmsloft í sam-
skiptum atvinnurekenda, laun-
þega og ríkisvalds, sem hefur
tryggt lengri samfelldari vinnu-
frið en áður.
Fjármálaráðherra ræddi verð-
bólguna og þær fullyrðingar, að
aðgerðir sem allar þjóðir með
svipað hagkerfi og við beita
gegn henni eigi ekki við á ís-
landi. Hvaða furðuverk halda
þessir menn, að efnahagskerfið
á Islandi sé? Það er jafnvel
gengið svo langt af því að kosn-
ingar eru í nánd að leggja til
að afla fjár til ríkisframkvæmda
á þessu ári með því að láta
Seðlabankann leggja fram allt
féð, sem væri sama og hella
olíu á eldinn. Önnur voru við-
brögð stjórnarandstöðunnar í
Finnlandi nýlega sem gagnrýndi
ríkistjórnina harðlega fyrir að
leysa fjárhagserfiðleika ríkis-
sjóðs með lántöku hjá Seðla-
bankanum þar.
Stefna rikisstjórnarinnar í
fjármálum og peningamálum
hefur unnið gegn verðbólgunni
en það má með nokkrum rétti
saka ríkisstjórnina um, að hafa
ekki haft meiri hemil á fram-
kvæmdum og það skal fúslega
játað, að hún hefur heldur viljað
tefla á tæpasta vað en að skapa
atvinnuleysi eins og ýmsar þjóð
ir beinlínis skipuleggja í barátt-
unni gegn verðbólgunni.
Stjórnarandstæðingar halda því
fram, að viðreisnin hafi nú beð-
ið skipbrot. Því fer víðs fjarri.
Einmitt erfiðleikarnir nú sanna,
hversu skynsamlega hefur verið
á haldið. Hvenær halda menn,
að áður hefði verið unnt að
mæta stórfelldri lækkun á verði
meginhluta útfltnings án hafta
og jafnvel skömmtunar og greiða
hundruð milljóna til að lækka
vöruverð og til aðstoðar útflutn-
ingsframleiðslunni án þess að
leggja á nýja skatta? Er þetta
ekki Ijósust sönnun þess, hversu
traustum fótum við stöndum
efnahagslega.
Verðstöðvun í eitt ár er fram-
kvæmanleg án kjaraskerðingar.
Verðstöðvunin er engin kosn-
ingabeita heldur raunhæf að-
gerð til þess að mæta erfiðleik-
um atvinnuveganna sökum verð
falls, sem varla er hugsanlegt,
að geti orðið varanlegt þar eð
verðlag í flestum löndum er al-
mennt hækkandi. I framhaldi af
verðstöðvuninni þarf að marka
þá stefnu í verðlags- og kjara-
málum sem er í samræmi við
greiðslugetu atvinnuveganna.
Á síðustu árum hefur stærri
hluti þjóðartekna farið til fjár-
munamyndunar en hjá flestum
öðrum þjóðum og langmest hef-
ur aukning verðmæta orðið
í framleiðsluatvinnuvegunum.
Oft er talið um, að öll ógæfa
stafi af byggingu verzlunarhalla.
Allt er þetta orðum aukið. Fjár-
festing í verzlunarhúsum og þá
einnig meðtaldir olíugeymar,
gistihús og ýmsar þjónustubygg
ingar nemur aðeins 5% af fjár-
munamynduninni.
Sagt er, að fjárveitingar rík-
isins til verklegra framkvæmda
hafi dregizt saman. Þær hafa
raunar hækkað að meðaltali um
128% frá árinu 1958 miðað við
fasta byggingarvísitölu.
Formaður Framsóknarflokks-
ins sagði í þessum umræðum,
að ríkisstjórnin hefði gefizt upp
við gerð framkvæmdaáætlana.
Þetta er rangt. Vinna er þegar
hafin við enn nákvæmari áætl-
anagerð en hægt var að koma
við þegar fyrsta langtímaáætl-
unin var samin en talið var rétt
að bíða fram eftir árinu að
ganga á henni vegna óvissunar
f verðlagsþróun útflutnings-
framleiðslunnar, sem vitanlega
hefur úrslitaþýðingu varðandi
það fjármagn, sem til ráðstöf-
unar verður og fyrsta skipulega
hyggðaáætlunargerðin er þegar
hafin.
Það er höfuðviðfangsefni
næstu ára að treysta og efla
undirstöðuatvinnuvegi þjóðarinn
ar og gera ný átök til að hag-
nýta auðlindir landsins. Það
verður mikið vandamál að sjá
hraðvaxandi þjóð fyrir nægri
atvinnu, því að trygging lífs-
kjaranna er einmitt fólgin í
fækkun mannshandanna við
framleiðsluna. Þess vegna verð-.
um við að hafa augun opin fyr-
ir nýjum viðfangsefnum og það
má ekki gleymast hverjir voru
andvígir álbræðslu og kisiliðju.
Benedik Gröndal talaði síðast-
ur af hálfu Alþýðuflokksins.
Benti hann í upphafi á að Lúð-
vík Jósefsson teldi það mjög til
vansa, að almenningur keypti
bíla og sjónvarp.Einnig væri
þessi maður hnugginn vegna fjár
skorts útgerðarmanna, og mætti
þó ætla, að hann hefði talið,
að slíkir menn mættu vera fjár-
vana í friði.
Benedikt 'kvaðst vel við una,
að Alþýðuflokknum væri líkt
við fjárhund. Fjárhundar hefðu
oft leitt af sér gott, leitt menn,
er lent hefðu á villustigu og hund
anna væri minnst með virðingu
;hjá þjóðinni. Hins vegar mætti
líkja Ragnari Arnalds við póli-
tískan kjölturakka, sem ekkert
kynni annað en gelta að heið-
arlegu fólki.
Benedikt kvað það rangt, að
xíkisstjórnin hefði hleypt einka-
framtakinu lau9u. Þvert á móti
befði ríkisstjórnin beitt sér mjög
tfyrir auknum ríkisafskiptum,
sbr. Seðlabankann, og trygging-
armál auk stóraukinna afskipta
ríkisins af framkvæmda- og at-
Vinnumálum í landinu.
Þórarinn Þórarinsson (F) sagði
að aldrei hefði verið meiri hafta-
maður á íslandi en Gyltfi Þ.
Gíslason. Hann sem bankamála-
ráðherra bæri ábyrgð á því, að
á hverjum morgni leituðu 400—
500 manns til bankanna í Rvík
og fengju ekki úrlausn. Svo
MIKIL aurbleyta er nú á veg-
um um allt land, einkum á Vest-
urlandi vegna stórfelldra rign-
inga í fyrradag og í gær. Eru
vegir víða tepptir, þar sem
runnið hefur úr þeim og flestir
vegir eru einungis færir jeppum.
Samkvæmt upplýsingum Hjör
leifs Ólafssonar, hjá Vegagerð
ríkisins var sæmilega fært aust-
ur í Vík í Mýrdal, og stórum
bílum og jeppum var fært um
Mýrdalssand. I Rangárvalla-
sýslu og Árnessýslu hefur öxul-
þungi bifreiða á flestum útveg-
um verið takmarkaður við 5
tonn.
Sæmileg færð er um Hvalfjörð
og Borgarfjörð, nema hjá Krossi
í Lundarreykjardal, þar rann úr
veginum og myndaðist skarð og
var hann ófær, en vonast var
til að unnt reyndist að lagfæra
hann í morgun.
Á Snæfellsnesi og í Dalasýslu
voru gífurlegir vatnavextir. Var
Útnessvegur ófær af þeim sök-
um, svo og Ólafsvíkurvegur í
Fróðárhreppi. Vegurinn fyrir
Ólafsvíkurenni, sem lokaðist nú
á dögunum vegna aurskriðna
mun hafa opnast í gærkvöldi
fyrir jeppa.
Á Vestfjörðum var úrrennsli
Vopnafirði, 13. apríl.
f MORGUN komu yfir Smjör-
vatnsheiði, frá Fossvöllum í
Jökuldal að Borgum í Vopnafirði,
tveir snjósleðar með tvo farþega.
Sleðunum óku Gunnar Ragnars-
son frá Fossvöllum og Sigþór
Gunnarsson, Heiðarseli, Hróars-
tunngum.
Farið var frá Fossvöllum kl. 8
í morgun og komið að Bongum
kl. 12 á hádegið. Þetta hefði ekki
verið nema tveggja og hálfstíma
ferð, ef annar sleðinn hetfði ekki
verið í ólagi
Lausasnjór var í brekkunum
- ADENAUER
Framhald af bls. 1.
vetur, en náði sér sraám saman
aftur, Hefur hann unnið mikií
að þriðja bindi endurminninga
sinna síðan, lesið einkaritara
sínum fyrir úr rúminu og lesið
prófarkir. Ekki hefur Adenauer
haft nein afskipti af stjórnmál-
um frá því í desember s.i. þegar
fyrrverandi andstæðingi hans
innan Kristilega demókrata-
flokksins, Ludwig Erhard. var
vikið úr kanzlaraembættinu
Hafði Adenauer unnið ötullega
að því að Kurt Kiesinger tæki
við því embættL
þykist hann vera á móti hötft-
um. Kommúnistar segja að ör-
uggasta leiðin til þess að fella
stjórnina sé að kjósa þá. Þetita
er sami áróður og við síðustu
kosningar. Hann bar ekki árang-
ur 1963 þegar Framsóknarflokk-
urinn fékk tvo þingmenn kjörna
í Reykjavík en hann bar árang-
ur 1966 þegar Framsóknarflokk-
inn vantaði 400 atkv. til þess að
fella 8. mann Sjálfstæðisflokks-
ins. Kommúnistar björguðu þá
borgarstjórnaríhaldinu. Nú fara
þeir enn á stúfana og segja að
Framsóknarflokkurinn geti
hvergi unnið þingsæti. Það eru
engar líkur á því að meirihlut-
inn tapist stjórninni nema Fram
sóknarflokkurinn vinni anmað
hvort þingsæti eða uppbótar-
sæti.
Framsóknartflokkurinn trúir á
íslenzkt framtak til þess að leysa
efnahagsvandamálin og hafnar
aðild útlendinga að atvinnu-
rekstri hér á landi, sagði Þór-
arinn að lokum.
og skriðuföll mjög víða og var
erfitt umferðar þar um sveitir.
í Vestur-Húnavatnssýslu var
sæmileg færð, sömuleiðis um
Strandir til Hólmavíkur, en f
Austur-Húnavatnssýslu voru tals
verðar skemmdir t. d. hjá Ási i
Vatnsdal, en þar hefur runnið
úr veginum og hann lakazt. í
Langadal flæðir Blanda yfir
veginn og er búizt við að veg-
urinn þar liggi undir skemmd-
um.
Vegir í Skagafirði eru nokk-
urn veginn færir jeppum, nema
á tveimur stöðum, þar sem all-
verulegar skemmdir hafa orðið,
á Siglufjarðarvegi, hjá Tjörn f
Sléttuhlíð, en þar er skarð I
veginum og á Skagavegi, sem er
lokaður vegna úrrennslis og aur
bleytu.
í Eyjafjarðar- og Þingeyjar-
sýslum hafa verið gífurlegir
vatnavextir, sem hafa valdið
miklu tjóni á vegum, en gert
var ráð fyrir að unnt yrði að
lagfæra þá í gærkvöldi a.m.k.
allar aðalleiðir.
Á Austurlandi voru miklar
aurbleytur sem annars staðar,
en engar verulegar vegaskemmd
ir. Fært var um flesta vegi jepp
um, nema um hæstu fjallvegi.
beggja vegna, en þéttari uppi á
heiðinni. Þó var frostlaust á há-
heiðinnL
Ferðin gekk að óskum og var
ferðalagið þægilegt. Farþegamir
voru Vilhjálmur Hjálmarsson
frá Brekku og Tómas Árnason
frá Reykjavík. — Ragnar.
75 ÁRA er í dag Sigríður Gísla-
dóttir, Hverfisgötu 98 A. Sig-
ríður mun dveljast á heimili
dóttur sinnar, Norðurbrún 24 i
dag.
Gífurieg aurbleyta
í vegakerfi landsins
Snjósleðar yfir
Smiörvatnsheiði