Morgunblaðið - 15.08.1969, Síða 4

4
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAOUR 15. ÁGÚST 1969
SÍM' H4-44
mm/m
/Bó&eiÆec&ct.
Hvérfisgötu 103.
Simi cftir lokun 3J1H.
BílAUIGANfALUB%
car rental service ©
22-0-22-
RAUDARÁRSTÍG 31
LITLA
BÍLALEIGAN
Bergstaðastræti 13.
Símí 14970
Eftir lokun 81748 eða 14970.
bilaleigan
AKBRA UT
car rental serrice
/* 8-23-47
WS sendum
■H?jW6Æ-
Kristján Jóhannesson
heildverzlun
Laugarnesveg 114.S. 32399
spray
net
krystal-
tært
hárlakk
GÆÐI - GOTT VERÐ
0 Heilsuhæli
Náttúrulækningafélags
íslands í Hveragerði
Hrimkell skrifar:
„Kæri Velvakandi!
í dálkum þinum 31. júlí síðastl.
ritar Margrét Jónsdóttir pist-
il um Heilsuhæli N.L.F.Í. og læt-
ur í ljós þá skoðun, að fyrir-
komulag um inngöngu sjúklinga
á hælið sé breytt frá því, sem
var, og hælið eða réttara sagt
stjórn þess hafi hvikað frá því
hlutverki, sem því var í önd-
verðu ætlað. Og svo spyr hún:
Hvernig er þessu varið nú?
Forstjóri hælisins svarar þessu
svo í dálkum Velvakanda hinn
8. ágúst sl. .kurteislega, eins og
hans var von og vísa, en fer þó
undan í flæmingi að gefa svar,
sem ég og aðrir, sem brennur
þessi spurning á vörum, geta tal-
íð viðhlítandi. Og skal ég nú
gera grein fyrír, hvers vegna.
Eins og Árni tekur fram í
svari sínu, greiddu sjúkrasamlög-
in fljótlega, eftir að hælið hóf
starfsemi sína, nokkurn hluta
dvalarkostnaðar vistmanna, í
fyrstu lægra yfir tvo sumarmán-
uðina, en síðan sama dvalar-
kostnað allt árið. Þó var
greiðsla frá samlögunum tak-
mörkuð við 5 vikna dvöl á ári.
Til þess að fá þessi hlunnindi,
varð viðkomandi að fá bæði til-
vísun heimilislæknis og trúnað-
arlæknis sj úkrasamlaganna, en
hann var sérfræðingur í gigtar-
sjúkdómum og ágætur læknir. Nú
greiða tryggingamar allan dval-
arkostnað, og það án ákvörðunar
um lengd dvalartíma, eftir því
sem mér skildist á viðíali við
Árna Ásbjörnsson. Og inntaka
sjúklinga byggist, að því er virð-
ist, á tilvísun sjúkrahúsa eða
samlagslækna, án staðfestingar
nokkurs trúnaðarlæknis, og sama
gildir um lengd dvalartíma.
Þetta skapar, ef rétt er, mögu-
leika á, að þeir sjúklingar ,sem
aðgang fá að hælinu, geti dval-
izt þar mánuðum saman, meðan
sjúklingar, sem brýnni þörf
hefðu fyrir hælisvist, mega bíða í
algerri óvissu um það, hvenær
eða hvort þeir komist þar að og
þeir sjúklingar skipta nú tugum,
ef ekki tugum tuga. Ámi segir
orðrétt í grein sinni: — Auk
þess þarfnast flestir þessir sjúkl-
ingar sjúkraþjálfunar og annarr
ar meðferðar , sem hælið hefir
upp á að bjóða. Hér viðurkenn-
ir hann, að ekki þurfi allir
þeirrar meðferðar með ,og sann-
ar með því, að ekki eru allar
sögurnar, sem um þetta ganga
rakalausar, þvi miður.
0 Mismunur
dvalarkostnaðar
Ámi viðurkennir einnig, óbeint
þó, að sjúklingar, sem koma eft-
ir tilvísun sjúkrahúsa, gangi fyr
ir þeim, sem heimilislæknar eða
réttara sagt samlagslæknar biðja
um vist fyrir á hælinu. Hvers
vegna er tilvísunum læknanna
gert mishátt undir höfði? Sam-
lagslæknarnir eru þó engu síður
trúnaðarmenn samlaganna, óg
þvi á úrskurður þeirra að vera
jaíngildur úrskurði ninna .Eða
hver er ástæðan? — Jú hún er
mismunur dvalarkostnaðar. Góð
og gild ástæða, en ekki algild.
Nú eru daggjöld í Landsspital
anum 1850 kr. í Borgarspltalan-
um eru þau kr .1750, í Landakoti
1150 og í Akureyrarspítala kr.
900. En i hæli N.L.F.Í. aðeins kr.
500. Það þarf hvorki tölvu né
tölvitring til að finna muninn,
En höldum áfram. Sjúklingur,
sem þarfnast hælisvistar, en fær
ekki, og liggur eða hefst við
heima, án annarrar hjálpar en
þeirrar-, er samlagslæknirinn get-
ur veitt honum, kostar víst trygg
ingarnar enga dagpeninga? Það
er ódýrast fyrir samlögin. En
dæmið getur tekið óþægilega
stefnu og snúizt við. Sjúklingur,
sem þarfnast hælisvistar, en fær
hana ekki í tæka tíð, getur síðan
þarfnast sj úkrahúsvistar um lang
an eða skamman tíma og þar á eft
ir hælisvistar. Hver verður þá
gróði Trygginganna? Og varla hef
ir það verið gert til þess að létta
á Tryggingunum ,þegar horfið var
Snœfellsnes
Þjónustufyrirtæki óskar eftir sölumanni. Starfið getur hentað
vel sem aukastarf.
Umsóknir ásamt upplýsingum óskast sendar til Mbl. merktar
„Þjónusta 3731" fyrir 25. þ. m.
að því ráði að láta þær greiða
allan kostnað fyrir sjúklinga
Heilsuhæli N.L.F.f.
^ SamkruII ríkis
og sjálfseignastofnana
= skipulagsleysi
Ég er einn þeirra, sem geng-
ið hefi mánuðum saman með til
vísun samlagslæknis míns í vas-
anum. Orð min má þó ekki taka
svo, að ég kenni forstjóra hælis-
ins um það öngþveiti, sem mér
finnst ríkja þar nú í þessum mál-
um . Ég hefi haft persónuleg
kynni af Áma og tel hann mæt-
an mann og hið sama gildir um
það starfsfólk hælisins, sem ég
þekki .Ég hefi dvalizt þar nokkr
um sinnum og fallið vistin vel.
En það fer oft svo, þegar það
opinbera og sj álfseignarstofnanir
lenda í samkrulli, þá verður út
úr því skipulagsleysi, eins og ég
fæ ekki betur séð en nú ríki í
þessum málum.
En nú ætla ég að lokum að
setja upp smádæmi: í hælinu var
áður lengsti dvalartími 5 vikur
á ári, en , margir dvöldust ekki
svo lengi. Segjum, að meðaldval
artími yrði 4 vikur. Tökum sum
artímann, þ.e. bezta tímann til
dvalar þama, frá 1. júní til 20.
sept. Það verða 112 dagar, eða
fjórum sinnum fjórar vikur. Ef
vistmenn hælisins eru 130, sem
mun láta nærri, geta 520 manns
fengið þar dvöl yfir þennan tíma.
Auðvitað má reikna dæmið öðm
vísi og fá hvort sem er hærri eða
lægri útkomu eftir því, hvar tak
mörkin eru sett. Það er því
mín skoðun, að með föstu skipu
lagi hefði það öngþveiti sem nú
virðist ríkja um aðgang að hæl-
inu aldrei orðið til.
Forgöngumenn þeir, er komu
þessu hæli á fót, ejga skilið þjóð-
arþökk fyrir stofnun þess, eins
og aðrir sem unnið hafa og
vinna að menningar og mannúð-
armálum af fórnfýsi og óeigin-
gimi. Og ég óska þess af heilum
hug, að núverandi forráðamenn
þess finni leið út úr þeim ógöng-
um, sem þeir nú virðast komnir
í um rekstur þess, svo að fólk sé
ekki misrétti beitt og látið verða
fyrir vonbrigðum, en að hælið
verði áfram heilsulind gigtveik-
um og þreyttum.
Með þökk fyrir birtinguna,
Hrimkell".
Q Hvers á hundurinn
að gjalda?
Þannig spyr Jón Vigfússon i
Kópavogi og skrifar síðan:
„Má ég ekki byrja á að lag-
færa vísuhelming sem svonefnt
skrif í Morgunblaöinu þ. 30. júlí
byrjar á? En visan er svona:
Hani .krummi, hundur, svín,
hestur, mús, titlingur.
Og framhaldið er:
Galar, krunkar, geltir, hrín,
gneggjar, tístir, syngur. — En
máske hefir það verið hugmynd
höfundar að skapa eitthvað nýtt
og skal ég þá láta það afskipta-
laust .En það er ýmislegt annað
í nefndu skrifi sem mig langar
til að athuga, þó það sé dálítið
erfitt að skilja hvers vegna höf-
undur hefir verið að eyða bleki
og tíma í þetta.
Það er þá fyrst, „að lagðar
séu hömlur á athafnafrelsi
þeirra" þ.e. hundanna. Það eru
engar hömlur lagðar á þá, því
þeir eru aldir upp við þetta frá
upphafi, frá því fyrsta þeir fara
að labba og þekkja ekki annað.
En hvað er gert við stóðhrossin,
sem aldrei hafa komið undir
fyrr en þau eru alt í einu snör-
uð, beizluð og bundin, og svo að
lokum tamin til að bera mann
eða klyfjar, eða þá veslings kým
ar sem eru tjóðraðar inni allan
veturinn, — þó ekki „uppi á
altani" eða grísirnir sem ekki
koma einu sinni í „stofuhornið“
heldur bara í stíuna og lifa þar
allt sitt lif. Ég efast mjög um
að Greinarhöfundur hafi nokk-
urn tíma séð hund elta bíl á 50—
60 km. hraða. Ætli þeir séu ekki
oftast inni í bílnum, og svo hefi
ég aldrei séð krakka eða full-
orðna sparka, toga í eyru eða
rófu á heimilishundi sem þau
hafa alizt upp með, heldur þvert
á móti gælt við þá ,nema máske
einstaka óknytta hnokki. Ég hefi
þekkt fjölda hunda um æfina, og
aldrei neinn sem hefir ráðist á
börn, nema þeir glefsi til að verj
ast áleitni og striðni þeirra.
Erlendis er töluvert um varð-
hunda sem eru aldir upp til þess
að gæta húsa og annarra eigna,
og eru þá bundnir nema kannske
á næturnar lausir innan girðinga,
en hér á landi þekkist ekki
mér vitanlega slíkt og væri þeirra
þó viða þörf ef til vill yrði þá
minna um innbrot og þh.. En
sleppum því. Ég ætla að gamni
mínu að taka orðrétt sýnishom
af nefndu skrifi:
„f sveltandi þjóðfélagi, eins og
kveinað er undan að sé hér á
íslandi þessa síðustu tíma —þar
sem enginn hefur pening til þess
að kaupa fíkjublað til þess að
hylja sárustu nekt sína — þar
sem enginn hefur efni á því að
ferðast með „strætó" og því síð-
ur að kaupa hollan mat — þar
sem allir þegnar eru að hrynja
niður úr hor og vesöld og að
deyja úr leiðindum vegna kyrr-
setu og hreyfingarleysis, án
skemmtana og tilbreytinga — sár
píndir á allan hátt, hangandi á
barmi grafar og glötunar, fullir
angistar yfir þvi að hin tálguðu
bein þeirra falli ekki nógu lag-
lega í hina hinztu hvílu.“
Og svo nokkru síðar:
„Borgarbúar heimta kjöt og
meira kjöt, — allar tegundir af
kjöti til að geta svalað matar-
gleði sinni og haft það á borðum
hverju sinni sem þeir óska,“ o.s.
frv.
Hver skilur nú elskulegur?
Eitt mætti banna, og það er inn
flutningur á hundum. Við höfum
nóg af góðum og skemmtilegum
hundategundum og hundaæði er
óþekkt hér á landi.
Ég nenni ekki að eltast við
meira í þessu einstaka skrif-
finnsku fyrirbrigði, en vil benda
höfundi á að Akureyringar hafa
leyft hundahald og Garðahrepp-
ur mun vera á sömu leið, og
mætti það vera öðrum til fyrir-
myndar, — eins og fleira.
Jón Vigfússon."
íerðaskrifstofa bankastræti 7 simar 16400 12070
Einstaklingsferðir
Höfum ó boðstólumog skipuleggjum einstaklingsferðir um allan heim. Reynið
Telex ferðaþjónustu okkar.örugg ferðaþjónusta: Aldrei dýrari enoftódýrari
en annars staðar.

ferðirnar sem fólkið velnr