Morgunblaðið - 21.08.1969, Síða 15

--- ---------------- • *• k»x»w*»****m. wuui uuuvctv ici a,i ituaiiimrueiuuaHii
og Smrkovsky vax vikið úr forsætisnefndinni. Frá vinstri: Smrkovsky, Svoboda, Dubcek, Cernik
og Evegen Erban
inigaTnár voru uindirn-itaðiir, saÆn-
aðist fjöldi veT'kiamiaininia saiman
fyrrr uitain og mótimæiltti harð-
lega. Qg Skömnniu síðair var
Cernij'k gaignirýinduir á fumidi
verkaimiaininia í Praig fyrir að
undirrifia saannimigimin.
Þegtair inimrásin var gierð í
ágúst, hafði hafizt umidirbúm-
irDgur uindir 14 fiolkfkisÍDÍinig
’ tek'kóSlóvaikiískia fcomimúmista-
flofcksimsi, þar sem mðigert var
aið Dögð yrði fram ný áæt®um
um stairfs'eml fiöfckisims og gerð
n'ámari gireiin fyrir efmahaigs-
stefiraumíni, sem fyigit var á
freiisisrtímiabilimu. Bfitir inmrás-
sMia vair biinigiíihiú“'’SéiStia)ð dg er*':"
mú taOáð, að það verði efldki
haidið fymr en á fyinri hiuf'a
mæista árs, 'þ. e. 1970.
MÓTMÆLAAÐGERÐIR
28. dktóber var haldið háitíð-
iegt 50 ’ára lafmæld tékkósillóvialk-
ílska rtkisinis. Sem vomlegt er,
þð'Jti Tékkióslóvökiuim sémt að
þuirfa að miinimast þeisisa áfarnga
í ökiuglga sovézks iminráisarliðs
og bru/tuist imótmælaaðgerðir út
í m'ötrigiuim borguim liamdisiinis.
Urðu þær miestar í Priag, ag
voru fjmstu aflirmenmiu mótimæia'-
aðgerðkmiar í borigimini eifitir að
innrásim var gerð. Alllt fór frið-
samiLega fraim og mieiran dredfðu
sér, þegair lögregliam fór þesis á
Leit við þá.
Dagiran eifitir sökuðu téfck-
miesik itónislkiá'id og aðnir lista-
ctnaran Duiþciék um að Ihafia sým!t
of mikia uindamllá'tssemii, og
bialðamaemin hófu kvairtamir yfir
því, hve erfiðlaga igemigi að fá
sararaar fr,eignir alf því, seim væri
iað geiraist í lanid'imiu.
Á 51. árs afmæli soivézJku
bjdltinigariraniar, 7. nóveffnber,
var heirniámiirau emm mótmællt af
iþúsumduim maninia, ein elklki kom
til átalfca. Qg á aliþjóðadiegi sttúd-
erata 17. móv. 'hófu stúdiemitar í
mörguim borguim iamidisinis sebu-
venkfölll. sem stóðu miöklkina
daga. Létu þeir í ljós óánægju
með uindam.Iátssemi leiðtogia
laradisinis við Sovótmemm.
Tveimuir dögium áður kam
mi'ðsLjórm komimúni'staflióikíkisims
sáman til fuind'ar. Urðu hatrðar
uimræðuir á fumdimium og var
Dulboelk ga'giu'ýndur bæði af
flramifiainasiraniiÆtn og atftuithialds-
möraniuim. Að fúmdtoum llofltmium
var gefim úit yí'i-.'iýsing, þar sem
sagði, að hægrdöfl og tækifæris-
siniraaT 'h.efðu átt sök- á þeim
'"mistökuim, sem leiddu tii inm-
násariiraraar. / * \
i'b' '• .f
Ér' tsp
ÓTTI UM FRAMTÍÐ
SMRKOVSKYS
Sköimmu fyriir mdðjiam desem
ber var fuinidur ieiðtoga Téfldkó-
slóvalkíu og Sovétr'ílkjiaminia hialld
iran í Kíev. Josef Simirkovsíky
tók éklki þátt í þeirn fumdi og
stynkti það orðróm, sem kom-
izt hatfði á kreik s(k.ömmiu áður
uim, að hairan yrði iátiran seigijia
af sér. Smrfcovslky þó'tti bafa
sýnlt hiarðaSJa airadstöðu geigm
fcröfum Savétr'íkjiaminia aif Ledð-
’togum iairadisimis og var mjög vin
sæil meðaíl almie'nmiinigs. Áber-
andi var arðið, að vimisœldir
Dulboelk's fóru dvíraanidi, og á
fumdi með miámamömmium, við-
U'nkeranidi hairan í fyinsta sinm
opiraþeinlaga, aið ftoiklkuirinin væri
k'ioifi’nin og ©agmrýmdi öifigaffniemm
tii hægri og viinistri.
Um miðjan desember var
miðstjióriniairfumd’ur hiattdimm í
Pnag, og ‘báruslt fuinidiirautm hóit-
arair iuim alilöherjiairverlkifiafltt, ef
Smr'kovslky 'léta atf emibættti
þirjgforsdtia. Eimndig var itnefcuð
ga'grarýrai þass efnis, að aflmemm
iraguir femgi etaki að fylgjadt
; með stjónnmál'u'nium.
í 'diesembert'ök einlkenmdist
stjórnim'áia'liíf í Téklkóslóvafltíu
af uindirbúniir.igi gtofiraumiar sam-
bairadsrilkiis með því fynirtkomiu-
lagi, að Téfldkar í Bæheiimi og
á Mæri fenigju séngtalka rifltís-
stjónn og Slóvakar í SLóvakíu
aðha, en sambandisstjórm færi
imieð u'taraníkiísmáfl. ag önmur
sameiginflieg málefni. — Vegraa <i
dtijórmiamsflcriárlbreytiiragainmia var
'Stjónn Cermi'ks leyst upp 31,
des., en 1. jian. var .jhoraum faflim
a'jórraanmýndium á mý. Urðu
bneybiiriigiar á stjórmiininii minini,
eh 'mamgir höfðu ót.tazt.
RAÐ SOVÉTMANNA
Samlkvæmlt mýj u stjórruar-
ákrárani átti að enduinsfltípiu-
ieðgí'a þjóðlþinigið og mýskipum-
in að garaga í gildi 31. jamúar.
Óttinm við að Smrbovslky þdmg-
fionseti ynði látiran víkja féfldk
byr umdir báða væmigi 27. dies-
emlber, þesgar Gustatf Huisaík lýsti
því yfir, að æðs'tu embætitum
ia'nds'inls æflti að skipfia jaiflnlt
milli Tékka og Slóvaíka, .Var
ljóst, að þarna höfðu Sovét-
mgnin Juindið, ráð til þess að
boia Smrfcovsky frá. Cerrnák,
forsætisráðherra. og Svoboda,
forseti, eru Tékkar, Duiboék,
fyrrum aðalritari fcommiúmdstia-
flök'fcsinis, Slúvalki og því iflóll
ikeraninig HuisalsS það í sér, að
f jórði æðsti, máður lamdsinis,
þinigifonsetirara, ættli eimmiig að
vera Slóvailq, en Smnfcovsíky er
Té’ktki.
Verk.unenm ítrelkiuðu hótamir
síniar um að svama bnattvikm-
inigu Smirifcovsfcys með aJllsherj-
arverfcfiaMi og stúdemitar kváð-
uist hiatfa í hyggju að tatoa þátit
í aðgieirðum venlcamiammia.
Pravda og öraraur sovézk blöð
héldu enm uppi áflcatflri gagm-
rýnii á frjáislynida meim 1 Télkkó
slóvafltíu ag sögðu, að arudsósíiall
fcik öfil stönfuðu erm í iamddmiu.
Skömrnu fynir miðj'am jamúar,
iþeigar ljóst var, að Smhkovslky
yrði Mtinm vikja, þnátt fyrir
mð'.mælin, hvatti Duiboek lamdh-
memm titt að sýraa stilttim/gu á
erfiðum 'tímium og sagði: „Vió
höfum efcfci farið á bak, víð
ýkfcur, og efcfci gient raeitit amd-
Stætt (umbótaj áæfluniffmi“.
' . " -
LOGANDI KYNDLAR
í •sambsindi við deiliumiar
Végraa SmT'kovskys greip miflcil
svainfcsýni urn $|g, og 17. jjamúasr
varð sá hörmullegi a'tburP%- á
Wemoesl'aistomgi, í hjarta iPria'g,
að 21 áns Sflúdieinit, Jam Pattaclh,
vætti fclæði sín benzími oig
Ifcveifcti í. Var hanm fiiu'titiur
þuinigt halldinm í sjúktnahús og
lézt tveimiur dögum síðar. Sagði
í bréfi, sem hamm lét eÆtir sig,
að 15 stúdenitar heflðu bumdizt
sam!tökum um að fnemj'a sjáltflæ
morð á samia hátt, til þess að
mótmælia imnrásiminii og velfcja
þjóðrrua, sem væri á banmi ör-
væratinlgar. Sjálfismorð Paladhs
Oltti milkilli ófcynrð og áketttfingu
nK.ðál Ték'kósíóvaka. Dagiim
eftir af fipetgraim um lát hama
bauist, íétru tugþúsumdir manma
sorgargöi|gu frá Wenceislastoir'gi
flitt Karl^áskól'a, þar sem hinn
látim hafroi síuindað mám í sagn-
fræði. Genigu rek'tor háákólams
. Ög margir prófessorar í farar-
broddi. Hermdiu firegnir, að jaifin
mikiltt mamntfjöldi hetfði ekki
s&zt á götuim Praig ifirá því að
Masairyk var barinm til grafar
1957<.
Mangir þeirna, sem tófcu þátt
í scmg&fgöniguinmi báru svarta
fláraa ogVliO'gainidá keritiaijás og á
WeinceiSla%torgi var toomið fyrir
spjattdii, söm á stóð: „Jam (Jó-
hanm) —! Jan 1419—1969“. —
Viidu m'e%in með þessu bemda
á að Mkjá mætti píslarvættis-
dauða Patt|K'hs við það, er Jó-
'ha'ran Húsej var brenmdur 1415.
Palach ýar jarðööttur í heáð-
uinsgraif'reil skammt fyrir uitam
Prag, en di igi nm áðuir, 24. j.amú-
air, atóð fcrafla haras á viðhaifraar-
börum við Kairlshásfköla og þús-
uindir manmia fcomu til að votífca
homum virðimgu. Voiru m'airtgir
með táriin í auigumum og lögðu
blóm’aveipt að ki'sturani.
óTti við herinn
Freigrair báruist atf því, d'agamia
eftiir að Palaoh lézt, að mikunista
kosti 'táu öniraur uinigmemni hetflðlu
Framhald á hls. 8
Kosygin, forsætisráffherra Sovétríkjanna og Cemik, forsætisrá'ffherra Tékkóslóvakíu, undirrita
nauffungarsamninginn um dvöl sovézks herliffs í Tékkóslóvak íu.
Atburðarrásin í Tékkóslóvakíu frá hernámi landsins
u.'v t\.:$*.'}&&'. •"; . . ■■’/■_' . •
.. '_ v. ’ .
'■ ',' V* ■<-%$:??■ ,