Morgunblaðið - 13.08.1969, Blaðsíða 11
... aö skilja hinn æðri tilgang
VIÐTÖL þau er Morgunblaðið birti við þremenningana
er sóttu þing „Heimsfriðarráðsins“ í Austur-Berlín hafa
vakið mikla athygli og þó einkum ummælin, sem hér að
neðan greinir.
Morgunblaðið taldi rétt að gefa lesendum sínum tæki-
færi til að segja álit sitt á þessum ummæium og fara svör
þeirra hér á eftir.
Spurning blaðsins hljóðaði á þessa leið: — Hvert er
álit yðar á ummælum þriggja Islendinga um innrásina í
Tékkóslóvakíu, er þeir viðhöfðu við heimkomu af „friðar-
þingi?“
Friður og kœrleiki
AÐALB.TÖRG SIGURÐAR-
ÐÓTTIR:
„Spuorninigiu MorgunWa'ðlsiinB
svara ég í sam fæ-sturn orðurn
á þessa loið: Ég hef enga trú
á og tel það fuilkomna bleikk-
ingu, að friður á jörðu, með
imannkyninu, fáist nokkurn
tíma með ofbeldisaðgerðum.
Hvort sem uim er að ræða ein-
staklinga eða þjóðir, skapar of
beldið alltaf hatur og mann-
sæmandi friður verður aldrei
með mönniuim og þjóðum nema
fyrir starf kærleikans með
ÆulKiu frélsi alllira aðilla“.
Forkláraðir
GUÐMUNDUR
DANÍELSSON, rithöfundur:
„Umimæli fólfkisinis, seim kom
af „heimsfriðarþinginu“ í Aust
ur-ÍÞýzkalandi vöktu síður en
svo undrun mána. Trúaðar
manneslkjur forimæla eikíki Guði
sínum, þó hann leggi á þær
eitthvert mótlæti í bili. En það
getur tekið þær noklkum tíma
að skilja hinn æðri tilgang
hans, sem aldrei þarf þó að efa
að sé góður.
Nú hafa þessir hreinlhjört-
uðu tilbiðjendur stalínismans
gengið á fund ein'hvens kardín-
ála rússneslka guðdómsins og
verið leiddir í allan sannleik-
ann uim óslkiljanlega vegu hans
og alföðuiriliegia fonsjón. Þeár
eru aftur komnir heim fonklár-
aðir, segjandi: Halelúja, hale-
lúja. Allt er gott, eem gjörði
'hann! En varið yflokur á Satan
Vesturiheims og hans djöful-
legu vélabrögðum, amen“.
Réttur þjóðar
HÖSKULDUR ÞRÁINSSON,
stud. phil.:
„Ég er aiuðvitað engimin sér-
fræðingur í málefnoxm Tékkó-
slóvakíu og það má vel vera
að eittJhvað mikilvægt hafi
ekki komið fram í fréttum hér
á landi um innrásina. Mín af-
staða til innrásarinnar hefur
hins vegar alltaf byggzt á
þeirrí skoðun minni, að hvort
sam m>enn aðhyllast sósíalisma
eða kapitalisma, hljóti þeir að
verða að líta á þá „isma“ sem
tvær mismiunandi kenningar,
sem hver einstök þjóð verði að
ráða sjálf og ein afstöðu sinni
til. Ekkert annað rfki hafi rétt
til að blanda sér með valdi í
stjórnmálaþróiun hennar, þótt
hún kynni að vera að hnieigjast
frá þeim skoðunum, sem þessu
riki vseru geðfelMastair“.
Fjarri góðu gamni
ANNA KRISTJÁNSDÓTTIR,
stud. jur.:
„Mér koma þessi umimæli væg
ast sagt mjög eir.kennilega fyr
ir sjónir. Ég hélt satt að segja,
að enginn íslending.ur myndi
fást til að mæla innrásinni bót.
Hvað hefur eiginlega komið
yfir fó'Ikið, sem sótti þetta
þing? Er það að kvitta fyrir
gestrisni og góðan beina í sum
arfriiniu með þvi að gefa slíkar
yfirlýsingar? Annars sýnir val
friðarþingfólksins á fundarstað
a'uðvitað bezt með hvaða hug-
arfari til þingsins er stofnað.
Borgiin er Ausitur-Berlín Skiart-
andi sínum „friðarmúr" og
landið þar sem þingað var um
friðinn, eitt af innrásarríkjun-
um frá því í fyrra. Það eina,
sem virðist hafa skyggt á gleði
friðarfólksins er, að Walter Ul-
bricht, sá friðarins miaðuir, for-
fallaðist. Mikið hefur Ulbricht
verið fjairri góðu gamni“.
Friðurinn
EINAR SIGURDSSON,
verzlunarmaður:
„Ég hef engin orð yfiir þetta,
er fólkið með fullu ráði? Bklki
bjóst ég við því að söfnuðurimn
færi að afsaka innráisina úr
þesisu, svona getur maður veirið
barnalegur. Það merkilegaista
finnst mér, að þetta fóllk slkuli
vera með friðinn á vörunum í
sömu mund og það lýsir vel-
þóknun á innirás!“.
I óskheimi
ÞÓRIR BALDVINSSON,
arkítekt:
„Úmisagnir þessa fólks komiu
mér ekki á óvart. Það tilheyrir
þeim hópi íslendinga, sem
jafnan hefur lifað í óraurusæj-
um óslklheim'a og sfloortir því
bæði getu og vilja til að draga
rökréttar ályktank aif stað-
reyndum. Það þarf frjálsa hugs
un til að segja eittihvað af viti“.
Sértrúarsöfnuður
SIGLAUGUR
BRYNLEIFSSON,
sagnf ræðingur:
„Mér finnst þessi uiromæli
kjánaleg, þetta mirmiir mflnn
helzt á tal vitlausra sértrúar-
söfnuða. Þesisi friðansamtök
ha/fa oift 'gert sig bar að an-
kanniallegum hugmynidium um
það, sem er að gerast í veröld-
inni“.
Mér ofbýður
RAGNHEIÐUR
GUÐMUNDSDÓTTIR,
læknir:
„Annars vegar ofbýður mér
eins og vaifalaust öllu venju-
legu fólki, að til dknrli vera
noöokur fslendingur, seim getur
mælt þastsu sketfjalausa of-
beldi bót. Híms vegar sanna
þessi umimæli mér enn einu
sinni, að komimúnistar fylgja
alltaf yfirboðuruim sánum í
blindni".
Fjarstýrðir fuglar
GARÐAR PÁLSSON,
skipberra:
„Ég vál elklkiarit uim glSkia fjar-
stýrða fuiglia segja. MiáiliflMfn'iinig-
ur þeirria far eftir því 'bvtar þeir
eru staicbdiir og IhVenniilg vinid-
uriinini þlæs. Enidia þólt/t þeiir séu
aið tooimia af „friðarþiinigi“ er fld9t
á söimiu bóftdma lœirt og einigiu
gleymt“.
Að storka
skynseminni
SÉRA GRÍMUR GRÍMSSON:
,,Heirmsfriðarþ in.gið í Austur-
Berlín er ein samikumda af
möngum í sama dúr, sem bera
skýlaiusar yfimskriftir, en þar
sem síðferðilegt mait á aiKburð-
um oig igangi mála, vininiuibrögð,
ályktanir og röik, eru þeim imm
óskifljanflegri og fjairri huigar-
heimi þeim, sem við lifum og
hræruimst í hér heima á ís-
la'ndi.
Það er ekki að því að spyrja,
þegar farið er að hagræða
sanmfleilkain'um eða lyginmi eftir
geðþótta eða hentugleikum
hverju sinmi, þá þamf góð eyru
og gl'öigg auigu til að vega og
meta það, sem að mamni er
rétt, — eklki hvað sízit, þegar
sérfræðingar eiiga hliuit að.
Friðarþimgið sá sér ekki fært
að ræða ófrið Rússa á hendur
tékknesku þjóðiinmi, en fróðlegt
'hefði verið að fá fréttir af slík-
um umiræðum kummiátíbumanma.
GaMlhörð og gailvödk heldur
María Þorsteinsdóttir tifl þessa
friðaiTþinigs og hyggst vafalaust
láta tiil skarair skríða um her-
nám Tékikóslóvakíu og önnur
friðar- og maminrétti'ndamál. En
a'Mt fer þetta þó á anmam veg,
því húm lætur óðar sanmfærasit
Framhald á bls. 17
Aðalbjórg Siguiöardóttir
Ragnhaiður Guðmundsdóttir
Guðmundur DarúeLsson
María Þorsteinsdóttir, formaður Menningar- og friðar-
samtaka islenzkra kvenna, sagði:
„Ég fordæmdi innrásina í Tékkóslóvakíu, áður en ég hélt
á friðarþingið, -en ég fordæmi hana ekki lengur, ég sé viss-
ar forsendur fj'rir henni. Afstaða mín er byggð á samtöl-
um við tékkncska fulltrúa og fjöida kvenna tékkneskra og
v-þýzkra“.
★ -
Torfi Ólafsson, formaður Menningartengsla íslands og
Ráðstjómarríkjanna, MÍR, sagði:
„Ef hætta er á, að þessi öfl (þ.e. heimsvaldastefnan eða
kapitalisminn) nái að festa rætur, þar sem sósíalisminn
ríkir fyrir, er nauðsynlegt, þótt það sé bæði sárt og slæmt,
að grípa til slíkra afskipta, sem innrásarinnar í Tékkósló-
vakíu í þágu friðarins".
★
Friðjón Stefánsson, rithöfundur, sagði:
„Það er fjarri sanni að jafna saman afskiptum Banda-
ríkjanna í Víetnam og innrás fimm sósíalskra ríkja í Tékkó-
slóvakíu, þar var enginn maður drepinn. f öllum siðmennt-
uðum ríkjum nema á íslandi hafa sjónarmið hinna fimm
sósíölsku ríkja verið skýrð, jafnvel í blöðum sósíaldemó-
krata á Norðurlöndum og blaði eins og Der Spiegel. En á
íslandi fá sjónannið þessara ríkja ekki að komast að, hér
er algjör eins'efna í fréttaflutningnum".
Séra Grímur Grímsson Garðar Pálsson Einar Sigurðsson Anna Kristjánsdóttir Þórir Baldvinsson