Morgunblaðið - 07.01.1968, Qupperneq 3

MORGU NBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 7. JANÚAR 1968
3
Séra Jón Auðuns, dómprófastur:
Sömu leið að lokum
Þrettándi og hinzti dagur jóla
er liðinn. Frá veizlum og við-
höfn liggur leiðin út í gráan
hversdagsleikann. Jólaljós eru
slökkt, hátíðarbúningur hverfur
af húsum og heimilum, greniilm
urinn er horfinn. greinarnar
brenndar eða bornar út.
Út í hversdagsleika, kulda og
hríð lá leiðin hans, sem jörðin
heilsaði með því að veita hon-
um fyrstu hvílu i kofa málleys-
ingjianna. Út í hversdagsleika,
kulda og hrið lá líka leið þess
málefnis. sem hann fæddist til
að flytja. Og sá sem næstur á
eftir meistaranum hlaut hinn
blóðuga sigursveig, var Stefán
fátækrastjóri i Jerúsalem.
Það gleymist oft í gleðiflaumi
jólanna, að einn textinn á ann-
an jóladag er helgaður honum,
fyrsta píslarvættinum.
Við skulum skoða þá mynd í
dag.
f frumkristninni var þegar
hafizt handa um líknsemi við
fátæka menn. Það starf var í
Jerúsalem falið m.a. merkum
manni, er Stefán nefndist. Hon-
um er lýst svo, að hann hafi
hvorttveggja verið. predikari
mikill og búinn hæfileika til að
vinna kraftaverk. Og svo var
hann gæddur heilags manns yf-
inbragði, að þegar hann var hand
tekinn, sakir einurðar sinnar
sem kristinn maður, og færður
fram fyrir raðið mikla í Jerú-
salem, varð ráðherrunum star-
sýnt á hann. „og sýndist þeim
ásjóna hans vera sem erigils á-
sjóna“.
Með einurð ver Steflán mál
sitt. Og þegar hann lýkur varn-
arræðu sinni veitist honum vitr-
un, sem hann segir samstundis
frá í heyranda hljóði: Hann seg
ist sjá himnana opna og í guð-
dóm.sdýrðinni sjálfan Krist.
Þá er mælirinn fullur. f hams-
lausum ofsa og hatri ráðast
menn oð Stefáni, hrekja hánn
milli sín út úr borginni og
lemja hann grjóti til bana. Hann
deyr með andlátsorð á vörum
lík þeim, sem meistari hans
hafði síðust mælt á krossinum,
og biður Guð. að láta ekki vit-
firrta menn gjalda þessa voða-
verks.
Hvað munu kristnu- mennirn-
ir hafa hugsað, er einn af trún-
aðarmönnum þeirra var orðinn
píslarvottur. Hér var þeim gef-
ið til kynna, hvers væri að
vænta og að blóðug yrði sú '
braut, sem var framundan. I j
mörgu kristnu heimih var hryggð j
þetta kvöld og harmur í mörgu
kristnu hjarta. Menn skiildu, að j
þetta var forleikur aðeins. en j
leikurinn sjálfur væri eftir.
Að lögum Gyðinga áttu þeir,
sem grýttu mann, að Íeggja yf-
irhöfn sina að fótum einhvers
málsmetandi manns og lýsa af-
tökunni. Svo var gert við morð-
ið á Stefáni. Postulasagan segir
svo frá:
„Og þeir hröktu' hann út úr
borginni og grýttu hann. Og
vottarnir lögðu yfirhafnir sínar
að fótum ungs manns, er Sál
hét......Og Sál lét sér vel líka
líflát hans“.
Hver var Sál sem lét sér vei
líka morðið á Stefáni og kann
að hafa átt meiri hlut að því en
nú er vitað? Það var hinn ungi
Sál frá Tarsus. þá hatursmaður
kristinna manna en síðar vold-
ugasti boðberi kristninnar: Páll
postuli!
Sérðu af þessu þann sigrandi
mátt, sem lávarður jólannia var
gæddur? Þann mann, sem allra
andistæðinga var máttugastur,
sigrar Kristur, raunar ekki með
orðræðum einum. heldur með
því að birtast honum upprisinn.
Enginn hefði að manna hyggju
talist ólíklegri til að gerast krist
inn en Sál frá Tarsus. Máttar-
völd himnanna fóru ekki að því.
Ungur horfir Sál á fyrsta písl-
arvott kristninnar myrtan, og
lætur sér vel líka. En svo líða
tímar, ár og áratugir, og eftir
óhemjustarf fyrir Krist. eins og
Páll skildi hann, bíða hans þau
örlög, að verða píslarvottur, út-
helLa. blóði sínu fyrir sama mál-
stað og Stefán yar myrtur fyrir
að þjóna.
Við eigum enga áreiðanlega
heimild um síðustu daga Páls.
En er fráleitt að geta sér þess
t-il. að þegar hann var leiddur
út til aftökunnar, til píslarvætt-
isdauðans, hafi hugur hans hvarfl
að til baka, langt til baka, að
þeirri stund, er hann sá Stefán
myrtan og lét sér vel l£ka.
Þeirri mynd hefir vafalaust
oft skotið upp í huga hans og
bakað honum brennandi kvöL
Nú kenndi hann ekki þeirrar
kvalar lengur. Leiðir hans og fá
tækrastjórans höfðu legið sín til
hvorrar áttar áður fyrr. Nú var
gamla Páli gott að eiga Stefán
píslarvott að félaga á veginum
út á aftökustaðinin.
Nú voru þeir loks orðnir jafn-
ir. Báðir á sömu leið.
4-
íshröngl og kynjamyndir

VIÐ vorum á ferð í Keflavík
s.l. fimmtudag og þar voru all
hrikalegar klakabrynjur á
bryggjum og flúðum. Margir
hafa bölvað frostinu að undan
förnu og kannski ekki að ó-
fyrirsynju, en kannski er það
nú bara skemmtilegt og við-
eigandi að það sjáist ís á ís-
landi, þó að engin ástæða sé
til að óska komu landsins
forna fjanda.
í hinu kröftuga kvæði
Matthíasar Jochumssonar um
hafísinn segir m.a.:
„Hvar er hafið? Allt er
ísköld breiða, —
eins og draugar milli leiða
standa gráir strókar hér
og hvar.
Eða hvað? Er þar ei komin
kirkja?
kynjamyndir! hér er létt að
yrkja:
Hér eru leiði heillar
veraldar.
Hundrað þúsund kumbla
kirkjugarður,
kuldalegt er voðaríki þitt.
Hræ’ðilegi heljararður,
hrolli slær um brjóstið
mitt“.
Flestir vildu halda sig inni
við í frostunum undanfarna
daga og veigruðu sér við að
vera úti, en til gamans má
geta þess, að svissneskir
starfsmenn ÍSAL í Straums-
vík létu ekkert á sig bíta og
unnu venjulegan vinnudag á
svæði við úfinn sjó og norð-
anfjúk og niðri við höfnina

Klakadrönglar þckja
Ketflavík.

Þetfta er ekki jólatré, þetta er
Ijósastaur við Keflavíkurhöfn Keflavíkurbátur sdglir út úr höfninni á Keflavík og Ikveður isbrynjað land.
mnvafinn ísbrynju. Ljósm. Sv. Þorm.
bátadekk sem eru á bryggjusporðinum í
voru sjómenn að búa báta
sína. „Fjör kenni oss eldur-
inn, frostið oss herði“, segir,
Bjarni Thorarensen í kvæði
sínu, ísland, og er ekki eitt-
hvað til í þessu, er ástæða til
a'ð vera alltaf að kvarta þótt
bíti í tær eða eyrnarsnepla. Ef
menn gefa sér tíma til að
skoða kynjamyndir íss og
snjóa má sjá ákaflega falleg
form, sem gerð eru listahönd-
um veðurs og vinda, en það
getur vel verið að hitastigið
á nasavængjum skoðandans
fari niður í 22—26 stig, en það
hitnar væntanlega aftur. Á
bryggjusporðinum í Keflavík
voru ísþúfur á að líta eins og
mosaþemba í fullum skrúða
og varnargarðurinn var þak-
inn þúsund grýlukerta.
Einhverju sinni þegar norð-
anfjúkið nísti um Rangárvalla
sýslu varð bónda einum nokk-
uð kalt í rúmi sínu, vegna
þess að rifur voru á rjáfrinu
og þyrlaðist snjór þar inn.
Líklega hefur bóndi þó ekki
verið einn þar inni, því að
vísukorn þetta er haft eftir
honum.
„Næðir fjúk um beran búk,
byltist skafl að hreysi.
Tunglið yfir Hekluhnjúk,
hangir i reiðileysi.
A. Johnsen.
- SJÖTÍU SKIP
Framthald af bls. 26
vélarrúm. Þar getur ýmislegt
að líta. Þetta er eins og að
koma í vélarrúm á „liner“.
Þarna sá hvergi blett né olíu-
rák. Tæknin um allt og gott
verkstæði.
— Þetta er alveg til fyrir-
myndar, segir Guðbjörn.
Við endum veruna um borð
í Þorsteini með hressandi
katffispora í vistlegum borð-
salnuim. Rætt er um síld, þeg-
ar hún óð upp í fjörusteinun-
um í gamla daga, hvernig
skipin voru þá, þegar þeir
fengu á Víði fullfermi þriisvar
á sama sólarhringnum norður
við Skaga, mannvirki norður
á Ströndum og hvernig fari ef
síldin bættir svo eftir alltf að
kom.a upp undir Austurland-
ið. Hún hagar sér allt öðru
vísi en áður, er sífellt að fær-
ast fjær landi og dýpka á sér.
Þannig eru umræðurnar. Síld
og aftur síld.
Niður við vöruiskemmu
Eimiskips hittum við Óla
Óskars, þsgin dugnaðar út-
gerðiarmann og síldarsalt-
a-nda. Hann var raunar ekki
fyrir austan að salta um jól-
in, en hann hafði sig nokkuð
yfir tíu þúsund tunnurnar
samt, þótt seint væri hægt að
byrja í ár. Þarna lá annað
skipið hans, Óskar Halldórs-
son. Hitt á að fiska í hann
og svo á Óskar, sem er nú
lengdur og ber 300 tonn, að
sigla með atflann fsaðan á
Þýzkaland. Já. Vel að merkja
ætluðu þeir á Þorsteini að
gera það líka.
Og það var verið að setja
nótina um borð í Helgu II.
Og hún kemist ekki á einn
bíl, heldur verður að vera á
tveimur. Þar verða að fara
samstilltir ökumenn.
Með þetta héldum við upp
í borgina. Það var tekið að
húma, en bjarmaði þó enn á
vesturloftinu. Það halda lík-
lega 70-80 bátar austur nú um
miðjan veturinn. Þetta eru
heldur ekki lengur neinir
smákoppar, sem ekki þola
nema koppalogn. Þetta eru
haflskip, og hinir vistlegu'stu
íveruiS'taðir fyrir skipshöfn-
ina.
En hvað skyldu vera mörg
ár síðan sá hefði verið tal-
inn vitlaus, — já, band'viblauK,
sem sagt hefði að farið yrði
með stóran síldveiðitflota
austur í haf á miðjum mör-
sug.
— vig.