Morgunblaðið - 24.06.1967, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 24. JÚNÍ 1967.
UtlGT
FOLK
SAMAN UEfir. Tr klf>
Hxafn önmnlan^onl
Jazqnes Prévert:
EF ÞÉR ÆTLID
AÐ MÁLA FUGL
Ólafur Haukur Símonarson íslenzkaði úr frummálinu.
Tvö skólaskáld: Kynning
Einar Olafsson:
llirki^ra
EINAR Ólafsson er nemandi í
4. bekk stærðfræðideildar M.R.
og einn af skólasíkálduan þess
sikóla. Hann hefur birt fjölda
kvæða í skólablaðinu o.g var
meðai annars einn af útgafend-
um Menntaskólasagna, þar sem
hann átti eina smásögu. Við
birtuma hér nýjasta kvæði Ein-
ars, en það hefur ekki birzit
áður.
Á þeiim degi gekk ég út
og ég sá hóp manna rísa upp
frá brauðstriti sínu.
Hvert stefnið þið?
Vér viljum reisa kirkj.u
ag þeir gengu upp haeð eina
í fjarska
ag ég sá konur taka br auð af
diski barna sinna
ag bera burt.
Hvert haildið þið?
Vér berum byggingarefni
í kiik.juna miklu
ag þær gengu upp hæðina
í fjarska
og börnin grétu sárt,
er brauðið var burtu tekið.
mikla
Maður bar gullklump á baki sér.
Ég ber gjöif Mammons til
kinkjunnar miklu.
En þung er gjöf Mammons
KRISTJÁN Guðlaugsson er
nemandi í M.R. og stundaði nóm
í 4. bekik máladeildar síðastlið-
inn vetur. Kristján er með af-
kastamestu skáldum dkólans og
hafa ljóð hans og sögur birzt
víða. Meðal annarra átti hann
tvær smásögur í Menntaskóla-
sögum. Við kynnum hér Krist-
ján, og birtum nýjasta ljóð hans
sem er óður til vorsins. Kwæðið
hefur ekki birzt áður.
Þrátt fyrir blómaskrúð daigsins
og þýða vinda vorsins
skiontir fullkomnun
í samh'ljóm maiíhörpunnar
ef til vill er það
aðeins brostinn strengur
í hjarta þínu
og maðurinn sligaðist unidan
byrði sinni.
Og ég leit yfir heiminn
og þúsundir barna réttu henciur
sínar út eftir br.auði
ag þar var eikkert brauð að Æá.
Ég leif upp á hæðina.
Þar teygði sig upp
turn hinnar miklu kirkju.
ef til vill
aðeins minning um veturinn
saamt er vorið
þrungið moldarangan
og vængjasiætti
Og þess vegna sólroði
dögun eða lífsiða
jafnvel draumur
og sætkenndur ilrnur
dulúðgra nátta
villtu tína mér rósir
af runna morgunsins
Að öllu jöfn birta
hreinleiki eða ástríður.
Stundum fullt tunigl
og ljúfar nætur
í aldingarðinum
og þú.
Kristján Guðlaugsson:
VORKVIÐ.
Málið fyrst búr
Með opinni ioku
Málið að því loknu
Eitthvað yndislegt
Eitthvað einfalt
Eitthvað fagurt
Eitthvað nýtilegt
Handa fuglinum
Leggið léreftið uppvið tré
í litla garðinum yðar
Eða 1 skenuntigarði
Eða I skógi
Felizt að baki trésins
Án hljóðs
Án hreyfingar
Á sfundum kemur fuglinn innan stundar
En það g-erisit að það Mða ár
Þar til hann ákveður sig
Um að gera að glata ekiki biðlundinni
Bíða
Bíða, þó biðin vari í ár
Hvort fuglinn kiemur s.kjótlaga eða um síðir
Hefur enga þýðingu fyrir hkiia endanlegu mynd
Þegar fuglinn kemur
Ef hann þá kemur
Horfið á hann, svo hlíjóður, svo hljóður
Hljóður þartil fuglinn hefur flogið inní búrið
Og þegar hann er kaminn djúpt in-ntt búrið
Fellið þá lokuna í
Gætilega með penslinuim
Þarnæst
Fjarlægið þér rimla búrsins
Og gætið að snerta ekki
Neina af fjörðum fuglsins
Málið svo mynd af trénu
Og veljið fegurstu
Greinina handa fuglinum
Málið einnig grænt laufið
Svala loftsins
Sólrykið
Og hljóðin frá dýrum merkurinnar í sumarhiita
Bíðið þess síðan að fuglinn syngi
Ef fuglinn syngur ekki
Er það ills viti
Merki þess að myndin. er léleg
En ef hann syngur er það góðs viti
Merki þess að þér getið skráð nafn yðar á myndina
Þér losið þá varfærnislega
Eina af flugfjöðrum fuglsins
Og skrifið nafn yðar
Yzt í eitt horn myndarinnar-
Jens P. Þórisson:
Jórvík — Skáldskapur
MARGIR un-gir menn gefa sig
að skáldskap nú é síðari hekn-
ingi tuttugustu aldar. Ber að
meta þann ólhuga, sam fram
kem.ur hjó íslenzkum ungSikáM-
um. Ekki er heldur vanþörf ó
að kryfja manns-sólina nú ó tím-
um véknenningar og sólar-
dauða,
Þorsiteinn fró Hamri getur
talizt í hópi hinna viðurkennd-
ari — á meðal yngri skálda,
Væri því ekki úr vegi að yngri
kynslóðin gaefi gaum að verkum
þessa unga manns. Nýjiasta
Ijóðabók hans, „Jórviíik“, kom
út í vetur sam leið. Þessi bók
skiptist í fjóra hliuta. Þriðji
hLuti bókarinnar ber heitið: „til
fundar við s-kýl'ausan trúnað“.
Þar stendur m.a.:
Á flugi mínu
er brjóstið ful'lt með skáldskap;
mérg efur víða sýn:
í benni vildi ég einsog áð.ur veita
ykkur MutdeUd.
Víst er um það, að brjóst
hiras unga skál'dhuga er fullt
með skáLdsfcap. Enn tekst hon-
uan s.em sikyMi að nó til lesenda
með skáldskap sínum? Um það
mætti þrátta. Það er göfugur
s'káMskapur að segja mikið í
fáiuim orðum. En það er eins og
séu helzt til mörg kvæði í einu
hjá Þorsteini fró HamrL
Stundum er einsog maður
hafi einungis á tilfinningunni
að um skemmtilegar líkingar sé
að ræða (Samvizka: „ung drýp-
ur af trjánum blóðið"). Þá er
eins og Mkingarnar missi marks
endrum og sinnum („Ég er
hiiminn“). En ósjaldan hrííumst
við af markvissu og skáldlegu
orðalaigi eins og í kvæðinu „Á
Arnum Flugfélagi Islands heilla
í tilefni af komu hinnar nýju farþegaþotu.
Samband veitinga og gistihúsaeigenda
jóiium"; „með bug þinn fyrir
himinn". Þorsteinn er gáfutega
háðskur í ein.u fcvæða sinna,
sem bann nefnir „Liðsinni":
Blöð og úbv.arp flytja okkur
fregnix
af þjóðamorðiunum
og nú ber öllum skylda til hlut-
tekningar:
srvo við rífum úr olkJkur hjörtun,
heingjum þa.u utaná ofckur
einsog heiðursmerfci
og neikum úti góða stund.
Þetta er með snjallari kvæð-
um i bókinni.
Það er eins og Ijóðið „Ekki
þekki ég manninn", sé viða-
mikil ádeila á þjóðfélagið. En
likit og í mörgum fl-eiri kvæð-
um þessa skálds verður ekki
flett upp í lógariþmaböflu hugs-
unarinnaor, til frakard skilnings.
En segja má sem svo, að hiver
og einn verði að túlka slík Ijóð
á sinn hátt. Lífið er í sjálfu sér
„ólógís.kt“, en það ætti að vera
markimið okkar að reyna að
skorða 'hin ýmsu fyrirbrágði
mannlífsins eins og kositur er.
En titfinningar eru tiltfinning-
ar og jaifnan híáðar duttlungum
mannsálairnnar.
Þorsteinn sækir mikið í skóld-
skaip Egils SfcaMa-Gríimssonar.
Er hann að líkindum mjög vel
að sér í ís.l'endinigasögum og
fær.i betur etf flieiri vœru nú á
reyfaraöM.
Að loknum lestri bókarinnaor
Jórvík bugleiðir greinarihiötfund-
ur hver sé maðuninn á bak við
þessa hugarsmíð. Hvert tak-
mark hans sé i lífiniu. Kannski
heimskulegt að hugsa á þann
hátt. Listamaðurinn á sér ekk-
ert takmark, þvi að Iltfið á sér
ekker.t takmark eð.a tilgang í
rauninnL En það skiptir máli
að setja sér tafcmark og ey.gja
tilgamg í þessu lítfi og að því
mættu Þorsteinn fró Hamri og
flieiri siálarsipekúJiantar hygigja.
konar ellihfeyrir:
listamannalaun
LIST AMANN ALAUNUM hetfur
verið úthlutað. Kannske hetfur
úitMutun þeirra aldrei tekizt
jafn vel og í þetta sinn. Þó er
þar ýmis't, sem betur mætti
fara. Alli of mikið af þessum
peningum rennur til uppþorn-
aðra penna og listlífgara, sem
laungu eru hættir að skapa eitt-
hvað. Hins vegar eru ungir efni
legir menn, sem stöðugt eru að
skapa eitthvað, lótnir sitja hjá.
Hvers á t.d. okkar efnilegasta
leikriitaskáld yngri kýnslóðar-
innar, Oddur Björnsson, að
gjalda? Allir vita, að þegar hafa
verið frumflutt eftir hann fimm
leikrit, sem hlotið hafa góða
dóma, að ekki sé talað um það,
sem Þjóðleikhúsið hefur nú til
meðferðar. Það er athyglisvert,
að Oddur hefur jafnan verið
frekar ópólitískur maður. Þurfa
menn kannski að vera pólitísk-
ir til að hljóta þennan sjálf-
sagða styrk?
Þá virðist nefndin ekki meta
Hannes Pétursson jafn mikils.
og nefnd sú, er útlhilu'taði Bók-
menntaverðlaunum Norður-
landaráðs. Ekki eru heldur hin-
ar sbórkostlegu þýðingar Helga.
Hálifdanarsonar ó Shakespeare,
sem flokka má undir mestu bók
menntaafrek á íslenzkri tungu,
mikills metn-ar arf nerfndinni
Hvað þá ódauðlegar ljóðaþýð-
ingar hans í bófcunum Undir
hausitf jöMum og Á hnotskógL
En sleppum aillri upptalningu.
Það hlýtur að vera krafa allra
góðra manna, að peningar þesis-
ir séu nýttir sem bezt og komi
í sem beztr þarfir. En það verð-
ur helzt gert með því að veita
þeim til þeirr.a, sem era að
s.kapa eitthvað og einfhvers má
vænta af. Ungir menn og lisit-
unnendur eiga að standa saman
um þetta málefni og reyna að
beita áhrifum sinum til þess, að
þessir peningar verði ekki
smám saman eins konar elli-
laun, heldur blóðgjarfi tffl. auk-
innar listsköDunar.
kA