Morgunblaðið - 08.12.1967, Blaðsíða 31
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 8. DES. 1967
31
- RÆÐA EGGERTS
Fram'hald af bls. 10.
anir hennar vegna, var svo
ákveðið, að einnig sú fra mleiðsla,
sem fellur á tímabilið eftir
gengisbrey'tinguna og fram til
ánsloka, skuli greiðast miðað við
hið gamla gengi, Þótti eðlileg
ráðstöfun að miða hér við ára-
m»t með því að gert er rráð fyriT
því, að þau framlög úr ríkis-
sjóði, eem ákveðin voru til
sjávarúbvegsins á árinu 1967, nái
til ailrar framleiðslu þess áns.
Við gengisbreytinguna 1960 og
1961 var einnig svo ástatt, að
allmilklar birgðir voru í landinu,
en í bæði skiptin var gengis-
hagnaðurinn notaður til að
greiða samansafnaðar skuldiir frá
uppbóta tímabilinu,
í hinuom nýju lögum um róð-
stafanir vegna gengisbreytingar-
innar er hér hins vegar farin
allt önnur leið, þar s«em svo er
kveðið á, að það fé, sem kemur
inn vegna gengisbreytingarinnar,
þ. e. gengiishagnaðurinn, skuli
renna í sérstakan sjóð, er varið
verði í þáu sjávarútvegsins sjáLfis.
í>etta fé mun þvi allt renna til
sjávarútvegsins í einni eða ann-
arri mynd. Er mú unnið að undir-
búningi þess máls, en augljóst
er, að áður en til sjóðsstofnun-
arinnar kemur verður að greiða
af gengishagnaðinuim ýmis gjöld
eða kostnað, sem falla á fram-
leiðsluna til áramóta vegna
gengisbreytingarinnar, og enn-
fnemur bætur til vissra fram-
leiðslureina svo sem bræðslu-
síldariðnaðarins, en við verð-
laningu bræðsluisíldar á þessu
hausti var ráð fyrir því gert, að
sá iðnaðaur nyti nokkurrar fyr-
irgreiðslu, Sama mun væntan-
lega gilda um skreiðarframleiðsl
una, sem hefur lent í alveg sér-
stökum erfiðleikum vegna lok-
unar hins þýðingarmikla skreið-
armarkaðar í Nígeríu. Fleira
mun væntanlega koma hér til,
en út í það skal ekki farið nánar
að sinni.
Við ráðstöfun á sjóðnum verð-
ur í fyrsta lagi að telja eðlilegt,
að hluta af honum verði varið
tíl að grynnka nofekuð á þeim
miklu skulduim, sem hlaðizt hafa
upp hjá Vátryggingarsjóði fiski-
skipanna. Vandamál í uppbygg-
ingu fiskiðnaðarins, sem þarf að
leysa þannig að til framleiðni-
aukningar leiði, hljóta að krefj-
ast nokkurs fjármagns, sem
eðlilegt vœri að kæmi frá Fisk-
veiðasjóði, en erfiðleikar vélbáta.
útgerðarinnar bitna mjög á Fisk-
veiðasjóði sem kunnugt er og því
eðliLegt, að einmitt úr þessum
sjóði renni nokkurt fé til Fisk-
veiðasjóðs til þessara þarfa.
Þá fer nú ennfremur fram at-
hugun á því með hvaða hætti
mögulegt væri að aðstoða þá út-
vegsmenn, sem um sinn hafa
lagzt á auknir fjárhagslegir
erfiðleikar, vegna skipakaupa
erliendis.
Þannig m-un sá beini hagnaður,
sem stafar af gengisbreyting-
unni, renna til sjávarútvegsins
m. a. til að uppfylla ýmsar þýð-
inganmiklar saimeiginlegar þarfir
atvinnuvegarins og þannig koma
atvinnuveginum í heild til góða.
Lokaorð.
Við þetta tækifæri, er að sjálf-
sögðu mar.gt fleira sem minnast
mætti á, en yrði héir of lantir
lestur.
Ofarlega í huga manna hljóta
t. d. að vera þær gjörbreyttu að-
stæður, sem skapast hafa við
sílidveiða.rnar sér í lagi s.L sumar,
þegar vegalengdirnar á síldar-
miðin margfölduðuist.
Hér er á ferðinni vandi, er
skapar jörbreytt viðhorf í
öryggi áhafna og vistaflutningi
til þeirra. Gagnlegar tillögur til
Úrlausnar vandanum hafa þegar
borizt frá samtöfcum sjómnna
og útvegsmanna, sem teknar
verða til gagngerða athugana,
þannig að nota megi sem bezt
tímann sem framundan er til
næstu vertíðar að leysa þau
triði málsins sem harðast knýja
á.
Nátengd þessum vanda er
framfcvæimd þingsályktunartil-
llögu um bættan aðbúnað sjó-
manna á Austurlandi og iaga-
heimild frá síðasta Alþingi til
læknisþj ónustu við síldveiði sjó-
menn.
í ávarpi mírau hér á síðasta
aðalfundi L.Í.Ú. ræddi ég ítar-
lega um vandamál togaraútgerð-
arinnar og auknar veiðiheimildir
togveiðum til handa, tel ég þvi
óþarft að endurtaka þau um-
mæli mín hér nú við lítt breytt-
ar aðstæður.
Togaranefrad sú, sem nú starf-
ar hetfir unnið mikið undirbún-
ingsstarf og vinnur nú að því að
láta teikna það sem kalla mætti
,,fyrirmyndarskip“ og mun því
verki fljóitlega lokið. Að því
loknu mun nefndin í samræmi
við ákvörðun ríkisstjórnarinnar
frá sj. vetri um smíði 3—4 tog-
ara, ganga frá tillögum 6Ínum
í þessuim málum.
Sjávarútvegsmálaráðuneytið
þefir í samstarfi við Iðnaðar-
málaráðuneytið, en að frum-
kvæði þess nú í sumar sett á
fót sérstaka nefnd með fulltrú-
uim innlendra skipasmíðastöðva,
út.gerðawnanna og skipstjóra,
ásamt tækninefnd Fiskveiða-
sjóðs og Fiskifélags fslands, til
að gera tillögur um he.ntugar
gerðir vélbáta til fjöldafram-
leiðslu, eða „seríusiraíði", sem nú
munu taldir til minni gerða
hinna nýrri báta. Fyrirhugað er
að efla innlendar skipasmíðar
með sérstöku átaki í þessum
efnum.
Umrædd nefnd telur í bráða-
birgðaáliti, sem hún hefur látið
frá sér fara, að hún þurfi enn
nokkum tíma til starfsins sem
er mjög vandasamt, en nauðsyn-
legt, þar sem fækfcun á sér nú
stað einmitt í þessum stærðum
- HVAÐAN KOMA
Framhald af bls. 16.
kostnaðar við fangahús, sem
er rúmlega 2.2 millj. kr.
Brunamá!
Brunamál er áætlað að kosti
13,5 millj. kr. og er þá gert réð
fyrir endurgreiðslum frá Húsa-
tryggingum og nágrannasveitar-
félögom, sem hafa samvinnu við
Reykjavík uim brunamál, þ. e.
Kópavogskaupstað, Seltjarnar-
neshrepp og Mosfellshrepp, en
raunverulegur kostnaður við
brunamál er 21,3 millj. kr. þar
af til brunavarna 17,6 millj. og
af þeirri upphæð koma 12,6
millj. kr. til launa varðliðsins.
Fasteignir
Kostnaður vegna viðhalds,
endurbóta og annarra útgjalda
af fasteignum Reykjvikurborgar
er áætlað að nemi á niæsta ári
12,2 millj. kr., þar af til viðhalds
og endurbóta á íbúðarhúsum og
öðrum húseignum 7,8 millj. og
til kaupa á fasteignum og erfða-
festulöndum 3,5 millj.
Aðrir útgjaldaliðir
Þess má að lokum geta, að
aðrir útgjaldaliðir fjárhagsáætl-
unar borgarinnar eru önnur út-
gjöld, s>em nema 5,7 millj. kr.
og er þar um að ræða óviss út-
gjöld, veikindafrí, tíma- og viku-
kaupsmanna 2 millj. og nokkur
öranur útgjöld. Framlag tii Stræt-
isvagna Reykjavíkur nemur 5
millj. kr. til þess að standa
straum af hallarekstri þeirra og
vextir og kostnaður við lán
nemur 2 millj. kr.
Hér hefur í stuttu máli verið
reynt að gera grein fyrir því,
hvaðan tekjur Reykjavíkurborg-
ar koma, og í stærstu dráttum
hvernig þeim er varið, þótt að
sjálfsögðu hafi verið stiklað á
stóru og aðeiras tefcnir þeir út-
gjaldaliðir, sem mestu máli
skipta. Á öðrum stað á þessari
síðu er svo gerð grein fyrir því
f jármagni, sem borgin hygst ráð-
stafa til nýrra framkvæmda á
næsta ári og hvernig það ekipt-
ist milli einstakra starfsþátta
borgarinraar.
■ 230 MILLJONIR
Framhald af bls. 16.
samkv. síðari ákvörðunum.
Loks er áætlað framlag til
leikhúsbyggingar 2 millj. kr.
Borgarsjúkrahús
Til nýrra framkvæmda á
vegum heilbrigðismála er á-
ætlað að verja 31,7 millj. kr.
af hálfu borgarsjóðs, en að
auki koma 15 millj. kr., sem
framlag úr ríkissjóði, og er þá
áætlað að verja til nýrra fram
kvæmda við Borgarsjúkrahús-
ið 45 millj. kr.
Byggingasjóður
Reykjavíkurborgar
Til byggingarsjóðs Reykja-
víkurborgar er áformað að
borgarsjóður teggi 30 millj.
kr. á árinu, og jafnframt er á-
ætlað að byggingarsjóður taki
lán að upphæð 20,6 millj. kr.
Af þessari upphæð mun Bygg-
ingarsjóður leggja fram 38
millj. kr. til framkvæmdanna
í Breiðholti og áætlað er að
verja á næsta ári 10 millj. kr.
til sérstakra íbúðarlána í sam
ræmi við fyrri ákvarðanir
borgarstjórnar. Og loks koma
til greiðslu eftirstöðvar af
kostnaði við framkvæmdir
borgarinnar við Austurbrún
og við Kleppsveg um 5,5
millj. kr.
Barnaheimili
og fleira
Til barnaheimila og dvalar
heimUis fyrir aldrað fólk, er
áætlað að verja samtals 26,5
millj. kr. þar af til barnaheim
ila 21,5 millj. kr. og til dval-
arheimilis fyrir aldrað fólk,
það er hjúkrunarheimilis, 5
millj. kr. í sambandi við barna
heimili má nefna framkvæmd
ir við dagheimili í Sólheim-
um, áætlað framlag 11 millj.
kr. og gert er ráð fyrir að
verja 4 millj. kr. til byggingar
leikskóia, en endanleg ákvörð
un hefur enn ekki verið tekin
um þær framkvæmdir.
Aðrar
framkvœmdir
Loks má geta þess, að áætl
að er að verja til fasteigna-
kaupa 10 millj. kr. til fanga-
geymslu í lögreglustöð 1 millj.
kr. Til ýmiskonar áhaldakaupa
11 millj. kr. Til afborgana 30
millj. kr. Framlag til ráð-
hússjóðs er áætlað 3 millj.
kr. Framlag til byggingar
verkstæðis fyrir Strætisvagna
Reykjavíkur og til vagna-
kaupa 6,9 millj. kr. og framlag
til Framkvæmdasjóðs borgar-
innar til greiðslu á rekstrar-
halla Bæjarútgerðar Reykja-
víkur er áætlað 10 millj. kr.
- 18 MÁNAÐA
Framihald af bls. 1
manna og andstæðinga menn-
ingarbyltingarinnar.
t öllum greinum og ræðum
um sigur Maosinna i Tientsin
er áherzla lögð á hlutverk
hersins og stofnun hins nýja
ráðs. Tientsin, sem hefur f jór
ar mUljónir íbúa, er níunda
stjórnarumdæmið þar sem
komið er á fót byltingarráði,
en það táknar að herinn hef-
ur fengið völdin. Peking,
Shanghai og Shantung eru
meðal þeirra umdæma þar
sem byltingarráðum hefur
verið komið á laggirnar.
Fræðilega séð er þetta sig-
ur fyrir Mao Tse-tung og
menningarbyltingarmanna í
baráttu þeirra gegn Liu Shao-
chi forseta og stefnu hans,
segir fréttaritari frönsku
fréttastofunnar AFP í Pek-
ing. Stofnun byltingarráðsins
virðist um leið vera liður í
herferð sem hafin hefur verið
til þess að treysta völd Lin
Piaos varnarmáiaráðherra, í
baráttu hans fyrir því, að
verða arftaki Maos formanns.
- BORGARSTJÓRN
Framhald af.bls. 12.
hagsáætlunar fyrir árið 1968 eru
lagðir kjarasamningar borgarinn-
ar við sitarfsmanrafélögin, se-m
gilda frá 1. janúar 1968, dómur
kjaradóms frá 20. desember 1966
um kjör lögreglumanna, samning
ur við Lækrafélag Reykjavík-
ur frá 29. apríl 1966, samningur
við Stéttarfélag verkfræðinga frá
28. des. 1966 og gildandi kjara-
samningur við tíma- og viku-
kaupsfólk. Miðað er við núgild-
andi kauplagsvísitölu, 19.16% —
Samkvæmt þessu reyndist meðal-
hækkun launa starfsmanna borg-
arinnar frá gerð fjárhagsáætlun-
ar yfirstandandi árs um það bii
5%.
Annar reksturskostnaður en
Laun hlaut líka að hækka, bæði
vegna óbeins launakostnaðar,
sem þar kemur fram, og ekki
sízt vegna gengisbreytingarinnar.
Erfitt er að gera sér grein fyrir
áhrifum hennar til útgjaldaaukn-
ingar í svo margvíslegri starf-
semi og rekstri sem borgarsjóður
heÆur með höndum. Vegna á-
hrifa gengisbreytingarinnar hafa
ýmsir rekstrarliðir aðeins verið
hækkaðir um 2.5 millj. kr., en
ljóst er, að áhrifa gengisbreyt-
ingarinnar mun gæta mun meira
í mörg hundruð milljóraa króna
rekstursútgjöldum.
Auk þessa kom fljótlega í ljós,
þegar farið var yfir rekstu'rsliði,
að önnur hækkun hlaut að koma,
t.d. samfara fjölgun í lögreglu
og slökfcvil'iði, fjölgun kermara
og nemenda og stækkun skóla-
húsnæðis, samhliða mikillí fjölg-
un sjúkrarúma í Borgarspítala
og endurskipulagningu félags-
mála.
Mikill vandi hefur því verið á
höndum við samningu þessarar
fjárhagsáætlunar og í upphafi
starfsins ljóst, að reksturskostn-
aðlur hlauit að hæfeka og með
því að ekfei var unnt að
hækfea tekjur, varð að draga úr
hækkun framkvæmdaliða, láta þá
standa óbreytta í krónutölu eða
jafnvel lækka.
Borgarstjóri vék síðan að ein-
stökum þáttum rekstraráætlunar
innar og þar sem þeir liðir eru
ítarlega raktir annars staðar í
blaðinu í dag verður þeirra kafla
í ræðu borgarstjóra ekki getið
hór að öðru leyti en því að
rekja þær hækkanir sem verða
á einstökuim gjaMaliðum í prós-
entum.
Utgjöld vegna stjórnar borgar-
innar hækka um 3.3%, og er það
vegna haekfcunair kaupgjaldsvísi-
tölu, fjölgunar starfsmanna, til-
færslna í launaflokkum og vegna
aldurshækkana, svo og vegna
kjarasamninga við verkfræðinga.
Ennfremur hækkar ræstingar-
kostnaður vegna aukins hús-
rýmis að Skúlatúni 2 svo og bif-
reiðastyrkir skv. samþykkt borg-
arráðs um sl. áramót og mötu-
neyta sem verið er að taka í
notkun.
Kostnaður við löggæzlu hækk-
ar um 7,6%, m.a. vegna hækk-
unar kaupgjaldsvísitölu, til-
færslna milli flokka og aldurs-
breytinga innan lögreglunnar. —
Ennfremur er gert ráð fyrir fjölg
un borgarlögreglumanna um tvo
svo og hækkar bifieiðakostnaður
hjá götulögreglu og rannsóknar-
lögTeglu vegna gengisbreytingar.
Brunamál hækka um 14,7%
vegna hækkunar kaupgjalds vísi-
töílu, fjölgiunar varðliðe og enn-
fremur ýmsir aðrir kostnaðarlið-
ir. —
Fræðslumál hækka um 10,3%
og má þar geta þess að barna-
fræðsla hækkar um 11,1%, kostn
aður vegna gagnfræðastigs hækk
ar um 5,9% og aðrir skólar
hækka um 19% og er það mest
vegna hækkunar til Iðnskólans
en sú hækkun nemur 38,5%.
Ýmis fræðslustarfsemi hækkar
um 5,6% og munar þar mestu
að til félags og tómstundastarfs
meðal unglinga eru nú veittar 2
millj. 681 þús. í stað 2 millj. 190
þús. áður. Fjárveitingar til safna
hækká um 14,8% og er það fyrst
og fremst vegna Borgarbókasafns
ins.
Listir, íþróttir og útivera
hœkka um 8,2% og hreinlætis-
og heilbrigðismál hækka um
23,6% og er það langmesta
hækkun á rekstrarkostnaði
bæði hlutfallslega og í krónu-
tölu. Er hér fyrst og fremst um
að ræða aukinn kostnað við
Borgarsjúkrahúsið þar sem það
verður tekið í fulla notkun á
árinu, en kostnaður vegna sjúkr%
húsa hækkar um 50,87o eða urn
19 millj. 821 þús.
Útgjöld vegna fasteigna lækka
um 3,8% sem stafar m.a. af því
að búrekstri á Korpúlfsstöðum
var hætt. Önnur útgjöld hækka
um 7,1% fyrst og fremst vegna
hækkunar á liðnum veikindafrí
tíma- og vikukaupsmanna. Síð-
an sagði borgarstjóri:
Rekstrargjöld hækka um 8,54%
Samkvæmt því, sem ég hef
rakið, eru rekstrargjöldin áætluð
kr. 855.362 þús. á næsta ári, en
voru á yfirstandandi ári áætluð
kr. 787.989 þús. Nemur hækk-
unin kr. 67.313 þús., eða 8,54%.
Þegar litið er á heildarhækkun
rekstrarútgjalda frá áætlun 1967
og skiptingu hennar á gjalda-
bálka, kemur í ljós, að hækkun
nemur mestu á eftirtöldum lið-
um: á hreinlætis- og heilbrigðis-
málum kr. 24.711 þús., á félags-
málum kr. 12.897 þús., á fræðslu-
málum kr. 10.405 þús. og á gatna
og holræsagerð kr. 11.2 millj. —
Samtals nemur hækkun þessara
fjögurra gjaldabálka kr. 59.213
þús., eða 88% af heildarhækkun
rekstrargjalda. v
Til samanburðar við hækkun
þá, sem nú er gert ráð fyrir,
8,54%, má geta þess, að við gerð
fjárhagsáætlunar fyrir yfirstand
andi ár var gert ráð fyrir 18,6%
lækkun rekstrarútgjalda frá á-
ætlun fyrra árs.
Loks gerði Geir Hallgrímsson,
borgarstjóri grein fyrir eigna-
breytingum þ.e. fyrst og fremst
fjárframlögum til nýrra fram-
kvæmda og er þeirra getið ann-
ars staðar í blaðinu í dag.
- ÞING WEU
Framlhald af bls. 1
lögunartímabil, að því er áreið
anlegar heimildir í Brússel
hermdu í dag. Búizt er við, að
franski utanríkisráðherrann,
Couve de Murville, mundi ein-
skorða sig við tillögur þær er
de Gaulle forseti gerði grein fyr
fyrir á blaðamannafundi nýlega
hann túlkar málstað stjórnar sinn
ar á ráðherrafundi EBE.
Orðrómur er á kreiki um. að
aðferð Frakka á fundinum verði
í því fólgin að bíða eftir viðbrögð
um hinna aðildarríkjanna. Frakk
ar muni ekki hafna umræðum
um vandamálin sem samfara
verða stækkun EBE eins og fram
kom í ummælum Couve de Mur
villes í París nýlega, en það tákn
ar ekki að ákvarðanir varðandi
meðferð þessa máls séu tímabær-
ar að Frakka dómi.
- BARNSRÁN
Framhald af bls. 1
an ljósmyndarar og blaða-
menn hafa verið þar á verði
í hundraðatali. Malliart sagði
í sjónvarpinu, að hann von-
aðist til að barnsræningjarmr
láti nú heyra frá sér aftur,
meðan lögreglan hefst ekki
að.
Eins og frá var skýrt í gær,
var drengnum rænt á mánu-
daginn, er hann var á leið
heim til sín úr skólanum.
Skömmu síðar fékk faðir
hans að vita, að honum hefði
verið rænt og kröfðust ræn-
ingjarnir 20 þúsund franka í
lausnargjald, og skyldu pen-
ingarnir greiddir innan fjög-
urra daga. Fresturinn rennur
út í dag, en Malliart segir, að
lögreglan hafi gert málið
flóknara og erfiðara með af
skiptum sínum og hann hafi
ekki haft tök á því að koma
peningunum til ræningjanna
vegna íhlutunar lögreglu.
RITSTJÓRIM • PREIMTSMIÐJA
AFGREIÐSLA • SKRIFSTOFA
SÍMI 10*100