Morgunblaðið - 18.09.1969, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 18. SEPT. 196®
JNttiiyMiiWiiMfr
tritgefandi H.f. Arvafcur, Reyfcjavifc,
Fxflmfcvæmdastj órí Haxaidur Sveinsson.
•Ritstjóraí SigurSur Bjaroason frá Viguir.
Matthias Johannesslen.
r Eyj ólfur Konr áð Jónsaon.
JtitsitjómaTfuHtrúi Þorbjöm Guðmundss on.
Fréttaisitjóri Björn Jóhannssom.
Auglýsihgaatjóri Arni Garðar Kristínsson.
Rifetjórn oig afgreiðsla Aðalstrseti 6. Sími 10-109.
Auiglýsingar Aðalstrœti 6. Srml 22-4-SO.
Æsfcriftargjald kr. 150.00 á mánuði innan3an,ds.
1 lausasöiu fcr. 10.00 eintafcið.
RÍKISSTJÖRNIN OG
ÍBÚÐALÁNIN
Á liðnum vetri varð atvinnu
leysis hér í Reykjavík
einkum vart í byggingariðn-
aðinum. Húsbyggjendur höfðu
ekki handbært fé til að Ijúka
við þær byggingar, sem þeir
höfðu ráðizt í. Fjármagns-
skortur leiddi einnig til þess,
að menn hifcuðu við að leggja
út í nýbyggingar. Þessi sam-
dráttur varð til þess ,að skort
ur var á verkefnum fyrir
iðnaðarmenn og verkamenn
byggingariðnaðarins.
Til þess að koma í veg fyr-
ir svipað ástand í byggingar-
iðnaðinum á vetri komanda,
hefur ríkisstjórnin ákveðið
að beita sér fyrir víðtækum
ráðstöfunum ti'l að örva bygg
ingaframkvæmdir. Ríkis-
stjórnin hefur beitt sér fyrir
þvi, að Byggingasjóður ríkis-
inis fái a-ukið fé til ráðstöfun-
ar í þessu skyni, svo að unnt
verði að úthluta úr honiun
um 470 milljónum á næstu 9
mánuðum. En eins og kunn-
ugt er úthlutar húsnæðis-
málastjóm fé úr þessum
sjóði.
Fjárhæð sú, sem hér um
ræðir, 470 milljónir, jafngild-
ir lánum til 1100—1200 íbúða.
Samkvæmt útlánaáætlun,
sem gerð hefur verið, ber að
leggja áherzlu á að flýta út-
lánum til íbúða, sem engin
lán hafa enm verið veitt til,
en eru ýmist fokheldar eða
geta orðið það fyrir veturinn.
Áætlað er, að á næstu 9 mán-
uðum verði veittar 50—60
milljónir til byggingaáætlun-
arinnar í Breiðholti, sem
renni tifl byggingar 180 íbúða.
Frumkvæði ríkisstjórnar-
innar í þessu máli sýnir, svo
ekki verður um villzt, vilja
hennar til raunhæffra aðgerða
gegn atvinnuleysi. Aldrei
áður hefur verið varið jafn
miklu fé til íbúðalána á jafn
skömmu tímabili. í kröfugerð
verkalýðsfélaganna um að-
gerðir gegn atvinnuleysi, sem
birtist hér í blaðinu á þriðju-
dag, er farið fram á, að tvö
hundruð milljónum króna
verði veitt inn á veðlánakerf-
ið til íbúðahúsabygginga.
Ríkisstjómin hefur nú ákveð-
ið, að veita þangað meira en
helmingi hærri upphæð.
Að óathuguðu máli halda
vafalítið flestir, að stjómar-
andstæðingar, sem undanfar-
ið hafa mjög varað við at-
vimnuleysi í vetur og hvatt til
aðgerða gegn því, fagni þessu
frumkvæði ríkisstjómarinn-
ar. Skriffinnar þeirra eru þó
ekki á þeim buxunum. Fram-
sóknarblaðið segir, að 470
milljónimar fullnægi hvergi
kröfu verkalýðsins. Sú krafa
miðast þó við meira en helm
ingi lægri upphæð. Og komm
únistamálgagmið kvartar umd
am því, að verkalýðshreyfing-
una skorti féMgslega reisn.
Skriffinnamir sitja sem sé
við sinn keip og reyna að efla
óvild í stað athafna.
LISTAHÁTÍÐ
L næsta sumri verður hald-
in í Reykjavík listahátíð,
með fjölbreyttri dagskrá og
þátttöku heimsþekktra lista-
manna. Hátíðin, sem mun
standa yfir í um 10 daga, á
óefað eftir að verða einn
merkasti viðburður í menn-
ingarlífi höfuðborgarinnar
um langt árabil.
Flestar listgreinar virðast
á dagskrá hátíðarinnar, þótt
ætla megi að tónlistin sitji í
fyrirrúmi að þessu sinni. Hóp
ur heimsþekktra tónlistar-
manna mun taka þátt í þess-
ari fyrstu list'ahátíð, og kem-
uir það eflaust til með að setja
svip simn á hátíðina. Svo er
Vladimir Azhkemazy píanó-
leikara fyrir að þakka, að
þetta úrvalslið sækir hingað
hátíð norður í höf. Azhlæm-
azy hefur, sem kummugt er,
unnið að því, að hér verði
haldin alþjóðleg tónlistar-
hátíð og er það listahátíðinni
því til mikils frama að
hinn ágæti íslandsvinur
féHst á sameiningu hátíð-
anna. Ætla má að listahátíðin
verði íslenzkum listamönnum
raikH lyftistöng og líklegt að
hún geti orðið aðdráttarafl
fyrir erlenda menn að sækja
ísland heim.
Geir Hallgrímsson borgar-
stjóri, sem er formaður „Lista
hátíðarinnar“, hefur lýst því
yfir, að vonir standi til, að
hægt verði að halda slíkar
hátíðir árlega. Með þeim
fengju íslenzkir listamenn
tækifæri til að kynna sig og
verk sín fyrir fjölmennum
hópi Menzkra manna og er-
lendra. Jafnframt sé stefnt að
því að gera hátíðima að al-
þjóðlegum listaviðburði, ekki
sízt norrænum.
Morgunblaðið vill taka und
ir þá ósk borgarstjóra að há-
tíðin geti orðið árlegur við-
burður í menningarHfi borg-
arinnar. Eiga borgaryfirvöld
þakkir skildar fvrir forgöngu
sína í málinu og aðrir þeir
aðHar sem lagt hafa því Hð.
tk<^i iii 'AN IÍD HFIMI
\V»V U 1 nli Uli rlL1IVI1
Strandhðgg ísraelsmanna
CAGNARASIR VOPN CECN DAC-
LECUM STÓRSKOTAÁRÁSUM
FYRIR dögum 9. septeimber
réðuiat fsraelisimie'nin með skrið-
direka og brymvairða vaigma
yfir Súez-iflóa. Árásarldðið
var sett á íaind á stað, sem
er um 37 fcm surnniam við Súez-
Skuunð og 120 km suiðaiuatiur af
Kaíró. Þaðan sótti lamdigömigu-
liðið í su'ð'urátt eftir vegi, sem
ligguir meðfram strömdimmi og
er eini vegurimm á þessuim
slóðúim, til aminars staðar, sem
var í rúmílega 75 kílómeitrta
fjarlægð. Þaðam var 'liðið flutt
afííur yfir flóamm eftir að haifa
eytt öiliu, sem á vegi þess
varð.
Meðal þess sem ísriaelisku
hermierunirmiir eyðffllögðu voru
eldfiauigaistöð, tvaer raltisjór-
stöðwar, mokkirar loftvaimia-
stöðvar, 15 stramidvMd og
Ótelj.anidi tjöld, byiggiinigar og
ökutæki. Þeir sfcutu á aflflia
egypzka hermanm, sem þeir
fyrir íhittu, og feiidu að
minmsta kositi 150 samfcvæmlt
ísraQiskum fréttum. Emgir
famigar voru tekndr.
ísraefliska árásarfliðið var á
egypzkri igrund í 10 kiuíklku-
stunidir og mætti erngri móit-
spyrmu. Emgim egypzk þorta
kom á vettvamg meðam á
straimdhöggirau stóð. Á næstu
þnemiur dögum héldu isra-
eliskar þotiur tvívegis tifll árása
á þetita svæði og réðuist á
því er ísraeflismemm segja.
Tallið er senmilliegt, að þessi
skotmörflí hafi verið egypzfcir
hiermemin, er hatfi verið semdir
tifl svæðisins til þess að gena
við miamnvirldm, sem ísraieto-
meran réðust á, og til þess að
trygigjia vamn'ir þesis.
Eiras og við m'átlti húast
svöruðu Egyptar ár'ásimmd
tveim döguim síðar. 60—70
þotur voru semid'ar yfir Súez-
sku'i'ð, að því er Isnaefljsimianm
áætluðu, til þess að ráðast á
stöðvar á Simai-skaga. ísraiels
memrn sagjast hatfa graimdað 11
þeirra og aðeirus milssit eiinia
sjiálfir. Þátit þessax árásir veikitu
mi'kimn fögmuð í Arahaflöndum
sögðu Israelismemm aið stiöðvar
þeirra hefðu orðið fyrir litlu
tjóni.
Hvað bjó á balk við þessa
hörðu árás ísraeflsBniammia?
Noklkrum vikum áður hatfði
ísr'aefl'Ski laindvarraairáðlherrainin,
Moshe Dayan hershötfðimtgi,
svariað þessari spumn'iimgu a@
noikfcru l'eyti. Hamm sagði á
furadi með forimgjum úr vara-
herraum: „í grundvaílfliaratrið-
um fyigjum við vairmairsteflniu.
Við eigum emigma pálitásíkra
haigsmuma að gæta í Kaírú.
En það er ógemimgur að halda
vígllimuinmi, jafmvefl þátt hún
sé varmlarl!Ím|a,, með varniar-
Stefrnu eiimvörðumgu. Það sem
Egyptar ætfliaist fyrdæ er að
eyða stöðvum okfear. Þegiar
við sendum fluglher ökkiar á
vet'tvamig hrymj'a víggirðimigar
þeirra. Þeir þunfa næðd tál
þess að 'gera við þær, reilkm-
iimgamir eru jatfniaðir og váösft
jiaifmvægi myndia!St“. Hamm
bætti því við, að íisriaiellistoar
sem margir telja óumflýjam-
lega. En ísraielisraeran vísa
þessu á bug og segjia að Egypt-
ar geti ókfei gert slíkar éráisir.
Þeir segja, að Egyptfar væru
í styrjöld við Xsraieflismienm mú
þegar, ef þeir teldu að þeir
gætu urnraið sigur í sllííkri
Styrjöld. ísraellsmiemm eru
vis'sir um hermaöairyfirburði
síma og segja að helzta við-
famlgsefni þeirra sé að gera
alllt sem í þeirra valdi stemdur
till þess að tryggja það að
ísraelskur hermaður við Súez-skurð.
hensveitir væru eflcfcert endi-
lega bumidniair við Súezsdcurð
til þeas að viðbaflda þessu
jatfnvægi. „Við höfum nóig
svigrúm,1 sagði bamm.
Hátitset'Uur forimlgi í ísra-
elstoa berráðinu veitti niámari
Skýriragu á þeirri stetfnu, sem
bjó á bak við straindlhöggið
mdkferum döguim síðar. Hainm
sagði að ísraelsmemm heflðlu
uim þrjár leiðir að velja til
þess að svara daiglegum stór-
sfcofliaárásum Egypta við Súez-
sfeuirð, sem Egyptar sjálfir
segja að miði að því að þreyta
ísraal'smiemn og dmaiga úr við-
mámsþrótti þeirra. Hamm sagði
að ísraieflismemn gætu hatfið
nýja styrj'ö'M em kvað þess
efeki gemaist þörí. Hamm sagðii,
að ísrael'srraeiran gætu reymt að
verjiaat áir'ásuiniuim og lolks
gætu þe'ir igeht gagm/árásir, og
hamin gaf í skyn að gaignlárásir
gætu weiikt fjaradm'anmliran og
raeytlt hamin til þess að hætta
meðarn hamin væri að jafmia sig.
Hve lamigt hlé skapaðist færi
leftiir því hve gagniáxiásim væri
hörð.
Forseti ísraelska berráðisims,
Hafln Bar Ley hershöfðinigi
orðair þessa steírou þaranig, að
hún sé „stigmögraun er miði
að stiglækkun.“ ísraeiakir
leiðt'Ogair gera sér vell grein
tfyrflir þeim hættum sem þesisi
Stietfnia faluir í sér. Eim hæittbam
<er sú, að Arabar svari mieð
„sjáMsmorðisárá's“, er kornið
gæti af stað algerri styrjöld,
Sovézk herskip
ai MiÖjarÖarhaii
Egyptair séu efeki búnir umdir
styrjöld. Þeir segja, að araraað
viðfamgsetfrai þeirira sé í því
fóiigið að 'gera egypzfeum leið-
taguim þessa staðreymid ljósa.
Ley heráhöfðimigi sagði, að
Bgyptar væru Stöðuigt mimmltir
á að þeim sé stöðuigt um magira
að veita miauðsymiliega fluigvéla
verrad til árása á laradi, sér-
stafeflega yfir Súez-slkuirð.
Rauiraar líba ísæiaelismemin
sjálfir svo á, að þeir eigi raú
þegaæ í styrjöld við Egypfla.
Þeir flelja sig verða að horfiast
í auigu við ailvarfliegar hætftur
áður en átö'kin komast á það
stig að uim aligera styrjöld
verður að ræða og stórveldin
draigast imin í átöfcim. Þeir óflt-
ast til dæmis, að tauigatsrtríð
það sem Egyptar beyja geti
grafið uiradam siðferðisþirefci
isr'aellisíku þjóða-riraniar og við-
raámgþrótitii ef tir því sem mamin
flall í liði ísraiefl'smamm'a eyflssit
oig ekkert M't verður á stöðtng-
uim árásum stóriskotaliiðB og
sfeærulliða.
Stnainidhögg ísratílsmiamima,
ár'ásir þeiirra og loftláréisir
imiiða því alð því að eyða þesis-
ari hæifltu. Margir eru þeirtrar
Skoðuiraar, að slífear aðiglerðir
hljátii að leiða till s'tárátalfea,
og ýmisir ísraefllsmeran neita
ektoi þessum möguflleika. Bn
þeir telja, að alvarfliegri hætta
sé í því fólgin að hatfaist elkfk-
erit að og teflja niauðsyTnflieigt
að viðhalda j'afiravægi í átöfc-
umuim. (N. Y. Timos).
tfarar'brodidii sovézikmar flotadieild-
ar við heræfiragar úti fyiriir ðtrömd
uim Sýrlamdis og Egypbailamds. —
MoSkva er búiin eldlflau'guim og
beifuir þyriur uim borð.
Istairabul, 15. sept. NTB.
STÆRSTA herskip Sovétríkj-
anna, beitiskipið „Moskva“, sem
er átján þúsund lestir að stærð,
sigldi í morgun gegnum Hellu-
sund og inn á Svartahaf. 1 kjöl-
far Moskvu fóru tveir tundur-
spillar. Þar með hafa tíu sovézk
herskip horfið brott af Miðjarð-
arhafi á síðustu tveimur vikiun.
MoSkva hélt úit á Miðj'airðar-
ihaif þainin 18 .ágúist ag var í
Bezta auglýsingablaðið