Morgunblaðið - 10.10.1968, Page 1

28 SÍÐUR
122. tbl. 55. árg. FIMMTUDAGUR 10. OKTÓBER 1968 Prentsmiðja Morgunblaðsins.
[Sjá einnig grein á bls. 14 (Úr ýmsum áttum)]
Osló, 9. október — NTB
NOBEL-NEFND norska
Stórþingsins samþykkti í
störf hans að mannrétt-
indamálum á alþjóðavett-
vangi. Verðlaunin nema
að þessu sinni 350.000
sænskum krónum (tæp-
lega 3,9 milljónum ís-
lenzkra króna). Nefndin
samþykkti á sama fundi,
að veiting friðarverðlauna
fyrir 1967 skyldi niður
falla.
dag að veita Frakkanum
René Cassin friðarverð-
laun Nobels 1968 fyrir
René Cassin er 81 árs að
aldri, fæddur 18'87 í Bayonne.
Hann natn lögfræði í Aix og
París og varð doktor í þeirri
grein 1914. Hann barðist í
fyrri haimsstyrjöldinni og
særðist hættulega. Cassin var
prófessor í Lille 192'0—1929
og í París 1929—1960. Hann
var í sendinefnd Frakka hjá
Þjóðabandalaginu 1024—1988.
Árið 1940 fór hann til Lund-
úna og gekk í lið de Gaulle.
Hann varð lögfræðilegur ráð-
gjafi frönsku útlagastjórnar-
innar og fulltrúi hennar á
ýmsum ráðstefnum, m.a. við
stofnun Menningar- og vís-
indastofnunar Sameinuðu
þjóðanna (UNBSCO). Árið
Framhald á bls. 27
Kené Cassin
ÞÚSUNDIR FARAST
Calcutta, Indlandi, 9. ok,t. (AP)
STANZLAUS úrkoma hefur
valdið miklum flóðum í ám,
sem eiga upptök sín í Hima-
layafjöllum, og er óttazt að
þúsundir manna hafi farizt í
flóðunum og aurskriðum í
indversku héruðunum Bihar,
Vestur-Bengal og Assam, og í
konungsríkjunum Sikkim og
Bhutan í Himalayaf jöllum.
Blaðið „Hindusthan Standard“,
sem gefið er út á ensku í Cal-
cutta, hefur það eftir áreiðan-
legum heimildum að um 30 þús-
und manns sé saknað í Darjee-
ling og öðrum héruðum Vest-
ur-Bengal, og telur öruggt að
um þrjú þúsund manns a'ð
minnsta kosti hafi farizt í þrem-
ur fylkjum Indlands. Opinber-
lega hefur verið sagt að eitt þús-
imd manns hafi farizt á þessum
slóðum, en stöðugt berast fregn-
ir um mannfall, og erfitt er að
fá fréttir frá sumum héruðun-
um, sem eru einangruð vegna
flóðanna.
Fjöldi hermanna og borgara
vinnur að því að koma vistum
og læknishjálp til bágstaddra á
I flóðasvæðinu, og að gera við
brýr og vegi. Auk mannfallsins
J er talið að um ein milljón naut-
| gripa hafi farizt í fló'ðunum.
Frá Bhutan berast fregnir um
að þar hafi um 200 manns farizt
í flóðum og aurskriðum. Höfuð-
borgin Thimpu er nú sambands-
laus við umheiminn, nema hvað
unt er að senda þaðan loftskeyti.
Hafa flóðin skipt borginni í þrjú
hverfi, sem eru aðskilin hvert
frá öðru. Þá er sagt að um 100
manns hafi farizt í flóðunum í
Sikkim.
Flóðin hafa einniig náð til
Austur-Pakistan, og þar hafa
175 manns farizt, en hundruð
þúsunda eru einangrúð á flóða-
svæðinu.
MiIIjónatjón varð í stórbruna að Þórustöðum í Ölfusi í gær. Tæplega 300 svín brunnu inni, 1200
hestar af heyi eyðilögðust og fimmtíu kúa fjós brann til ösku. Frétf um brunann er á baksíðu,
og viðtal við Ingólf Guðmundsson, bónda.
Phontom F4
til ísroels
Washington, 9. okt (AP)
LYNDON B. Johnson, Banda-
ríkjaforseti, fól í dag Dean
FramJiald á bls. 27
Kerfi, sem byggir á ofbeldi og lyg-
um, fær ekki staðizt
Norðmenn votta Tékkóslóvökum vinarhug
með því að hvetja landsmenn til að
bera tékkneska fánann þann 28. okt. n.k.
Oslo 9. okt. NTB.
NÝSTOFNUÐ samtök í Noregi
„Frelsisfáninn“ hafa ákveðið að
gangast fyrir því að 28. októ-
ber n.k. verði sérstaklega minnzt
þar í landi, en þann dag eru
fimmtíu ár liðin síðan Tékkósló
vakía hlaut sjálfstæði. í stjórn
samtakanna eiga sæti ýmsir kunn
ir norskir borgarar úr röðum
stjórnmálamanna og mennta-
manna og hverskonar félagssam
taka. Nefndin sendi frá sér
ávarp í dag, þar sem tilgangi
hreyfingarinnar er lýst. Þar seg
ir meðal annars að markmiðið sé
að gefa norsku þjóðinni tæki-
færi til að votta tékknesku
þjóðinni samstöðu hennar með
frelsi og mannréttindum. Svo og
að vekja athygli Norðmanna á
því frelsi, sem þeir fái sjálfir að
njóta.
Nefndin hefur látið gera eina
milljón tékkneskra fána og
verða þeir seldir nokkra síð-
ustu dagana fyrir afmælið. Ágóð
inn rennur til tékkneskra flótta-
manna. í ávarpinu segir, að von
azt sé eftir því að þetta mál fái
góðan stuðning, en allt skuli
fara fram með sæmd og virðu-
leika og án mótmælaaðgerða,
óspekta eða ræðuhalda.
Þá segir að vonazt sé til að
Norðmenn ungir sem gamlir sýni
þessu móli stuðning í verki með
því að bera tékkneska fánann á
þjóðhátíðardegi Tékkóslóvakíu,
svo og að norski fóninn verði
dreginn að húni um gervallt
landið þann dag og skuli það
vera talandi tákn um afstöðu
Norðmanna til þess, sem gerzt
hefur og til að sýna von og
trú um framtíð Tékkóslóvakíu
ti'l handa.
Að lokum segir í ávarpinu:
„Við erum þeirrar skoðunar, að
ekkert kerfi — hvar sem er í
heiminum — sem byggir á lyg-
um og ofbeldi fái staðizt þegar
fram í sækir. Við lifum á um-
brotatímum og Tékkóslóvakía er
í dag tákn vona um sigur and-
ans og sannleikans. Við trúum
því að sameiginleg yfirlýsing
Norðmanna sem nái eyrum
tékknesku þ j óðarinnar, sé
drýgsti skerfur, sem við getum
lagt fram.“
Undir ávarpið rita flestir
helztu forystumenn Noregs bæði
úr hópi stjórnmálamanna,
menntamanna og verkalýðssam-
taka. Meðal þeirra má nefna
Halvard Lange, fyrv. utanríkis-
ráðherra, Tarje Vesas, dr. theol
Kristian Schelderup og próf.
Harald Schjelderup, Tryggve
Lie, fyrrum framkvæmdastjóra
S.Þ. og marga fleiri.
agremmgur
ríkjandi í upphafi Rhodesíu-viðrœðna
Gíbraltar, 9. okt (AP-NTB)
í K V Ö L D hófust viðræður
þeirra Harolds Wilsons, forsæt-
isráðherra Bretlands, og Ians
Smiths, forsætisráðherra Bhode-
siu, um borð i brezka herskipinu
„Fearless“, sem liggur við
akkeri í höfninni í Gíbraltar.
Áður en viðræðurnar hófust
héldu báðir forsætisráðherrarnir
fundi með fréttamönnum og
ræddu samkomulagshorfurnar.
Ber þar mikið á miklli, og sér-
staklega varðandi réttindi
blökkumanna í Rhodesíu. Wil-
son og brezka stjórnin krefjas
þess að blökkumenn fái sömi
réttindi og hvítir þar í landi, ei
Smith og stjórn hans vilja haldi
blökkumönnum réttindalausum.
Wilson segir, að skilyrði fyri
samningum sé að komið verði
meirihlutastjórn blökkumanna
Rhodesíu, en blökkumann eri
þar rúmar fjórar milljónir o
lúta algerri stjórn 220 þúsun
hvítra manna. Aðspurður hvor
líkur væru fyrir því að meiri
hlutastjórn tæki við völdum
Framhald á bís. 27
Kosygin frá Finnlandi
Helsingfors 9. okt. NTB-AP
ALEXEI Kosygin foirsætisráð-
herra Sovétríkjanna, fór í dag
flugleiðis frá Helsingfors eftir
þriggja daga skyndiheimsókn í
Finnlandi, Kekkonen, Finnlands
forseti var í för með Kosygin
alla dagana og áttu þeir viðræð-
ur saman um borð í ísbrjót á
Finnska flóa.
Stuttorð yfirlýsing var gefin
út um fundinn, þar sem segir að
Kosygin hafi komið til lands-
ins í boði Finnlands forseta og
hafi viðræður þeirra leiðtoganna
• verið sérlega vinsamlegar. Þeir
‘ segjast fagna góðri og traustri
| sambúð landanna, sem byggð sé
á vináttusamningnum frá 1948.
i Hvað alþjóðamálum viðkemur,
| er lögð áherzla á það í orðsend-
Framhald á bls. 19